Metallocen
Ä Metallocen isch ä chemischi Verbindig wo us eme Metall-Ion bstoht, wo zwische zwai aromatischi Ring sitzt. Di maischde bekannde Metallocen wos hitt gitt sin Komplex mit zwai Cyclopentadienyl-Ligande.
D Metallocen-Komplex werde vilmol iigsetzt, zum Baispiil bi LEDs, Katalysatore oda als Zusätz in Benzin.
De Ernst Otto Fischer und de Geoffrey Wilkinson hän 1973 de Nobelprais fir Chemii kriigt, wil si ruskrigt hän, wiä d Bindig in sellene Komplex funktioniire.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S erscht Mol wo ä Metallocen hergschdellt wore isch, nämlich Ferrocen, isch 1951 gsi, wo de Tom J. Kealy un de Peter L. Paulson probiert hän, Fulvalen us Iise(III)-klorid un Cyclopentadienylmagnesiumbromid z moche. Do däbii hän si aber nit Fulvalen ruskrigt, sondern ebbis, wo on de Luft nit kabutt gonge isch un wo sich hätt licht sublimiire losse.[1]
Wiä sie ä Elementaranalyse gmocht hän, hän si gmerkt, dass si nit Fulvalen gmocht hän, un wiä sie wing grechnet hän, sin si uf d Summeformel C10H10Fe kumme. S isch aber schwiirig gsi, s Iise wo drin isch richtig zum undersuäche, wil d Verbindig so schdabil gsi isch.
S hätt au onderi gä, wo au Ferrocen gmocht hän, nämlich de Samuel A. Miller, de John A. Tebboth un de John F. Tremaine bi de British Oxygen Company. Di hän ihr Sach sogar vor de ondere bi nere Zittschrift iigraicht, aba Kealy un Paulson hän ihri Ergebnis bi de Nature iigraicht un di hätts schneller veröffentlicht. De Miller hät au emol gsait, dass er s Ferrocen sogar noch dräi Johr friier gmocht hätt.[2] S könnt sogar sii, dass si bi de Union Carbide Ferrocen noch friier gmocht hän, wiä si probiert hän, in eme Iiserohr Cyclopentadien zum spalte. Des hän si detmols aba nit widderschd aguckt un analysiirt.[3]
Referänze
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ T. J. Kealy, P. L. Pauson: A New Type of Organo-Iron Compound. In: Nature. Band 168, Nr. 4285, 1951, S. 1039–1040, doi:10.1038/1681039b0.
- ↑ F.Albert Cotton: Cyclopentadienyl–metal chemistry in the Wilkinson Group, Harvard, 1952–1955. In: J. Organomet. Chem. Band 637–639, Dezember 2001, S. 18–26, doi:10.1016/S0022-328X(01)01130-5.
- ↑ Peter L. Pauson: Ferrocene—how it all began. In: J. Organomet. Chem. Band 637–639, 2001, S. 3–6 (caltech.edu [PDF; 103 kB]).
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Metallocene“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |