Obfiger Phraseologisme

Zruck zum alemannische Wikiquote

Phraseologisme im Obfiger Dialäkt us em Obfiger Wèèrderböech.

Zue dr Yydeilig vu dr Phraseologisme lueg Burger 1998

Idiomatischi verbali Phraseologisme

Stichwort	Phraseologisme
Aarsch	Eber isch am Aarsch Ebis isch am Aarsch Eberem dr Aarsch abbùze Ebis good eberem am Aarsch verbyy Eber chaa eber am Aarsch läge Sich dr Aarsch abfriere Sich dr Aarsch ablache Sich dr Aarsch ùfryse Sich dr Aarsch ùfryse fir eber
aagoo	Eber good ebis e Dräg aa
aahängge	Eberem e Bfane vol aahängge
abfriere	Sich ain abfriere
ablache	Sich ain ablache
Absaz	Rundi Absäz haa
abschiese	Dr Voogel abschiese
ada	Ada goo Ada mache
Ämedinge	Vù Ämedinge syy
Aug	Ebis im Aug bhalde Mid eme blaue Aug dervùùchùù Eber hed Auge gmachd Eberem scheeni Auge mache E Aug zöedrùge
bache	No ganz bache syy Nid ganz bache syy
Bädel	De Bädel hiighèie
Bage	Iiber ali vier Bage schdraale
Bai	Eberem Bai mache Eberem e Bai schdele Wiider ùf d Bai chùù
Bändel	Ain am Bändel haa
Bfane	Eberem e Bfane vol aahängge
bfyfe	Us em ledschde Loch bfyfe
Bier	Eber hed aim no khai Bier zaald.
Blad	Khai Blad vor s Muul nee
Blöed	Ebis lyd eberem im Blöed.
bloose	Eberem in s Fiidle bloose chene Eber in d Schöe bloose Eber chaa eber in d Schöe bloose
Böebeschöe	No Böebeschöe aahaa
Böechschdaabesùbe	Eber hed Böechschdaabesùbe gfräse.
Bregeli	Bregeli höeschde
Brud	Z döe haa wien e Brud im Baad
Bùgel	E braide Bùgel haa Der Bùgel fir eber aaneheebe
buli-buli	buli-buli mache
Chaare	Eberem an Chaare faare
chald	Eber chald mache
Chaz	Ebis isch fir d Chaz D Chaz im Sag chaufe
Chnyy	Eber iber s Chnyy leege Waichi Chnyy griege
Chobf	Ebis im Chobf haa Der Chobf hange loo Nid wise, wù aim de Chobf schdood Wäge ebis dr Chobf verliere Der Chobf hiihebe miese Der Chobf in Sand schdege Der Chobf vol haa mid ebis Ebis ùf der Chobf schdele Mid em Chobf dùùr d Wand wele Nid ùf dr Chobf ghèid syy Eberem ùf em Chobf rùmdanze Sich ebis in Chobf seze Sich ebis us em Chobf schlaa Eberem nid us em Chobf goo
Chrod	E Chrod im Hals haa
Chryz	Eber hed s im Chryz. Drèi Chryzli mache
Dach	Eberem ùf s Dach schdyyge
Dildab	Ge Dildabe fange goo
Dräg	Dräg am Schdäge haa
Diebsaal	Diebsaal bloose
drùf	Eber hed s drùf.
Duume	Dyymli drile
Dùùrchzùùg	Dùùrchzùùg haa D Oore ùf Dùùrchzùùg schdele
dydsch	Dydsch schwäze
Eel	Eel an dr Chabe haa Eel am Höed haa
Faasned	Eber chùnd hindenooch wie di ald Faasned.
Finger	Eberem ùm der Finger wigle Eberem aini ùf d Finger gee Eberem ùf d Finger löege Kai Finger chrùm mache fir eber Kai Finger riere fir eber/ebis Sich an ebis d Finger verbräne
flisig	Flisig syy
Floo	Eberem e Floo in s Oor seze
Föes	Mid em falsche Föes ùfgschdande syy Eberem in der Fies rùmschdoo Ebis hed Fies griegd. Eberem ùf d Fies drambe
främd	främd goo
Frynd	midenander Frynd syy
Fyychd	Fyychd hinder der Oore syy
Gaischd	Eberem ùf der Gaischd goo
Glaas	Z dief in s Glaas glöegd haa
glug-glug	Glug-glug mache
Gosche	E groosi Gosche haa D Gosche halde
Graabe	Im Grääbli liige
Gradel	E Gradel haa
griege	Der Bobes vol griege Ùf der Degel griege Aini drùf griege
grien	Grien hinder der Oore syy
Gùmb	Khaini Gimb nee
Gygelisùbe	Gygelisùbe gäse haa
Haag	Dèrd iber der Haag goo, wùùn er am niiderschden isch
Häärz	Ebis ùf em Häärz haa Ebis nid iber s Häärz bringe
Haas	Im Haas bfyfe Dr Haas jaage
Hai	Ebis ins Hai schiese
Hals	Ebis Hals iber Chobf mache E dige Hals haa Eber hed s im Hals. bis Hals iber Chobf mache Der Hals nid vol griege chene Ebis in falsche Hals griege
Hamer	Ebis isch dr Hamer.
Hand	Hand ùn Föes haa D Händ im Sag haa
Härbäärg	No dr Härbäärg schmege
halde	Muulafe fail halde
hobs	hobs goo
hoge	Ain hoge haa Eber hoge loo
Hoor	Iiberaal e Hoor in der Sùbe finde
Hoosesag	Eber brichd dr Duume im Hoosesag.
Hud	Eber isch Hud ùn Chnoche Ùf der fuule Hud liige
khadoolisch	Khadoolischer syy wie dr Phaabschd
lache	Us volem Hals lache
Lade	Dùr d Lade goo
Lade	Eber ùf dr Lade haa
Laidig	E langi Laidig haa
lang	Ebis di legschd Zyd ghaa haa
länge	Eberem aini länge
läz	Eber isch läz im Chobf.
Lefel	Aini hinder d Lefel griege Eber hed der Lefel abgee.
liige	S lyd an iim/iire.
lingg	Zwoo linggi Händ haa
Loch	E Loch im Buuch haa In ai Loch nyy sufe Eberem e Loch in Buuch frooge
Lùnge	Eber hed s ùf dr Lùnge.
Maage.	Eber hed s im Maage.
Maarsch	Eberem der Maarsch bloose
Maischder	Ainem der Maischder zaige
mälde	Ebis z mälde haa
Mäser	Eber chùnd ùnder s Mäser. Eberem s Mäser ùf d Brùschd seze S Mäser am Hals haa
Mischd	Ebis isch ùf eberem syym Mischd gwagse.
Moond	Eber isch hinder em Moond derhaim.
Muul	Eber isch nid ùf s Muul ghèid. Ùf s Muul ghèie E bees Muul haa Eberem e fräch Muul aahängge E groos Muul haa S Muul halde Eber chaa s Muul nid halde Eberem iber s Muul faare Eberem s Muul schdobfe S Muul nid ùfbringe S Muul nid ùfgriege S Muul ùfmache Eberem s Muul verbiede Sich an ebis s Muul verbräne Sich iber eber s Muul verryse Eberem s Muul wäsrig mache S Muul z wyd ùfryse
Muulchoorb	E Muulchoorb aahaa
Naase	Eberem e langi Naase mache Iiberal d Naase dryyschdege Naime d Naase dryyschdege
Nèèrve	Eberem ùf d Nèèrve goo
Oor	D Oore schbize Ùf sälem Oor nyd hèère Eber sol d Oore bùze. Eberem mid ebis in der Oore liige Eberem ebis hinder d Oore schryybe Sich ebis hinder d Oore schryybe Grien hinder der Oore syy Eberem ebis ùm d Oore haue Vyyl ùm d Oore haa
räächd	Ebis gschiid eberem räächd. Graad räächd chùù Eberem nyd räächd mache chene Nimi ganz räächd im Chobf syy.
Raad	E Raad ab haa
Radyysli	D Radyysli vù ùnde aalöege
Ranze	De Ranze vol griege Ùf de Ranze griege Ùf de Ranze ghèie
Ribe	By eberem chaa mer d Ribe zele
Rood	Rood sää
Ryy	Waser in Ryy draage
Sail	Eber am Sail naaloo
Sämbf	Syy Sämbf derzöe gee
Schafhuuse	Nid vu Schafhuuse syy
Schand	Eberem ali Schand saage
Schbrùng	E Schbrùng in der Schisle haa
schdämbfle	Go schdämbfle goo
Schdrich	Eberem e Schdrich dùùr d Rächnig mache
schmege	Noch noo mee schmege Ebis nid schmege chene
Schwaarz	Schwaarz draage Schwaarz sää Eberem wiird s schwaarz voor der Auge.
schwäze	Eber schwäzd vyyl, wän dr Daag lang isch.
Ùfschdand	E Ùfschdand mache
Ùmschdand	In andere Ùmschdänd syy
uusgee	ain uusgee
verbùze	Ebis nid verbùze chene
Verrege	Ebis ùm s Verrege wele mache
versoole	Eberem dr Aarsch versoole
Voogel	Eberem dr Voogel zaige
Wand	An ere fyychde Wand glääge syy An ere schimlige Wand glääge syy
Weger	Eberem ùf der Weger goo
Wigel	Ain am Wigel nee
Woord	S aige Woord nimi verschdoo Eberem s Woord im Muul rùmdrile Imer s ledschd Woord haa miese
Zaan	Aim d Zeen zaige
zföes	Göed zföes syy ùnder der Zùnge
zföes	Göed zföes syy ùnder der Naase
zie	Eber an dr Oore zie
Zùnder	Im Ros Zùnder gee
Zùnge	S lyd mer ùf der Zùnge.

Idiomatischi nominali Phraseologisme

Stichwort	Phraseologisme
Aug	e blaau Aug
Blöed	Grùne Blöed
Bùnde	Chlaine Bùnde
byynand	göed byynand
chlai	der chlai Man
choschde	Ain vù dääne, wù nyd choschde
Chrangged	Änglischi Chrangged
Ebfel	Ebfel mid Flaisch
Eeländ	lang Eeländ
Finger	der chlai Finger
Flùs	der wys Flùs
Föes	Fies ooni Brùg
Fùfzger	Falsche Fùfzger
Gais	Maageri Gais
grien	Griene Dùnschdig
Haag	Lääbige Haag
Hälfdi	Eberem syy beser Hälfdi
Hals	schdyyfe Hals
Hand	Ùf der Hand
Lade	Langi Lade
Luladsch	Lange Luladsch
Nuudle	Digi Nuudle
Raane	Diiri Raane
Randschdai	Walderscheefer Randschdaischlozer Walderscheefer Randschdailäger
rùnd	Rùndi Sach
Räschd	De Räschd vùm Schizefeschd
Schaachdle	Aldi Schaachdle
Schdrich	Schdrich in der Landschafd
Schnooge	Dienger Schnooge
schwaarz	Schwaarz Bräd
Uusreed	E fuuli Uusreed
Vydamyyn	Vydamyyn Bee
wys	Wyse Sùndig

Adverbiälli Phraseologisme

Stichwort	Phraseologisme
Aard	e Aard ùf e Aard ùf ai Aard
al	al Daag ali Daag
ane	ane Dubag
Chaiser	dèrd, wù dr Chaiser zföes hiigood
drùm	mid alem drùm ùn draa
drùnder	drùnder ùn driiber
ebis	ebis wie ne
Fal	in däm Fal ùf ali Fäl
finschder	zwische finschder ùn siisch mi nid
Hoor	ùm ai Hoor
Kharachoo	im Kharachoo
Grùnd	im Grùnd gnùù
Haubdsach	in dr Haubdsach
iibrig	im Iibrige
Joor	zwische der Joore
Lied	am Änd vùm Lied
Loch	s Loch ab
Moond	im lääre Moond im vole Moond
moorn	nid èèrschd moorn
räächd	èèrschd räächd
soo	soo oder soo
ùf	ùf ai Schlaag ùf aimool ùf s Mool
Widsch	in aim Widsch
Zyd	in dääre Zyd ùm des Zyd ùm die Zyd

Strukturelle Phraseologismen

Stichwort	Phraseologisme
ab	ab ùn zöe
aliwyyl	aliwyyl wän
an	an waas an däm
ändwäder	ändwäder ... ooder
bsùndersch	bsùndersch noch, wùù
droz	droz as
drozdäm	drozdäm as
fir	fir des fir des as fir waas
khe	khe ... ùn khe
graad	graad noch, wù
syder	syder as
ùf	ùf aire Syde ... ùf dr andere Syde
wän	wie wän ùn wän wän ... graad wän ... als
waas	waas fir an waas bi waas dùùr waas geege waas iber waas in waas mid waas ùf waas ùm waas us waas vor waas vù waas zöe waas

Baarformle

Stichwort	Phraseologisme
Amd	Amd ùn Èère
bùze	Bùzd ùn gschdreeld
Chrud	Chrud ùn Röebe
Chind	Chind ùn Cheegel
Chinderschieler	Chinderschieler, Sùbedrieler!
Chrud	Chrud ùn Röebe
Chùùrz	Chùùrz ùn bindig
drùm	Mid alem drùm ùn draa
Drùnder	Drùnder ùn driiber
Dyyr	Dyyr ùn hailig
Eebig	Eebig ùn drèi Dääg
Fyyr	Fyyr ùn Flame
Grùnd	Grùnd ùn Boode
Gùùfe	Ùf Gùùfe ùn Noodle
Haab	Haab ùn Göed
Hand	Mid Händ ùn Fies Hand ùn Föes haa
Hischd	Hischd ùn hod
Hud	Mid Hud ùn Hoor
Hùnd	Hùnd ùn Chaz
joo	Joo ùn Aame saage
Joor	No Joor ùn Daag
Lieb	Lieb ùn wäärd
Liechd	Liechd ùn Schade
Maarch	Dùr Maarch ùn Bai
Man	Mid Man ùn Muus
mir	Miir nyd, diir nyd
Moord	Moord ùn Doodschlaag
Naachd	Bi Naachd ùn Nääbel
nyd	Wääge nyd ùn wiider nyd
räächd	Räächd ùn bilig
Roz	Roz ùn Waser hyyle
schalde	Schalde ùn walde
Samd	In Samd ùn Syyde
Schdääge	Schdääge ùf ùn Schdääge ab
Schdùmbe	Mid Schdùmbe ùn Schdiil
uus	Uus ùn Aame Uus ùn yy
Wääg	Iber Wääg ùn Schdääg
wee	wind ùn wee

Drillingsformle

Stichwort	Phraseologisme
aifäldig	Dydsch, dùm ùn aifäldig!
Bfaarer	Dr Bfaarer ùn sy Frau ùn du au!
Hùnger	Hùnger, Dùùrschd ùn Haimwee.
Verschwindibus	Hoogus Boogus Verschwindibus!

Verglyych

Stichwort	Phraseologisme
aagee	Aagee wie zee nagigi Neeger
aarm	Aarm wie Laazarùs Aarm wie ne Chilchemuus
äse	Äse wie ne Drescher
babele	Babele wie am Schnierli Babele wie ne Babegai Babele wie nid gschèid
Bai	Bai wie ne Sag Bai wie Räbschdäge
bfläne	Bfläne wie ne chlai Chind
bleed	Bleed wie ne Af Bleed wie ne Chöe Bleed wie ne Ogs
blind	Blind wie d Naachd
blöde	Blöde wie d Söu
braid	Braid wie ne Bùgel Braid wie ne Wand
bräne	Bräne wie ne Schyyre Bräne wie Zùnder
briele	Briele wie ne Leeb Briele wie ne Mùùni Briele wien e Söu am Schbies
chald	Chald wie im Winder Chald wie Yys
chlai	Chlai wie Gligerli Chlai wie ne Zwäärg Chlai wie ne Zwùgel
dabig	Dabig bis dèrd nus Dabig wie ne Elifand im Gschiirlaade
daub	Daub wie ne Fisch Daub wie ne Höen
Dèifel	Ùf ebis uus syy wie der Dèifel ùf e aarmi Seel
dervùùräne	Dervùùräne wien e gsänggdi Söu
dief	Dief wie ne Brùne Dief wie ne Loch
dig	Dig wie ne Haabersag Dig wie ne Söu
din	Din wie ne Faade Din wie ne Räbschdäge
dringge	Dringge wie ne Muurer
drùge	Drùge wie ne Bfùùrz Drùge wie s Chääfers Loch
dùm	Dùm wie Booneschdraau
Dùùrschd	Dùùrschd haa wie ne Fisch
faisd	Faisd wie ne Ogs Faisd wie ne Ool
flingg	Flingg wie ne Wiiseli
flysig	Flysig wie ne Ime
fräch	Fräch wie ne Schbaz Fräch wie Osgaar Fräch wie Roz
Fraid	E Fraid haa, wie ne Grab ame fuule Ebfel
friere	Friere wie ne Schloshùnd
fuul	Fuul wie Mischd
Gäld	Gäld haa wie Hai
gèise	Gèise wie bleed
groob	Greeber syy wie Söubooneschdraau
groos	Groos wie ne Bäär Groos wie ne Elifand
gschèid	Gschèid wie ne Brofäser
gsùnd	Gsùnd wie ne Fisch im Waser
gùmbe	Gùmbe wie ne Floo Gùmbe wie ne jùng Resli Gùmbe wie ne Ree
gyzig	Gyzig wie ne Fingerabbyser
gais	Hais wie Fyyr Hais wie in Afrikhaa
hèrd	Hèrd wie Holz
hoge	Doo hoge wie bschdeld ùn nid abghoold Doo hoge wie ne Bfùnd Dräg
hooch	Hooch wie der Himel Hooch wie ne Chilchedùùrm Hooch wie ne Huus
hoorig	Hoorig wie ne Bäär Hoorig wie ne Biirschde Hoorig wie ne Chaz
Hùnger	Hùnger haa wie ne Af Hùnger haa wie ne Drescher Hùnger haa wie ne Leeb Hùnger haa wie ne Wolf
hyyle	Hyyle wie ne Wolf
jùng	Jùng wie Milch ùn Blöed Jùng wie ne Gizeli
lache	Lache wie ne Schbizböe
langsaam	Langsaam wie ne Ogs Langsaam wie ne Schnäg
Lefel	Esoo schdaarg, as der Lefel din schdoo blybd
liedrig	Liedrig wie zùm Ùmghèie
liege	Liege wie drùgd
lud	Lud wie ne Gäle
maager	Maager wie ne Gais Maager wie ne Gaisbog
mied	Mied wie ne Hùnd Mied wie ne Sag
mùnggelibruun	Mùnggelibruun wien e Reefiidle
määrsch	Näärsch wie ne Glùgeri Näärsch wie verrùgd
nas	Nas wie ne Fisch Nas wie ne Fisch im Waser
räägne	Räägne wie mid Chiibel
raige	Raige wie ne Chämi
räne	Räne wie ne Haas Räne wie ne Wiiseli
rauche	Rauche wie ne Schlood
rùmchùù	Rùmchùù wie der bees Bfänig
ryych	Ryych wie ne Fiirschd
sad	Sad wie ne Chöe Sad wie ne Zäch
schafe	Schafe wie ne Ros Schafe wien e Brùnebùzer
schdaarg	Schdaarg wie ne Bäär Schdaarg wie Riise
schdil	Schdil wie in ere Chilche Schdil wie ne Myysli
schdingge	Schdingge wie ne Bog Schdingge wie ne Gaisbog
schdoo	Doo schdoo wie bschdeld ùn nid abghoold Doo schdoo wie ne Bog Doo schdoo wie ne Schdäge Doo schdoo wien e Chind im Dräg
schduur	Schduur wie ne Bog Schduur wie ne Phanzer
scheen	Scheen wie ne Fee Scheen wie ne jùng Maidli
schide	Schide wie mid Chiibel
schloofe	Schloofe wie ne Rade Schloofe wie ne Roli Schloofe wie ne Ros
schmaal	Schmaal wie ne Lade Schmaal wie ne Rieme Schmaal wie ne Schlùbf
schmege	Schmege wie scho mool gäse Schmege wie yygschloofeni Fies
schnaigig	Schnaigig wie ne Gais
schnäl	Schnäl wie der Bliz Schnäl wie der Wind
schrèie	Schrèie wie am Schbies Schrèie wie ne Schrèihals Schrèie wie nid gschèid
schwäze	Schwäze wie ne Böech Schwäze wie nid gschèid
schwize	Schwize wie ne Söu Schwize wie nid gschèid
schyych	Schyych wie ne Aichhèèrnli Schyych wie ne Ree
segle	Segle wie ne Angschdhaas
sufe	Sufe wien e Loch
uussää	Uussää wie scho mool gäse
vol	Vol syy wien e Chrod Vol wie ne Zäch
waich	Waich wie Babe Waich wie Bùder Waich wie ne Schwùm
wieschd	Wieschd wie ne Hägs
wild	Wild wie ne Hoornùs Wild wie ne Leeb
zidere	Zidere wie Eschbelaub

Routineformle

Stichwort	Phraseologisme
Aadail	Mir näme Aadail.
Aarsch	Läg mi am Aarsch!
adaa	Adaa, mach s göed.
adjee	Adjee, mach s göed.
ägsgisi!	ägsgisi!
alaa	Alaa, mer geen!
alee	Alee hob!
ales	Ales Göede, as lang läbsch ùn gsùnd blybsch.
Aug	In myyne Auge
bhiede	Bhied di!
bidscheen!	bidscheen!
Chilche	Goosch au in d Chilche?
Daag	Göede Daag.
danggscheen!	danggscheen!
dèrfe	Dèèrf s no ebis syy? Dèèrf s e weng mee syy? Dèèrf i no ebis bringe?
drus	Mach der nyd drus.
dùm	Dùm glofe!
frèi	Isch doo no frèi?
frooge	Wän de mii froogsch Froog mi ebis Lychders!
Gebùùrdsdaag	Ales Göede zùm Gebùùrdsdaag!
God	Ùm Godswile In Gods Name Gries God.
göed	Ales Göede! E Göede! Mach s göed. Aber sùnschd good s der no göed? He, duu bisch göed! Jez isch göed!
goo	Good s no? Wie good s?
gschää!	Gäärn gschää!
hälfe	Hälf der God!
joo	Joo fryyli! Joo eebe! Ha joo!
lääbe	Hooch sol er lääbe!
Laid	S döed mer Laid.
mache	Des machd ... Maarg ...
Moorge	Göede Moorge Göede Moorge midenand
Oobe	Göeden Oobe.
Sali	Sali midenand.
soo	So soo lala.
syy	Des wäär s.
ùnderwägs	Bisch au ùnderwägs?
wise	Wän i des gwisd häd! Waisch scho s Nèischd?
woor	Des dèrf doch nid woor syy!
yychaufe	Bisch au go yychaufe?

Feschti Phrase

Stichwort	Phraseologisme
aabinde	Ales, was nid aabùnden isch!
aarm	S isch nid wie bi aarme Lyd.
Aarsch	Jo, am Aarsch hinde!
Abedeeg	D Abedeeg isch ùf.
Af	Alli Afe gafe!
Ags	Ùn e aldi Ags zem Chrud maaje!
Aichhèèrnli.	Dr Dèifel isch e Aichhèèrnli.
Angschd	Angschd haan i khaini, aber räne chaan i.
Aug	Wùù hesch dyyni Auge ghaa? Auge zöe ùn Muul ùf!
belaidigd	Belaidigdi Lääberwùùrschd!
Bfaarer	Dr Bfaarer ùn sy Frau ùn du au!
Bfänig! Bfänig!	Bfänig! Bfänig! Bfinig! Bfinig!
bfyfe	Des isch dr Myys bfife!
Bfyfedegel!	Jo, Bfyfedegel!
Blùnder	Khai Wùnder schysd si Blùnder, si hed e Lyyndöech gfräse!
Böechschdaabe	Schwäz oder schys Böechschdaabe!
Booge	Des hed der Sach no der Booge gee.
Bräägel	Doo hesch dr Bräägel! Schmegsch dr Bräägel?
Bräschde	Jez hesch de Bräschde!
Buur	S möes goo, ùn wän s ali Schrid e Buur choschded.
Chaz	Des machd der Chaz khai Bùgel.
Chidel	Dää Chidel isch gfligd!
Chilbi	Do hesch zee Bfänig fir ùf d Chilbi.
Chnebfligloge	D Chnebfligloge lyded.
Chobf	Ùn wän dr ùf dr Chobf schdoosch ùn mid dr Oore waglesch! Chobf ab, Man dood!
Chrud	Chrud fild dr Böebe d Hud!
deedele	Schmegsch wie s deedeled?
dèèrfe	Wän de wid, no darfsch, wän de nid wid, no möesch!
Dräg	Jez hesch der Dräg!
dringge	Wämer dii nid häde ùn dr Lefel, no miesde mer d Sùbe dringge.
drùge	Des miesd mi drùge!
Dùrschd	Hesch Dùrschd? No schlùbf in e Wùrschd!
drus'chùù	Doo sol ai Söu drus'chùù!
Flaisch	Flaisch isch s beschd Gmies.
Föederdroog	S drybd en schyyns ze Föederdroog.
frooge	Frooge choschded nyd!
fùùrd	Dää, wù vù derhaim fùùrd isch!
Gai	Chùm mer nid in s Gai!
Gais	Säl schlägd khai Gais me ab!
gaischdlich	Said mer au duu zöeme Gaischdliche?
geschdrig	Hid gid s Geschdrigs, ùn geschderd hämer nyd ghaa!
Glaaser	Isch dy Vader Glaaser?
grien	Griener wiird s nid!
Gygel	Der Gygel sol en hoole!
haa	Wäär nid will, hed ghaa!
Haas	Des chaasch de Haase gee.
hägse	Ich chaa nid hägse!
Hägsewärg	Der isch khai Hägsewärg!
Hai	Sùnschd isch s Hai hùnde!
Hals	Blyyb mer vùm Hals!
hälfe	Ich hilf der go!
Handheebi	E Handheebi an e Meelsag!
Handschdand	Handschdand Iiberschlaag!
hèère	Schmegd s? Mer hèèrd s!
hùbfe	Desch ghùbfd wie gschbrùnge
Hud	Widudhud?
jee	Jeesismarèiaa hed dää ne Rusch ghaa!
läz	Oo läz am Bändel!
lieb	Du liebi Zyd!
Lùmbe	Im Limbli ghèèrd s Schdimbli!
Määrd	Der Määrd isch noonig verlofe.
marschiere	Dr Gygel isch iber s Bed marschierd!
Mäser	Doo good aim s Mäser im Sag ùf!
Muul	Mach s Muul zöe, s zied! Mach s Muul ùf!
Naachd	No göed Naachd am Segsi!
Naase	Dr Naase noo! Är möes d Naase iiberal zvèrderschd haa.
Näschd	Doo möes es naime ne Näschd haa.
Ogs	De chendsch graad eso göed im e Ogs in s Hoorn bfäze!
Phùnggd	Mach emool e Phùnggd!
Räggloge	Z Määrdige döed d Räggloge lyde.
Ranze	Haubdsach de Ranze schband!
rùdsche	Rùdsch mer doch dr Bùgel naa!
saage	Ich saag s jo!
säle	Wie hed säle gsaid?
Schdiifel	Des sin zwai Baar Schdiifel.
Schdreel	Zie der Schdreel us em Angge!
scheen	Scheen isch s gsii, vyyl Lyd hän ghiile.
schyse	Schys dr drùf!
seelig	Wär s glaubd, wird seelig, ùn wär in e Meelsag ghèid, wird meelig.
sibzee	Drig sibzee!
Söu	Dr chendsch ùf dr Söu fùrd! S ränd e Söu dr Gaarde naa, Schorsch, du schdinggsch!
ùngghèid	Los mi ùngghèid!
verrege	Ùn wän dr verregsch vor Zorn!
Verzwazler	Dr chendsch dr Verzwazler griege!
Voogel	Voogel, fris oder schdiirb!
Wäder	Wie isch s Wäder bi diir dèrd oobe?
waidli	Är siid nid göed, är hèèrd nid göed ùn chaa nid waidli laufe.
Wäld	Dèrd isch d Wäld mid Bräder vernaagled!
wän	Wän dr Wäni- ùn dr Häd-i nid wääre. Dr Wän-i ùn dr Häd-i, des sin zwee Brieder. Wän dr Hùnd nid gschise häd, no häd er dr Haas verwidschd!
wise	Des wisd i aaber!
Wiz	Hesch e Wizli gschise?
Wulewuu	Wulewuu Briigeli? Wulewuu de Ranze vol?
Yysebaan	S isch hegschdi Yysebaan!
Zaiger	Dr Zaiger isch an dr Uur!
zèèrschd	Zèèrschd möesch hesch!
Zùùg	Dää Zùùg isch abgfaare!

Sprichwerter un Gmeinplätz

Stichwort	Phraseologisme
Aigeloob	Aigeloob schdinggd!
Aimool	Aimool isch khai Mool!
Avigaad	Wän d Avigaade blädiere, mien d Buure blääche.
bache	S isch bees bache mid em griene Holz, wämer khai Meel hed.
Bängel	Mer möes nid ali Bängel zämelääse, sùnschd hed mer glyy e Aarm vol.
Chaz	Wän d Chaze Ros wääre, no chend mer an d Baim nùf ryde.
Chaz	Mer söechd d Chaz nid hinder em Oofe, wän si no nie derhinder gsii isch.
Chobf	Mer haud khaim der Chobf zwaimool aabe.
Dèifel	Hed dr Dèifel s Resli ghoold, no sol er au dr Zaum no haa.
Dood	Ùmesùnschd isch dr Dood, ùn där choschded s Lääbe.
Eesel	Ai Eesel said im andere Langoor!
Finger	Wämer eberem der chlai Finger gid, no wil er di ganz Hand.
Floo	Lieber e Wane vol Flee hiede wie ne Häärd Maidli.
Föes	Was mer nid im Chobf hed, hed mer in dr Fies.
Gais	Vùn ere Gais chùnd mer khai Angge iiber.
Gäld	Wùù Gäld isch, isch der Dèifel, ùn wùù khais isch, isch er zwaimool. Fris ùn suf, solang der s schmegd, scho zwaimool isch ùns s Gäld verregd!
Gedi	Gedi syy isch e Èèr, aber s machd dr Byydel läär.
Haafe	Chlaini Hääfeli laufe glyy iiber, groosi Hääfe wääre nid bal vol.
Höen	Ain elai lùbfd khai Höen am Waadel rùm.
Hoor	Chùùrzi Hoor sin glyy biirschded.
lache	Mid vole Bage isch göed lache.
Liechd	Wù Liechd isch, isch au Schade.
Lyd	S gid alerhand Lyd, nùme khaini rùnd, sùnschd chend mer cheegle mid ene.
maale	Wäär zèèrschd chùnd, maald zèèrschd.
Nood	In der Nood isd mer d Wùùrschd au ooni Brood.
Oofe	Dää, wù znèèchschd am Oofe hogd, chaa sich dr Bùgel am Beschde wèèrme.
Röede	Mer möe sich sälber khai Röede ùf dr Bùgel binde.
Röei	E göeds Riejeli isch beser wien e göeds Briejeli z äse.
Schäärehufe	Wän s syy möes, chaa mer am e Schäärehufe Aarm ùn Bai verbräche.
Schbäg	Mid Schbäg fangd mer Myys.
schbine	Wän d Maidli schbine, sin d Böebe au doo.
Schdai	Mer möes nid ali Schdai ùfheebe, wù d Lyd no aim ghèie.
Schnyyder	E räächde Schnyyder möes in s Döech byse, wie wän er wiedig wäär.
Schoof	Ùnder vyyl Schoof isch au e ryydigs.
Uusreed	E göedi Uusreed isch drèi Baze wäärd.
verrängge	Lieber dr Maage verränggd, wie im Wiird ebis gschänggd!
Voogel	Wämer will e Voogel fange, dèrf mer nid mid Bängel wäärfe.

Gfliegleti Wort

Stichwort	Phraseologisme
Babehaimer	Ich chän myyni Babehaimer!
Jùmbfere	Jùmbfere wie Milch ùn Blöed
Fryybeg	Z Fryybeg in dr Schdad, suufer isch s ùn glad.
Schnyyder	Schnyyder, Schnyyder, mäg, mäg, mäg!

Buurereegle

Stichwort	Phraseologisme
Abril	Abril machd, was er wil.
Driibelbyser	Hèrbschdnääbel sin Driibelbyser.
Liechdmäs	Liechdmäs, schbine vergäs, bi Daag znaachd äs.
Mèèrz	Mèèrz drùge, Abril nas, fild im Buur Schyyre ùn Fas.
Moorgerood	Moorgerood bringd Dräg in Hoof.
Ooberood	Ooberood as moorn e scheene Daag ùfgood.
Rider	Wie s Wäder an 40 Rider, so isch s no 40 Dääg.
Schwaarzwald	Wämer chaa d Baim ùf em Schwaarzwald zele, gid s schläächder Wäder.
Wynäächde	Grieni Wynäächde, wysi Ooschdere.

Literatur

• Harald Burger: Phraseologie. Eine Einführung am Beispiel des Deutschen. E. Schmidt, Berlin 1998 (Grundlagen der Germanistik 36)
• Jürgen Sutter: Opfinger Wörterbuch. Schillinger, Freiburg 2008