Simon Gfeller: Drätti, Müetti u dr Chlyn. Kapitel 17

Räuber

Ei Mittag het Ueli, der eltischt Brueder, vor em Huus dängelet. Näbezuehen a der Wang ischt e lääri Bännen am Schärme gstange. Zwüsche de Würze vo der alte Linge hei d’Hüehnner gsperzt u gsangelet.

Plötzlig geit unger dene Hüehnneren es mürderligs Gschärei los. Sie flüderen i Garten yhe, unger d’Chruuselestöck, uf e Lingestuehl uehe u uf all Syten ume. En alte Fuchs ischt unger ne u schießt eim noh wi ne Satan. ’s Huehn flüchtet si unger d’Bänne ungere u wider vüre, der Fuchs gäng uf ’s Näh nohe. Chuum drei Schritt vor em Dangelstock zuehe chan er’sch packe. Ueli fahrt uuf, brüelet, wirft der Dangelhammer noh-n-ihm u satzet ou nohe. Bim Stal hinger cha ’s Huehn ertrünne u flüderet näb em Mischthuuffen ahe. Der Fuchs i länge Gümpe nohe, u i de höhe Blackestöcken innen erwütscht er’sch früscherdings. Aber im glychen Ougeblick nimmt Ueli e Flug uber e Mischthuuffen uus u wär em Fuchs uf e Gring gsprunge, we dä nid hätt lo fahre un e gleitige Sytesprung to. Jetz het aber der Räuber doch gnue gha u si pfäjt, dür ’sch Rütholz ab. ’s Huehn ischt e chly verstrupfts gsi u het e Biß gha, aber no paarne Tage het men ihm nüt meh agseh.

Es angersch Mol het Drätti uf der Vorlouben a re Schnäggescheitle zugmässeret, u d’Hüehnner hei, wi all Tag, unger der Linge gweidet. Du schießt e große Habch zwüsche de Bäume vüre mitts i die erchlüpfti Schar. Die sy usenangere gstobe u hei Lut ggä, was zum Hals uus möge het. Drätti het ou e Brüel to u der Bitz Holz, wo-n-er dranne gschnäflet het, no’m Habch gschlängget, fryli ohni z’träffe. ’s Huehn het i syr Todesangscht chönnen unger d’Loube schlüüffe, u der Habch het unverrichteter Sach müeßen abstinke.

Aber nid allimol isch es sövel glimpfig abglüffe. Ei Tag sy Drätti, Müetti u der Chlyn hinger em z’Vieri-Gaffee ghöcklet. Es isch frein Wätter gsi u ’s Stubepfäischter offe. D’Hüehnner hei unger der Zügstange Grasspitzen abgrupft u Wurmstöckli erläse. Du geit wider so ne Krawall los, es Gschärei, Gflöigascht u Ghäscher ohniglyche. Wi Funke vom Ambos sprütze die erchlüpfte Tierli usenangere, schießen i ’s Chällerloch ahe, i Brunneschopf u i ’s Fuettertenn yhe.

«E Habch, e Habch!» rüeft Müetti, «luegit, dert näb em Gartezuun wuschet er eis!»

Drätti reckt zum Pfäischler uus, schryßt Schyter ab der Byge u wirft se u brüelet derzue, was er ma. Der Chlyn fahrt wi ne Wätterleich zur Stubestür uus u uber ’s Chuchistägli ab. Ei Holzschueh flügt a d’Tennwang uehe, der anger gäge der Wedelebyge zue. U doch ischt er scho hingernohe cho. Am Bode lyt nume no es Hüüffli Fädere u dür ’sch Gras ab es Fäderezütter. Däm het er i länge Gümpe noh u brüelet derzue wi nes agstochnigs Säuli. I paarne Sprüngen ischt er scho im Rütholz nide. Dert schießt e bruungälbe Wüsch vor ihm dür d’Escht use, u ’s Huehn troolet dür nes chlys Blütteli ab ob ene Studestock zuehe. Es isch scho tod gsi, der Habch het ihm der Buuch u Chropf uftromet gha.

Jetz was afo dermit? Der Chlyn nimmt’s uuf u treit’s hei. Müetti chönnt doch e chüschtigi Suppe choche dervo, u ’s Fleisch wurd me wohl ou chönne byße. Aber Müetti wott nüt dermit z’tüe ha; Hüehnnerrupfen isch nid sy Sach. Der Habch het eis vo den eltischten erwütscht, u die hei zäächs Fleisch. U zäächem Hüehnnerfleisch frage d’Burelüt weni dernoh. Drum darf der Chlyn das Huehn für Beizi bruuche. Er isch nid zfride dermit, daß er em Räuber het chönne der Fraß abjage, em Räuber sälber möcht er a Chrage. Drätti erloubt ihm, er dörf der Nochber go frooge, gäb er d’Iltisefalle chönn ha.

Der Nochber het ihm se gärn etlehnt u ne gnau brichtet, wi-n-er sche müeß richte. «Muesch sofort derhinger! Der Habch mueß unerchannt hungerige sy gsi, daß er sövel nooch zum Huus zuehe cho ischt. Dä chunnt hinecht sicher no cho luege, gäb nüt dervo z’erwütsche syg. U wen er hinecht si nümme zuehe trouet, chunnt er emel de ganz gwüß morn am Morge bi’r erschte Tagheiteri. U wen er der i d’Falle geit, chaisch de mit ihm de Hüsere noh go eiere!»

A ’s Eiere het der Chlyn no nid emol däicht gha. Jetz ischt er erscht rächt Füür u Flamme gsi u ohni Verzug uf ’s Richte los. ’s Plätzgli, wo ’s Huehn glägen isch, het er no ganz gnau gwüßt u d’Falle amene Lerchestämmli agchöttelet. ’s Huehn het er schön mitts i d’Richti to u d’Falle mit Miesch u Loub deckt, es het ne düecht, es sött nid chönne fähle. Dernoh ischt er dänne gschliche, aber syner Gidanke sy bi der Falle blibe. Er het fasch nid möge gwarte, bis er het dörfe go luege. Bim Vernachte ischt er i ’s Rütholz ahe tüüßelet mit Härzchlopfe. O wetsch, Käthi! D’Fallen isch zue gsi, aber statt em Habch der Hüehnnerhals zwüsche den ysige Bügle. Mi lehrt nid ’s erschtmol e Falle richtig stelle. Der Räuber isch do gsi, het am Huehn zerrt, aber es het ne nid ggä. Der Chlyn hätt em Huehn sölle der Hals abhoue, de wär es groote. Tüüfelszüüg, settigs!

Der Chlyn het no einisch grichtet u besser Achtig ggä; aber sys Zuetroue zur Fallestellerkunscht isch nümme groß gsi. Er isch hei go d’Vogelbüchse vürenäh u het Pulver u Gschröt yheto, so vil er dörfe het, vier Finger höch.

Sälben Obe het er lang nid chönnen etschlofe. Herrgott, wär das schön gsi, wen er dä Habch erwütscht hätt! De wär er mit de Burehüsere noh go eiere. Dürhar, wo-n-er ne zeigt hätt, hätte sie-n-ihm vier, föif, sächs Eier ggä! U meine hätt er schi dermit chönne u der Tuller ufha! Settigs lüpft u schüttlet e vierzähejährige Bueb, daß er nümme d’Füeß cha unger der Dechi stillha!

Am Morge ischt er erchlüpften ufgfahre: Ha mi ächt verschlofe? Nei, es isch erscht drü gsi u no feischter. Aber yschlofe het er nümme dörfe. All paar Minute het er der Chopf glüpft, für z’luege, wi heiter es afe syg, u wo ’s am Stubezyt halbi vieri gschlage het, ischt er uuf u i d’Chleider gschloffe. D’Vogelbüchsen a der Achsle u d’Schueh i der Hang, ischt er uber d’Gadestägen ab zum Brunne, het si flüchtig gwäsche u isch wi uf Chatzetälpline i ’s Rütholz ahe gschliche.

Es isch no früsch gsi, brrr! Jetz, wo verstecke, daß me schön zur Falle gseht u sälber nid cha gseh wärde? Ändtlig fingt er e Studerete, wo mit eme Tanntschupp uberhäicht isch. Sie dörft scho no besser vermache, aber er cha si doch lydelig decke! Mi mueß zfride sy. Er leit si nider, ruumt alli düren Eschtli wägg, wo chönnti bräche u ne verroote, u macht d’Büchse parat. Es git es längs Warte, aber nid es ländtwyligs. Nume früüre tuet’s ne chly. Rüehre darf er schi nid, chuum e Zeje biwege. Wär weiß, gäb dä Kärli nid scho i der Nööhi ischt u imene Tschupp innen ufpaßt, was gang?

Noh-ti-noh wird’s bilängerschi heiterer, u der Wald erwachet. Eis Vögeli um ’s angere stimmt sys Morgegsängli a. Amsle, Tröschtle, Möiseli u Finke lieden i aller Härzesluscht. Albeinisch fahrt e Chräjeschrei dry, wi we men e Schuflete Cholestoub in es blüejigs Gartebetli schütteti. Un jetz chunnt d’Sunne.

Ungereinisch geit’s wi ne Ruck u Chlupf dür die fröhligi, fridligi Vogelwält. Es Chüngelvögeli fot a zetere, e Hereggäägger schimpft u fluecht alli Zeiche, un jetz geit es Jammere, Balge, Chäderen u Tschädere los, daß nüt eso. Im Hui sy alli chlynne Vögeli im Gstrüüch verschloffe. Em Chlynnen aber fot ’s Härz a chlopfe wi verruckt. Er weiß, worum d’Vögeli so erchlüpft sy u däwäg jammere. Der Habch mueß umewäg sy! Z’gseh ischt er zwar niene, aber i der Nööhi ganz sicher. Der Chlyn lüpft süüferli der Büchseschaft a d’Backe u leit der Finger a Abzug. E Minute vergeit, no eini. Ewigkeite syn es u gscheht nüt. Numen em Chlynne sys Härz chlopfet, daß er bal mueß Chummer ha, der Habch chönnt’s ghöre, wi ne Dängelimaschine schlot es. Jetz — jetz... wi ne Schatte strycht öppis uber das Blütteli, wo ’s Huehn i der Falle lyt, u verschlüüft i re Dickete! Dä Kärli ungersuecht zersch, gäb er am Boden abstellt. Wider zwo, drei läng Minute! Jetz strycht er vo der angere Syten uber d’Blütti, u vil z’gleitig für nen ung’üebte Schütz. Der Chlyn wird bilängerschi ufgregter: «Dä Lumpekärli git nid ab, bis er mi gseh het! Wen i mi nume besser hätt chönne verschlüüffe! Es isch nümme zum derby-sy! Wen er no einisch chunnt, lon i flädere!»

Un er chunnt würklig no einischt u rüttlet paar Sekunde uber em Blütteli. Der Chlyn zaalet u chnallet los, d’Büchse hout ihm e Watsche, daß er schier füürig Güeg gseht i der Luft umefahre, u numen udütlig gwahret er, daß der Habch uber ihn use schießt... dernäbe preicht, o verdammt, o verdammt! Aber wi-n-er d’Ougen ufsperrt, gseht er, daß Fädere dräj-um obenahe chöme, viere, föife, sächse... groß Fäckefädere... u a de Stude bluetige Fluum! Ggä het’s nen also doch u de no ghörig! Drum uuf u nohe dür ’sch Rütholz ab, vilicht het er doch gnue ubercho! Gäng albeinisch lige Fäderli am Bode; aber i de große Howaldtanne nide verliert si ’s letschte Gspor. Der Chlyn luegt u halset, erlist alli Blätzli u trappet alls uus; aber vo Habch isch nüt z’finge. Wohl oder Übel mueß er wider gäge heizue. Um nid ganz mit lääre Hänge z’cho, list er alli usgschossne Fädere zsäme, sie hein ihm müeße Züge sy, daß er nid dernäbe zaalet heig. Nom z’Morge het er müeße hälfe bi’r Fäldarbit. Büchsle u die angere aleini lo uf em Acher schaffe, wär ihm nid aggange.

Zuefelig ischt aber sälbe Tag Sumiswald-Märit gsi, u Drätti u Müetti sy ou ggange. Z’mittag het der Chlyn Erloubnis ubercho, er dörf no einisch go luege, gäb er der Habch nid fing; er het d’Hoffnig no nid völlig ufggä gha. Mit der früschgladne Büchse ischt er i Wald ahe go erläse, bis e starchi Rägeschütti cho isch. Do het er der Naselumpen um ’s Büchseschloß bunge, daß ihm ’s Pulver nid naß wärd u hei welle. Wo-n-er fascht z’oberischt im Wald gsi isch, schießt der Habch us eme Tannsduller use, der Chlyn het ne vil z’wyt gsuecht gha. Zum Schieße isch d’Zyt z’churz gsi. Der Habch het nume no müejsam u bloß nidsi chönne flüdere. Mitts us eir Fäcke ischt e hangsbreiti Lücken use gschosse gsi. Es isch meh es Falle gsi weder es Flüüge, u der Chlyn isch flächig uuf u nohe. Dür ne stotzige Waldchrachen ab isch es ggange, uber Fluehsätzli u Riseten uus u dür Sünggeten u Möösli düre. Der Habch het si gäng vo eir Grabesyten uf die angeri ubere gworfe u der Chlyn nie lo i Schutzesneehi zuehe cho. Derzue het’s grägnet, schier was vom Himel ahe möge het, u der Chlyn isch flätschdräcknasse worde bis uf d’Hut yhe, ’s Wasser het ihm all Schritt i de Schuehne gluntschet. Däwäg ischt ihm die Jagd ändtlige doch erleidet, er het gseh, daß er doch nid zum Streich chunnt. We e Kamerad wär by-n-ihm gsi, wo vorab hätt chönne go passe, hätt’s der Habch verspilt gha. Aber aleini isch’s ihm nid mügli gsi. Verdrüssigen u gschlagne ischt er uf e Heiwäg. Der schön Troum vom Eiere ischt uus u fertig gsi, u das het ne no lang drückt u gwörget.

Unger em Roubwild hei nid nume d’Hüehnner glitte, ou angeri harmlosi Tier syn ihm zum Opfer gfalle. Ei Tag het der Chlyn uf e Wasen ahe müeße go Kumissione mache. Derby ischt er dür die «hohli Gaß» cho. So hei d’Bueben es Waldwägli touft gha, wo dür junge, ufgschneitete Ufwachs gfüehrt het. Der Chlyn isch wacker uszoge u het nüt Bös’s däicht. Ungereinisch ruuschet’s i de Grotzen inne u päägget es Tier eso mörderlig, wi we’s am Gible wär. Der Chlyn isch zsämegfahre u hätt si bal gförchtet. Du schießt paar Schritt vor ihm zuehe en alte, große Has i ’s Wägli use, un uf em Rügge hocket ihm e große Habch, wahrschynlig es Wybli. D’Chlaue vom einte Fueß het er em Has i Äcke gschlage gha, die vom angere Fueß het er am Bode nohgschleipft, daß es gstobe het. D’Fäcke het er schreeg ahegstreckt u mit gluegt z’balangsiere. So isch das Gvycht dür ’sch Wägli uus graaset. En Ougeblick isch der Chlyn schier Baabi gsi, aber wo-n-er d’Gidanke wider het binangere gha, ischt er ou nohetechlet, u zwar i de Länge. Derzue het er brüelet, so hert er möge het. Aber er isch graad e länge Bitz im Hingerlig gsi. Du git’s ungereinischt e Ruck, u dernoh het der Has nümme chönnen ab Fläck cho. Der Habch het mit der Chlaue e tannigi Würze chönnen ergryffe, wo tromsigs dür ’sch Wägli gwachsen ischt, u ne chönne stelle. Un jetz wär es nümme lang ggange, hätt er em Has d’Ougen use ghacket gha. Ungerwylen ischt aber der Chlyn ou nohe gsi u het mit em Handstäcken ufzoge, für em Habch abz’lyre. Du het der Habch ändtlige lo goh — aber erscht im letschten Ougeblick — u ischt abgschobe gäg em hööhe Wald zue. Z’glycher Zyt ischt ou der Has uuf u dervo. Numen e Gump oder zwee het ne der Chlyn no gseh. Dernoh ischt alls still gsi, u bloß es Büscheli bluetigs Hoor het zeigt, daß es uf Tod u Läbe ggangen ischt.