Johann II. Bernoulli

Dialäkt: Baseldütsch

Dr Johann II. Bernoulli (* 18. Mai 1710 z Basel; † 17. Juli 1790 z Basel) isch e Schwiizer Mathematiker, Physiker und Jurist us dr berüehmte Basler Mathematikerfamilie Bernoulli gsi.

Läbe und Wärk

Dr Johann II. Bernoulli isch dr dritt vo fümf Söhn vom Johann Bernoulli gsi. 1724 het er mit em Leonhard Euler dr Magister-Titel übercho und het denn bi sim Vater studiert wie au dr Maupertuis, won er dr best Fründ von em worden isch. 1732 het er in Jura promoviert. Drno het er e Europareis aagfange. Er het si Brueder Daniel St. Petersburg bsuecht und isch z Paris gsi. Denn isch er zrugg uf Basel, won er e Mitarbeiter vo sim Vater worden isch. 1743 isch er Profässer für Beredsamkeit worde und 1748 wo si Vater gstorben isch, Profässer für Mathematik. Ghulfe bi dere Ernennig het em sicher, ass er nit weniger as viermol dr Briis vo dr Académie des sciences gwunne het (1736 mit ere Arbet über d Usbreitig vom Liecht, 1737 über d Form vo Anker, 1741 über Schiffswindene, 1746 mit em Daniel Bernoulli über d Magnettheorii). Dr Euler und dr Maupertuis hai en uf Berlin iiglade, 1746 isch er aber nume en uswärtigs Mitgliid vo dr Berliner Akademii worde. Wo si Fründ Maupertuis as Presidänt vo dr Berliner Akademii abgsetzt worden isch, isch er 1756 zum Bernoulli uf Basel cho, won er die letzte drei Johr vo sim Läbe verbrocht het. Noch em Dod vom Maupertuis het er si Sohn Johann III. Bernoulli uf Berlin gschiggt. Am 17. Juli 1790 isch dr Johann II. Bernoulli z Basel gstorbe. Siini Söhn Johann and Jakob si die letzte bedütende Mathematiker in dr Familie gsi.

Im Bernoulli si Äthermodäll zur Erklärig vo dr Usbreitig vom Liecht erinneret ans Modäll vom James Clerk Maxwell (1861-62). Er het din aber die longitudinali Wällebewegig ere transversale vorzoge. Dr Bernoulli het en umfangriichi wüsseschaftligi Korrespondänz gfüehrt, wo meh as 900 Briefe drvo erhalte si. Er het au d Wärk vo sim Vater Johann I. usegee.

Litratur

• Gottwald, Ilgauds, Schlote Lexikon bedeutender Mathematiker, 1990

Weblingg

• Ctr.: Johann Bernoulli II. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, S. 480–482.
• Johann II. Bernoulli. In: MacTutor History of Mathematics archive. (änglisch)
• Fritz Nagel: Bernoulli, Johann. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Johann_II._Bernoulli“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.