Quälltext vu Fridolinsbrücke aaluege

{{Infobox Brücke
|BEZEICHNUNG = {{RSIGN|DE|B|518}} Fridolinsbrugg
|BILD = Fridolinsbrücke.jpg
|BILDTEXT = d Fridolinsbrugg vo Stei uus aagluègèt
|OFFIZIELLERNAME =
|NUTZUNG = Strõßèbrugg
|ÜBERFÜHRT = [[Bundesstraße 518|B 518]]
|QUERUNG =[[Hochrhein|Hochrhy]], Km 130,8
|UNTERFÜHRT = 
|ORT= [[Bad Säckingen|Säckingè]], [[Stein AG|Stei]]
|UNTERHALT =
|ID =
|KONSTRUKTION = Spannbedong-<br />hoolkaschtèbrugg
|LÄNGE = 244&nbsp;m
|SPANNE = 106&nbsp;m
|BREITE = 12,9&nbsp;m
|KONSTRUKTIONSHÖHE = 2,8 bis 6,25&nbsp;m
|HÖHE =
|TRAGFÄHIG =
|DURCHFAHRT =
|LICHTEHÖHE =
|VERKEHR =
|BAUKOSTEN = öppè 6,1 Millionè [[Schweizer Franken|Schwizer Fränkli]]
|BAUBEGINN = 1977
|FERTIGSTELLUNG = 1979
|ERÖFFNUNG =
|PLANER =
|SCHLIESSUNG =
|MAUT =
|EXTRA =
|POSKARTE=
|BREITENGRAD = 47/32/46/N
|LÄNGENGRAD = 7/56/57/E
|REGION-ISO = DE-BW/CH-AG
|MEERESHÖHE =
|MEERESHÖHE-BEZUG =
|BILD-KARTE =
|BILD-KARTE-TITEL =
|BILD-KARTE-BREITE =
|BILD-KARTE-BESCHREIBUNG =
}}
{{DISPLAYTITLE:Fridolinsbrugg}}
D '''Fridolinsbrugg''' isch è [[Brücke|Strõßèbrugg]], wo mit zwei Faarbaanè un beidsitigè Fuèßwäg zwǜschè dè rächtsrhynischè Stadt [[Bad Säckingen|Säckingè]] un dè linksrhynischè Gmeind [[Stein AG|Stei]] dè [[Hochrhein|Hochrhy]] übberschpannt sowiè i dè Mitti d [[Grenze zwischen Deutschland und der Schweiz|dütsch-schwizer Gränz]] bildè duèt. Namensbatron vom Bauwärch isch dè [[Fridolin von Säckingen|Hl. Fridolin]]. Uff dè dütschè Sitè isch d Brugg Deil vo dè [[Bundesstraße 518|B 518]].

== Gschichtè ==
Um diè Fèrnvokeersschtrõßè uff beidè Sitè vom Hochrhy z voknüpfè un d Altschtadt vo [[Bad Säckingen|Säckingè]] zämmè mit dè [[Holzbrücke Bad Säckingen|Säckinger Holzbrugg]] vom Durchgangsvokeer z entlaschtè, isch am 6. Dezember 1976 èn [[Staatsvertrag|Staatsvodraag]] zwǜschè m [[Schweizer Bundesrat|Schwizer Bundesrõt]] un dè Bundesrepublik Dütschland ratifizyrt worrè, wo dè Bau vo dè Fridonlinsbrugg greglèt hèt. Dõmit sin d Bundesschtrõßè B 518 un [[Bundesstraße 34|B 34]] mit dè schwizerischè [[Hauptstrasse 7|H 7]] durch d Fridolinsbrugg mitnand vobundè worrè. D Holzbrugg lyt 640 m rhyobsi un schlièßt sich uumittelbar a d Wäg vo dè Altschtadt hèr aa, d Holzbrugg un d Altschtadtquerung hèt mò durch èn Aaschlussstutzè vo dè B 518 umgangè, wo im Vyrtelschrais südweschtlich um d Altschadt ummè füürt.
D Fèdderfüürung bim Projektyrè un Uusfüürè isch bim [[Kanton Aargau]] glègè. Mit èm Bauè hèt mò am 1. März 1977 aagfangè, an Vokeer isch d Brugg am 22. Septembèr 1979 übbergää worrè.

== Konschtruktion ==
[[Datei:Fridolinsbrücke Gedenktafel.jpg|miniatur|links|hochkant|e Gedènkdaflè]]
D Strõßètrassè isch im Berych vom Bauwärch graad un wyst Richtung Stei è Gfälle vo 2,4 % uff. Dè Hochrhy wörd in èm Winkel vo öppè 82° chrützt. Öppè 100&nbsp;m vor èm Schwizer Widerlager fangt è drumbeetèförmigi Uffwittung vo dè Faarbaan für è Abbygeschpur aa, wo uff dè Chraisvokeer bi dè Chrützung mit dè linksrhynischè [[Hauptstrasse 7|H 7]] zuè gòt. Für d Schifffaart eksischtyrt uff dè linkè Rhysitè è Durchfaart mit 80&nbsp;m Breiti un 6,0&nbsp;m Höchi bim högschtè schiffbarè Wasserschtand.

D [[Spannbeton|Spannbedong]]brugg hèt è Längi vo 244&nbsp;m. Si wyst in Längsrichtung èn [[Durchlaufträger|durrèlaufendè Dräger]] uff. D Stützwittè isch bi dè dreifäldrigi Strõßèübberfüürung 106&nbsp;m im linkè Randfäld lang, 85&nbsp;m im mittlerè Fäld un 53&nbsp;m im rächtè Randfäld lang.

In Querrichtung hét dè 12,92&nbsp;m breite Übberbau èn einzälligè Hoolchaschtèquerschnitt mit èrè [[Voute|gvoutètè]] Bauhöchi uusbildèt. D Boddèblattè vom Hoolchaschtè isch 6,8&nbsp;m breit. Übber m linkè Flusspfyler bedrait d Konschtruktionshöchi 6,25&nbsp;m, am schwizerischè Widerlager 3,95&nbsp;m un am dütschè Widerlager 2,80&nbsp;m. D [[Spannbeton|Vorschpannung]] bschtòt in Längsrichtung un Querrichtung uss internè [[Spannstahl|Spannglièder]]. Diè circa 16&nbsp;m hochè Pfyler wysèd massyvi, konschtanti Querschnitt uff un sin uff Fels flach gründèt.

Dè Bruggèübberbau isch vo Süd nõch Nord in zwei Abschnitt mit Längè vo 143&nbsp;m un 101&nbsp;m uff ènèm [[Lehrgerüst|Lèèrgrüscht]] hèrgschtellt worrè. D Fundamänt vo dè Stròmpfyler sin innerhalb von èrè Baugruèb bedonyrt worrè, wo mit èrè [[Spundwand]] drochè glait worrè isch.

== Fridolinplaschtik ==
[[Datei:Fridolinsbrücke Statue.jpg|miniatur|links|hochkant|d Statuè vom Fridolin vo Säckingè]]
Öppè uff dè Mitti vo dè Fridolinsbrugg an irer stròmobsi ligendè Sitè stòt è Bronzeplaschtik vom Schwizer Künschtler [[Rolf Brem]] uss èm Johr 1979. D Blaschtik stòt uff èm quaderförmigè Bedongsockel, wo uff halber Höchi è Spruchband uss Bronze ièglõ isch. Sèll Band lauft um jeddi Sitè vom Quaderblock; uff säbbèm stòt gschribbè: ''St. Fridolin Gründer von Säckingen und Patron der Landschaft am Hochrhein''.

== Staatsgränz ==
[[Datei:Fridolinsbrücke — Grenzabfertigung von Schweizer Seite.JPG|mini|de Gränzabfèrtigungsbau vo dè Schwizer Sitè hèr aagluègèt]]
D Gränz volauft z mitts durch dè Rhy, è Markyrung git s uff sèllèrè Brugg nit. Diè schwizer un dütschi Gränzabfèrtigung findet in èrè gmeinsamè Abfèrtigungsschtell uff dè dütschè Sitè statt. Sèll hèt sich aabotè, well uff dè dütschè Sitè d Umfaarung vo dè Altschtadt neu baut worrè isch, un uff am linkè Ufer z Stei wäg dè dirèktè Aabindung a d H 7 (übber èn [[Kreisverkehr|Chraisvokeer]]) eifach kaum Blatz gsi isch. 
{{Absatz}}
== Weblingg ==
{{Commonscat}}

== Literadur ==
* Miodrag Milosavljevic: ''Die neue Rheinbrücke Stein-Bad Säckingen''. I dè: ''Schweizer Ingenieur und Architekt'', Vol. 97 (1979), S. 721–723.
* Wolf Hanak: ''Die Projektierung der neuen Rheinbrücke''. I dè: ''Schweizer Ingenieur und Architekt'', Vol. 97 (1979), S. 723–726.
* Hans Oehninger: ''Die Ausführung''. I dè: ''Schweizer Ingenieur und Architekt'', Vol. 97 (1979), S. 726–728.


{{Folgenleiste Rheinbrücken|VORGÄNGER=[[Holzbrücke Bad Säckingen|Säckinger Holzbrugg]]|NACHFOLGER=[[Kraftwerk Ryburg-Schwörstadt|Chraftwärch Ryburg-Schwörschtadt]]}}

{{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Fridolinsbrücke |3 = dütsch |4 = 178188510}}

{{SORTIERUNG:Fridolinsbrucke}}
[[Kategorie:Rhybrugg|Hochrhybrugg]]
[[Kategorie:Internationali Brugg]]
[[Kategorie:Brugg z Bade-Würtebärg]]
[[Kategorie:Brugg i de Schwiz]]
[[Kategorie:Bauwärk im Kanton Aargau]]
[[Kategorie:Bad Säckinge]]
[[Kategorie:Stai AG]]