Quälltext vu Muammar al-Gaddafi aaluege

[[Datei:Muammar al-Gaddafi at the AU summit.jpg|miniatur|Dr Muammar al-Gaddafi bim Gipfeldräffe vu dr Afrikanischen Union 2009]]
Dr '''Muammar Abu Minyar al-Gaddafi''' oder '''Mu’ammar Abu Minyar al-Qaddhafi''' ({{ArS|معمر القذافي|w=Muʿammar al-Qaddhāfī|d=Muʿammar al-Qaḏḏāfī}} {{Audio|Ar-Muammar al-Qaddafi.ogg|audio}}; * [[7. Juni]] [[1942]] z Yūḥannām bi Surt (au ''Sirte'', Sirt oder Syrte); offiziäll * 19. Juni 1942 z Surt, [[Italienisch-Libyen|Italiänisch-Libye]]<ref name="spon">Spiegel Online: [http://www.spiegel.de/politik/ausland/0,1518,535626,00.html Gaddafis Familiengeschichte], 15. Februar 2008</ref>, † [[20. Oktober]] [[2011]] z Surt) isch e [[Libyen|libysche]] Bolitiker gsi.

== Uufstiig ==
Noch eme [[Putsch|Militärbutsch]] vum 1. Septämber 1969 isch er bis 1979 Staatsoberhaupt vu Libye gsii. As ''Revolutionsfierer'' un ehmolige ''Generalsekretär vum Allgmaine Volkskongress'' het er vu 1979 bis 2011 d Bolitik vu Libye bstimmt.

Är isch dr Herrscher, wu am lengschte regiert het syt Libyen e Brovinz im Osmanische Ryych woren isch.<ref>Charles Féraud, “Annales Tripolitaines”.</ref> Dr Gaddafi het in däre Zyt fir sich un syy Familie ne Vermege vu rund 60 Milliarde Dollar aaghyflet.<ref>[http://www.rnw.nl/africa/article/gaddafis-dutch-millions Gaddafi's Dutch millions] {{Webarchiv|text=Archivlink |url=http://www.rnw.nl/africa/article/gaddafis-dutch-millions |wayback=20110227074416}} Radio Netherlands Worldwide</ref> Anne 2008 isch er vu iber 200 afrikanische Chenig un draditionälle Stammesherrscher zum ''King of Kings'' (Chenig vu dr Chenig) vu Afrika uusgruefe wore.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/7588033.stm Gaddafi: Africa's 'king of kings'] uf BBC online, 29. August 2008</ref> 

== Abstiig ==
Im Februar 2011 isch s zue landeswyten Ufstände z Libye chuu. Am Änd vum Monet het dr Gaddafi d Kontroll iber wyti Dail vum libysche Oschte an Rebälle verlore.<ref>[http://www.nytimes.com/imagepages/2011/02/23/world/23libya-map.html Chaos spreads across Libya] in [[New York Times]], 23. Februar 2011</ref> Im März hän noch ere UN-Resolution di Verainigte Staate, Kanada, Frankrych, Großbritannie un andri Staate mit Luftaagriff uf Libye aagfange mit em Ziil, e Flugverbotszone durezsetze. Ab em 27. Juni 2011 isch dr Gaddafi as muetmaßlige Chriegsverbrächer un wäge Verbräche gege d Mänschligkait wältwyt mit Haftbefähl gsuecht worde.<ref>''General Anzeiger'', 28. Juni 2011</ref> Noch em 22. Augschte 2011 hät er as abgsetzt golte un isch vu dr neie Regierig bolizeilig gsuecht worde.<br />
Am 20. Oktober 2011 isch de Gaddafi vo de Rebelle gfunde, festgno und tötet worde. Die gnaue Todesumständ sind witerhin nöd ganz klar und werded undersuecht.<ref>[http://www.sueddeutsche.de/politik/umstaende-von-gaddafis-tod-ermittler-sieht-hinweise-auf-kriegsverbrechen-1.1236326 Ermittler sieht Hinweise auf Kriegsverbrechen] Artikel uf Süddeutsche.de vom 16. Dezember 2011</ref>

== Literatur ==
* Renate Poßarnig: ''Gaddafi. Enfant terrible der Weltpolitik.'' Hoffmann und Campe, Hamburg 1983, ISBN 3-455-08696-9.
* Harry Gregory: ''Gaddafi.'' Aus dem Amerikanischen von Albert Knierim. Mit einem Postcriptum von Karl Ossiek. [[Bastei Lübbe Verlag]], Bergisch Gladbach 1987, ISBN 3-404-61103-9.
* Angelo Del Boca: ''Gheddafi. Una sfida dal deserto''. Editori Laterza, 1998, ISBN 88-420-5462-3.<ref>{{Webarchiv|url=http://libriblog.com/in-evidenza/gheddafi-una-sfida-dal-deserto/ |wayback=20120525161325 |text=Buchbesprechung der Biografie |archiv-bot=2019-08-14 17:50:11 InternetArchiveBot }} auf ''libriblog.com'' von 2011 (italienisch), abgerufen am 12.&nbsp;Oktober 2011.</ref>
* Hassan Sadek: ''Gaddafi.'' Diederichs, 2005, ISBN 3-7205-2645-3.
* Annick Cojean: ''Niemand hört mein Schreien: Gefangen im Palast Gaddafis.'' Aus dem Französischen von Claudia Puls und Waltraud Schwarze, Aufbau-Verlag, Berlin 2013, ISBN 978-3-351-02766-7. (Original: ''Les Proies: dans le harem de Kadhafi'', Éditions Grasset, Paris 2012, ISBN 978-2-246-79880-4.)

== Weblink ==
{{Commonscat}}
* {{IMDb Name|0300490|Muammar Gaddafi}}
* [http://libyen.com/Land-Leute/Der-Revolutionsfuehrer-Muammar-al-Gaddafi Libyen.com – Der Revolutionsführer Muammar al-Gaddafi]
* LookLex Encyclopaedia (Encyclopedy of the Orient): Artikel iber dr ''[http://looklex.com/e.o/gadhafi.htm Mu'ammar Gadhafi]''

== Fueßnote ==
<references />

{{Normdaten}}

{{Übersetzungshinweis|de|Muammar_al-Gaddafi|dütsch}}

{{DEFAULTSORT:Gaddafi, Muammar}}
[[Kategorie:Staatsoberhaupt]]
[[Kategorie:Politiker]]
[[Kategorie:Bruefsmilidär]]
[[Kategorie:Revolutionär]]
[[Kategorie:Diktator]]
[[Kategorie:Autor]]
[[Kategorie:Literatur uf Arabisch]]
[[Kategorie:Araber]]
[[Kategorie:Libyer]]
[[Kategorie:Maa]]