Zum Inhalt springen

Fraunhofer-Inschtitut fir Solari Energysischtem

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Fraunhofer-Institut für
Solare Energiesysteme ISE
Fraunhofer-Institut für Solare Energiesysteme ISE
Inschtitutsgebei vum Fraunhofer ISE z Fryburg
Kategori: Forschigsyyrichtig
Träger: Fraunhofer-Gsellschaft
Rechtsform vom Träger: Yydraite Verain
Sitz vom Träger: München
Standort vo dr Iirichtig: Fryburg
Ussestelle: Gelsenkirchen
Art vo dr Forschig: Aagwändti Forschig
Fächer: Ingenieurwisseschafte, Naturwisseschafte
Fachgebiet: Solartächnik, Photovoltaik, Gebeitächnik, Eläktrotächnik, Wasserstofftächnology
Grundfinanzierig: Bund (90 %), Länder (10 %); Anteil der Grundfinanzierung am Betriebshaushalt: 5 %
Leitig: Hans-Martin Henning und Andreas Bett
Mitarbeiter: 1.163
Homepage: www.ise.fraunhofer.de

S Fraunhofer-Inschtitut fir Solari Energysischtem ISE (dt. Fraunhofer-Institut für Solare Energiesysteme ISE, churz au „Fraunhofer ISE“) isch e Yyrichtig vu dr Fraunhofer-Gsellschaft z Fryburg. D Aktiwitete vum Inschtitut ligen in dr aagwändte Forschig un Entwicklig in dr Fächer Ingenieurwisseschaft un Naturwissenschaft uf em Biet vu dr Solartächnik un dr Photovoltaik. S Fraunhofer ISE Labor- un Servicecenter Gelsenkirchen isch e Ussestandort vum Inschtitut, wu zue dr Härstrellig vu Solarzälle forscht.[1]

S Inschtitut wird syt em Jänner 2017 vum Hans-Martin Henning un em Andreas Bett glaitet. Vorgänger as Inschtitutslaiter sin vu 2006 bis 2016 dr Eicke R. Weber, vu 1993 bis 2005 dr Joachim Luther un vu 1981 bis 1993 dr Inschtitutsgrinder Adolf Goetzberger gsii. Mit iber 1100 Mitarbaiter isch s Fraunhofer ISE s grescht Solarforschigsinschtitut z Europa.[2] S Budget lyt bi 83,5 Mio. Euro.[3]

S Inschtitut isch anne 1981 grindet wore un isch s erscht usseruniwersiter Solarforschigsinschtitut z Europa gsii. S ISE scih vum Adolf Goetzberger grindet wore, wu s Inschtitut vu 1981 bis 1993 glaitet het.[4] Di frieje Schwärpinkt sin gsii: dr Fluoreszänzkolläkter, di Transparänt Wermidämmig un erschti Schritt in Richtig vu dr hocheffiziänte Silicium- un III-V-Solarzällen, Dinnschichtzälle un au Solarsilicium.

Scho 1983 isch d Entwicklig vum erschte vollelektronische ISE-Wägselrichter zum Yysatz in autonome Photovoltaikaalage glunge mit eme Wirkigsgrad, wu s bis dert nit gee het. Anne 1986 isch s erscht Serieprodukt mit eme Fluoreszänzkolläkter fir d Energyversorgig entstande. Im Rame vum PV-Chlaigerätprogramm sin in Zämenarbet mit dr mittelständische Induschtry e Hufe anderi erfolgrychi Produkt entstande. Mit dr Inbedribnahm vum Rainruumlabor 1989 het d Härstellig vu hocheffiziänte Solarzälle aagfange. Vum ISE entwickleti seläktivi Solarabsorberschichte fir thermischi Solarkolläkter gehn 1998 in di induschtriäll Fertigung.

Im Jänner 2014 het s Inschtitut Zayed-Future-Energy-Prize 2014 in dr Kategory NGO kriegt, wu vum Emirat Abu Dhabi uusgschribe woren isch. Dr Bryys isch mit 1,5 Millione US-Dollar dotiert.[5]

Forschung und Entwicklung

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Mit dr Forschig vum Fraunhofer ISE schafft mer di tächnische Voruussetzige fir e effiziänti un umwältfryndligi Energyversorgig, in Induschtrylände un au in Schwelle- un Entwickligsländer. Doderzue entwicklet s Inschtitut Materialie, Kumpenänt, Sischtem un Verfahre un bscheftigt si, näbe dr Grundlageforschig mit dr Entwicklig vu Produziionstächnike un Prototyp un mit dr Uusfierig vu Demonschtrazionsaalage un em Bedrib vu Teschtzäntre.

D Gschäftsfälder vum Inschtitut spiegle d Arbetschwärpinkt, wu do im Iberblick bschribe sin:

  • Energyeffiziänti Gebei un Gebeitächnik
    Am Fraunhofer ISE sin Gebei un iri tächnisch Uusrischgtig e zäntral Thema. Im Team mit Architäkte*ne, Fachblaner*ne un dr Induschtry wäre Gebei vu hit optimiert un Gebei fir morn entwicklet. Doderby wäre Kunzäpt umgsetzt, wu uf iri Wirtschaftligkait, iri Energyeffiziänz un dr Nutzerkumfort zues optmiiert sin. Di internazionale Ramebedingige doderfir wäre mitgstaltet dur Mitarbet in Projäkt vu dr Internazionale Energyagentur (IEA). Fir die Ufgabe schaffe vyl Diszipline zäme – vu dr Materialforschig un Schichtentwicklig bis zur Kumpenänte- un Sischtementwicklig mitsamt dr Tescht, wu s derfir bruucht.
  • Aagwändti Optik un funkzionali Oberflechene
    Solari Energysschtem wandle Solarenergy, wu in Form vu eläktromagnetischer Strahlig uf d Ärd drifft, in thermischi, eläktrischi oder chemischi Energy um. Go d Solarstrahlig je no Aaforderig besser transmittiere, refläktiere, absorbiere, filtere, länke oder kunzäntirere, entwicklet s Fraunhofer ISE optischi Kumpenänte un Sischtem. Dr Bereach „Aagwändti Optik un funkzionali Oberflechene“ bedient as Querschnittsthema verschideni Segmänt vu dr Solartächnik: Fänschter un Fassade, solarthermischi Kolläkterk, Kunzäntratorsischtem fir d Photovoltaik un solari Chraftwärch un au photovoltaischi Modultächnik.
  • Solarthermy
    S Gschäftsfäld umfasst dr Märt vu Nider- bis Hochtämperaturaawändige: Solarthermischi Kolläkter un Kolläktersischtem mit Flach- un Wakuumrehrenkolläkter hän vylsytigi Aawändige vu dr Bruuchwasser- un Solarhaizigsaalag iber d Chielig un Klimatisierig bis zue dr seewasserfeschte Entsalzigsaalag. Au fassadenintegrierti Kolläkter un Fänschterkolläkter wäre yygsetzt. Mit Kolläkter, wu linear konzäntriere, cha mer Bedribstämperature vu 150 °C bis iber 400 °C schaffe. Parabolrinne- wu au Fresnelkolläkter wäre nit nume fir di solarthermisch Stromversorgig vu Großchaftwärch yygsetzt, nai, au fin vylmol aifachere un choschteginschtigere Wariante fir s Erzyge vu Prozässwermi, Prozässdampf un Aadribswermi vu Absorpzionscheltimaschine.
  • Silicium-Photovoltaik
    Iber 90 % vu dr härgstellte Solarzälle bstehn us krischtallinem Silicium. Bryys-Laischtigs-Verhältnis, Langzytstabilitet un belaschtbari Choschteredukzionspotenzial lege noch, ass där Laischtigsdregr vu dr terrestrische Photovoltaik no dytli lengner wi di negschte zeh Johr iber dr Märt herrscht. D Forschig un Entwicklig vum Fraunhofer ISE deckt di ganz Wärtschepfigschette vu dr krischtalline Silicium-Photovoltaik ab, vu dr Materialentwicklig un Krischtallisazion iber d Solarzällentwicklig bis zue dr Modultächnology.
  • Photovoltaischi Modul un Sischtem
    D Modultächnology bringt d Solarzälle in e bständig Produkt fir dr sicher Bedrib in PV-Chraftwärch. S Fraunhofer ISE unterstitzt Produktentwicklige in Richtig vu optimale Wirkigsgrad, reduzierte Cheschte un ere hegschte Zueverlässigkait. S Inschtitut bietet dodriber uuse Dienschtlaistige fir d Qualitetssicherig vu Modul un Chraftwärch aa.
  • Alternativi Photovoltaik-Tächnologie
    In Ergänzig zue dr Silicium-Photovoltaik umfasst d Solarzälleforschig am Inschtitut au anderi Photovoltaik-Tächnologie: Dur dr Yysatz vu III-V-basierte Halblaiter wie Galliumindiumphosphid, Aluminiumgalliumarsenid oder Galliumarsenid chunnt mer hite uf di hegschte Wirkigsgrad fir Solarzälle. D Tächnology vu dr Farbstoffsolarzälle het si in dr letschte Johr dytli .iber dr Labormaßstab uuse entwicklet un Organischi Solarzälle sin vor allem wäg dr erwartete nidere Härstelligscheschte attraktiv.
  • Regenerativi Stromversorgig
    Dr Böu vu Aalage, wu ans Netz kopplet sin, isch hit dr wältwyt grescht Märt vu dr Photovoltaikbranche. S Inschtitut berotet bi dr Aalageblanig, karakterisiert Solarmodul un fiert di tächnisch Bewärtig un Laischtigsbreifig vu Photovoltaikaalage dure.
  • Wasserstofftächnology
    Im Beraich Wasserstofftächnology wäre an innovative Tächnologie fir d s Gwinne un di hocheffiziänt Umwandlig vu Wasserstoff in Strom un Wärme gforscht. Zäme mit dr Partner us Induschtry un Wisseschaft wäre Kumpenänte bis zue komplette Brännstoffzällensischtem entwicklet, in dr Hauptsach fir netzfärni, portabli un mobili Aawändige.

Serviceberaich

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
solare Wasserstoff-Tankstelle beim Fraunhofer ISE in Freiburg

Zurzyt het s Fraunhofer ISE vier akkreditierti Teschtyyrichtige:

  • TestLab Solar Thermal Systems
  • TestLab Solar Façades
  • TestLab PV Modules
  • CalLab PV Cells / CalLab PV Modules

And eri Serviceeyyichtige:

  • Qualitetssicherig vu PV-Chraftwärch
  • Photovoltaik Laischtigselektronik
  • Wägselrichterlabor
  • Battery-Brieflabor
  • Liechtlabor
  • Liftigsgerät un Wermibumpe
  • PCM-Labor
  • Brieflabor fir Adsorpzionsmaterialie un poresi Materialie
  • Teschtzäntrum Brännstoffzälle

S Inschtitut isch Grindigsmitglid un Gschäftsstell vu dr „Fraunhofer-Allianz Energie“. In däre Allianz bindle 16 Fraunhofer-Inschtitut iri Kumpetänze in Energytächnologie un -forschig, ass mer Induschtry un Energywirtschaft Forschigs- un Entwickligsarbete us aire Hand cha aabiete.

S Inschtitut isch au in e Netz vu nazionale un internazionale Kooperazione yybunde, s isch u. a. Mitglid dvum ForschungsVerbunds Sonnenenergie (FVS) un dr European Renewable Energy Centers Agency (EUREC).

Im uniwersitere Beraich het s e ängi Kooperazion mit em Materialforschigszäntrum vu dr der Uniwersitet Fryburg, wu dr Grundlageforschigsbedarf vum Fraunhofer ISE abdeckt.

Personal, Infraschtruktur un Finanzierig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Am Inschtitut schaffe 1.163 Lyt. Dodrunter sin unter anderem 124 Doktorande*ne, 115 Diplomande*ne, 20 Gaschtwisseschaftler*ne, 33 Praktikante*ne un 250 wisseschaftlgi Hilfschreft (Stand 31. Dezämber 2016).

Iber 27.000 m² Biro, Labor, Wärchstätt un sunschtigi Ryym git s fir d Forschigs- un Entwickligsarbete.

Dr Bedribshuushalt isch im Gschäftsjohr 2016 bi 72,9 Millione Euro gläge. Rund 84 % vum Bedreibshuushalt sin Erdreg us dr Ufdragsforschig vu dr Wirtschaft gsii, di andere Mittel sin us effetlige un sunschtige Erdreg chuu. S Inschtitut het 2016 Inweschtizione in Hechi vu 8,2 Millione Euro gmacht.[6]

  1. Fraunhofer ISE Labor- und Servicecenter LSC Gelsenkirchen. Abgruefen am 31. Juli 2020.
  2. Über uns - Fraunhofer ISE
  3. Daten und Fakten - Fraunhofer ISE. Abgruefen am 8. Januar 2021.
  4. Joachim Berner: Adolf Goetzberger: DGS gibt Memoiren des Solarpioniers heraus. Die Erinnerungen von Adolf Goetzberger sind erschienen. Der wohl bedeutendste deutsche Solarforscher erzählt darin von seinem bewegten Leben. Außerdem kommen viele Zeitzeugen zu Wort. In: www.solarthermie-jahrbuch.de. Detlef Koenemann, 18. Februar 2021, abgruefen am 29. Mai 2021.
  5. Scheich zeichnet Solarforscher aus, suedkurier.de, 24. Jänner 2014
  6. Fraunhofer ISE Jahresbericht 2016/2017. Fraunhofer ISE, März 2017, abgruefen am 21. April 2017.

Koordinate: 48° 0′ 32,4″ N, 7° 50′ 4,9″ O

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Fraunhofer-Institut_für_Solare_Energiesysteme“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.