Louis X. vo Frankriich

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dr Köönig Louis X. git 1315 mit dr Charte aux normands dr Bevölkerig vo dr Normandii e rächtlige Sonderstatus in sim Köönigriich. Daarstellig us em 14. Joorhundert. (Bariis, Bibliothèque nationale de France)

Dr Louis X. dr Zänker, frz. Louis X le Hutin; (* 4. Oktober 1289 z Bariis; † 5. Juni 1316 z Vincennes) isch vo 1305 bis 1314 Köönig vo Navarra und vo 1314 bis 1316 Köönig vo Frankriich gsi.

Lääbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Louis X. isch dr eltist Soon vom Philipp IV. vo Frankriich und sinere Frau Johanna vo Navarra gsi.

1305 isch er Köönig vo Navarra und im Joor 1314 au vo Frankriich worde. Vo 1305 bis 1316 isch er au Groof vo Champagne gsi. Er het d Armee vo sim Vater aagfüert und söll er 1314 energisch druf drängt ha, ass dr Chrieg gege Flandre witergfüert wurd, was em si Biinaame iibrocht het.

Dr Louis X. isch in ere schwiirige Laag gsi, won er d Herschaft übernoo het, wil die hooche Stüüre, wo si Vater churz vor sim Dood beschlosse het, uf allgemäine Widerstand gstoosse si. In äinzelne Browinze, wie im Vermandois, in dr Picardie, dr Normandie, dr Champagne, im Burgund und au im Süde, häi sich die Aadlige zu „Lige“ zämmegschlosse, zum iiri Inträsse duurezsetze. Si häi verlangt, ass die allgemäini Stüür (taille) ufghoobe wurd, ass mä d Münze nid no schlächter wurd mache, ass die köönigliche Richter sich nüme in d Grichtsrächt vo de Baron wurde iimische und ass s Rächt uf d Fehde vom Aadel anerkennt wurd. De Lige isch s aber nid glunge, d Posizioon vom Köönigdum entschäidend z beschränke, wenn au dr Louis X. im Lauf vom Joor 1315 in ere Serii vo Urkunde de äinzelne Aadelsgrubbierige gwüssi Zuegständniss gmacht het.

Dr Köönig isch überraschend am 5. Juni 1316 z Vincennes am ene Fieber gstorbe. Mä verzellt, ass er noch eme Ballspiil erhitzt in e chüele Chäller vom Schloss gange sig, und dört e hufe Wii drunke häig.

Er isch in dr Kathedrale vo Saint-Denis, begraabe worde. Wo d Köönigsgreeber vo Saint-Denis wäärend dr Franzöösische Revoluzioon isch si Graab am 18. Oktober 1793 ufdoo und blünderet worde, sini Überräst het mä im ene Massegraab usserhalb vo dr Chille beärdigt.

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Louis X. – Sammlig vo Multimediadateie
Vorgänger Amt Nochfolger
Philipp IV. dr Schöön Köönig vo Frankriich
Blason pays fr FranceAncien.svg

1314–1316
Johann I.
Johanna I. Köönig vo Navarra
Blason Royaume Navarre.svg

1305–1316
Groof vo Champagne
Blason région fr Champagne-Ardenne.svg

1305–1316
Johanna II.