Zum Inhalt springen

Hygiene

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

D Higieene isch drfüü doo, ass me gsund blybt.

S Wort chunt vom Name vo der griechische Göttin vo der Gsundhäit, der Hygieia.

Was me cha mache

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Me muess druuf luege, bim Lääbe mit sorgfältigem Tue so wyt ass es goot Chrankete z vermyde. Das betrifft vil Berych:

  • d Händ und dr Körper wäsche
  • suuber schaffe mit em Ässe und i dr Chuchi
  • ufbasse mit em Trinkwasser und mit em Abwasser
  • sich vor asteckende Chrankete schütze, bsunders au zum Süüchine z vermyde.

Grad wenn öpper scho chrank worden isch oder sich verletzt het, muess me guet zuen em luege, ass dr gschwecht Körper nit mit no mee Chranketen agsteckt wird. Das isch i vilne Fäll im Spital gar nit eifach und bruucht e grossen Ufwand, öppe bi den Intensivstazioone. Offeni Wunde am Körper tuet me wäschen und desinfiziere vor der wytere Behandlig, und zu der medizinische Higieene ghöört au, d Gräät für d Versorgig vo de Paziänte steril z halte.

E grosse Schritt für en besseri öfentlichi Higeene isch es gsi, wo me sid em 19. Joorhundert d Versorgig vo de Stedt mit suberem Wasser und s Furtläite vom dräckigen Abwasser organisiert het. Erscht spoot im 20. Joorhundert isch denn au d Behandlig vom Abwasser i de Klääralaage uufcho.

Bim Produziere und em Handel vo Lääbensmittel isch d Higieene au öppis Wichtigs: me mues d Pflanze vor Chrankete schütze, d Plätz vo de Nutztier putze, d Gräät wo me bim Puure bruucht wäsche und d Verarbeitigsoort und Lagerplätz und d Transportmittel vo de Produkt suuber halte.

D Behörde vo der Lääbensmittelkontrolle müesse bsunders i de Chuchine vo de Wirtshüüser go luege, ob alles stimmt.

Es isch aber z underscheide zwüsche de Massnahme vo der Higieene un der algemeine Suuberkäit.