Die Israelitischi Religioonsgsellschaft Basel

Dialäkt: Baseldütsch

Die Israelitischi Religioonsgsellschaft Basel (IRG) isch e sträng orthodoxi jüüdischi Gmäind in dr Stadt Basel.

Sie het iiri Sünagooge an dr Ahornstrooss und zelt öbbe 250 Seele. Doodrvo si öbbe 50 Manne, 70 Fraue und 130 Chinder und Jugendligi. Si isch 1927 gründet worde und stoot mit dr israelitische Äihäitsgmäind IGB uf guetem Fuess.

D IRG isch e Veräin noch em Zivilgsetzbuech (ZGB), aber käi öffentlig-rächtligi Körperschaft, und wird finanziell vo ire Mitgliider dräit. Nume männligi Mitgliider si stimm- und waalberächdigt und chönne in Vorstand gweelt wärde. D Mitgliider müesse noch de Gsetz vo dr Thora lääbe.

Gschicht

Dr Arthur Cohn, wo 1885 dr erst Basler Rabbiner worden isch, isch sträng orthodox gsi und gege alli Reforme, wo zu sällere Zit an dr Daagesornig gsi si. Scho 1911 het er d Gründig von ere Organisazioon für e ‹gsetzdröis› Juudedum vorgschlaage.

Im Mai 1912 isch d Wältorganisazioon «Agudas Jisroel» gründet worde. Dr Cohn het d «Stifdig Israelitischs Leerhuus» in s Lääbe grüeft, dr «Schomre Thora Männerveräin» zämme mit em Sally Guggenheim, und er isch Mitgründer vom Veräin «Schomre Schabbos» gsi. Us däm isch denn 1927 noch em Dood vom Cohn d IRG entstande.

1923 het dr Guggenheim dr IGB verloo und het in sim äignige Huus e Sabbatgebät organisiert. 1924 het er an dr Thannerstrooss e Mikwe, e rituells Baad, iigrichdet und vom Novämber in däm Joor hai dört Gottesdienst stattgfunde.

Zwäi Joor noch dr Gründig vo dr IRB isch 1929 d Sünagooge an dr Ahornstrooss iigweit worde, aber erst drei Joor spööter het d Gmäind mit em Dov Jehudo Schochet iire erst Rabbiner gweelt.

1933 isch d Talmud Thora-Schuel ufdoo worde und 1997 dr «Kolel Basel».

Kwelle

• Website vo dr IRB, abgrüeft am 4. August 2012