Text:Rudolf von Tavel/Der Donnergueg/Kapitel 7
VII.
Ds Annemarie het e Chlupf. Me déjeuniert schwygsam. D’Buebe wei d’«Chilche» reschtaurieren und wärde vom Eisi zur Zucht vermahnet
Descht schöner isch du am andere Morge d’Ussicht gsi. Ds Huus, wo ds Annemarie drinne gwohnt het, isch am Bärgbort agchläbt gsi. Vor use, gäge Mittag, het men uf ds mächtige höchfirschtige Dach vom Schlößli abe gseh. Ei Flügel dervo mit dem Saal und der Äßstube drin isch sänkrächt zum obere Huus glägen und der ander Flügel änefür wider z’tromsig. Rächts vom Schlößli isch der Garte gsi, und drüber ewäg het me ds Dorf und d’Bärge gseh. Z’mitts dür e Saalflügel, grad under der Äßstube düre, isch me vom Garten i d’Hoschtet cho. Es Wägli isch graduus bis an e Gartemuure gange, es anders dem Schlößli nah zum obere Huus und de dem Bärg nah ufe, uf ds «Bärgli».
Das alles isch eigetlech dem Annemarie vo früecher här scho meh oder minder bekannt gsi. Und doch isch es ihm hütt schier z’Muet gsi wi der Eva, wo si zum erschtemal im Paradies d’Ougen uufta het. Es het — warum, hätti’s nid chönne säge — gmeint, es müeß hübscheli mache, wo-n-es d’Stägen ab und vor ds Huus use gangen isch, und doch hätt ihm ds Chraue vo de Wetzsteinen und Sägesse sölle säge, daß me da usse scho lang uuf sygi und me nid bruuchi Chummer z’ha, me störi nes bravs Möntschechind im Schlaf. Aber im Schlößli het sech no so gar nüt grüehrt, daß ds Annemarie sech nid trouet hätti, an ere Türfalle ga z’drücke. I Garte vüre het’s o nid dörfe. Hätt ihm’s nid d’Frou Chilchbärger chönnen übel uslegen und dänke, es well se mit sym Früechufstah blamiere? — Und jitz het es wellen uf der Huet sy, für emel ja nüt z’verderbe. So isch es, statt zum Schlößli abe, de Rosestöck nah träppelet, wo im herrlechschte Morgetou am Wäg zum Bärgli gstande sy. Mit jedem Schritt obsig isch ihm d’Wält schöner vorcho. ’s isch aber o dernah gsi. Das cha niemer bschrybe. Der bescht Maler chäm nid z’Schlag, wenn er der Duft sötti darmache, wi-n-er der sälb Morgen uf de Matte, im Schatte vo de bosquets und um ds ganze Dorf ume gschwummen isch. Scht — scht — scht sy d’Sägessebletter dür di maschtige Halme gfahre, und ds gmäjte Gras het gschmöckt, me het nid gnue dervo schönnen yzieh. Und im Dorf ume hei d’Güggle gchräjt, wele chrutiger! Ob allem Bewunderen isch ds Annemarie zum Bärgli cho. Das isch nid öppen es apartigs Hübeli gsi. Ehnder het’s usgseh, wi wenn me der Bärg agschnitten und der Härd zu nere Terrasse veräbnet hätti.
Es bosquet vo uralte Silberpapplen und Ösche het di heimelige grüene Gartebänk überschattet und nume gäge d’Ussicht Lücke gla. Gredi use het me zu Füeße vo de Schneebärgen es Fläckli Thunersee gseh. Rächter Hand isch vor der ärnschte mächtige Stockhornchetti der Gerzesee heiter und heimelig i de Matte gläge, z’ringsetum uf den abgwalmete Huble stattlechi Burehöf mit Papple dernäben und Dörfer i Näschter vo Hoschtete.
Ds Annemarie het wohl gspürt, wi schön das alles isch, und d’Andacht, wo so ne Bärglandschaft weckt, isch o über ihns cho; aber es hätti nid müessen es wyblechs Wäse sy, hätt es nid der Näächi nah gluegt, und nid es Stadtchind, hätten ihm nid d’Fäldbluemen i d’Ouge gä. Ohni z’wüsse für wän und wohi dermit, het es afa chöhle: Margrite, Salbei, Esparsetten und Chlee — da isch ihm uf eismal schier ds Härz us em Schlund gumpet vor Chlupf. Es het e Plumps ghört und es paar Schritte, und chuum het es Zyt gha, sech ufz’richten und umz’luege, so steit i syr ganze Größi und chäche Brüüni der Herr Houpme vor ihm und seit: «So, so, syd Dr o am Grase?»
«Wi isch das schön hie!» antwortet ds Annemarie, und er het ihm ganz guet aghört, daß es chuum weiß, was es seit. I beidne Chöpf hei blitzgschwind d’Gedanke sech gjagt. Ds Annemarie hätti mit dem beschte Wille nid schönne säge, was es dänkt het. I ds Hanses Chopf het’s geng gheiße: «Söll i? — Söll i nid? — Söll i? — Söll i nid?» — Und wi-n-es sech für nen Offizier schickt, het d’Überlegung d’Oberhand gwunne: «Nei, jitz no nid.» Und de het en Ougeblick wider d’Reui raisonniert: «Du Dumme, jitz hesch es verpasset! — Wi cha men o! So ne schöne Morge! Schöner nützti nüt.» Und ds Härz het gseit: «Nid so ruuch! Hübscheli, hübscheli, ’s isch nüt verlore. Wi länger, descht schöner!» Und der Soldaten-Übermuet het haranguiert: «Lue, wi nätt! Jitz oder nie. Hü, obenyne gno und eis ufbrönnt! Si wartet ja doch druuf.»
So het’s gstürmt und glütet i ds Hanses Gmüet. Und i ds Annemaries Öhrli het’s gflismet: «Um Gottswille, was wott er?... Wenn er jitz grad... Es wär... I wett... I hätt... Was söll i?... Es isch vorby... Nei, es chunnt de no... Söll i flieh?... Er isch härzig... Papa... Mama... Peter, Tante Gatschet... Und doch... Aber nei! Gott, was söll i, was wott er?»
Und ds Härz het’s gwunnen uf beidne Syte. Der Hans het sech ebha und dänkt: «I ha di nume descht sicherer.» Und dem Annemarie isch es vor Dankbarkeit für dä ritterlech Astand wermer worden um ds Härz, als ihm lieb gsi isch.
Das alles isch so gleitig gange, daß zwüsche ds Annemaries Verlägeheitssätzli und ds Hanses Antwort: «Allwäg, das wett i meine», nid mängen Atezug verstrichen isch. «Heit Dr guet gschlafen uf di geschtrigen Abetüür abe?» het der Hans Chilchbärger ds Gspräch wyter gspunne. Er syg bim Chrischte hinde gsi, bim Lächema. Ds Annemarie het na ds Chrischtes Frou und Chinder gfragt und grüehmt, wi-n-ihm der Gottfried gfalle heigi. Und so isch es wyter gange, bis der Hans gseit het: «Aber jitz wei mer ga déjeuniere!» Daß er ihm underwägen es Bouquet vo de schönschte Rosen abgschnitte het, het ds Annemarie nümme wyters i Verlägeheit bracht. Erscht, wo si zsämen i d’Äßstube cho sy, wo d’Servanten uf ihri Art es Morgelied gsüünet und Weihröuchli zur Dili ufgla het, isch es dem Annemarie nid eso ganz wohl gsi bim Gedanke, daß me si zwöi jitz de da allei findi. Nume ds Gfüehl, der eigetlech Husherr und Eigetümer vom Schlößli so ganz uf syr Syte z’ha, het ihm no ne gwüssi Sicherheit gä. D’Poesie vo däm duftige Morge hingägen isch verfloge wi d’Wülkli us der Servante, wo d’Frou Charlotte mit ihrer Juged agrückt isch. Wenn me ds Zsämechrute vo Illusione chönnti ghören und ds Stöhne vo dene, wo drunder begrabe sy, so hätti me’s i de nächschte Minute nid übel ghöre räble. Ds Stöhne vo de Begrabene het men eigetlech ghört — emel was fyneri Ohre gsi sy.
Me mueß nämlech wüsse, daß d’Frou Charlotte no vor nes paar Tage ta het wi ne Chatz am Draht, daß ihre Ma us Gfelligkeit für ds Sunnefrohs partout ds Annemarie ga Gerzesee het welle, no währed der Schwager Hans da sygi. I ihrem Chopf isch es en usgmachti Sach gsi, daß der Hans nid hürati und daß ds Schlößli mit allem klingende Zueghör uf ihri Buebe chömi. Si het gfunde, das ghör sech vo Gott und Rächts wäge. Si und ihre Ma heige’s jitz de bald ersässen und ersorget. Und derby het si ganz vergässe, daß es dem Schwager Hans sys Eigetum gsi isch für alli Zyte und daß er’s numen us Gfelligkeit sym Brueder überla und sich sälber nüt als die chlyni Eggstube gäge Morge vorbhalte het für syni raren Urlebswuche. Im stille het sech der Hans mängisch fascht z’Tod glachet ob ihrne Versueche, ne-n-um e Finger z’lyre. Nei, was het die Frou mängisch für Ansichte zum Beschte gä! Amenen Offizier sygi alles erloubt, e chly nes liechts Läbe ghöri zum métier. Di arme Tröpf müesse gar mängisch ds Läbe la, bevor si öppis dervo gha heige, und Dümmers gäb’s nüt, als wenn so en alte capitaine en retraite de no hürati. — Item, der Hans het gwüßt, was me von ihm erwartet, het sech brav la chüderlen und dänkt, was är vom Läben erwarti, da well er de scho derzue luege. Und sy eltere Brueder, der Eduard? Dänkt het er i Angscht und Not ds glyche wi sy Frou, und derzue het er geng no gschwitzt under ihrnen ungschickte Schachzüge. Er het wohl gmerkt, daß der Hans se dürluegt und sy Muetwille mit nere trybt. Bald het der Herr Houpmen amene Buremeitschi schön ta, bis daß der Frou Charlotte der luter Schweiß uf der Stirne gstanden isch, bald het er bi de Stadttöchtere der Parlitout gmacht, und däwäg het er sy Schwägerin zwunge, ihm z’höbelen und z’chüderle, währed si sech i aller Not und Pein ybildet het, si heig ihn am Bändel.
Ds Annemarie wär nie ga Gerzesee cho, wenn nid der Hans gseit hätti, sys Urleb syg uus und er müeß di anderi Wuche verreise. Jitz isch di «anderi» Wuche scho bald um gsi, und der Herr Houpme het no nüt derglyche ta, daß er furt wetti.
Sit geschter het d’Frou Charlotten ihrem Ma gchupet, und dä Morge, wo si zur Tür yne chunnt, di zwöi binenandere gseht und du no gar e Meie vo ihrne schöne Rosen uf der Commode, da hei ihri schöne dunklen Ouge der Herr Eduard nume so agspöit: «Da hesch es jitze!» E Mouggere het si gmacht, daß d’Nydle vom ganze Dorf drob hätti chönne suure.
«Mir wei die dänk ystellen und i ds Salon tue», seit si und geit ga nes Vase reiche.
Me het enanderen agluegt und im stille glachet. Wo si d’Rose het ygstellt gha, rüeft der Hans dem Eisi und seit ihm: «Gang stell das der Jumpfer Sunnefroh i ihri Stuben ufe!»
Der Frou Charlotte sy d’Träne z’Vorderscht gsi. Chuum het si no chönne säge: «Das hätt jitz nid so pressiert.»
Uf das abe het me vierstimmig gschwige, und der Teechessel het e diskreti Begleitung derzue gflötet. Jedes het sech Müej gä, uf ds Muul z’sitze, für nid no meh Unheil az’richte. D’Frou Charlotte het’s nid mit dem Herr Houpme welle verschütte, ds Annemarie het alli Chraft zsämegno, für nid afa z’hüüle, und der Herr Eduard het i sym Härz ds ganz Wybervolk über ds Stockhorn übere gwünscht. Der Hans hingäge het ob dene Gsichter müesse ds Lache verbyße. Jedes het ds Gfüehl gha, das Déjeuniere sygi ds Gägeteil von ere Chappeler-Milchsuppe, vo wäge wi meh me sech zsämegno het, dem andere nid uf d’Ägerschtenouge z’trappe, descht meh het eigetlech jedes uf sy Art Rach gschwore.
Am wytischten i der Überwindung het’s schynbar d’Frou Charlotte bracht. Im Gfüehl, me chönni doch nid däwäg vom Tisch, het si wi d’Ruumi vo mene Confitürhafe der letscht Räschte vo Härzesgüeti zsämegchrauet, für ds Annemarie z’frage, was es hütt welli astellen und öb es nid wetti so guet sy und di Buebe chly goume. Natürlech het es sech gärn anerbotte. Es well nume ga nes Fürtech alege, het es gseit, und isch i sy Stube. Aber statt der Schublade het es d’Brütsche vo sym Ougewasser ufta und sym Jammer Luft gmacht. Mit Fueg und Rächt het es sech gseit, für was äs jitz in es settigs ungfreuts Züüg yne müessi. Hätti men ihns doch daheime gla, wo-n-es allne Lüte Freud gmacht het! Es wär ihm ja nie z’Sinn cho, na däm Hans z’hääggle. Und jitz söll’s für öppis büeße, wo-n-es gar nüt derfür chönni. Aber das isch no nid emal ds Schlimmschte gsi, wo ihns plaget het. Über öppis vil Schwärers het’s no gar nid dörfe nachedänke: Dä Houpme, dä Houpme! — Und de dä arm Harzchopf! Wo het das use sölle? Mängisch het öppis in ihm hälluuf glachet ob der Idee, daß der Harzchopf öppis anders als numen e Stärnschnuppen a sym Jugedhimmel sötti sy. Und es het ganz guet gspürt, je länger der Ufethalt z’Gerzesee het sölle duure, descht meh het das arme Flugstärnli müessen abnäh. Aber ob das o rächt sygi? Am liebschte hätti ds Annemarie Ryßuus gno — hei, i Fride vom Liechti! Aber es het ja wohl gwüßt, daß es jitz gulte het, sech brav z’stellen und über sech la z’ergah, was het sölle cho. Ja, wenn’s zur Frou Gatschet übere hätti chönne, ga Chiltderf! Aber das het sech dä Morge no nid gschickt. Und ganz alles, ja, grad d’Houptsach, hätt’s nere doch nid dörfe bychte.
So het ds Annemarie redlech probiert, syni Sorge für nen Ougeblick hinder sech z’wärfen und sech nützlech z’mache mit goume. Es isch de no nid übel gange. So drei verwöhnti Buebe z’hüeten isch nid liecht. Da nimmt me sech ganz vo sälber zsäme. Jede vo dene drei het der junge «Tanten» öppis gha z’zeige, der Fritzli syni Chüneli, der Fredi es Gchööz vo Grebli zwüsche Brunnen und Weier und der drüjährig Röbi sys Gärtli, wo-n-er mit Flyß und Chunscht us Chnebeli und Miesch di schönschte Böumli gmacht het. Dert het ds Annemarie Hand agleit und dem Chlyne sys Härz dermit gwunne. Di Größere hingäge hei sech derby afa längwyle, sy uf di neui Lehrgotten ufe gogeret, wenn si am Bode grüpelet isch, und hei nid abgä, bis si se der Längi nah am Bode gha hei. Aber ds Annemarie isch ne Meischter worden und het gwüßt sech Reschpäkt z’verschaffe, und bald hei di Bueben usegschmöckt, daß da öppis anders isch als bi der Mama. D’Mama het se ganz la mache, was si hei welle; sy si de aber mit verchaarete Hösleni heicho, so het’s allimal es gräßlechs Gheie, wenn nid gar Pumpis abgsetzt. Ds Annemarie hingäge het zur Sach gluegt, gäb öppis Dumms gscheh isch. Das het sech i de nächschte Tage geng dütlecher zeigt, so daß d’Frou Charlotte mit täglech größerer Satisfaktion us ihrem unerwünschte Gascht es regelrächts Chindemeitli het gseh wärde. Und si het däm brav nacheghulfe, i der Meinung, en Offizier und es Chindemeitli passe schlächt zsäme. Dem Annemarie isch das nid ufgfalle, und es het sech rächtschaffe drüber gfreut, daß es mit der Frou Chilchbärger geng besser z’Schlag chömi.
«E nu», het d’Frou Gatschet gseit, wo si zu ds Annemaries unuusprächlecher Freud einisch übere cho isch, «’s freut mi rächt, z’gseh, daß ds Charlotten öppis a dir het; das isch doch besser, als z’Bärn i de Louben ume z’flanieren und de junge Herre der Chopf z’verdräje!» Verschideni Lüt, wo das ghört hei, sy der Meinung gsi, me bruuchi nid ga Bärn abe, für junge Lüte der Chopf z’verdräje. Dem Annemarie hingäge het das Komplimänt e chly wehta. «Also het me mi der Frou Gatschet verrätschet!» het’s dänkt. Vo Stund a wär es ihm nümme müglech gsi, nere ga ds Härz z’lääre. E gwüsse Trotz isch über ihns cho, wo-n-ihns gheiße het, sy Wäg sälber sueche.
So isch es du nam Ässe mit de Bueben uf ds Bärgli, statt, wi-n-es eigetlech het vorgha, der Tante Gatschet z’Füeße z’sitze. Und wenn’s es sötti breiche, daß der Herr Houpmen o dert ufe chäm — nu mira!
Sobald ds junge Volk ab wäg gsi isch, het me d’Tante Gatschet i ds Salon ta, damit sie ihri méridienne chönni mache. Si het sech in e tiefe Fauteuil nider gla und sech’s la wohl sy. Dür d’Spält vo de Felläde sy schmali Sunnestrahlen uf di breite bruun gwichsete Bodechrüz gfalle, und i ihrem Schyn sy Millione vo Stöubleni uuf und nider zwirblet. Di frommi alti Frou het nen e Zytlang zuegluegt und derby a ds Jakobs Himmelsleitere dänkt. Nah-ti-nah isch ihre Chopf i Plamp cho, het bald linggs, bald rächts gheltet, und zletscht isch er vüre gfalle, und d’Röschtiwys-boucles — uf jeder Syte drei schön glychlig trülleti — sy vüre ghanget wi Lambrequins.
Dobe, uf em Bärgli, het ds Annemarie brodiert und derzue ruminiert, währed di beiden eltere Buebe sech am Bord umetröhlet hei. Es isch aber nid lang gange, so ghört ds Annemarie vom Huus här Schritten uf em Grien, und richtig chunnt der Herr Houpme langsam der Bärg uuf. Es isch dem Annemarie ganz rächt gsi; aber us menen unbestimmte Gfüehl use het es doch für guet gfunde, die beide Buebe zueche z’rüefe. Si sy o cho und hei gschine wellen artig z’sy. Aber das isch nume so lang gange, bis der Unggle Hans es paarmal mit ne het «ds Chäsli gchehrt» gha. Chuum het er sech näbem Annemarie uf e Bank nider gla und afa brichte vom Wätter und wi-n-er jitz nid begährti, uf em Capo di Monte z’Neapel Kompagnieschuel z’mache, hei sech die zwee wider afa längwyle, hie nes Rüetli abbroche, da ne Bluemen abzwickt und ändlech gar nüt meh gwüßt az’fa. Da fallt plötzlech dem Fritzli sy Blick uf ds Annemaries Schääri, wo so fridlech und luschtig uf em Tisch glänzt het. Die gseh und es alts Projäkt ufwermen isch eis gsi. Di Buebe sy undereinisch verschwunde gsi. Das Annemarie het chuum das gwahret, gschwyge de, daß sy Schääri o nümme da gsi isch.
Bald druuf isch dunden im Schlößli d’Salontüren ufgange, ganz hübscheli, und der Fritzli isch cho yne z’düüßele, hinder ihm här der Fredi. Der Fritzli het d’Schääri i der Hand gha und dem Fredi gwunke. Wo si hert hinder em Fauteuil vo der Tante gsi sy, git der Fritzli dem Fredi d’Schääri und dütet uf ds Ohr vo der Frou Gatschet. Uf di unglückleche Haarbüscheli i den Ohren isch es abgseh gsi. Beidi hei ds Lache verha, und keine het rächt zueche dörfe. Ändlech schiebt der Fritzli sy jüngere Brueder vüre. Dä macht d’Schääri parat, sy Hand schlycht dermit dem Chopf vo der Tante nah und wott mit mene dezidierte Schnapps, wo amene Chirurgieprofässer alli Ehr gmacht hätti, ds Attentat usfüehre — da git ihm der Fritzli vo hinden e Schupf a Ellboge. D’Schääri fahrt am Ohr vorby und — zwo Röschtiwys-boucles rollen über e Bärg vo der Tanten ihrer Crinolinen a Bode!
D’Frou Gatschet het ds Gfüehl, es heig se-n-es Tier a der Schläfe gstoche, gryft mit der Hand dernah und erwachet z’vollem von ere gschletzte Türe. I wilder Flucht sy di zwee erschrockene Sünder dervo gstobe, hinden use, über e Zuun i ds Gäßli und dem Lächehuus zue. Vom Bärgli uus hei der Herr Houpmen und ds Annemarie se gseh springe.
Im erschte Chlupf het d’Frou Gatschet nid gwüßt, was si söll. Wil si aber so nid under d’Lüt dörfe het, isch si ufgstanden und het am brodierte Lütiband Sturm glütet.
Das Gschäll het nid übel bschosse. I der Chuchi het ds Eisi vor Chlupf der Schöpfer Himmels und der Ärde agrüeft, d’Händ am Fürtech abtröchnet, ds Fürtech abzogen und hinder d’Chuchitüre ghänkt und es anders umbunde — zerscht ds lätzen und du nes galanderierts — und derzue gseit: «Was het si ächt aber? Es wird ere-n-öppen e Spinnelen über ds Jupon graagget sy, wi dimale, wo si brüelet het, daß me hätti chönne meine, der Roufliharz syg nere-n-ebcho.» Ob settigen Erwägungen isch ds Eisi, wo uf eim Ohr nüt meh ghört het, im Schreegmarsch gäge ds Salon vorgrückt. Vom péristyle här isch d’Frou Charlotte i mene liechtere Stadtpolizei-Tämpo cho z’loufen und het derby, ganz ohni z’welle, nachegrächnet, was ungfähr d’Frou Gatschet hinderließ, wenn si z’stärbe cho sötti, und wän der Dölfi chönnti hürate. Ds Chopfrächne geit mängisch sogar hinder mene Brätt gleitig, es chunnt numen uf ds Exämpel a. Der Herr Eduard isch über nere Zinsrodelrächnung erwachet, wo-n-er vor nere Halbstund drob isch ygnuckt gsi, und het gseit: «Das verfluechte Gschäll am heiterhälle Tag! Nüt cha me fertig machen oder me wärd es halbdotze Mal dervo gsprängt. — Wo bin i jitze blibe?»
Ds Eisi isch zerscht vor der Salontüren aglanget. Aber wo d’Frou Gatschet gmerkt het, daß es ds Eisi isch, het si d’Türe verha und dür e Spalt grüeft: «Reichet d’Frou Chilchbärger! — Heit Dr ghört? D’Frou Chilchbärger!» — He nu, het ds Eisi dänkt, da hätt i de nüt eso bruuche z’pressiere!
Wo du d’Frou Charlotten agrückt isch und dür e Türspalt yne gschloffen isch und fragt: «Was git’s, i bitte di?» het d’Frou Gatschet afa lamäntiere (i interne Sache het me geng ds wältsche Regischter zoge — scht! Wäge de Meitli): «Il me semble qu’il y a des voleurs ici, sinon quelque chose de pire. Je m’étais à peine endormie quand j’ai senti quelque chose me toucher grossièrement ici à la tempe. Gseh han i nüt. J’étais tout à fait ds hindervür de peur.»
D’Frou Charlotten isch ganz bleich worden ob der Idee, es sygen Ybrächer umewäg. Si het nid gwüßt, was säge, und würklech zerscht a ds Alleriergschte dänkt, bsunders wo si di zwöi abgschnittne Röschtiwys gseht. — «Nei, würklech, z’dänke, daß men am heiterhälle Tag afangen i sym eigete Huus nümme sicher isch!... Eisi, rüef dem Herr!»
«Mais mon Dieu, qu’est-ce que tu penses?» wehberet d’Frou Gatschet. Aber wo si gseh het, daß da doch ds Mannevolk müeß mitrede, seit si: «Eh bien donne moi un foulard pour me couvrir d’une façon convenable.» Und du het me du nes Foulard um die unglychligi Coiffüren ume glyret.
Der Herr Eduard het du zerscht höflecherwys welle wüsse, ob’s syr alte Schwöschter wehta heigi.
«Ach — wehta — grupft het’s mi, aber der Chlupf, der Chlupf!»
«Ja, me sötti halt doch derzue tue, daß me dä Kärli erwütschti!» meint der Herr Eduard. «Wo isch der Hans? Me sött’s villicht doch dem Landjeger la z’wüsse tue. — Und di Buebe, wo sy si?» Jitz het me d’Rolle verteilt. Der Herr Eduard isch, ohni rächt z’wüsse, was er wott, gäge ds Lächehuus gstürmt, meh so im ungwüsse Gfüehl, dert Häscher und Hülf z’finde. Ds Eisi isch i ds Dorf zum Landjeger, und d’Frou Chilchbärger isch um ds Huus ume gfiegget und het i alli Himmelsgägede grüeft: «Hans! Fritzli! Fredi! Annemarie!»
Ds Landjegers Frou het dem Eisi gseit: «So — er isch grad dä haub Tag mit eim uf Bäup ache. Me chan ihm’s ja de säge, wenn er umechunnt.»
Wo ds Eisi mit däm troschtleche Bricht heicho isch, sy der Herr Houpmen und d’Jumpfer Sunnefroh bi dene Damen i der Äßstube gstande, und es het ihns dunkt, me machi anderi Gsichter. D’Jumpfer Sunnefroh het e Schääri i de Finger umedräjt, und «d’Frou» het prezys eso die Ouge gäge d’Jumpfer Sunnefroh gmacht, wo si alben ihm i der Chuchi gmacht het, wenn es öppis het sölle verschlage ha. Der Herr Houpme hingäge het gseit: «Die wei mer jitz ga sueche, di Schlingle! Eisi, hesch di Buebe niene gseh?»
«Nei, wäger nid, Herr Houpme!»
Ds Annemarie het du dörfe bi der Frou Gatschet blyben und zueluege, wi sech der Schlotter vom Chlupf nah-ti-nah in e währschafti Töubi verwandlet het. Di andere hei sech uf d’Suechi gmacht nam Fritzli und Fredi. Mit sicherem flair isch der Herr Houpme dem Lächehuus zue gstüüret, und d’Frou Charlotte, us Angscht, es chönnti de bi der Verhaftung vo ihrne Härzchäfer z’ruuch zuegah, isch ihrem Schwager uf de Färsere blibe.
Wo der Herr Eduard mit maßleidigem Gsicht zum Lächehuus cho isch, het juscht der Lächema, der alt Chrischte Megert, es Heufueder yta gha und isch mit syne zwöi schwäre Roß d’Yfahrt ab cho, für nes neus uf em Fäld ga z’reiche. Dert het sy ganzi Familien i der glaarige Sunne grächet und gablet und glade, ohni sech e Blick anderswohi z’gönne. Der Gottfried isch uf em Fueder gsi und het glade. Er her gar tuusigs guet gwüßt z’tische. No nie het ihm es Füederli gchieret, gschwyge daß ds Megerts je i mene Rank eis umgläärt wäri. Alli sy si zfride gsi, vo der Muetter, däm wärchigen Annelysi, bis zur Jungfrou und vom Chrischte bis zum Sumichrascht, amenen eltere «Napolitaner», wo i der Gmeind umenand tauneret het. Me het gwüßt, was hütt no alles under Dach sölle het, und wenn si scho nid drüber gphilosophiert hei, so isch es ne doch allnen im Chopf und Härz erhertet gsi, daß me hütt a der Grundlag vo der ganze Hushaltig schaffi, wo nid nume ds Vieh im Stall dervo läbi. So ne Wärchet isch e heiligi Zyt, wo nid erloubt, e Minute z’vergüde. Es isch en Ärnt, und en Ärnt bedütet ds Versorge vo was der lieb Gott na mene Jahr Arbeit git. öppis vo däm isch dem Chrischten uf em runzlige Gsicht gstande, wo-n-er ärschtig mit syne Roß derhärcho isch. Der Herr Eduard het o sy Freud gha a so mene Wärchet. Uf sym Gsicht isch gschribe gsi: «So rächt!» Und hinder der Schädelwand sy d’Motiv ufzeichnet gsi: Je brever daß gwärchet wird, descht sicherer isch der Lächezins. Der Lächezins het zwar nid ihm ghört, sondere dem Hans, und drum hätti men ihm o nid chönne vorha, er syg en Egoischt; aber er isch es Uhrwärch gsi, wo nüt anders gwüßt het, als daß e regelrächte Gschäftsgang ds Heil vo der Wält sygi. Das isch na syr Meinung ds heilige Disziplinarmittel vo der Möntschheit gsi, und wil di höcheri Intelligänz beruefe gsi isch, derfür z’sorge, daß di Disziplin am rächten Ort bruucht wärdi, het si o ds Rächt gha z’dispänsiere, wenn’s di höcheren Interesse ghöische hei. Drum het der Herr Eduard der Chrischte gstellt und ihm afa brichte, es sygi öpper i ds Salon cho und heig sech Zuedringlechkeite gäge d’Frou Gatschet erloubt. «Hesch niemer gseh hie düre dervo springe?»
«Nei wäger, Herr Chilchbärger, i ha wäger nid derwyl gha, uf anger Lüt z’luege.»
Der Herr Eduard het ne-n-aber wyter bhört, öb er keini Übernächtler gha heigi, öb er keis Vagantevolk gmerkt heigi und so wyters. Het sech der Chrischten i Geduld gfasset, so hei syni Roß weniger Reschpäkt gha. Si hei sech mit de Stile gäge d’Bräme gwehrt, mit de Huefe gäge di bluetige Büüch gschlage, d’Chöpf ufgworfen und grangglet. Der Chrischte het eis Mal über ds andere gseit: «Stiu da! — Wottsch ächt!» Und derzue het er hinden ume d’Roß guslet und se gmacht z’zable, bis der Herr Eduard sälber gfunde het, es sygi gschyder, er löj ne la gah, me sygi sünsch synes Läbes nid sicher.
Der Herr Chilchbärger het nid rächt gwüßt, was er söll. E Zytlang het er no dem Heuet zuegluegt. Wo der Chrischte syni beide Roß het agspannet gha und mit mene neue Fueder zrück cho isch, chöme vo der andere Syte der Hans und ds Charlotte.
«Si wärde dänk uf der Büni sy», meint der Hans.
«Wär?»
«E, dyni Buebe, die Schlingle!»
«Was isch mit dene?»
«He, du weisch es dänk, daß si dem Jacqueline syni Röschtiwys abgschnitte hei?»
«Der Fritzli?»
«I weiß nid wele. Chumm, mer wei se jitz ga usnäh.» Alli drü sy d’Yfahrt uuf und uf d’Brügi, und vo dert het me richtig di beide Sünder wi d’Frösche gseh im früsch abgladne Heu umeschwümme.
«Was machet dir da?» rüeft d’Mama.
«Mir hälfe fülle!»
«I will ech de, uf der Stell chömet abe!»
«Mer chönne nid», probiert der Fritzli sech usz’rede.
«Aha, i well ech de», rüeft der Unggle Hans und tuet derglyche, er well über d’Bünileiteren ab cho. I däm Ougeblick chunnt der Chrischte mit sym Fueder der Brüggstock uuf. Mächtig hei di breite Huefen uf em hölzige Bode bolet, und ds Fueder het der Ygang völlig usgfüllt, so daß die ganzi Herrschaft Chilchbärger z’vorderscht vüre het müesse flieh und ganz ybschlosse gsi isch. Dert hei si müesse warte, bis d’Roß abgspannet und gchehrt gsi sy, für näbem Fueder düre hinderenand usez’schlüüffe.
Underdesse sy der Fritzli und der Fredi i ds Tenn abe gchlätteret und dür ds Gäßli uus vüre gsprunge, i der Meinung, si welle sech i ihri Stube flüchten und sech dert verrigle. Aber z’vorderscht im Gäßli isch ne ds Eisi im Schreegmarsch etgägecho und het se mit syne chnochige Hände gfangen und uf em chürzischte Wäg der Frou Gatschet usgliferet. Die het ne du afangen under em Bystand vom Annemarie und vom Eisi e längeri Strafpredig abgla. Si isch rächt ärnscht und fyrlech worde; aber es het du ds Eisi dunkt, die gueti Frou heig z’wenig zueche, und es het welle nachehälfe: «Ja, i der Gschrift steit: Vor einem graue Houpte sollscht du aufschtehe, und dir ganget’s ga schäre, dir Dräcklöcher, daß i no so säge!» Di arme Buebe hei wohl gseh, daß ds Annemarie schier nümme gwüßt het, wie tue, für ds Lache z’verbyße, und hei o schier sech nümme mögen ebha.
Die beide Herre Chilchbärger und d’Frou Charlotte sy, ds Haar voll Heublüemt und Spinnhuppele, dür ds Gäßli vüre cho und hei o müesse lachen ob ihrem Päch i der Schüüre. Aber i der Äßstube hei si du anderi Saiten ufzoge, und der Herr Eduard het wohl oder übel syr Schwöschter müesse Satisfaktion gä und syni Sühn uf der lätze Syte tätschle, bis d’Familieversammlung gfunde het, es tüei’s jitze. Si hei sech aber gloub weniger gschämt als di armi Tante Jacqueline, wo nam z’Abe wi ne bschüttete Pudi i ihre char-à-banc gschloffen und mit mene liechte Päckli i der Hand hei gfahren isch.