Kornhuus Friburg
Dialäkt: Friburgerisch (eltere Stadtdialekt) |
S Kornhaus stoht am Nordweschteck vum Minschterblatz z Friburg. Im Gebei het si hit e Café un Gschäft.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]An de Stell vum Kornhuus isch vorher s Zumfthuus vu de Kromer gsii, gnännt zum Falkeschtai. Dezue het d Stadt dert iri effentlige Dänz un Fäscht gää, zletsch, wu dr Philipp de Scheen doo gsii. S alt Zumft- un Danzhuus isch urspringlig u faire Sitte mit em Huus »zum Aidechsli«, uf de andre Sitte mit dem »zur Hell« zämmebaut gsii. D Gasse uf baide Sitte vum Kornhuus, wu jetz de Mischterblatz mit de Engelstroß verbinde, het s dert nonig gää.
Fir de Riichsdag anne 1498, wu vum remisch-ditsche Kinig un spetere Kaiser Maximilian I. iiberuefe wore isch, het s greßeri Riim fir d Sitzunge un s Gfolg vum Kinig brucht. Wege dem isch s Kornhuus als Danz- un Fäschtsaal nei baut wore. Wel awer s Gebei schins nit fertig gsi isch, hän d Sitzunge dann in de Grichtslaub hinter em Alte Rothuus stattgfunde. S Kornhuus isch uf em ehmolige Zumfthuus vu de Kromer zum Falkeschtai un de zwai Gebei denewe als Huus, wu frei stoht, baut wore. Nodem s fertig gsi isch, isch s Kornhuus dann vu de Burgerschaft un de Zimft brucht wore. Au de Kornmärt isch do abghalte wore, wu bis dert in eme Schopf uf em Mischterblatz stattgfunde gha het. S Kornhuus het im Volksmund aafangs zur neie Hell ghaiße. Im Kornhuus isch ab 1547 langi Zitt au e Metzig gsii gsii un au de gmainsam Verkaufsruum vu de Metzger vu de Stadt, was deno in dere Zitt au zum Name großi Metzig gfiert het. Am 16. Augschte 1757 het vu do uus de Fribiurgger Wiwerkrieg si Lauf gnumme.[1]
In de Zitt vu 1770 bis 1824 isch do s Theater un Kumediehuus gsi, ab em Johr 1789 isch s au im Brandkataschter als Comödien- und Kornhaus gfiert wore. Wu ab em Johr 1823 di ehmolig Auguschtiner-Eremite-Kilche als Stadttheater bruchrt wore isch, het s fir d Lagerig vum Korn fir de Kornhandel dient. Des het dann au zue sim hitige Name gfiert. Anne 1884 isch s umbaut wore, di owere Stockwerk sin uf Aaregung vu de Burger un Verain wider zue me Fäschtsaal mit ere Kapazität vu 550 Litt wore, de Zuegang isch iwer zwai Granitstäge uf baide Sitte vum Hauptiigang gsi. Bi de Bumbenaagriff im November 1944 isch s bis uf Grundmuure gschlisse wore. Im Johr 1970 isch s in de historische Form widerufbaut wore, de Inneruum isch dobi de neie Aaforderung aabasst wore. D Sanierung noch eme Dachstuelbrand anne 2000 het di usser Form im historische Stil wider hergstellt.
Fueßnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Sabine Allweier: Canaillen, Weiber, Amazonen, Waxmann Verlag, Newk York/München/Berlin 2011, ISBN 978-3-8309-5912-0, S. 63ff., Vorschau uf books.google.de
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Friedrich Kempf: Kaufhaus und Kornhaus. In: Badischer Architecten- und Ingenieur-Verein, Oberrheinischer Bezirk (Hrsg.): Freiburg im Breisgau. Die Stadt und ihre Bauten. H. M. Poppen & Sohn, Freiburg im Breisgau 1898, S. 431–434 (Scan – Wikisource).
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Kornhuus Friburg, Alemannische Seiten
Koordinate: 47° 59′ 45,7″ N, 7° 51′ 9,3″ O
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Kornhaus_(Freiburg_im_Breisgau)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |