Großlandschaft Sudan

D Großlandschaft Sudan (arabisch بلاد السودان‎ Bilād as-Sūdān ‚Länder vu dr Schwarze‘) lyt z Nordafrika sidli vu dr Sahara. Si goht bis an d Rägewaldzone vu dr Guineakischte un vum Kongobecki. S kulturgeografisch Biet goht vu dr nordafrikanische Atlantikkischte iber e Strecki vu rund 5500 Kilometer bis zum ethiopische Hochland im Oschte. Chännzaiche isch dr Ibergang zwische Druckezone un Rägewald mit dr Vegetationsform Savanne. Dr nerdli Straife vu dr Sudanregion wird vu dr Ibergangszone vu dr Druckewieschti un dr Savanne bildet un klimageografisch Sahelzone gnännt.

Di zmaischt bielig Großlandschaft Sudan wird vu Bärgzig in drei Beckine glideret:

im Weschte s Weschtsaharisch Becki, wu vum Oberlauf vum Niger un em Senegal entwässeret wird,
in dr Mitte s abflusslos Tschadbecki mit em Logone
un im Oschte s Becki vum Wysse Nil.

Gschicht

Im weschtlige Beraich vu dr Großlandschaft Sudan hän si scho frie Staatswäsen entwicklet (Songhai, eppe syt em 4. Johrhundert) un mächtigi Chenigrych (Mandinka), wu im 16. Johrhundert ihre greschte Bluescht ghaa hän. Im mittlere Beraich sin Staate vu dr Hausa (Gobir, Katsina, Daura, Kano) gläge, un au Bornu un Kanem. Im eschtlige Beraich het si Darfur aagschlossen un het iber s Sultanat Sannar Handelskontakte mit Nubien un Egypte megli gmacht.

Wichtigi Transsahararoute hän no Norde gfiert. Aini isch vu Kanem (im Beraich vum Tschadsee) iber Bilma un Murzuq bis Tripolis gange. Vu dr Handelszäntre vu dr Haussa (Katsina, Zinder) isch e wichtige Wäg iber Agadéz im Norde zues gange, anderi Route hä d Handelsstedt am Nigerchnyy (Gao, Timbuktu) mit em Maghreb (Agadir) verbunde.

Dr Ethnolog Leo Frobenius het as erschte Dytsche dr Kulturkreias Sudan bschribe (Von der Herrlichkeit des Sudans, 1923).

Literatur

Wittig, Hahn-Hadjali, König, Schmidt, Szarzynski, Thiombiano: Dynamik von Flora und Vegetation in der westafrikanischen Sudanzone am Beispiel von Burkina Faso. In: Berichte der Reinhold-Tüxen-Gesellschaft 18. 2006, S. 57–68.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Sudan_(Großlandschaft)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.