Zum Inhalt springen

Obfiger Phraseologisme

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Zruck zum alemannische Wikiquote

Phraseologisme im Obfiger Dialäkt us em Obfiger Wèèrderböech.

Zue dr Yydeilig vu dr Phraseologisme lueg Burger 1998

Idiomatischi verbali Phraseologisme

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
Aarsch Eber isch am Aarsch
Ebis isch am Aarsch
Eberem dr Aarsch abbùze
Ebis good eberem am Aarsch verbyy
Eber chaa eber am Aarsch läge
Sich dr Aarsch abfriere
Sich dr Aarsch ablache
Sich dr Aarsch ùfryse
Sich dr Aarsch ùfryse fir eber
aagoo Eber good ebis e Dräg aa
aahängge Eberem e Bfane vol aahängge
abfriere Sich ain abfriere
ablache Sich ain ablache
Absaz Rundi Absäz haa
abschiese Dr Voogel abschiese
ada Ada goo
Ada mache
Ämedinge Vù Ämedinge syy
Aug Ebis im Aug bhalde
Mid eme blaue Aug dervùùchùù
Eber hed Auge gmachd
Eberem scheeni Auge mache
E Aug zöedrùge
bache No ganz bache syy
Nid ganz bache syy
Bädel De Bädel hiighèie
Bage Iiber ali vier Bage schdraale
Bai Eberem Bai mache
Eberem e Bai schdele
Wiider ùf d Bai chùù
Bändel Ain am Bändel haa
Bfane Eberem e Bfane vol aahängge
bfyfe Us em ledschde Loch bfyfe
Bier Eber hed aim no khai Bier zaald.
Blad Khai Blad vor s Muul nee
Blöed Ebis lyd eberem im Blöed.
bloose Eberem in s Fiidle bloose chene
Eber in d Schöe bloose
Eber chaa eber in d Schöe bloose
Böebeschöe No Böebeschöe aahaa
Böechschdaabesùbe Eber hed Böechschdaabesùbe gfräse.
Bregeli Bregeli höeschde
Brud Z döe haa wien e Brud im Baad
Bùgel E braide Bùgel haa
Der Bùgel fir eber aaneheebe
buli-buli buli-buli mache
Chaare Eberem an Chaare faare
chald Eber chald mache
Chaz Ebis isch fir d Chaz
D Chaz im Sag chaufe
Chnyy Eber iber s Chnyy leege
Waichi Chnyy griege
Chobf Ebis im Chobf haa
Der Chobf hange loo
Nid wise, wù aim de Chobf schdood
Wäge ebis dr Chobf verliere
Der Chobf hiihebe miese
Der Chobf in Sand schdege
Der Chobf vol haa mid ebis
Ebis ùf der Chobf schdele
Mid em Chobf dùùr d Wand wele
Nid ùf dr Chobf ghèid syy
Eberem ùf em Chobf rùmdanze
Sich ebis in Chobf seze
Sich ebis us em Chobf schlaa
Eberem nid us em Chobf goo
Chrod E Chrod im Hals haa
Chryz Eber hed s im Chryz.
Drèi Chryzli mache
Dach Eberem ùf s Dach schdyyge
Dildab Ge Dildabe fange goo
Dräg Dräg am Schdäge haa
Diebsaal Diebsaal bloose
drùf Eber hed s drùf.
Duume Dyymli drile
Dùùrchzùùg Dùùrchzùùg haa
D Oore ùf Dùùrchzùùg schdele
dydsch Dydsch schwäze
Eel Eel an dr Chabe haa
Eel am Höed haa
Faasned Eber chùnd hindenooch wie di ald Faasned.
Finger Eberem ùm der Finger wigle
Eberem aini ùf d Finger gee
Eberem ùf d Finger löege
Kai Finger chrùm mache fir eber
Kai Finger riere fir eber/ebis
Sich an ebis d Finger verbräne
flisig Flisig syy
Floo Eberem e Floo in s Oor seze
Föes Mid em falsche Föes ùfgschdande syy
Eberem in der Fies rùmschdoo
Ebis hed Fies griegd.
Eberem ùf d Fies drambe
främd främd goo
Frynd midenander Frynd syy
Fyychd Fyychd hinder der Oore syy
Gaischd Eberem ùf der Gaischd goo
Glaas Z dief in s Glaas glöegd haa
glug-glug Glug-glug mache
Gosche E groosi Gosche haa
D Gosche halde
Graabe Im Grääbli liige
Gradel E Gradel haa
griege Der Bobes vol griege
Ùf der Degel griege
Aini drùf griege
grien Grien hinder der Oore syy
Gùmb Khaini Gimb nee
Gygelisùbe Gygelisùbe gäse haa
Haag Dèrd iber der Haag goo, wùùn er am niiderschden isch
Häärz Ebis ùf em Häärz haa
Ebis nid iber s Häärz bringe
Haas Im Haas bfyfe
Dr Haas jaage
Hai Ebis ins Hai schiese
Hals Ebis Hals iber Chobf mache
E dige Hals haa
Eber hed s im Hals.
bis Hals iber Chobf mache
Der Hals nid vol griege chene
Ebis in falsche Hals griege
Hamer Ebis isch dr Hamer.
Hand Hand ùn Föes haa
D Händ im Sag haa
Härbäärg No dr Härbäärg schmege
halde Muulafe fail halde
hobs hobs goo
hoge Ain hoge haa
Eber hoge loo
Hoor Iiberaal e Hoor in der Sùbe finde
Hoosesag Eber brichd dr Duume im Hoosesag.
Hud Eber isch Hud ùn Chnoche
Ùf der fuule Hud liige
khadoolisch Khadoolischer syy wie dr Phaabschd
lache Us volem Hals lache
Lade Dùr d Lade goo
Lade Eber ùf dr Lade haa
Laidig E langi Laidig haa
lang Ebis di legschd Zyd ghaa haa
länge Eberem aini länge
läz Eber isch läz im Chobf.
Lefel Aini hinder d Lefel griege
Eber hed der Lefel abgee.
liige S lyd an iim/iire.
lingg Zwoo linggi Händ haa
Loch E Loch im Buuch haa
In ai Loch nyy sufe
Eberem e Loch in Buuch frooge
Lùnge Eber hed s ùf dr Lùnge.
Maage. Eber hed s im Maage.
Maarsch Eberem der Maarsch bloose
Maischder Ainem der Maischder zaige
mälde Ebis z mälde haa
Mäser Eber chùnd ùnder s Mäser.
Eberem s Mäser ùf d Brùschd seze
S Mäser am Hals haa
Mischd Ebis isch ùf eberem syym Mischd gwagse.
Moond Eber isch hinder em Moond derhaim.
Muul Eber isch nid ùf s Muul ghèid.
Ùf s Muul ghèie
E bees Muul haa
Eberem e fräch Muul aahängge
E groos Muul haa
S Muul halde
Eber chaa s Muul nid halde
Eberem iber s Muul faare
Eberem s Muul schdobfe
S Muul nid ùfbringe
S Muul nid ùfgriege
S Muul ùfmache
Eberem s Muul verbiede
Sich an ebis s Muul verbräne
Sich iber eber s Muul verryse
Eberem s Muul wäsrig mache
S Muul z wyd ùfryse
Muulchoorb E Muulchoorb aahaa
Naase Eberem e langi Naase mache
Iiberal d Naase dryyschdege
Naime d Naase dryyschdege
Nèèrve Eberem ùf d Nèèrve goo
Oor D Oore schbize
Ùf sälem Oor nyd hèère
Eber sol d Oore bùze.
Eberem mid ebis in der Oore liige
Eberem ebis hinder d Oore schryybe
Sich ebis hinder d Oore schryybe
Grien hinder der Oore syy
Eberem ebis ùm d Oore haue
Vyyl ùm d Oore haa
räächd Ebis gschiid eberem räächd.
Graad räächd chùù
Eberem nyd räächd mache chene
Nimi ganz räächd im Chobf syy.
Raad E Raad ab haa
Radyysli D Radyysli vù ùnde aalöege
Ranze De Ranze vol griege
Ùf de Ranze griege
Ùf de Ranze ghèie
Ribe By eberem chaa mer d Ribe zele
Rood Rood sää
Ryy Waser in Ryy draage
Sail Eber am Sail naaloo
Sämbf Syy Sämbf derzöe gee
Schafhuuse Nid vu Schafhuuse syy
Schand Eberem ali Schand saage
Schbrùng E Schbrùng in der Schisle haa
schdämbfle Go schdämbfle goo
Schdrich Eberem e Schdrich dùùr d Rächnig mache
schmege Noch noo mee schmege
Ebis nid schmege chene
Schwaarz Schwaarz draage
Schwaarz sää
Eberem wiird s schwaarz voor der Auge.
schwäze Eber schwäzd vyyl, wän dr Daag lang isch.
Ùfschdand E Ùfschdand mache
Ùmschdand In andere Ùmschdänd syy
uusgee ain uusgee
verbùze Ebis nid verbùze chene
Verrege Ebis ùm s Verrege wele mache
versoole Eberem dr Aarsch versoole
Voogel Eberem dr Voogel zaige
Wand An ere fyychde Wand glääge syy
An ere schimlige Wand glääge syy
Weger Eberem ùf der Weger goo
Wigel Ain am Wigel nee
Woord S aige Woord nimi verschdoo
Eberem s Woord im Muul rùmdrile
Imer s ledschd Woord haa miese
Zaan Aim d Zeen zaige
zföes Göed zföes syy ùnder der Zùnge
zföes Göed zföes syy ùnder der Naase
zie Eber an dr Oore zie
Zùnder Im Ros Zùnder gee
Zùnge S lyd mer ùf der Zùnge.

Idiomatischi nominali Phraseologisme

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
Aug e blaau Aug
Blöed Grùne Blöed
Bùnde Chlaine Bùnde
byynand göed byynand
chlai der chlai Man
choschde Ain vù dääne, wù nyd choschde
Chrangged Änglischi Chrangged
Ebfel Ebfel mid Flaisch
Eeländ lang Eeländ
Finger der chlai Finger
Flùs der wys Flùs
Föes Fies ooni Brùg
Fùfzger Falsche Fùfzger
Gais Maageri Gais
grien Griene Dùnschdig
Haag Lääbige Haag
Hälfdi Eberem syy beser Hälfdi
Hals schdyyfe Hals
Hand Ùf der Hand
Lade Langi Lade
Luladsch Lange Luladsch
Nuudle Digi Nuudle
Raane Diiri Raane
Randschdai Walderscheefer Randschdaischlozer
Walderscheefer Randschdailäger
rùnd Rùndi Sach
Räschd De Räschd vùm Schizefeschd
Schaachdle Aldi Schaachdle
Schdrich Schdrich in der Landschafd
Schnooge Dienger Schnooge
schwaarz Schwaarz Bräd
Uusreed E fuuli Uusreed
Vydamyyn Vydamyyn Bee
wys Wyse Sùndig

Adverbiälli Phraseologisme

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
Aard e Aard
ùf e Aard
ùf ai Aard
al al Daag
ali Daag
ane ane Dubag
Chaiser dèrd, wù dr Chaiser zföes hiigood
drùm mid alem drùm ùn draa
drùnder drùnder ùn driiber
ebis ebis wie ne
Fal in däm Fal
ùf ali Fäl
finschder zwische finschder ùn siisch mi nid
Hoor ùm ai Hoor
Kharachoo im Kharachoo
Grùnd im Grùnd gnùù
Haubdsach in dr Haubdsach
iibrig im Iibrige
Joor zwische der Joore
Lied am Änd vùm Lied
Loch s Loch ab
Moond im lääre Moond
im vole Moond
moorn nid èèrschd moorn
räächd èèrschd räächd
soo soo oder soo
ùf ùf ai Schlaag
ùf aimool
ùf s Mool
Widsch in aim Widsch
Zyd in dääre Zyd
ùm des Zyd
ùm die Zyd

Strukturelle Phraseologismen

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
ab ab ùn zöe
aliwyyl aliwyyl wän
an an waas
an däm
ändwäder ändwäder ... ooder
bsùndersch bsùndersch noch, wùù
droz droz as
drozdäm drozdäm as
fir fir des
fir des as
fir waas
khe khe ... ùn khe
graad graad noch, wù
syder syder as
ùf ùf aire Syde ... ùf dr andere Syde
wän wie wän
ùn wän
wän ... graad
wän ... als
waas waas fir
an waas
bi waas
dùùr waas
geege waas
iber waas
in waas
mid waas
ùf waas
ùm waas
us waas
vor waas
vù waas
zöe waas
Stichwort Phraseologisme
Amd Amd ùn Èère
bùze Bùzd ùn gschdreeld
Chrud Chrud ùn Röebe
Chind Chind ùn Cheegel
Chinderschieler Chinderschieler, Sùbedrieler!
Chrud Chrud ùn Röebe
Chùùrz Chùùrz ùn bindig
drùm Mid alem drùm ùn draa
Drùnder Drùnder ùn driiber
Dyyr Dyyr ùn hailig
Eebig Eebig ùn drèi Dääg
Fyyr Fyyr ùn Flame
Grùnd Grùnd ùn Boode
Gùùfe Ùf Gùùfe ùn Noodle
Haab Haab ùn Göed
Hand Mid Händ ùn Fies
Hand ùn Föes haa
Hischd Hischd ùn hod
Hud Mid Hud ùn Hoor
Hùnd Hùnd ùn Chaz
joo Joo ùn Aame saage
Joor No Joor ùn Daag
Lieb Lieb ùn wäärd
Liechd Liechd ùn Schade
Maarch Dùr Maarch ùn Bai
Man Mid Man ùn Muus
mir Miir nyd, diir nyd
Moord Moord ùn Doodschlaag
Naachd Bi Naachd ùn Nääbel
nyd Wääge nyd ùn wiider nyd
räächd Räächd ùn bilig
Roz Roz ùn Waser hyyle
schalde Schalde ùn walde
Samd In Samd ùn Syyde
Schdääge Schdääge ùf ùn Schdääge ab
Schdùmbe Mid Schdùmbe ùn Schdiil
uus Uus ùn Aame
Uus ùn yy
Wääg Iber Wääg ùn Schdääg
wee wind ùn wee

Drillingsformle

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
aifäldig Dydsch, dùm ùn aifäldig!
Bfaarer Dr Bfaarer ùn sy Frau ùn du au!
Hùnger Hùnger, Dùùrschd ùn Haimwee.
Verschwindibus Hoogus Boogus Verschwindibus!


Stichwort Phraseologisme
aagee Aagee wie zee nagigi Neeger
aarm Aarm wie Laazarùs
Aarm wie ne Chilchemuus
äse Äse wie ne Drescher
babele Babele wie am Schnierli
Babele wie ne Babegai
Babele wie nid gschèid
Bai Bai wie ne Sag
Bai wie Räbschdäge
bfläne Bfläne wie ne chlai Chind
bleed Bleed wie ne Af
Bleed wie ne Chöe
Bleed wie ne Ogs
blind Blind wie d Naachd
blöde Blöde wie d Söu
braid Braid wie ne Bùgel
Braid wie ne Wand
bräne Bräne wie ne Schyyre
Bräne wie Zùnder
briele Briele wie ne Leeb
Briele wie ne Mùùni
Briele wien e Söu am Schbies
chald Chald wie im Winder
Chald wie Yys
chlai Chlai wie Gligerli
Chlai wie ne Zwäärg
Chlai wie ne Zwùgel
dabig Dabig bis dèrd nus
Dabig wie ne Elifand im Gschiirlaade
daub Daub wie ne Fisch
Daub wie ne Höen
Dèifel Ùf ebis uus syy wie der Dèifel ùf e aarmi Seel
dervùùräne Dervùùräne wien e gsänggdi Söu
dief Dief wie ne Brùne
Dief wie ne Loch
dig Dig wie ne Haabersag
Dig wie ne Söu
din Din wie ne Faade
Din wie ne Räbschdäge
dringge Dringge wie ne Muurer
drùge Drùge wie ne Bfùùrz
Drùge wie s Chääfers Loch
dùm Dùm wie Booneschdraau
Dùùrschd Dùùrschd haa wie ne Fisch
faisd Faisd wie ne Ogs
Faisd wie ne Ool
flingg Flingg wie ne Wiiseli
flysig Flysig wie ne Ime
fräch Fräch wie ne Schbaz
Fräch wie Osgaar
Fräch wie Roz
Fraid E Fraid haa, wie ne Grab ame fuule Ebfel
friere Friere wie ne Schloshùnd
fuul Fuul wie Mischd
Gäld Gäld haa wie Hai
gèise Gèise wie bleed
groob Greeber syy wie Söubooneschdraau
groos Groos wie ne Bäär
Groos wie ne Elifand
gschèid Gschèid wie ne Brofäser
gsùnd Gsùnd wie ne Fisch im Waser
gùmbe Gùmbe wie ne Floo
Gùmbe wie ne jùng Resli
Gùmbe wie ne Ree
gyzig Gyzig wie ne Fingerabbyser
gais Hais wie Fyyr
Hais wie in Afrikhaa
hèrd Hèrd wie Holz
hoge Doo hoge wie bschdeld ùn nid abghoold
Doo hoge wie ne Bfùnd Dräg
hooch Hooch wie der Himel
Hooch wie ne Chilchedùùrm
Hooch wie ne Huus
hoorig Hoorig wie ne Bäär
Hoorig wie ne Biirschde
Hoorig wie ne Chaz
Hùnger Hùnger haa wie ne Af
Hùnger haa wie ne Drescher

Hùnger haa wie ne Leeb
Hùnger haa wie ne Wolf

hyyle Hyyle wie ne Wolf
jùng Jùng wie Milch ùn Blöed
Jùng wie ne Gizeli
lache Lache wie ne Schbizböe
langsaam Langsaam wie ne Ogs
Langsaam wie ne Schnäg
Lefel Esoo schdaarg, as der Lefel din schdoo blybd
liedrig Liedrig wie zùm Ùmghèie
liege Liege wie drùgd
lud Lud wie ne Gäle
maager Maager wie ne Gais
Maager wie ne Gaisbog
mied Mied wie ne Hùnd
Mied wie ne Sag
mùnggelibruun Mùnggelibruun wien e Reefiidle
määrsch Näärsch wie ne Glùgeri
Näärsch wie verrùgd
nas Nas wie ne Fisch
Nas wie ne Fisch im Waser
räägne Räägne wie mid Chiibel
raige Raige wie ne Chämi
räne Räne wie ne Haas
Räne wie ne Wiiseli
rauche Rauche wie ne Schlood
rùmchùù Rùmchùù wie der bees Bfänig
ryych Ryych wie ne Fiirschd
sad Sad wie ne Chöe
Sad wie ne Zäch
schafe Schafe wie ne Ros
Schafe wien e Brùnebùzer
schdaarg Schdaarg wie ne Bäär
Schdaarg wie Riise
schdil Schdil wie in ere Chilche
Schdil wie ne Myysli
schdingge Schdingge wie ne Bog
Schdingge wie ne Gaisbog
schdoo Doo schdoo wie bschdeld ùn nid abghoold
Doo schdoo wie ne Bog
Doo schdoo wie ne Schdäge
Doo schdoo wien e Chind im Dräg
schduur Schduur wie ne Bog
Schduur wie ne Phanzer
scheen Scheen wie ne Fee
Scheen wie ne jùng Maidli
schide Schide wie mid Chiibel
schloofe Schloofe wie ne Rade
Schloofe wie ne Roli
Schloofe wie ne Ros
schmaal Schmaal wie ne Lade
Schmaal wie ne Rieme
Schmaal wie ne Schlùbf
schmege Schmege wie scho mool gäse
Schmege wie yygschloofeni Fies
schnaigig Schnaigig wie ne Gais
schnäl Schnäl wie der Bliz
Schnäl wie der Wind
schrèie Schrèie wie am Schbies
Schrèie wie ne Schrèihals
Schrèie wie nid gschèid
schwäze Schwäze wie ne Böech
Schwäze wie nid gschèid
schwize Schwize wie ne Söu
Schwize wie nid gschèid
schyych Schyych wie ne Aichhèèrnli
Schyych wie ne Ree
segle Segle wie ne Angschdhaas
sufe Sufe wien e Loch
uussää Uussää wie scho mool gäse
vol Vol syy wien e Chrod
Vol wie ne Zäch
waich Waich wie Babe
Waich wie Bùder
Waich wie ne Schwùm
wieschd Wieschd wie ne Hägs
wild Wild wie ne Hoornùs
Wild wie ne Leeb
zidere Zidere wie Eschbelaub

Routineformle

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
Aadail Mir näme Aadail.
Aarsch Läg mi am Aarsch!
adaa Adaa, mach s göed.
adjee Adjee, mach s göed.
ägsgisi! ägsgisi!
alaa Alaa, mer geen!
alee Alee hob!
ales Ales Göede, as lang läbsch ùn gsùnd blybsch.
Aug In myyne Auge
bhiede Bhied di!
bidscheen! bidscheen!
Chilche Goosch au in d Chilche?
Daag Göede Daag.
danggscheen! danggscheen!
dèrfe Dèèrf s no ebis syy?
Dèèrf s e weng mee syy?
Dèèrf i no ebis bringe?
drus Mach der nyd drus.
dùm Dùm glofe!
frèi Isch doo no frèi?
frooge Wän de mii froogsch
Froog mi ebis Lychders!
Gebùùrdsdaag Ales Göede zùm Gebùùrdsdaag!
God Ùm Godswile
In Gods Name
Gries God.
göed Ales Göede!
E Göede!
Mach s göed.
Aber sùnschd good s der no göed?
He, duu bisch göed!
Jez isch göed!
goo Good s no?
Wie good s?
gschää! Gäärn gschää!
hälfe Hälf der God!
joo Joo fryyli!
Joo eebe!
Ha joo!
lääbe Hooch sol er lääbe!
Laid S döed mer Laid.
mache Des machd ... Maarg ...
Moorge Göede Moorge
Göede Moorge midenand
Oobe Göeden Oobe.
Sali Sali midenand.
soo So soo lala.
syy Des wäär s.
ùnderwägs Bisch au ùnderwägs?
wise Wän i des gwisd häd!
Waisch scho s Nèischd?
woor Des dèrf doch nid woor syy!
yychaufe Bisch au go yychaufe?

Feschti Phrase

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
aabinde Ales, was nid aabùnden isch!
aarm S isch nid wie bi aarme Lyd.
Aarsch Jo, am Aarsch hinde!
Abedeeg D Abedeeg isch ùf.
Af Alli Afe gafe!
Ags Ùn e aldi Ags zem Chrud maaje!
Aichhèèrnli. Dr Dèifel isch e Aichhèèrnli.
Angschd Angschd haan i khaini, aber räne chaan i.
Aug Wùù hesch dyyni Auge ghaa?
Auge zöe ùn Muul ùf!
belaidigd Belaidigdi Lääberwùùrschd!
Bfaarer Dr Bfaarer ùn sy Frau ùn du au!
Bfänig! Bfänig! Bfänig! Bfänig!
Bfinig! Bfinig!
bfyfe Des isch dr Myys bfife!
Bfyfedegel! Jo, Bfyfedegel!
Blùnder Khai Wùnder schysd si Blùnder, si hed e Lyyndöech gfräse!
Böechschdaabe Schwäz oder schys Böechschdaabe!
Booge Des hed der Sach no der Booge gee.
Bräägel Doo hesch dr Bräägel!
Schmegsch dr Bräägel?
Bräschde Jez hesch de Bräschde!
Buur S möes goo, ùn wän s ali Schrid e Buur choschded.
Chaz Des machd der Chaz khai Bùgel.
Chidel Dää Chidel isch gfligd!
Chilbi Do hesch zee Bfänig fir ùf d Chilbi.
Chnebfligloge D Chnebfligloge lyded.
Chobf Ùn wän dr ùf dr Chobf schdoosch ùn mid dr Oore waglesch!
Chobf ab, Man dood!
Chrud Chrud fild dr Böebe d Hud!
deedele Schmegsch wie s deedeled?
dèèrfe Wän de wid, no darfsch, wän de nid wid, no möesch!
Dräg Jez hesch der Dräg!
dringge Wämer dii nid häde ùn dr Lefel, no miesde mer d Sùbe dringge.
drùge Des miesd mi drùge!
Dùrschd Hesch Dùrschd? No schlùbf in e Wùrschd!
drus'chùù Doo sol ai Söu drus'chùù!
Flaisch Flaisch isch s beschd Gmies.
Föederdroog S drybd en schyyns ze Föederdroog.
frooge Frooge choschded nyd!
fùùrd Dää, wù vù derhaim fùùrd isch!
Gai Chùm mer nid in s Gai!
Gais Säl schlägd khai Gais me ab!
gaischdlich Said mer au duu zöeme Gaischdliche?
geschdrig Hid gid s Geschdrigs, ùn geschderd hämer nyd ghaa!
Glaaser Isch dy Vader Glaaser?
grien Griener wiird s nid!
Gygel Der Gygel sol en hoole!
haa Wäär nid will, hed ghaa!
Haas Des chaasch de Haase gee.
hägse Ich chaa nid hägse!
Hägsewärg Der isch khai Hägsewärg!
Hai Sùnschd isch s Hai hùnde!
Hals Blyyb mer vùm Hals!
hälfe Ich hilf der go!
Handheebi E Handheebi an e Meelsag!
Handschdand Handschdand Iiberschlaag!
hèère Schmegd s? Mer hèèrd s!
hùbfe Desch ghùbfd wie gschbrùnge
Hud Widudhud?
jee Jeesismarèiaa hed dää ne Rusch ghaa!
läz Oo läz am Bändel!
lieb Du liebi Zyd!
Lùmbe Im Limbli ghèèrd s Schdimbli!
Määrd Der Määrd isch noonig verlofe.
marschiere Dr Gygel isch iber s Bed marschierd!
Mäser Doo good aim s Mäser im Sag ùf!
Muul Mach s Muul zöe, s zied!
Mach s Muul ùf!
Naachd No göed Naachd am Segsi!
Naase Dr Naase noo!
Är möes d Naase iiberal zvèrderschd haa.
Näschd Doo möes es naime ne Näschd haa.
Ogs De chendsch graad eso göed im e Ogs in s Hoorn bfäze!
Phùnggd Mach emool e Phùnggd!
Räggloge Z Määrdige döed d Räggloge lyde.
Ranze Haubdsach de Ranze schband!
rùdsche Rùdsch mer doch dr Bùgel naa!
saage Ich saag s jo!
säle Wie hed säle gsaid?
Schdiifel Des sin zwai Baar Schdiifel.
Schdreel Zie der Schdreel us em Angge!
scheen Scheen isch s gsii, vyyl Lyd hän ghiile.
schyse Schys dr drùf!
seelig Wär s glaubd, wird seelig, ùn wär in e Meelsag ghèid, wird meelig.
sibzee Drig sibzee!
Söu Dr chendsch ùf dr Söu fùrd!
S ränd e Söu dr Gaarde naa, Schorsch, du schdinggsch!
ùngghèid Los mi ùngghèid!
verrege Ùn wän dr verregsch vor Zorn!
Verzwazler Dr chendsch dr Verzwazler griege!
Voogel Voogel, fris oder schdiirb!
Wäder Wie isch s Wäder bi diir dèrd oobe?
waidli Är siid nid göed, är hèèrd nid göed ùn chaa nid waidli laufe.
Wäld Dèrd isch d Wäld mid Bräder vernaagled!
wän Wän dr Wäni- ùn dr Häd-i nid wääre.
Dr Wän-i ùn dr Häd-i, des sin zwee Brieder.
Wän dr Hùnd nid gschise häd, no häd er dr Haas verwidschd!
wise Des wisd i aaber!
Wiz Hesch e Wizli gschise?
Wulewuu Wulewuu Briigeli?
Wulewuu de Ranze vol?
Yysebaan S isch hegschdi Yysebaan!
Zaiger Dr Zaiger isch an dr Uur!
zèèrschd Zèèrschd möesch hesch!
Zùùg Dää Zùùg isch abgfaare!

Sprichwerter un Gmeinplätz

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
Aigeloob Aigeloob schdinggd!
Aimool Aimool isch khai Mool!
Avigaad Wän d Avigaade blädiere, mien d Buure blääche.
bache S isch bees bache mid em griene Holz, wämer khai Meel hed.
Bängel Mer möes nid ali Bängel zämelääse, sùnschd hed mer glyy e Aarm vol.
Chaz Wän d Chaze Ros wääre, no chend mer an d Baim nùf ryde.
Chaz Mer söechd d Chaz nid hinder em Oofe, wän si no nie derhinder gsii isch.
Chobf Mer haud khaim der Chobf zwaimool aabe.
Dèifel Hed dr Dèifel s Resli ghoold, no sol er au dr Zaum no haa.
Dood Ùmesùnschd isch dr Dood, ùn där choschded s Lääbe.
Eesel Ai Eesel said im andere Langoor!
Finger Wämer eberem der chlai Finger gid, no wil er di ganz Hand.
Floo Lieber e Wane vol Flee hiede wie ne Häärd Maidli.
Föes Was mer nid im Chobf hed, hed mer in dr Fies.
Gais Vùn ere Gais chùnd mer khai Angge iiber.
Gäld Wùù Gäld isch, isch der Dèifel, ùn wùù khais isch, isch er zwaimool.
Fris ùn suf, solang der s schmegd, scho zwaimool isch ùns s Gäld verregd!
Gedi Gedi syy isch e Èèr, aber s machd dr Byydel läär.
Haafe Chlaini Hääfeli laufe glyy iiber, groosi Hääfe wääre nid bal vol.
Höen Ain elai lùbfd khai Höen am Waadel rùm.
Hoor Chùùrzi Hoor sin glyy biirschded.
lache Mid vole Bage isch göed lache.
Liechd Wù Liechd isch, isch au Schade.
Lyd S gid alerhand Lyd, nùme khaini rùnd, sùnschd chend mer cheegle mid ene.
maale Wäär zèèrschd chùnd, maald zèèrschd.
Nood In der Nood isd mer d Wùùrschd au ooni Brood.
Oofe Dää, wù znèèchschd am Oofe hogd, chaa sich dr Bùgel am Beschde wèèrme.
Röede Mer möe sich sälber khai Röede ùf dr Bùgel binde.
Röei E göeds Riejeli isch beser wien e göeds Briejeli z äse.
Schäärehufe Wän s syy möes, chaa mer am e Schäärehufe Aarm ùn Bai verbräche.
Schbäg Mid Schbäg fangd mer Myys.
schbine Wän d Maidli schbine, sin d Böebe au doo.
Schdai Mer möes nid ali Schdai ùfheebe, wù d Lyd no aim ghèie.
Schnyyder E räächde Schnyyder möes in s Döech byse, wie wän er wiedig wäär.
Schoof Ùnder vyyl Schoof isch au e ryydigs.
Uusreed E göedi Uusreed isch drèi Baze wäärd.
verrängge Lieber dr Maage verränggd, wie im Wiird ebis gschänggd!
Voogel Wämer will e Voogel fange, dèrf mer nid mid Bängel wäärfe.

Gfliegleti Wort

[Quälltäxt bearbeite]
Stichwort Phraseologisme
Babehaimer Ich chän myyni Babehaimer!
Jùmbfere Jùmbfere wie Milch ùn Blöed
Fryybeg Z Fryybeg in dr Schdad, suufer isch s ùn glad.
Schnyyder Schnyyder, Schnyyder, mäg, mäg, mäg!
Stichwort Phraseologisme
Abril Abril machd, was er wil.
Driibelbyser Hèrbschdnääbel sin Driibelbyser.
Liechdmäs Liechdmäs, schbine vergäs, bi Daag znaachd äs.
Mèèrz Mèèrz drùge, Abril nas, fild im Buur Schyyre ùn Fas.
Moorgerood Moorgerood bringd Dräg in Hoof.
Ooberood Ooberood as moorn e scheene Daag ùfgood.
Rider Wie s Wäder an 40 Rider, so isch s no 40 Dääg.
Schwaarzwald Wämer chaa d Baim ùf em Schwaarzwald zele, gid s schläächder Wäder.
Wynäächde Grieni Wynäächde, wysi Ooschdere.
  • Harald Burger: Phraseologie. Eine Einführung am Beispiel des Deutschen. E. Schmidt, Berlin 1998 (Grundlagen der Germanistik 36)
  • Jürgen Sutter: Opfinger Wörterbuch. Schillinger, Freiburg 2008