Simon Gfeller: Drätti, Müetti u dr Chlyn. Kapitel 14
Bim Hüete
Im Herbscht isch es gsi, bim Bättag ume. D’Summerschuel isch lengschte fertig gsi, d’Herbschtferie hei mängisch fascht es Vierteljahr gwährt. Das isch für e Chlynnen e schöni Zyt gsi, aber ou nid gäng e liechti. D’Summerchünig sy ryff gsi u d’Joggibärger, d’Jakobsbire u d’Schmalzlibire. De Haselheege noh het’s Brommerli ggä u die erschte halige Nuß. D’Guschti sy ab de Bärge cho, u ’s Hüete het agfange. U ’s Hüete wär e schöni Sach, we me nid aleini müeßt. Mi sött ou albeinisch dervo dörfe chly go d’Hoschtert usfirme, sött dörfe de Heege nohfahre u sött gäng schön Wätter ha. Es wär es gfreuts derby-sy, we d’Vehwar ou chly meh Verstang hätt u nid gäng dert sy wett, wo sie nid söll.
Item, der Chlyn het unger em Lerchehoger zuehe ghüetet, u syni Güschtli hei schön aghäicht u nid ungattlig to. Er het säuft dervo dörfe, a Labechhag hingere go luege, gäb d’Nuß bruun sygi, es isch nid wyt ewägg ggange. Aber es isch ke fröhligi Uberraschig gsi, wo dert uf ihn gwartet het. Scho vo wytems het er gwahret, daß d’Stude nidergchrutet sy u do öpper wüescht usgfäliert het. Der groß Stock z’ungerischt, wo die dicke Dreikantige treit het, isch z’vollem usplünderet gsi. Numen a den ungerischten Eschtlinen isch no verzütteret öppis wenigs ghanget, hie eini, dert eini, u zwar bloß mit lugge Chärne oder gar no mit Schnee drinne, uryffi, nütnutzigi Schatteruschtig. U d’Wuche vorhär isch der ganz Stock no bhäicht gsi mit Vier-, Föif- u Sächsbösche, sogar Achtbösche het der Chlyn zwee oder drei erggüggelet gha. Uh, das hätt zuunet i sym Nußseckli inne, fasch halbvoll wär es worde! Aber sälbisch hei sie no z’säges nüt brüünelet u nid rächt us de Hale welle. Drum het es der Chlyn groue, se-n-abz’schryße. Er het gmeint, er dörf se säuft lo hange, sie blyben ihm sicher. Un jetz ischt alls verherget u verlitzggueget gsi bis dert u änen ume un är um die ganzi schöni Nußärn erfrore! Das het ne g’ergeret, er hätt möge sürme. Er het scho gwüßt, wo-n-es dürejagt u wär ihm se vorewägg gstole het.
«Niemmer weder der Üelkli vom Riedbärg, dä hagels Schlürmi! Dä fägiert alls uus i der halbe Wält ume, daß er de mit chönn großtue. D’Morchle stihlt er ein, we me scho Chnebeli derzue gsteckt het; all Beeriblätze uberschnaferet er u tschalpet alls i Grund u Boden yhe, sobal sie nume chly chly röötele. U bim Stöcklen u Platzge bschyßt er ein, wo-n-er nume cha, u gäng het er ’sch Muul offen u i allem inne, dä Großhansi. Aber wart er nume, dä Schelm, nächschte Sunndi gangen i ou i ihri Weid hingere u ruummen ihm alls wägg, was i finge...»
Der Chlyn het müeße traabe, go umewehre, ’s Tschäggeli isch scho bal i der Wärchspreiti äne gsi. Dä Rung het es richtig d’Geislen ubercho z’gspüre...
Dernoh ischt er mit syr Hag-Erläsete wyter gfahre. Die länge, spitze mit de dünne Schale, ob der Dörnerete, sy ou wägg gsi, die hertschalige runde bim Zyberlitschupp desglyche, u vo denen am höhe Stock mit de gchruuslete Hültsche het’s chuum meh e halbe Hosesack voll ggä u de nid öppen erschten Usstich. U drum isch der Chlyn in es Wüetli yhe cho, er hätt dä Dräck-Üelkli möge z’Safferet verrybe.
Nom Ytue het er’sch Müettin gchlagt, wi leid es ihm ggange syg u het fasch nid chönnen ufhöre mit Spängele.
«Do darf i albe nie go luege weder ame Sunndi! De anger, die chöi vom Huus u vo der Arbit wägg joggle, we sie wei. Jetz sy d’Nuß am Labechhag hinger rübis u stübis furt. Allezsäme het mer Üelkli gstole. Jetz het er de uf ’s mingscht hundert Höck meh weder ig. Dä wird de wider blagiere, we mer zsämechöme, u mi uslache, daß i hingernohe cho bi!»
Ersch, wo Drätti derzue cho isch, het er du d’Pfyffen yzoge.
«Was hesch wider mit däm Üelkli?» het dä gseit. «Die Nuß am Labechhag ghöre dir so weni daß ihm! An uberhouts man i nüt ghöre. Du bischt e Prezysige wi-n-är! Dihr syt beedsame, was es erlyde ma. Euch zwee sött me mit ere Wyd zsämebinge un uber nes stotzigs Port uus trööle, de wär gäng e böse Bueb obedruffe!»
Der Chlyn het nüt druuf gseit. Aber es hätt ihm nid vil gmacht, we scho die Trööleten uber’sch Port uus würklig wär losggange. Er wär doch de wenigschtes albeneinischt obedruuf cho u hätt nid bständig müeße d’Nasen ungerdar ha. We me no jung isch, wartet me nid gärn lang uf die Grächtigkeit, wo ein ou wider Woog git.
Aber mängisch chunnt sie de no ehnder, weder daß me het ghoffet gha. No i der sälbe Wuche het der Chlyn der Usglych erläbt. Er het wider am Lerchehoger ghüetet u derzue amene Zwickschnüerli gseilet. I der Wärchspreiti sy verzütteret Hälm blybe lige, die het er flyßig zsämegläse, d’Dingel druus gribe, d’Lindtifäde gglettet, mit de Zänge gha u mit de Fingere zumene Schnüerli dräjt. E rächte Hüeterbueb macht sy Geislezwick sälber u ischt imstang, d’Geisle sälber umez’mache, we ’s Vorseel ufgchlepft isch. Derige Zytvertryb hilft uber d’Ländtwyligi ewägg, u der Chlyn isch ganz dry vertieft gsi.
Du chunnt der Üelkli mit em gschirrete Niggel dür e Wäg ab, er het em Vatter eggäge welle go niete. Chuum het er der Chlyn eräugeret gha, chunnt nen es Güegi a, z’ryte. Er hätt fryli lieber es Roß gha, für ufz’hocke. Aber Ryten isch Ryte, u Lüte, wo nume Chüeh im Stal hei, cha me sogar mit eme Halbesel zeige, daß me nen uber isch. E Halbesel isch de immerhin uf ’s mingschten es Halbroß.
«Hotthüh, Niggeli, hott umeha!»
Üelkli het ne welle zum Wägport zuehe muschtere, daß er hätt chönnen uehe stoh un ufhocke. Aber Niggel isch gwinterete gnue gsi, für sofort z’merke, was söll gspilt wärde. U ihm isch es nid nohe gsi.
«Wen i de will!» het er däicht. «Das wird jetz allwäg grad ’s nötigischte sy, daß i so ne junge Gali i der Wält ume fergge!»
Er het ’s Hingergschir uf die anger Syte dräjt, so wyt er chönne het u isch plötzlig ganz gstabelige worde, Üelkli schryßt ne bim Gring zuehe u bührt ne mit der Achsle hingerume. Aber der Bueb het ’s Bei no nid uf em Wägport obe, steit Niggel scho ume ganz tromsigs im Wäg, un e stillvergnüegti Tüüfelsüchtigi lachet ihm us den Ouge u gäbelet ihm um d’Ohre.
Drüü-, viermal stellt nen Üelkli a ’s Wägport, u allimol macht Niggeli Bei, wi we sie gfrore wäri. U chuum lot der Bueb lugg, so het der Esel zähe Johr gjunget u sprängt si eisgurts dänne wi ne Chlepfgueg.
Üelkli fluecht afen es Zyletli, aber nume halblut u git ihm mit der Fuuscht paar hässigi Stüpf i d’Rüppi. Aber Niggel isch schi dessi gwanet u macht nid Mux derwäge. I sym Hirni obe steit numen eis gschribe, aber de mit Granitbuechstabe:
«Nei, my Liebe, es git nüt druus!» Der Chlyn hätt ne derfür mögen an es Ärveli näh.
Jä nu. Es schynt, Üelkli heig ändtlig der Kasis bigriffe.
«Verfluechte Düppelgring!» hässelet er u fot a loufe. Der Esel zöttelet uuf u nohe wi nes Schöfli. Er meint, er heig’s gwunne u macht si nümme verfaßt. Rächts vom Wäg, wo ’s Wäldli ufhört, chunnt e große Steihuuffe. Üelkli lot der Esel näbevüre loufen u tuet nüt derglyche. Ungereinisch het er der Fueß uf em Steihuuffen obe u nimmt e Flug uf en Eselrügge. Niggel wirft ’s Hingergschir wider näbenume, aber uha! Dä Rung chunnt er z’spät! Der Bueb het nen uberlischtet. Alls Hopsertanze nützt nüt meh. Üelkli chläbt wi ne Zäch an ihm u cha ’s lingge Bei ubere grätsche. Un jetz ischt er Hans Obenimdorf.
«Gäll, du Sackermänt, du losch mi ufhocke! Ghei mi jetz ahe, we d’chaischt! So, jetz hüp i d’Sätz!»
«Nu, so hock du nume dobe», däicht Niggel, «ufghocket isch no nid gritte! Gäb i goh will, isch de no my Sach. Du hesch liechteri Bei weder ig u magsch säufter vürersch!»
Nid e Fueß verrüehrt er. Üelkli sporet ne mit den Absätze, aber Niggel weiß nid, was Spore sy, bockstill steit er! Üelkli hout ihm mit em Stumpe vom Loufriemme. Niggel litzt d’Ohre u schüttlet der Gring: aber bockstill steit er. Üelkli git ihm mit der Fuuscht, was er ma. O heie, Niggels Hut isch johrelang zwiselet u mit em Geiselstäcke ghertnet worde, was wett de so nes Buebefüüschtli an ihm abbringe! Bockstill steit er, nid e Wank tuet er!
Üelklin tropfet der Schweiß ahe, gränne möcht er vor Täubi. Bsungerbar, wil der Chlyn zueluegt u si nid uberha ma, z’brüele:
«Bravo, Niggel! Bravo, bravooo! Hesch ganz rächt, Niggel, dä het derwyl, z’loufe!»
Jä, was jetze? Üelklin blybt schlächterdings nüt uber weder abz’styge. Aber e richtigen Ämmetalerbueb het ou es herts Gringli u git e Sach nid verspilts, bis er abselut mueß!
Üelkli chehrt um, füehrt der Niggel zu de Stude zuehen u hout dert e glimpfige Stäcke. Dernoh geit d’Kumedi vo früschem los. Niggel merkt, daß der Bueb wider ufhocke wott: är wycht uus u tanzet z’ringsetum. Üelkli hanget mit eim Fueß im Syteblatt obe, het si mit der Hang am Chometschyt u hoppet mit em angere Bei nohe. Es isch wärklig z’luege, beedsame leischte, was ne mügli isch. U wider ma der Bueb obsiige u grootet’s ihm, si uf dä Eselthron z’schwinge. Un jetz füehrt er es strängs Regimänt.
«Wei jetz luege, gäb du loufisch, du donnersch Wundergring!» wüetet er u schmeizt u schmidet mit em Stäcken uf en Esel, daß es sogar däm z’vil wird. Aber vo Folgen u Nohgä ischt ou bi Niggele ke Red.
Ggangen ischt er jetz, jo fryli, aber hingertsi! Hingertsi i Waldwäg yhe, hingertsi mit em Bueb uber ’sch stotzige Wägport uus i d’Studen ahe.
«Uha, hu hu hu, verfluechts Kamel du!» brüelet Üelkli. U wil er förchtet, der Esel chönnt si mit ihm uberschlo u rüggligen uf ihn uehe gheie, tröölt er schi gleitig wi ne Sidian näbetsi ahe.
Es isch fei es Rüngli ggange, bis beedsame wider us de Studen use cho sy, beedsame verchratzet u verschundte. Un jetz het Niggel obenuus gschwunge gha. Uf die Erfahrig ahe het’s Üelklin ändtlig nümme gluschtet, z’ryte. Er het d’Täubi verbisse, afo loufe u der Esel am Riemme hinger ihm nohe zoge.
Em Chlynne het en Ougeblick ’s Härz ou tutteret, wo die zwee hingertsi i d’Studen ahe sy. E Dämpfer het er Üelklin wohl möge gönne: aber es würkligs Ungfeel hätt er ihm doch de nid agwünscht. Jetz, wo-n-er gseh het, daß beed mit gsünge Glidere dervo cho sy, het er schi nid mögen uberha z’lachen u z’triumpfiere:
«Schön gsi, schön gsi, Niggeli, für das muesch de no einischt es Zückerli ha!»
Üelklis Antwort druuf isch gsi, daß er mit der Hang uf e ungere Rügge dopplet het. Aber das het der Chlyn nume glächeret, d’Nuß-Schmärze hein ihm besseret gha. Er het i aller Gmüetsruehw a sym Zwickschnüerli wyter gseilet.