Nikola Tesla

Dr Nikola Tesla (kyrillisch Никола Тесла, * 28. Juni^jul./10. Juli^greg. 1856 z Smiljan, Kaiserdum Ööstriich; † 7. Januar 1943 z Nöi York, USA) isch en Erfinder, Füüsiker und Elektroääscheniöör gsi. Er het e Hufe Nöierige uf em Gebiet vo dr Elektrotechnik gmacht, bsundrigs vo dr elektrische Energiitechnik, wie d Entwigglig vom ene Süsteem zur elektrische Energiiüberdräägig, wo mä hüte as Zwäifaasewäggselstroom bezäichnet.

Lääbe

Dr Tesla isch in dr Nööchi vo Gospić im hütige Kroatie ufgwaggse und vo 1870 uf s Gümnasium z Karlovac gange. 1875 isch er uf die Technisch Hoochschuel Graz go studiere, het s Studium noch zwäi Joor abbroche und isch denn z Maribor gsi, bis en d Bolizei uf Gospić zrugg gschiggt het. 1880 isch er z Prag gsi, denn z Budapest und isch 1882 uf Bariis, won er sich e baar Möönet um die nöi installierti elektrischi Belüüchtig am Gare de l’Est kümmeret het.

1884 isch er uf Nöi York und het in dr Firma bim Thomas Alva Edison und het sich mit däm wäge sim Ghalt verstritte. Er het si äigeni Firma gründet und e Boogelampe und e nöiartige Kommutator lo badäntiere. Sini Gschäftspartner häi en betrooge, und 1886 isch d Firma in Konkurs gange. Dr Tesla het denn dr Superintendänt vo dr Western Union, dr Alfred S. Brown, und dr Aawalt Charles F. Peck kennegleert und het mit ene d Tesla Electric Company gründet. Er het sich mit em Zwäifaasewäggselstroom beschäftigt und siibe Badänt überchoo, äins drvoo für e Zwäifaase-Sünchronmaschine. Dr Groossindustrielli George Westinghouse het die Badänt ufkauft. Dr Tesla het denn draa gschafft, wie mä Gliichstroom in Wäggselstroom chönn konvertiere. 1890 het sich in Nordamerika d Netzfrekwuänz vo 60 Härtz, wo dr Tesla iigfüert het und wo au hütte dört üüblig isch, und s Meerfaasesüsteem bi Westinghouse ändgültig duuregsetzt.

D Idee, wo dr Tesla sis gänze Lääbe lang het welle verwirklige isch gsi, elektrischi Energii ooni Droot mit hochfrekwänte Wäggselströöm z überdrääge. Vorfüerige häi bi Vordrääg spektakuläär usgsee und dr Tesla isch berüemt worde. Noch 1900 si sini Inträsse immer skuriler worde und si Finanzlaag schlächter. 1908 het er d Tesla-Turbine erfunde und dr John Hays Hammond het in sinere nöije Firma inwestiert. Wo aber uusechoo isch, ass mä sä nid cha in Serii broduziere, het sich si finanzielli Laag wider verschlächteret. In de 1930er Joor het er kuum me gnueg ghaa für zum Lääbe, und er het sich mee und mee zruggzooge. Am 8. Januar 1943 isch er im Hotel New Yorker gstorbe.

Litratuur

Ulrich Heerd (Hrsg.): Nikola Tesla. Sein Werk. 6 Bde. Edition Tesla. Michaels-Verlag, Peiting 2002, ISBN 3-89539-247-2.
- Bd. 1: Hochfrequenzexperimente, ISBN 3-89539-240-5.
- Bd. 2: Meine Erfindungen, ISBN 3-89539-241-3.
- Bd. 3: Wechselstrom- und Hochfrequenztechnologie, ISBN 3-89539-242-1.
- Bd. 4: Energieübertragung und Radiotechnik, ISBN 3-89539-243-X.
- Bd. 5: Wegbereiter der neuen Medizin, ISBN 3-89539-244-8.
- Bd. 6: Waffentechnologie, ISBN 3-89539-245-6.
Michael Krause: Wie Nikola Tesla das 20. Jahrhundert erfand. Wiley-VCH, Weinheim 2009, ISBN 978-3-527-50431-2.
Robert Lomas: The Man Who Invented the Twentieth Century. Nikola Tesla, Forgotten Genius of Electricity. Headline, London 2000, ISBN 0-7472-6265-9.
Margaret Cheney: Nikola Tesla. Eine Biographie. Omega, Düsseldorf 2001, ISBN 3-930243-01-6.
Marco Bischof: Nikola Tesla. Ein Schamane des 20. Jahrhunderts. In: Unsere Seele kann fliegen. Drachen 2008, ISBN 3-927369-19-5.
Jean Echenoz: Des éclairs, 2010 deutsch: Blitze. Roman. Übersetzung Hinrich Schmidt-Henkel. Berlin-Verlag, Berlin 2012, ISBN 978-3-8270-1038-4.