Text:Sebastian Sailer/Die schwäbischen heiligen drei Könige

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Sebastian Sailer
Die schwäbischen heiligen drey Könige
In einem Aufzuge

Quälle:
Die biblischen und weltlichen Komödien des hochwürdigen Herrn Sebastian Sailer. Albert Langen Verlag, München 1913


Personen

Herodes
Seine Frau
Kaspar
Melchior
Balthasar
Deismus und Freudenkehr, Schriftgelehrte
Knecht des Königs Herodes
Bedienter der heiligen drey Könige


Erster Auftritt

Knecht des Herodes. Bedienter der drei Könige

Knecht. He g'mach! Wohi' so schneall?

Bedienter. Was gôht as di a'? I hau' di au itt g'frôgat, was du dô rumlimmlascht, du Narr du!

Knecht. Nu' g'mach, Kerle! oder i schtauß di über da Haufa. Da muascht wissa, da laufscht in koi' Baurahaus nei'. Da moi'scht g'wiß, i sey au so a grober Knolle, wia du? Dees ischt 's Königs Balasch, und i bi' sei' Bedeantar.

Bedienter. Da muascht wissa, i bi au a Königsbedeantar, und dees darzua an anderar Kerle, as du. I hau' drey, dia i bedeana muaß, und da moi'scht g'wiß, i kam dôhear, wenn dees itt 's Königs Balasch wär: mithi' laß mi nei', oder –

Knecht. Was oder? moi'scht i fürcht di? I friß, bi Goscht, so zeha ufam Kraut, wia du bischt. I laß di itt nei', und wenn da schau' 's dürkascha Koysars sei' Eselbasche wärascht. Da muascht wissa, as ischt jetz bey is so dar Brauch, und i bleyb beym alta Schprichwoat: ländle, sittle. Da muascht jetz halt wata, bis i di wear a'g'mealdt hau' bei mei'm Herra König; nôh gang mei'tweaga mô da witt. Aber saga muascht mar's halt, wear da bischt und môhear da bischt, denn i muaß ällas mei'm Herra saga.

Bedienter. Dar G'scheidar muaß halt jetz noahgea. Aber komm mar nu' a'môl uf mei' Mischte, i will di g'wiß no Mores leana. Jetz wear i sey, hau' dar schau' gsait, und wear mi dô hear g'schickt hôt, will dar au saga. meine Herra hau't mi g'schickt.

Knecht. Esel! Was für Herra?

Bedienter. Meine Herra König, Schtockfisch!

Knecht. Was denn für Herra König? grobar Knolle!

Bedienter. I moi', i hair an groba Knolle. Dia hoilige drey König.

Knecht. Jetz woiß i's aischt: deine Herra König, di hoilige drey König, hau't di herg'schickt. Aber môhear kommat se, und wia hoißat se?

Bedienter. Se kommat us Morgaland. Dar aischt hoißt Kaschper, dar zwoit hoißt Melcher, und dar dritt hoißt – so viel i moi' – Balthas. Se weant äll drey zum Herodas.

Knecht. Bleib jetz nu' darweil dô huß uf deam Plätzle schtauh' und waat a Weile. I will dar gauh' glei a Antwut bringa. Aber no oi's: wenn wearat se komma?

Bedienter. Uma halba fei'fa uf da-n-Oabad; so um Beatläutzeit rum.

Knecht. Jetz muaß i's gauh' probieara, ob i ällas woiß. Dia Herra König, dia hoilige drey König us Morgaland, Kaschper, Melcher und Balthas, weant zum König Herodes uma halba fei'fa uf da-n-Oabad, so um Beatläutzeit rum. So ischt as schau' reacht. Aber botz Blitz! bald hätt i no 's Bescht vergeassa. Reutat se, odar fahrat se, odar gauh't se?

Bedienter. Was moi'scht denn, beym Schtrôhl! se wearat gauh' wohl gauh'? Narr! se reutat.

Knecht. So! und wia viel hau't se Roß bey-ana?

Bedienter. Drui Roß, und drui Kameel.

Knecht. Was seand dees für Dhierar?

Bedienter. Se hau't lange lange Häls, und Burra ufam Buckel, wia ma's ufam Krippale seah ka'.

Knecht. Woiß i jetz gauh' ällas? Dia Herra König, dia hoilige drey König us Morgaland, Kaschper, Melcher und Balthas, weant zum König Herodes uma halba fei'fa uf da-n-Oabad, so um Beatläutzeit rum. Se reutat; hau't drui Roß und drui Kameel; dees seand so Dhierar, se hau't lange lange Häls, und Burra ufam Buckel, wia ma's ufam Krippale seah ka'. Waat nu'. i bi' glei' wieder dô. (Geht ab.)

Zweiter Auftritt

Bedienter (allein)

Jô gang nu' a'môl! 's ischt jô so kalt, daß oi'm's Vaterunser möcht im Maul g'friera. Dees ischt mei' Sail a Kerle, wia a Hund um an Groscha. So geit ma sechs um an Batza. – Ey, ey, ey, wia ischt as do so kalt. O Jesulein süeß, wia frieart's mi an d'Füeß. I muaß nu' gauh darweil oi's raucha.

Dritter Auftritt

Herodes. Knecht

Knecht. Guata-n-Oabad, Herr König, i hau' eabbas a'zmealdat.

Herodes. Was geit as Nuis?

Knecht. As ischt voar a Kerle zua mar komma, und hôt wölla schneall zua ui. I hau-n-a aber brav itt rei' glau', denn i woiß wohl, was bey di grauße Herra dar Brauch ischt. Ma muaß d'Leut vor a'mealda. Nu', dees Ding wär guat! So hau-n-an denn g'frôgat, was ar wöll, und was ar z'theand häb. Ar hôt mar's müassa b'schtauh', und darnôh hôt ar g'sait: as schickat-an seine Herra, dia Herra König, dia hoilige drey König us Morgaland, Kaschper, Melcher und Balthas, hôt ar g'sait. Und sie lasset deam Herra König Herodes an guata-n-Oabad saga, und sie wöllat zua am komma uma halba fei'fa uf da-n-Oabad, so um Beatläutzeit rum. Se reutat, hôt ar g'sait, und se hau't drui Roß und drui Kameel beyana. Ar wearat schau' wissa, was dees für Dhierar seand; ar seand jô g'scheider as i. Se hau't lange lange Hals, und Burra ufam Buckel, wia ma's ufam Krippale seah ka', hôt ar g'sait, sag i.

Herodes. Hôscht an itt au g'frogat, ob sie wöllat bey mar über Naacht bleiba?

Knecht. Botz Schtrôhl! dees hau-n-i vergeassa. Do i glaub dänischt, sie wearat nimma ussam Haus gauh': as ischt jô schau' Naacht uma halba fei'fa; und sie wearat g'wiß au d'Hexa und Goischter fürchta, daß is Gott b'hüet!

Herodes. So gang jetz nu' woitle, und sag mei'm Weib, dar Frau Könige, sie soll g'schwind zua mar komma. Darnôh gang zum Bota und sag am, dar Herr König Herodes laß seine hoilige drey Herra König grüaßa, und sie sollat nu' komma. Hol aber glei darnôh am Bota beym Rößlaswiat a halb Môß Bier. Dô hôscht's Geald darzua.

Vierter Auftritt

Herodes (allein)

Dees wead jetz gauh' a schöa's G'siicht bei mei'm Weib a'gea'. Sui thuat mar so ällaweil, as wia ama Buaba und Schelma. Wenn i nu' amôl zum Bier gang, so hoißt as glei': du Lump, du Bierbantscher, du Aushauser! As ischt a Kreuz, sui gôht mit mar um, wia d'Juda mit eusarem Herrgatt. Botz dausat! i moi', i hair se schau' brummla.

Fünfter Auftritt

Herodes. Seine Frau

Frau. Schatz! was witt?

Herodes. Nu', dees lôt si haira! Was moi'scht jetz, was i vo' dar wöll?

Frau. I will's haira. Nu' eabbas guats, oder –

Herodes. Nu', nu'! sey nu' itt glei' d'rübert naus und neana na'. As ischt weiters noitz bais. I komm halt huit Naacht Gäscht über: jetz sottascht halt au a bitzle eabbas z'Naacht kocha, und d'Better a bitzle frisch überzieha. – Nu', mach nu' koi' so G'friß, i bi jô dei' Ma'.

Frau. Du Lump, du Bierbantscher, du Aushauser! älle Lumpabagasche lôscht rei'. So müassa mar z'letscht älle z'Grund gauh'. Wenn ma au a Schtückle Geald verhausat hôt, so freassat's di Fremde wieder. Ja wohl! hôscht g'moi't, d'Better frisch überzieha? Ma hôt g'wiß noitz z'theand, as ällaweil nu' wäscha, und darzua jetz, mô d' Soifa so gräusele duir ischt. Wenn-ana dia schwaaze Better itt guat g'nua seand, so könnat se uf da Boda liega, oder könnat gauh', mô se weand.

Herodes. He g'mach, g'mach, Weible! Laß mi nu' au vôr ausschwätza. Da moi'scht g'wiß, dar Sauhiat vo' Ulm komm? Da muascht wissa, as kommat König, und darzua drey z'môl.

Frau. Landlaufer seand as, und Lumpa wia du, dia si für König ausgeand. Da bischt do au schau' über sieba Jôhr, und bischt no so oifältig, und lôscht di so a'füahra. I laß se jetz gar itt amôl rei'.

Herodes. I aber hau' schau' g'sait, sie sollat nu' komma. Mithi' a Ma', a Woat. As wär jô a Schand in dar ganza lieaba Chrischtawealt, wenn i's itt über Naacht b'hielt. A klei's Nachteassele wead is au itt glei zua Beattlar macha.

Frau. Nu' mei'tweaga! As ischt so ällas hi'. Was soll i denn jetz deane Freassar kocha?

Herodes. Thua nu' jetz itt so wüascht, su'scht hoißt as im ganza Land, da seyascht a grobs Dhier, wia as au wôhr ischt. Mach nu', daß da au an Aihr aufhebscht. I will dar koin Kuchezeattal macha. Thua, was da witt, da thuascht as so.

Frau. Jô, as ischt wohl dar Müah weat, daß ma si weaga deana Tropfa viel verköschta thuat. Bis wenn kommat se?

Herodes. Uma halba fei'fa, hau't se saga lau'.

Frau. Nu' mei'tweaga. (Geht ab.)

Sechster Auftritt

Herodes (allein)

As ischt halt do a jämmerlis Kreuz mit so sakara baise Weiber. Ma sott ällamôl lieaber in an Dreck beißa, as a Weib a'gucka. Dia Narra moinat, d' Ma' seyat nu' ihre Pudel. Euser Herr Pfarr hôt darzua aischt am letzta Sonntig predigat, daß 's Weib nu' ussara Rippa vom Oadam g'machat sey, und do seand dia Narra so haufärtig, und weant ällas regieara. I muaß aber amôl andere Soita aufzieah, und mit mei'm schpanischa Rauhr mei'm Weib zoiga, daß i Herr und Moischter im Haus bi'.

Siebenter Auftritt

Herodes. Knecht

Knecht. Herr König Herodes! se reutat schau' rei'.

Herodes. So gang und wa't-ana auf. As daurat mi nu' dia hoilige drey König; se wearat gauh' schau' müassa an Schtrudel ausschtauh' vo' mei'm baisa Weib. Gang nu'; wôrum gôhscht denn itt?

Knecht. I gang oi'môl itt zu-ana. I glaub, se hau't da Duifel bey-ana.

Herodes. Was saischt? an Duifel? Dees wär mar grad reacht, wenn ar nu' mei' Weib hola thät. I wettana, bi Goscht! acht Dag lang z'freassat und z'saufat g'nua gea'.

Knecht. As ischt amôl a kohlschwaazer darbey, und ar siehcht grad so aus, wia ma da Duifel a'môla thuat.

Herodes. D' Sonn wead an halt so verbrennt hau'. Gang jetz nu', ar wead di itt freassa. Da deascht di nu' brav mit am hoiliga Dreykönigwasser seagna. Sag, se sollat jetz nu' komma, und d' Roß in Schtall schtella.

(Knecht geht ab.)

Achter Auftritt

Herodes. Kaspar. Melchior. Balthasar

Herodes. I will gauh' jetz gean seah, was dees für G'schpana sei' wearat. As deucht mi a'fanga seall, as wear a schöana Bagasche sei'. Aha, se kommat darzua schau'. Nu' rei'!

Alle drei. G'lobt sey Jeses Chrischt, Herr König Herodes!

Herodes. In älle Ebigkoit, ihr Herra König beyanand! Wohear bey deam schtaubiga Weattar?

Balthasar. Eusar Kneacht wead is jô au reacht a'g'sait hau'?

Herodes. Jô wohl redle! Ar hau't koi' Naut; as wead allas reacht weara. Ar müassat halt mit Schleachtam verlieab neahma. I woiß zwôr itt, was mei' Weib kochat hôt, i will aber do amôl vorläufig abbeatta hau'. I hau' ar zwôr g'sait, sui soll deesmôl reacht auftischa, daß au an Aihr darbey sey. Aber ar wissat seall – denn as wead bey ui halt au itt besser sei' – d' Weiber lau't halt oin nu' schwätza, und deand, was sie gean weand. Do i hoff 's Besser.

Melchior. As hungarat is weiter it schtark, denn mar hau't aischt vôra vier Schtunda ima Wiathshaus a Jedar a Dutzad Nüarabergerwüschtla geassa, und a halb Dutzad Wusala in d' Brüah nei' dunkat. Aber a guats Tränkle könnt g'wiß itt schada, denn mei' Gurgel ischt wia a z'sämmag'schmorratar Dudelsack.

Herodes. Beim Schtrôhl! Vom Tränkle hôt uiar Kneacht koi' Wöatle g'sait, und i bi' darzua grad deesmôl reacht übel verseah. Do i will-ana gea', was i im Haus hau'. A Fläschle guata Bränntawei' vo' di Klauschterfraua hau-n-i no im Kear. Do, i will-ana no a Halbs Bier darzua hola lau'; as kommt mar uf an Groscha eaba itt a'. Ar deafatna itt fürchta, daß as eabba meecht z'wenig sei'; as ischt a grauße Môß, a Wiataberger Môß.

Melchior. Hau't ar koin Käs oder an Wei' im Kear?

Herodes. Jô ma hôt freyle no a bitzle, aber ar ischt halt z'foindle duir, und i komma ums bar Geald itt über. Do a Schöpple will-ana gea', aber wohl g'merkt, ar müassat mi glei darfür zahla.

Melchior. Nu', was koscht as denn?

Herodes. Zwölf Kreuzer, und dees ischt no reacht wollfel.

Melchior. 's ischt ziemle duir. Do dô hau't ar's.

Herodes. I nimm koi' Kupfermünz, a Konventiau'sgeald will i no us Gnôda a'neahma, denn i muaß dänischt no an ganza Kreuzer dra' verlieara. – Aber he! mô hau't ar da dritta hoiliga drey König g'lau'?

Balthasar. Ar hôt, schätz wohl, no am Schteara z' putzat. – Sö wia, Kaschper! komm fürre und laß di au seah'.

Herodes. Dea' höllischa Fuirduifel hau-n-i schau' lang g'seah'. Bischt denn du dar dritt König?

Kaspar. Dees bin i mit Haut und Hôr. Hau't ar denn no niea koin Mohra g'seah'?

Herodes. G'hairt hau-n-i schau' viel darvo', aber g'seah' hau-n-i no koin.

Kaspar. 's ischt do a wunderlis Ding! I bi' do uf alle Bildla a'gmôlat, und an alle Thüra na'g'naglat. I hau's darzua eaba vôr g'seah; as ischt so a Bildle an uirar Schtallthür.

Herodes. As ischt darzua wôhr; da hôscht reacht. I hau' jetz nu' itt dra' dôcht: I hau's grad vôram Jôhr bey di Franzischganer am hoiliga Dreykönigtag weiha lau'. – Aber wenn ar nix darwidar hau't, so will i gauh' mein Kneacht hoißa rei' komma. – He, Michel! g'schwind komm rei'. (Er kömmt.) Jetz los'! hol hutig a Halbs Bier; und darnôh gôhscht zua mei'm Weib, und guggascht, ob sui mit-am Kocha no itt feetig sey. Sag ar nu', sui soll a'fanga a'richta, daß ma bald eassa könn. (Der Knecht geht ab.) Aber jetz hairat! Ar wearat wohl müad sei', drum hockat darweil nieder. I ka's itt berga, as nimmt mi do au Wunder, was jetz ihr in deam Land deand? Wenn ar's saga und b'schtauh' deafat, so lau't mi's au wissa.

Melchior. As ischt halt no 's nui Jôhr, und as ischt an alter Brauch, daß ma anand 's nui Jôhr a'singt. Mar weand gauh' darzua nu' glei' dra', vor's Eassa kommt, so könna-mar au rüahbig eassa.

Balthasar. D' Franzosa singat mit am nüachtera Bauch, aber i itt.

Kaspar. Wenn mar darweil nu' eabbas z'trinkat hättat, 's könnt sei', as thät's.

Herodes. Dô kommt jetz grad zua älligem Glück 's Halbs Bier. Jetz saufat, bis ar gnua hau't. (Sie trinken, hernach singen sie.)

Chor
Dia hoilig drey König mit ihrem Schteara,
dia kommat dôhear, weil's nui Jôhr no thuat wäahra.
Se bringat koin Weyhrauch, koi' Myrrha, koi' Gold,
drum wearat se schwerle sei' a'g'nehm und hold.
Herodes wead's dänischt a'haira ganz geara,
weil se ihm a'wai'schet viel Glück und viel Schteara.
Glückschtearavoll zwôr
ar leaba soll ällzeit im huiriga Jôhr.
Herodes, wia g' fallt as?
Dees wai'scht ui dar Kaschper, dar Melcher, dar Balthas.

Jetz hau't ar's!

Neunter Auftritt

Die Vorigen. Der Knecht des Herodes

Herodes. 's ischt schau' reacht, daß ar aufhairat. Ar hau't-ana wohl g'halta. D' Hofmusikanta vo' Paris seand nu' Leyrar gega-n-ui. Mar weand jetz gauh' zum Disch beata, d'Suppa kommt grad.

Kaspar. Hau't-ar huit in deam Land Faschttag?

Herodes. Botz Blitz! As ischt beym Schtrôhl a Millsuppa. Dees wead gauh' a schöana Gaschterei a'gea'. Gang Michel! trag se wieder naus, und sag mei'm Weib, sui soll glei' a Floischsuppa-n-a'riichta. – – As wead gauh' a schöas Komplameant z' ruck komma. Hairat ar se pfutzga? – – Was hôt sui g'sait?

Knecht. I deaf's fascht itt saga vor so grauße Herra. Freassat an Dreck, hôt sui g'sait, wenn dees itt guat g'nua ischt. Ma ka' ui g'wiß glei' a Floischsuppa küachla, hôt se g'sait. Darnôh hôt se au no g'sait, ar sollat d' Nasa in Kolender nei' schtecka, so wearat ar glei' seah', daß am Vôrôbad vo' hoilig drey König a Vigil, mithi' a Faschttag sey.

Herodes. 's ischt beym Akermeant wôhr! Deesmôl hôt mei' Weib reacht. Nu' Michel! hol nu' di vorig Suppa wieder.

Knecht. Dees wär freyle a grauße Kau'scht. Z'aischt müaßt i si mit am Beasa z'sämma wischa, und darnôh müaßt i a nuia Schüssel hau'; denn d' Frau hôt voller Zôra d' Schüssel mitsamt dar Suppa an d'Wand na' keit.

Melchior. Jetz hau'-mar d' Suppa schau' g'freassa. Hätt ma se nu' dô glau', se wär guat g'nua g'sei' für da Hunger.

Herodes. Nu' itt verzagt, Herr Melcher! 's wead au no eabbas anders gea', as nu' a Suppa. Gang Michel! hol! (Er geht und bringt Salat.)

Balthasar. Da Salôt geit ma bei mir z'letzschta rei'.

Herodes. Nu' zuag'langat, und itt verzagt! Dees ischt halt a französische Aat. mei' Weib will nu' zoiga, daß sui au g'roist sey.

Zehnter Auftritt

Die Vorigen. Knecht. Frau

Knecht. Jetz bring i d'Frau seall.

Frau. Ar müaßat halt verlieab neahma, ihr Herra! 's ischt huit Faschttag.

Herodes. Wôrum hôscht jetz itt au a baar Oyar ei'g'schlaga?

Frau. Ma hôt g'wiß übrig Schmalz zum verdreckla.

Herodes. Jô ihr Herra! as ischt mar loid, daß ar so schleacht bedeant wearat. Do mar weand's im Tränkle ei'bringa. Gang Michel! hol no a Halbs Bier, mar weand darnôh reacht darbey flankiera. Hock jetzt nieder, Weib, und mach deane Herra au an A'seah'. Gang, hock zum sealla Schwaaza na'.

Frau. I ma' itt, ar meecht mi nu' ruaßig macha.

Kaspar. Bey Leib itta! mar seand jô fascht gleich schwaaz.

Herodes. As nimmt mi jetz dänischt au nomôl Wunder, was ihr Herra do bey mar deand. 's nui Jôhr a'wai'scha alloi' hôt ui g'wiß itt dôhear trieba. Was soll aber dar seall Schteara bedeuta, dear im Winkel schtôht?

Kaspar. Ar hau't reacht, as ischt eabbas darhinter verdeckt. I willana's gauh' kuuz verzähla. Vor zwölf Däga au'g'fähr bin i schpatzieara ganga ganz alloi', und dees bin i. Nôh wia as halt gôht, dô sieh-n-i uf oi'môl an reachta schöana Schteara. Dô sag i zua mar seall: Kaschper! dees ischt beym Blitz a feiner Schteara, so hau-n-i mei' Leabdig no koin g'seah'. In deane Gedanka gang i zum Melcher, und sag, hau-n-i g'sait: los', Melcher, hôscht du no noitz g'seah'? Jô, sait ar, i hau' mei' Leabdig schau' maih g'seah' as du, weil i älter bi', hôt ar g'sait. Jô, hau-n-i g'sait, sag i, i moi' am Himmel. Hôscht da sealla Schteara no itt g'seah', sag i? Noi', sait ar. I will aber gauh' da visis rebertis glei' ei'neahma, und gauh' luaga, was dees Ding sey. Nu', dees Ding wär guat! Dar Melcher guggat da Schteara a' und hôt g'sait, sait ar: dees ischt a rarer Schteara; as muaß eabbas bedeuta. Jô, hau-n-i g'sait, sag i: was meecht as denn bedeuta? Und weil mar so mitanand schwätzat, so kommt dar Balthas. Grüaß Gott, Balthas! hau-n-i g'sait; da kommscht grad reacht, sag i. Hôscht da sealla Schteara au schau' g'seah', sag i? Jô redle, sait dar Balthas, weaga deam bin i zua ui komma, und hau' ui grad wölla frôga, sait ar, was as z' bedeutat häb. Nu', wia sott as weiter ganga sei'? Weil mar so all drei beyanand seand, so gugg i halt da Schteara nomôl a': dô siehni an schöana Buaba drin hocka, und hôt a Kreuzle in dar Hand g'hett. Balthas, sag i, luag! Siehscht da sealla Buaba dötta? Jô freyle, sait ar, sieh' an. Dar Melcher guggat halt au no amôl, und sait glei': jetz woiß i, was as ischt. Dees ischt grad dear Schteara, sait ar, vo' deam mir mei' Näne g'sait hôt; denn ar hôt zua-mar g'sait, as wear a Schteara komma, und wenn dar Schteara komm, so wear im Judaland a nuiar König uf d' Wealt komma. Und ufam Daudbett hôt ar no zuamar g'sait: Bua, sait ar, wenn da no leabscht, wenn dar Schteara komma thuat, so gang nu' glei' ins Judaland und suach da nuia König, bis an hôscht, und veraihr'-a fei' reacht. – Dô sag i zum Melcher und zum Balthas: mar weand gauh' all drei mitanand gauh', so verzehrat mar itt so viel. Dees Ding war guat. I schrey denn glei' meim Kneacht, und i schrey: Hans! thua g'schwind d' Roß sattla. Mar weand gauh' a bitzle schpaziera reuta. Darweil aber hau-n-i mein Hofmôler b'schickt. Dear hôt mar müaßa in äller Eil da Schteara a'môla, daß mar a Muschter bey is häbat. Nu' hau't ars verschtanda, und jetz seammar halt dô und weand a'frôga.

Herodes. Weib, gang g'schwind, und hol dein kleina Buaba! 's ka' sei', as ischt dar nui König.

Frau. Freyle wead ar's sei'. I will-a gauh' seah' lau', denn as ischt gar a heazigs Engale. (Geht ab.)

Herodes. Lau't mi darweil 's Muschter seah' vo' deam a'g'môlta, so siehst au, ob ar meim Buaba gleich sieht.

Frau. Dô bin i schau' wieder, und jetz könnat ar dees nui Königle seah'.

Balthasar. Noi', noi', dees ischt as itt. As hôt jô koi' Kreuzle, und as eusar hôt a Kreuzle.

Herodes. O, wenn as nu' am Kreuzle fehlt, ka-n-i dees vo' mei'm Rausakranz ra' thua': oder i kanam oi's macha lau'; as kommt mar jô uf a baar Batza itt a'. Muaß as hülze oder eise sei'?

Balthasar. Und wenn ar am au a guldigs geant, so ischt as do itt. Dees ischt jô nu' so a schwaazer rotziger Bua, und as eusar ischt a so a fei's aa'tigs Schätzle.

Frau. Was, ihr Lumpa, ihr Landlaufer, ihr Leutbetrüager, ihr Schelma, ihr Dieab! Jetz hau't ar g'freassa, und riichtat no d'Leut darzua aus! So ischt as, wenn ma so ar-a Lumpabagasche eabbas thuat, dô hôt ma 's Duifels Dank darvo'!

Herodes. Jetz hau't ar salve veni da Dreck. Hättat ar lieaber g'schwiega.

Frau. Und du bischt dar graischt Lump! Aellas lôscht rei'! So müaßa-mar verderba! Da schtiehlscht di Kinder 's Braud weag. Da bischt a Kindermörder, a Schtock, an Esel, an Ochs, a Büffel!

Herodes. Jetz halt mar beym Akermeant amôl 's Maul, du Votz! I hau' dees Prediga schau' lang g'nua g'hairt. Dia Kanali ka' noitz as boldara. Pack di naus, oder i will dar gauh' da B'schluß vo' deiner Predig macha mitama halba Dutzad Auhrfeiga!

Frau. Jô, dees gieng mar no a!

Herodes. Ha, wenn dar's a'gôht, dô hôsch! – – Gang und beall jetz, so lang da witt. I will dar zoiga, wear Moischter im Haus sey!

Frau. Was! du sollascht mi schla'? Wa't nu'! Gift thua dar ins Freassa! (Geht ab.)

Herodes. An Dreck muascht nei' thua'.

Eilfter Auftritt

Die Vorigen ohne die Frau

Herodes. Aber jetz wieder uf'sVôrig z'komma, so muaß i au'parteiisch saga: Mei' kleinar Bua ischt halt dar nui König itt. Hu hu! 's ischt a wunderlis Ding. I bi' do König, hu hu – und mei' Bua soll itt König sei'? Hu hu! Und wear wead denn nôh dar nui König sei'? Hu hu, und wo ischt ar uf d'Wealt komma? Hu hu! – – Ihr Herra König, ar müaßat halt jetz a bitzle Geduld hau', i will gauh' a'frôga lau'. Michel, gang g'schwind zua di zwea fürneahmschte Schriftg'laihrte, und sagana, se sollat bälder as bald zua mar komma und ihra Bibel mitbringa: ma häb grauße Sacha mitana ausz'macha.

Knecht. Zua di zwea' Fürneahmschte, hau't ar g'sait? Aber wear seand se? und wia hoißat se? I muaß dees Ding g'nau wissa, su'scht geit as an höllischa Schtreit a, denn as will a'fanga a Jeder dar Fürneahmscht sei'.

Herodes. Da hôscht au reacht. Gang jetz nu' zum Deismus und zum Freudakehr. Dia halt i für di Fürneahmschte und G'laihrteschte unter äll.

(Knecht geht ab.)

Zwölfter Auftritt

Die Vorigen ohne den Knecht

Herodes. Jô, ihr Herra, ar müaßat halt jetz a Weile waata, denn guat Ding braucht Weil. Aber ar sehat's schau' seall, mar machat's itt aus unteranander. Mar weant aber, damit-ana d'Zeit itt z' lang wead, vo' deam Ding schweiga und an Schtaatsdischkurs a'fanga, wia as König a'schtôht. Nu', so sagat mar denn, was sait ma in uirem Land vom Krieag?

Balthasar. O i woiß itt. D'Leut weant saga, dar Dürk wöll aufschtauh'.

Melchior. Jô, dees hau-n-i au schau' g'hairt. Ar sey fürchtig zornig, sait ma, weil am d' Ruasse da Ochsakopf weagg'nomma häb.

Herode. O dees macht mir koine Sorga. D'Ruasse hôt Leut g'nua, und darzua reachte Kerle. Dia hau't maih schwaaz Muas g'freassa as alle Dürka. O dô deafat-ar itt dra' denka.

Kaspar. Jô, aber d'Dürka hau't dänischt schau' oft g'wunna.

Herodes. Jô, aber ällamôl mit ihrem oigena Schada. Wenn se schau' hau't so a kloina Feschting ei'g'nomma, so hau't se zwua darfür verlaura und seand ällamôl wüascht hoi'g'schickt wôra. Noi', noi', da Dürka fürcht i itt; d'Kätter ischt an anders Mensch. Aber i fürcht ällaweil eabbas anders. I moi' ällaweil, as geab no an Religiau'skrieag a; denn seit ma d' Feytig a'g'schaffat hôt, so gôht halt ällas hinterschefür. 's will jetz a'fanga a Jeder Moischter sei' in dar goischtlicha Juris. Und um da Bôbscht geit ma so au nimma viel. Do, mar weand 's Bessar hoffa.

Dreyzehnter Auftritt

Die Vorigen. Knecht. Deismus. Freudenkehr

Herodes. Nu', was geit as, Michel?

Knecht. D' Herra Pharisaier schtauh't schau' dussa. Se meechtat geara rei'. Soll i's rei' lau'?

Herodes. Weaga was hau-n-i's denn b'schickt? G'schwind sollat se rei' komma. – – Mô drimmlat ar denn so lang rum?

Deismus. I hau' d' hoilig Schrift verlaura g'hett, drum hau-n-i se halt müaßa vor suacha.

Herodes. Nu', was ischt as? Wissat ar au, was ar dô z' theand hau't, und worum i ui hau' hoißa komma?

Freudenkehr. Dees will i haira. I hau' koi' Hundsnasa, und i schmeck itt, was ar in uiram Grind hau't.

Herodes. Dô guggat dia drey Ma' a'! Se kommat us Morgaland; und i will-ana's nu' glei saga, was se weant. Se suachat an nuia König im Judaland; aber jetz wissat se no Wischt, no Hott; no mô aus, no mô a'. Jetz sottat ar halt rôta, mô ar meecht eabba geboara sei'. Schwätzat nu' seall a bitzle mitanand. I will darweil uf d' Seita gauh'. Michel, komm mit, und hol mar a Halbs Bier, bis se grea' seand.

Vierzehnter Auftritt

Die Vorigen, ohne den Herodes und Knecht

Deismus. Nu' ihr guate Froi'd, wia hoißat ar?

Kaspar. I hoiß Kaschper, dear seall Melcher und dear dô Balthas.

Deismus. So, so, Kaschper, Melcher und Balthas. Und môher seand ar, mit Verlaub z'frôga.

Kaspar. Us Morgaland.

Freudenkehr. Merkscht as jetz no itt, wear se seand? Narr! dia hoilige drey König seand as. Hôscht denn im Psalma itt g'leasa: dia König vo' Tharsis, Orbis und Saba wearat Schankunga bringa?

Deismus. Jô, dees sait dar Psalmischt vom Messias.

Freudenkehr. Dees woiß i, wean suachat se denn anderscht, as da Messias? Gugg nu' da Schteara-n-a', da weascht nôh bald wissa, wean se suachat.

Deismus. Was bedeut denn dar seall Schteara, und dar Bua drin?

Balthasar. Wenn mar's wußtat, so wurda-mar ui itt frôga. I ka' ui noitz saga as, dô hau't ar 's Muschter vom Schteara, so is im Morgaland aufganga-n-ischt. Jetz aber wia oder wenn, dees woiß i itt.

Freudenkehr. I glaub, Herr Kollega, d'hoilig Schrift geit ui itt viel z'schaffat. Dees ischt schau' verbey: se suachat Neamad, as da Messias. Jetz ischt nu' d'Frôg, mô ar sey. Und um dees schtauh't ar a', gealtat ihr Herra?

Melchior. Jô, weaga was denn? Fergat as nu' bald, so kommat mar weiter um a Haus.

Deismus. Dees ischt jetz bald verrôta. Wenn ar da Messias hau' weand, so müassat ar in Egypta z'ruck reuta; denn d'Schriift sait ausdruckle: us Egypta hau-n-i mein Soh' b'ruafa.

Kaspar. Akermeant! so seand mar umasu'scht dôhear g'ritta? Ischt as wôhr? bischt du au dear Moining?

Freudenkehr. I ka' ui noitz anders saga, as mei' Kamarad hôt reacht; denn dees schtôht g'schrieba, und dô gôht koi' Silba darvo' weag.

Balthasar. So weammar halt a Gotts Nama weiter um a Haus; aber führat ar is a', so dank's ui dar Duifel.

Freudenkehr. He g'mach! i hau' no an Zweifel. Wia lang hau't ar da Schteara schau' g'seah'?

Kaspar. As ma' eaba zwölf Däg sei' beim beylicha.

Freudenkehr. Wôrum sagat ar denn d'Sach itt au glei' reacht? As wärana jetz grad uf da Buckel nauf reacht g'scheah', wenn ar umasu'scht umg'ritta wärat. I hau' g'moi't, dees Ding sey schau' vor sechs Jôhra g'scheah'. Ar weant jô wissa, mô ar gebôra sey, und i hau' g'moi't, ar suachat, mô ar se eaba meecht aufhalta.

Melchior. Sagat jetz ihr nu' a'môl, mô ar gebôra sey, as wead nôh oi' Red di ander gea', wemmar-an dett itt findat.

Deismus. Unter drui Oat will i's wohl verrôta. Oi'twedars z' Jerusalem, oder z' Nazareth, oder z' Beathlahem.

Balthasar. Jetz wissat mar weder gix no gax. Ka'scht du itt anderscht rôta, as dear dô?

Freudenkehr. Nôh meiner Bibel, und se ischt g'wiß guat, ischt ar z' Beathlahem gebôra, denn as schtôht ausdruckle: Und du, Beathlahem, bischt itt di mindescht Schtadt im Judaland; denn us dir wead ausgauh', dear mei' Volk Israel regiera wead.

Melchior. Dees lôt se haira. Dees ischt a bitzle anderscht g'schwätzt.

Deismus. Schtôht as itt g'schrieba: ar wear Nazarener g'nennt weara? Mithi' ischt ar us Nazareth. Grad a so, as wenn i oin frôg: was bischt für a Landsma'? und wenn ar mir sait: i bin a Schwôb, so ischt ar halt im Schwôbaland gebôra.

Freudenkehr. Dees verschtôht se itt a so; denn wenn i Exemplis gratis da Schtoffel frôg: môhear bischt? und aber dar Schtoffel z' Ulm gebôra und dauft wôra, z'Augschburg aber sei' Leabdig auferzoga; so wead ar halt saga: an Augschburger. So ischt as grad dô au. Dar Prophet hôt dett verschtanda sein Aufathalt, und im Voariga sei' Gebuurt. Gauh't ar jetz uf mei' G'fôhr uf Beathlahem. 's wead ui g'wiß itt ruia, und ka' ui itt fehla; denn mit Jerusalem ischt as bald aus. I und mei' Kollega müaßtat au darvo' wissa.

Kaspar. Nu' dees ischt danksweat. Dô hôscht a Drinkgeald!

Deismus. I nimm noitz a', und mei' Kamerad au itt. Mar hau't's für an Aihr, daß ma is für die G'laihrteschte und Fürneahmschte hôt a'g'seah'.

Kaspar. Ei, neahmat's nu'! As ischt itt viel. As ischt nu' a Groscha zu ara Môß Bier. Ar hau't's müassa wohl verdeana. B'hüat ui Gott! Mar müassat weiter. Mar weand gauh' nu' no B'hüagott neahma beym König Herodes. – Ar kommt darzua grad seall, und sei' Weib au. Sui guggat nimma so wüatig aus.

Fünfzehnter Auftritt

Alle

Herodes. Hau't ar's jetz mitanand ausg'macht? mô müassat ar hi'?

Melchior. Ma hôt is g'rôta, mar sollat uf Beathlahem. Mar weant darzua glei' dra'. Machat is nu' g'schwind d'Zeach!

Herodes. Hm! As macht gar itt viel aus. A Môß Bier ischt a Groscha: da Wei' hau't ar schau' zahlt: 's Braud ischt zwea Kreuzer. d' Suppa hau't ar itt z' freassat krieagt: dar Salôt koscht an Batza. Dees miach neu' Kreuzer in ällam.

Balthasar. Lau't as no g'schwind a Halbs Bier hola uf's Roß.

Herodes. Allo Michel, hol! – Weant ar itt au no a baar heet g'sottene Oyer in d' Täscha? Ar könnat's uff am Weag a'naga.

Kaspar. Noi', noi'! machat nu', so kommat mar weiter. D' Roß schtauh't schau' dunda und waatat.

Herodes. Trinkat nu' vor aus. As wead itt gar so nauth thua.

Alle drey Könige. B'hüatana Gott, bis mar wieder kommat!

Herodes. I wei'sch ui Glück uff da Weag! Und wenn ar da nuia König g'funda hau't, so kaihrat wieder bey mar ei'. I will-ana schau' besser aufwaata as deesmôl. Kommat fei', so ka-n-i darnôh au mei' Aufwating macha beym nuia König, wia as mei' Schuldigkoit ischt.

Frau. B'hüatana Gott! und neahmat so verlieab!

Weblink[Quälltäxt bearbeite]

Sebastian Sailer „Die schwäbischen heiligen drey Könige“ uf Projekt Gutenberg.de