Katapult

Mit Katapult (altgriech. καταπέλτης katapeltēs, κατά kata „gegen“ und πάλλειν pallein „schlöidere“), au Wurfmaschine, bezäichnet mä e groossi Färnwaffe, wo nit dragbar isch und wo Gschoss mit Hilf vo mechanischer Energii us em Ruezuestand stark beschlöinigt.

Bauforme

D Bezäichnige vo de verschiidene Bauforme vo Katapult si nit äihäitlig. Si variieren stark vo dr Epoche und dr Sprooch wo dennzumol vorgherrscht het.

Grundsätzlig si zwäi Brinzipie iigsetzt worde: d Fääderchraft und d Zugchraft. S Ziil isch s gsi, ass s Gschoss e möögligst hoochi kinetischi Energii überchunnt und dass es möögligst sis Ziil drifft. Bi Katapult mit eme Heebelarm isch am Ändi vom Heebelarm au no e Schlöidersäili aagmacht gsi, wo äänlig wie e Schlöidere funkzioniert het oder es het en Art Löffel oder Chorb am Ändi vom Heebelarm ghaa, wo mä s Gschoss dri doo het.

Fääderchraftkatapult

D Fääderchraft isch für liichti und middleri Katapult s gäignete Brinzip. D Chraft wird von ere Blattfäädere oder ere Torsionsfäädere (Torsionsgschütz) erzügt. Zum e gröösseri Energii chönne spiichere, het mä mänggisch bäidi Brinzipie gliichzitig usgnützt.

Torsionskatapult mit äim Arm
Torsionskatapult mit zwäi Ärm
Blattfääderekatapult mit äim Arm
Blattfääderekatapult mit zwäi Ärm

Zuugchraftkatapult

Middleri und groossi Katapult häi d Schwerkraft usgnützt und d Zugchraft vom ene Gegegwicht brucht. Bi chliinere Modäll het mä au d Zugchraft vo Mensche iigsetzt. Bi dr Blide bzw. em Trebüsche isch am Ändi vom Heebelarm non e Schlöidersäili gsi.

Trebüsche mit Schlöidersäili
Gegegwicht mit Schlöidersäili
Gegegwicht ooni Schlöidersäili

Litratuur

Hans Aufheimer: Schiffsbewaffnung von den Anfängen bis zur Mitte des 19. Jahrhunderts. VEB Hinstorff Verlag, Rostock 1983.
Hans Michael Schellenberg: Diodor von Sizilien 14,42,1 und die Erfindung der Artillerie im Mittelmeerraum. Frankfurter elektronische Rundschau zur Altertumskunde 3 (2006), Site 14–23. Frankfurt 21. Dezämber 2006. Onlineversion in der Hochschulbibliothek Frankfurt (PDF)
Friedrich Engels: Katapult. in Karl Marx/Friedrich Engels: Werke, Seite 265. Dietz Verlag, Berlin. Band 14, 4. Uflaag 1972. unveränderete Noochdruck vo dr 1. Uflaag 1961, Berlin/DDR. Onlineversion in The New American Cyclopædia, Band IV.
Der Auerberg, C.H.Beck Verlag, 1994 ISBN 9783406375002, Iigschränkti Vorschau uf books.google.de
Robert Grosse, Römische Militärgeschichte von Gallienus bis zum Beginn der byzantinischen Themenverfassung, 1920, ISBN 9780405070839, Iigschränkti Vorschau uf books.google.de

Weblingg

Commons: Katapult – Sammlig vo Multimediadateie

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Katapult“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.