Dorothea Rust

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
d Dorothea Rust, If There Is A Heaven, performative Intervention @ Kaskadenkondensator Basel 2019

D Dorothea Rust (aigetli Dora Anna Rust; 15. Novämber 1955 z Zog, haimatberächtigt z Walchwil, Zog) isch e Schwyzer Performancechinschtleri un Dänzeri. Si läbt un schafft z Züri. Anne 2016 isch si mit em «Performance Bryys Schwyz» uuszaichnet woore.[1]

Lääbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Dorothea Rust het vu 1979 bis 1983 modäärne Danz z Züri un z Bärn studiert (rhythmischi Gymnaschtik un Uusdrucksdanz no Laban-Tächnik, Graham-Tächnik, Cunningham un Limon-Tächnik, Improwisazioon, klassisch Ballett, Eutony no Gerda Alexander, Stimmbildig/Gsangsunterriicht u. a.)[2]

Derno isch si uf New York wooge, wu si vu 1983 bis 1991 Poschtmodäärne Danz un Performance studiert het. Breegt hän si di freie Improwisazioone zwische verschiidene Genre, s instant composition and choreography Verfahre, wie s in däne transdisziplineere Zämenaarbete uusgschafft wooren isch.[3] Si het z New York au mit dr Khoreograafi Deborah Gladstein gschafft, wu si vu 1984 bis 1990 internazionaal mit tuurt het.[4] In dr 1980er un 1990er Johr het si mit Muusiker*ne un Dänzer*ne performt wie Hildegard Kleeb, Malcolm Golstein, Margit Schenker [5], Jeremias Schwarzer[6][7], Charlotte Hug, Omri Ziegele[8][9] un Eva Karczag.[10] Vu 1994 bis 1997 het d Dorothea Rust z Züri un z New York e Uusbildig gmacht zur Lehreri vu dr Alexander-Tächnik (ACAT). 1999 bis 2003 het si an dr ZHdK Bildendi Chunscht studiert un dert au vu 2004 bis 2006 MAS Culture/Gender Studies.

Syter Aafangs 2000er-Johr schafft d Rust au as Kuratoori, zem Byschpel mit Der längste Tag,[11] 16 Stunden nonstop Performance unter freiem Himmel (2004–2008 Ko-Kuratorium mit em Peter Emch; syt 2014 mit dr Irene Müller) un GNOM gruppe für neue musik baden (2009–2015).[12] Im Dezämber 2019 het si zäme mit dr Irene Müller zum eeschte Mool Die Längste Nacht – The Longest Night[13], 16 Stunden nonstop Performances, im Kunschtruum Walcheturm Züri organisiert.

Syter 2000 het d Dorothea Rust iri Performance unter anderem an dr Performance Biennale DEFORMES z Chile, am ZAZ Festival[14] z Israel, am Live Art Festival Bangalore z Indie, am Performance Art Center[15] z Toronto oder am Momentum 5 Plattform fir Performance-Chunscht[16] z Brüssel zaigt. Anne 2016 het si dr Schwyzer Performance Bryys iiberchuu.[17]

Uusglääseni Uuszaichnige[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • 2019: Freiruumbiitraag, Kanton Züri Fachstell Kultur[18]
  • 2017: Bressay Lighthouse, Art Residency by Shetland Amenity Trust
  • 2016: Residency The Booth, Scalloway Shetland
  • 2016: Bryysdreegeri Performancebryys Schwyz[19]
  • 2015: Residency am Hafnarfjordur Center of Culture and Fine Arts, Hafnarborg, Island[20]
  • 2014: Anerkännungsbryys vu dr STEO Stiftig Züri[10]
  • 2013: Pro Helvetia Research Residency z New Delhi India
  • 2007: Performancebryys Schwyz vum Kunschtkredit Baasel, mit Uuszaichnig[21]
  • 1999: Zoger Wäärchjohr
  • 1992: Kulturälli Uuszaichnig vu dr Stadt Züri: Wäärchjohrbydrag
  • 1989: Atelierufenthalt im Kultuurzäntrum Binz39 Scuol-Nairs
  • 1988: Residency am Yellow Springs Institute, Chester Springs, Philadelphia USA, mit dr Koreograafi/Dänzerin Deborah Gladstein New York[22]

Uusgääseni Uusstellige[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • 2017: leichtbekömmlich, Kunschthalle Lozärn, Gruppenausstellung[23]
  • 2015: Dashboard Kunschthalle Lozärn, Installation SHAKE IT nach/after Simon Forti[24]
  • 2013: Der Himmel über Luzern, Uusstelligs- un Performanceprojäkt im Dialog mit dr Irene Müller (Chunschtwisseschaftleri / freii Kuratoori, Züri), dr Miriam Sturzenegger (bildendi Chinschtleri, Lozärn) un em Mario Marchisella (Muusiker / Kumpenischt / Chinschtler, Züri)[25]
  • 2013: o.T. Ruum fir aktuälli Chunscht Lozärn, Ainzeluusstellig[25]
  • 2011: Unter Bäumen, Chinschtlerischi Projäkt im Schlosspark Wädeschwil, Gruppenuusstellig[26]
  • 2006: Forum Vebikus Kammgarn Schaffuuse, Ainzeluusstellig[27]

Uusgääseni Performance[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • 2016: Performancebryys Schwyz: Performance 'Ritual für (den) einen Mittelpunkt'[17]
  • 2015: FADO Performance Art Center Toronto, im Programm mit dr Victoria Gray (GB); Performance 'ÜBUNG/EXERCISE No. 6'[28]
  • 2015: KIPAF Kolkata International Performance Festival India: Performance 'l'animoteur_3'[29]
  • 2014: ZWISCHENRÄUME, e Performance-Art-Raie, sihlquai 55 inspace Züri: Performance 'BUTLER 1' in Kollaboration mit Bernadett Settele
  • 2013: o.T. Ruum för aktuälli Kunscht Lozärn, Uusstelligsprojäkt mit vier Performance im Dialog: Performance + Installation 1 solo, Performance 2 mit dr Irene Müller, Performance 3 mit dr Miriam Sturzenegger, Performance 4 mit em Mario Marchisella[25]
  • 2012: ZAZ Festival 2012 Israel, Performance Art Platform, Tel Aviv un Haifa, Performance 'ANNA IX — What is real' un 'ANNA X — Achad und Wahid', Lecture-Performance, Workshop in Kollaborazioon mit dr Monica Klingler[14]
  • 2011: Live Art Festival Bangalore Indie, Venkatappa Gallery, Bar1 Studio, 1Shanthi Road, Jaaga, NGMA National Gallery of Modern Art, Performance 'ANNA V — I want to get inside', Lecture un Workshop
  • 2010: momentum 5, Platform for Performance-Art Brussels, ART2WORK/Bellevue-Creative Brewery Brüssel: Performance 'Seehund Goldberg Variationen — mit Teppich'[16]
  • 2010: Migma Performancetage Lozärn, Kunschthalle Lozärn. Performance 'ANNA III — Exile on Main Street'[30]
  • 2009: Performance Sonntag im Kulturpalast Wedding international Berlin: Performance 'Seehund Goldberg Variation I'[31]
  • 2009: DatanzDa, auftakt, Tanzhuus Züri[32]
  • 2008: 2a Bienal de Performance DEFORMES Chile 2008, Diario La Nacion Santiago un MAC Museum of Contemporary Art Valdivia: Performance 'Dance MaEdlEy V und VI — el cuerpo es el lugar'[33]
  • 2008: Kunschthuus Zog, Richard Tuttle Uusstellig, «DoppelPerformance» mit Valerian Maly/Klara Schilliger un Malcolm Goldstein[34]
  • 2007: Performancebryys Schwyz vum Kunschtkredit Basel, Kunschthalle Baselland Muttenz[21]
  • 2007: DatanzDa, Theaterhuus Gessnerallee Züri, Transdiskurs im P3, performative Voordraag
  • 2006: International Performance Art 06 Turbine Giswil[35]
  • 2004: Durchzug/Draft 20 Jahre Stiftung Binz39, Kunschthalle Züri, Performance
  • 2002: Silence Meeting John Cage, Feschtiwäl fir Neii Musik, Studio fir Neii Musik vu dr Hochschuel Nürnberg-Augschburg un Tafelhalle Nürnberg, Performance un Danz mit em Jeremias Schwarzer un em Malcolm Goldstein[36]

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Bernadett Settele: Die gerahmte Gegenwärtigkeit der Kunstrezeption. Einsichten für die künstlerische Kunstvermittlung. In: Kristine Preuß, Fabian Hofmann (Hrsg.): Kunstvermittlung im Museum. Waxmann, Münster 2017, ISBN 978-3-8309-3545-2, S. 135–147.
  • Dimitrina Sevova, Corner College Zürich: Interview with Dorothea Rust, 15. Februar 2016, publiziert in LUPE — Rubrik der Internetplattform von PANCH Performance Art Network CH
  • Sibylle Omlin (Hrsg.): Smoky Pokership — Raum, Kunst, Ausstellung, Transformation, Performance. Verlag für moderne Kunst, Nürnberg 2013, ISBN 978-3-86984-413-8.
  • Christoph Schenker, Andrea Portmann (Hrsg.) Der längste Tag — 16-stündige Nonstop-Performance von Sonnenaufgang (05.28 Uhr) bis Sonnenuntergang (21.15 Uhr). In: MIND THE GAP, Kunsthof Zürich Materialien und Dokumente 1993–2013. Schriftenreihe des Instituts für Gegenwartskunst, Zürcher Hochschule der Künste ZHdK. edition fink, Zürich 2013, ISBN 978-3-03746-177-8.
  • Véronique Ribordy: Un corps pour Dessiner. In: Le Nouvelliste. 3. September 2010

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Dorothea Rust mit Performancepreis Schweiz 2016 ausgezeichnet. In: Telebasel. 21. August 2016, abgruefen am 30. Mai 2021 (Schwiizer Hochtüütsch).
  2. Dorothea Rust Praxis AlexanderTechnik SBAT. In: https://www.emindex.ch/. Erfahrungsmedizinischer Index Schweiz, 31. Juli 2014, abgruefen am 30. März 2018.
  3. GNOM - Gruppe für Neue Musik Baden. Abgruefen am 21. Juli 2021.
  4. Artikel in The Washington Post am 23 Mai 1988:https://www.washingtonpost.com/archive/lifestyle/1988/05/23/the-duos-rarefied-neutrality/496ecc22-7797-4246-8e5d-15abde35c9d6/
  5. AuaU » Neues Terrain « in der Ziegelei Oberwil. Abgruefen am 21. Juli 2021.
  6. Mediathek - Reaction- eine Performance. Abgruefen am 21. Juli 2021.
  7. Christel Nies: Entdeckt und aufgeführt. Komponistinnen und ihr Werk. Band 4 von Komponistinnen und ihr Werk: eine Dokumentation,. Hrsg.: Universität Kassel. Band 4. kassel university press GmbH, Kassel 2010, ISBN 3-89958-943-2, S. 299.
  8. Suisseculture: vorstand. Abgruefen am 21. Juli 2021.
  9. Daniela Poschmann: Baden - Dorothea Rust legte einen Flüsterbogen über der Ruine Stein. Abgruefen am 21. Juli 2021.
  10. 10,0 10,1 Lexikonartikel SIKART Lexikon zur Kunst in der Schweiz (Lexikonartikel SIKART) Dorothea Rust, Künstlerin - Tänzerin. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  11. Der längste Tag. Abgruefen am 31. März 2018.
  12. GNOM – Gruppe für Neue Musik Baden. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  13. Die Längste Nacht/The Longest Night 2019 – 16 Stunden nonstop Performances. Kunstraum Walcheturm, abgruefen am 16. Juli 2020.
  14. 14,0 14,1 Zaz Festival 2012. Abgruefen am 30. Mai 2021 (iw).
  15. FADO Performance Art Centre. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  16. 16,0 16,1 About Momentum. In: Momentum - Platform for Performance-Art. 26. Mai 2010, abgruefen am 30. Mai 2021 (änglisch).
  17. 17,0 17,1 2016 - Performancepreis Schweiz. Abgruefen am 30. Mai 2021 (de-DE).
  18. Freiraumbeiträge. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  19. Jurymitglieder der Performance Art Award 2016 Maya Bösch, Michael Sutter, Lili Reynaud, Muda Matthis, Lili Reynaud-Dewar: Jurybericht. In: Performancepreis Schweiz. Performancepreis Schweiz, 20. August 2016, abgruefen am 30. März 2018 (tüütsch, /, änglisch, /, französisch).
  20. Hafnarborg Center of Culture and Fine Arts Museum | Visit Reykjavik. Abgruefen am 21. Juli 2021 (änglisch).
  21. 21,0 21,1 Lexikonartikel SIKART Lexikon zur Kunst in der Schweiz (Lexikonartikel SIKART) Dorothea Rust, Künstlerin - Tänzerin. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  22. Marie-Luise Lange: act.move.perform. Performance und Performativität in Kunst, Bildung und Forschung. In: Marie-Luise Lange (Hrsg.): Reader zum gleichnamigen Symposium. fabricio Verlag, Dresden 2019, ISBN 978-3-946320-20-3.
  23. Leichtbekömmlich – 23.06.-06.08.2017. 22. April 2017, abgruefen am 30. Mai 2021 (de-DE).
  24. dashboard. Abgruefen am 30. Mai 2021 (de-DE).
  25. 25,0 25,1 25,2 Kunstpavillon: Rust Dorothea. In: o.T. Raum für aktuelle Kunst. 7. Juli 2016, abgruefen am 30. Mai 2021 (de-DE).
  26. Kunstwerke Landart 2009 - 2011. Abgruefen am 30. Mai 2021 (Schwiizer Hochtüütsch).
  27. ve bi ku s | Vebikus Kunsthalle Schaffhausen. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  28. FADO Performance Art Centre. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  29. Kolkata International Performance Art Festival. Abgruefen am 30. Mai 2021 (britischs Änglisch).
  30. migma performance. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  31. Performance – Seite 2. Abgruefen am 30. Mai 2021 (de-DE).
  32. DATANZDA auftakt 05.04.09. In: datanzda. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  33. Performances/Interventionen – Dorothea Rust, Künstlerin – Tänzerin. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  34. Richard Tuttle – The Use of Time. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  35. 2006. Abgruefen am 30. Mai 2021.
  36. Performances/Interventionen - Dorothea Rust, Künstlerin - Tänzerin. Abgruefen am 30. Mai 2021.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Dorothea_Rust“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.