Zum Inhalt springen

D Baasler Rümelimüüli

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Koordinate: 47° 33′ 23,6″ N, 7° 35′ 15,3″ O; CH1903: 611211 / 267325

Dialäkt: Baseldütsch
Rümeliblatz, Baasel, um 1928

D Rümelimüüli isch e Geträidmüüli gsi, wo vom 13. bis ins 20. Joorhundert am hütige Rümeliblatz 1 in dr Innestadt vo Baasel gstande isch.

D Baasler Oobrikäit het welle Gwärbbetriib in d Stadt locke. Für daas het mä e Kanaal baut, wo denn no dr Chläi Birsig ghäisse het, aber wenn das genau bassiert isch, wäiss mä nid. Es isch beläit, ass er sit 1206 dur s Stäinebachgässli gflosse isch.[1] Wie bi andere middelalterlige Kanääl au, isch d Wasserchraft dur Müülireeder gnutzt worde.

Wie bim Kanaal kennt mä au s Baudatum vo dr Rümelimüüli nid. Im «Basler Urkundenbuch»[2] wird e Peter Rumbellini erwäänt. Öb das dr Müller gsi isch, isch nit überliieferet. Au d Nääme Rümlin oder Rümelein chömme vor.

Dr Gwerbkanaal Rümelibach, um 1938

Im 13. Joorhundert isch d Müüli vom Müller Rümelin die äinzig Chornmüüli innerhalb vo dr Baasler Stadtmuure gsi. Si het d Lüt und d Bachstube mit Chornmääl. Määl versorgt. Es isch mööglig, ass d Oobrikäit dr Chläi Birsig wäge dr Wichdikäit vo dere Müüli in Rümelibach umbenennt häi.

Dr erst sicher Hiiwiis ass es dört e Müüli gee het, stammt us em Joor 1362. In däm Joor het dr Edelchnächt Gregorius vo Lörrach "e Driddel vo sinere Hofstatt Rümelimüüle gnennt" an d Kloster Klingedaal verkauft.[3]

Um 1400 wird e Wasserläitig in s Huus an dr hütige Grüenpfoolgass 8 erwäänt, wo an d Rümelimüüli wisawii aagschlosse gsi isch. [4]. Das liiferet en erste Hiiwiis uf e Standort vo dr Rümelimüüli. Dr genau Standort vo dr Liigeschaft Rümeliblatz 1 isch erst sid 1420 gsicheret[5]

 Commons: Rümelinsmühle (Basel) – Sammlig vo Multimediadateie
  • Basler Geschichte uf altbasel.ch, R. J. Rebmann: Rümelinsmühle, am Rümeliblatz 1, z Baasel
  • Staatsarchiv Basel, virschidnigi Iidrääg zu Rümelinsmühle, Rühmelinbach, Rümelinsplatz
  1. E. A. Meyer, Beitrag "Die Rümelinsmühle", publiziert in: Basel Einst und Jetzt, Basel, 1995, S. 200
  2. Basler Urkundenbuch, Band I Nr. 341, unter em Datum 5.Juli 1258
  3. Staats Archiv Basel-Stadt, Klosterarchiv Klingental A, Briefbuch 15. Jh., fol. 330
  4. R. Wackernagel: Geschichte der Stadt Basel, Kapitel 2 Das Stadtreglenemt, 8. Buech, Band 2/1, Baasel, 1911, Anmerkungen und Belege, S. 33
  5. P. Roth, Die Strassennamen der Stadt Basel, Basel, 1959, S. 94 (Rümelinsplatz)