Beatriz de Dia
es Bildli in ere Iniziale vom Buech MS12473 i der Bibliothèque Nationale, 13. Johrhundert
D Beatriz de Dia isch e Grääfin us der adelige Familie vo Dia gsi; si het am Ändi vom 12. Jorhundert und bis im früene 13. Johrhundert gläbt; si chönt öpen ums Johr 1175 uf d Wält cho und öpe 1225 gstorbe sii. Me könt se no hüt als eini vo de bedüütende okzitanische Liederdichterinne und Komponischtinne vom Middelalter.
D Grääfin Beatriz vo Dia isch usere Familie gsi, wo me nit vil dervo weiss. Dia isch e Gmeind im französische Departemänt Drôme im undere Rhonetal; hüt heisst der Oort uf Französisch Die, der alt Mundartname vo der Stadt isch Dia i der regionale Sprooch, em Vivaro-Alpinische. D Beatriz isch d Frau gsi vom Wilhelm vo Poitiers. Me verzelt von ere, ass si in Troubadour Raimbaut vo Orange verliept gsi sig, wo us em adelige Gschlächt vo de Montpellier gsi isch, und ass si für iin e teil vo ihrne Lieder dichtet heig. So het’s au d Schriftstellerin Fortunée Briquet im 18. Johrhundert gseit. Anderi bhaupte, si hätt der Wilhelm Adhémar verehrt.
De Fraue, wo Lieder gschribe händ, het me i der Provence Trobairitz gseit, und d Beatriz vo Dia isch eini vo de bekantischte vo dene. Au si het wie de mänliche Troubadour über die höfischi Liebi gschribe.
D Irmtraud Morgner het ane 1974 der historisch Roman Leben und Abenteuer der Trobadora Beatriz nach Zeugnissen ihrer Spielfrau Laura useggää.
Me könt hüt vo der provenzalische Dichterin no vier Lieder:
- Ab ioi et ab ioven m'apais
- A chantar m'er de so q'ieu no volria
- Estat ai en greu cossirier
- Fin ioi me don'alegransa
Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Sernin Santy: La Comtesse de Die: sa vie, ses œuvres complètes, les fêtes données en son honneur, avec tous les documents. Paris 1893.
- Angelika Rieger: Beruf: Joglaressa. Die Spielfrau im okzitanischen Mittelalter, in: Detlef Altenburg u. a. (Hgg.): Feste und Feiern im Mittelalter. Paderborner Symposium des Mediävistenverbandes, Sigmaringen 1991.
- Dietmar Rieger (Hg. & Übers.): Mittelalterliche Lyrik Frankreichs 1. Lieder der Trobadors. Zweisprachig Provençalisch – Deutsch. Stuttgart 1980, S. 176–180.
Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Béatrice de Die, im Dictionnaire historique, littéraire et bibliographique vo der Fortunée Briquet