Klaoda ar Prat
Dr Klaoda ar Prat (uf Französisch Claude-Marie Le Prat), wo am 25. Jänner 1875 z Brest uf d Wält cho und am 13. April 1926 z Vern d'Anjou gstorben isch, isch e französische Lehrer und e bretonische Mundartschriftsteller gsi. Er het au dr Autorename oder s Psöidonüm Pluenzir gha.[1]
sis Läbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dr ar Prat isch i der Hafestadt Brest im französische Departemänt Penn ar Bed (uf Französisch Finistère) uf d Wält cho. Er isch Lehrer a dr chrischtleche Schuel z Landivizio öppe dryssg Kilometer nordweschtlech vo Brest, ganz im Egge vo dr Bretagne, worde. Ane 1914 het er wägem Erschte Wältchrieg in Milidärdienscht müesse goo, und zwöi Joor drufabe het er d Loeiza Charran, wo au us dr Bretagne gsi isch, ghürootet.[2] Mit Einefüfzgi isch dr Klaoda ar Prat z Vern d'Anjou i dr französische Region Pays de la Loire gstorbe.
Mit Dryssgi het er agfange uf Bretonisch, der keltische Sprooch vo z’usserscht im Nordweschte vo Frankrych Sache z schrybe. Die regionale Sprooche sind dozmol bim französische Staat nid gärn gseh und im öffentleche Läbe wie au i de Schuele verbotte gsi. Es isch bsunders die regionali katholischi Kulturbewegig gsi, wo s Bretonische het welle erhalte. Do drzue het au dr ar Prat ghört, wo zu de bedütende Verteidiger vo der alte yheimische Sprooch ghört het.
Er het Byträäg für die bretonischi Dialäktzytschrift Feiz ha Breiz und anderi Reie und es bar Romään, Gschichte, Theater, Gsäng und Gedicht gmacht.
Dr bretonisch Kulturverein Kevredigezh Vroadel Breizh het em anne 1913 en Pryys gää für sis Wärch Chomit er gêr!
Wärch[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Chomit er gêr! 1913
- An teir c'had hag ar mevel laër. Daou bez-c'hoari farsus dastumet, adgwelet hareizet a-nevez, 1910
- Mouez-Reier Plougastell, 1905
- Trubuilhoù an aotroù Gargam, 1909
- Buhez Genovefa a Vraban, 1926
- Ar bugel hag ar Barz, In: Revue de Bretagne, 1907
- Kentoc'h mervel! Darvoud c'hoarvezet epad an dispac'h e tri arvest. 1911.[3]
- Levrig-dourn trede-urz Sant Fransez. Havet ivez Urz ar Binijen evit tud ar bed, 1912[4]
- Nozveziou an Arvor. Eil levr marvailhou evit ar Vretoned, 1909
- Rimadellou Brezonek, 1911
- Maro job per ar braz, 1915
Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Frañses Favereau: Anthologie de la littérature de langue bretonne au XXème siècle. Partie 1900–1918. 2001, S. 348.
Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ S bretonische Wort pluenzir bedüütet «Staalfädere».
- ↑ D Loeiza Charran wird au im Zämehang mit dr bretonische Dichterin Añjela Duval mol erwäänt: Rakskrid Kan an douar * – Klerg (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
- ↑ Der Värs Kentoch'mervel eeget bezan saotret chunt vom Leitspruch «Lieber stärbe als in Dräck groote» här, wo bi de Herzög vo dr Bretagne sid 1255 zäme mit em Hermelin, em Wappedier, brucht worden isch. Es isch bis hütt en Devyse vo dr Bretagne blibe, so wie s Hermelinwappe no s offizielle Regionalsymbol isch.
- ↑ Das isch s Handbuech vom Dritte Orde vo de Franziskaner, is Bretonische übersetzt.