Felsemoolerei

Felsezäichnige vo de San in Südafrika

Felsezäichnige an ere Hööledecki, gmacht vo nordamerikanische Uuriiwooner in dr Nööchi vo dr Stadt Douglas, Wyoming

Felsemoolereie si e Schaner vo de Felsebilder, wo mit Farbe uf e Felseooberflechi gmoolt si ooni zuesätzligi Verdiefige im Felse. Si si uf frei ligende Felsefleche oder under Abri gmoolt und underschäide sich eso vom Schaner vo dr Höölemoolerei. Für s Moole si Pigmäntfarbe brucht worde, vor allem roote, gääle oder bruune Ocker (Limonit), Rötel (uf ere Hämatit-Basis) oder ere Mischig us bäide Mineralstoff. Für Schwarz isch mäistens Holzchoole oder sältener Mangandioxid brucht worde. S Alter vo Holzchoole und eso vom Bild cha mä mit Radiochoolestoffdatierig diräkt bestimme.

Abgränzig

Wenn d Motiiv iigritzt, in Stai iine gschlaage oder graviert si, reedet mä nid vo Felsemoolerei sondern vo Petroglüfe, „Ritzzäichnige“ oder Gravierige. Wil s in Middel- und Nordöiropa vil räägnet si d Felsebilder dört immer Petroglüfe, wie die skandinavische Felsebilder us dr nordische Bronsezit (zum Bischbil d Felsritzige vo Himmelstalund) oder die alpine Felsebilder im Valcamonica.

Zämmehang und Interpretazioon

Mä nimmt aa, ass d Bilder im Zämmehang mit rituelle Trance-Räise, müthische Uffüerige und Dänz entstande si und ass drbi nit s Bild, sondern dr rituelli Akt im Vordergrund gstande isch. Das isch aber nume äini vo vile Theorie. In e Hufe Fäll cha mä d Bilder scho nid richdig datiere und wäiss dorum nid, us weelem kulturelle Konteggst si chömme. Mit dr Interpretazioon vo Felsebilder, bsundrigs de afrikanische, beschäftigt sich die kognitivi Archeologii.

Geegewart

Mänggisch wärde au hüte no Felsezäichnige bzw. -moolereie gmacht, z. B. vo de südafrikanische San. Anderi Felsezäichnige us historischer Zit git s vo de Aborigines z Australie (zum Bischbil z Ubirr).

Litratuur

• Paul Bahn: The Cambridge Illustrated History of Prehistoric Art. Cambridge 1998, ISBN 978-0521454735
• Paolo Graziosi: Die Kunst der Altsteinzeit. Florenz 1956
• Michel Lorblanchet: Höhlenmalerei, ein Handbuch. Sigmaringen 1997
• Hermann Müller-Karpe: Handbuch der Vorgeschichte. München 1977
• Ann Sieverking: The Cave Artists. London 1979

Weblingg

 Commons: Felszeichnung – Sammlig vo Multimediadateie

• Felsezäichnigen in dr Algerische Sahara
• Afrikanischi Felsezäichnige
• Hochgebirgs-und Alpeveräinskartografii
• Archäologischer Park Vale do Côa (port. und ängl.)
• Südafrikanischi Felsekunst in de Drakensbärg (ängl.)
• Die früeje Felsemoolereie im Latmos-Gebirg in dr Westtürkei

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Felsmalerei“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.