Quälltext vu Pappos aaluege

[[Datei:PappusBook.jpg|thumb|right|Deckblatt von Pappos’ ''Mathematicae Collectiones'', übersetzt vom [[Federico Commandino]] (1589).]]
Dr '''Pappos vo Alexandria''' ({{ELSalt2|Πάππος ὁ Ἀλεξανδρεύς, Páppos ho Alexandreús}}; [[Latinisierung|latin]]. Pappus) isch e griechische Mathematiker und Astronom gsi. Er het im 4. Joorhundert z [[Alexandria]] gläbt und isch äine vo de letschte bedütende Mathematiker vo dr [[Antike]]. 

== Lääbe und Wärk ==
Noch dr [[Suda]], ere [[Byzantinisches Reich|byzantinische]] Enzyklopedii, het dr Pappos zur Zit vom Kaiser [[Theodosius I.]] (379–395) gläbt, noch ere Notiz in ere Handschrift us em 10. Joorhundert aber under em Kaiser [[Diokletian]] (284–305). Sicher isch nume, ass er am 18. Oktober 320 z Alexandria e [[Sonnenfinsternis|Sunnefinsternis]] beobachtet het. Wil er spööteri Sunnefinsterniss nit erwäänt, isch er woorschinlig in de letschte Joorzäänt vom 4. Joorhundert nüm wüsseschaftlig däätig gsi, es isch aber mööglig, ass er d Zit vom Kaiser Theodosius no erläbt het.

=== Mathematischi Sammlige ===
[[Datei:Pappus - Mathematicae collectiones, 1660 - 846395.jpg|thumb|''Mathematicae collectiones'', 1660]]
Si Hauptwärk si die ''Mathematische Sammlige'' (lat. ''Mathematicae Collectiones''), won e Hauptkwelle si, für was mir über d Geometrii in dr Antike wüsse. Im Wääsentlige handlet es sich um e kommentierti Sammlig vo eltere Resultat, won er mit äigene Erkenntniss ergänzt het. Es si din under anderem Setz über [[Doppelverhältnis|Dobbelverheltniss]], [[Involution (Mathematik)|Involuzione]], [[Kegelschnitt|Chäigelschnitt]], wo mä erst vil spööter gmerkt het, wie wichdig si si. Au die ''zentrobarische Reegle'' (hüte ''[[Guldinsche Regeln|Guldinsche Reegle]]'') für zum dr Inhalt und d Oberflechi vo [[Rotationskörper|Rotazioonskörper]] bestimme, wo dr Jesuit [[Paul Guldin]] widerentdeggt het, si scho dört. Vo de acht Büecher vo de ''Mathematische Sammlige'' si nume no die letschte säggs und dr Schluss vom zwäite Buech handschriftlig vorhande.

=== Witeri Wärk === 
Näbe de ''Sammlige'' het dr Pappos Kommentar zu verschiidene eltere Wärk gschriibe, so zu de ''[[Euklids Elemente|Elimänt vom Euklid]]'' oder zum ''[[Almagest]]'' vom [[Ptolemäus]]. Er het au e Geografii gschriibe, und mä nimmt aa, ass d Geografii vom [[Moses von Choren|Moses vo Choren]] zum grösste Däil en armenischi Übersetzig vo Pappos sinere Geografii isch. Es isch mööglig, ass e Däil vom Kommentar vom [[Porphyrios]] zur Harmoniileer vom [[Claudius Ptolemäus]] vom Pappos stammt.

===D Setz vom Pappos ===
Under de verschiidene geometrische [[Satz (Mathematik)|Setz]], wo uf e Pappos zrugggöön, isch in dr modärne Geometrii vor allem dr so genannti ''[[Satz von Pappos-Pascal|Satz vo Pappos-Pascal]]'' vo Bedütig. Dä säit, ass bim ene [[Sechseck|Säggsegg]], wo d Egge von em abwäggselnd uf zwäi verschiidene Graade lige, d Schnittpünkt vo dr Geegesite [[kollinear]] si.

== Rezepzion ==
Die ersti latiinischi Usgoob vo dr Mathematische Sammlig vom Pappos stammt vom [[Federico Commandino]] (Pesaro 1588, 1602, Venedig 1589, 2. Uflaag Bologna 1660). Nid din gsi isch s Fragmänt us em zwäite Buech, wo denn nonig bekannt gsi isch. Wo s dr [[John Wallis]] in der Savilian Library z Oxford gfunde het, het er 1688 en Übersetzig veröffentligt.

== Teggstusgoobe ==
*Friedrich Hultsch (Hrsg.): ''Pappi Alexandrini Collectionis'', 3 Bänd, Berlin 1876 bis 1878 (griechisch und latiinisch)
*Paul ver Eecke: ''Pappus d’Alexandrie, La Collection Mathématique'', 2 Bänd, Bariis, Brügge 1933 (französischi Übersetzig)
*Carl Immanuel Gerhardt: ''Die Sammlung des Pappus von Alexandrien, griechisch und deutsch'', 2 Bänd, Halle 1871 (und Eisleben 1875)
*Alexander Jones (Hrsg.): ''Mathematical Collections, Book 7'', Springer, 1986 (griechisch und änglisch)
*Heike Sefrin-Weis (Hrsg.): ''Pappus of Alexandria: Book 4 of the Collection'', Springer, 2010
*Adolphe Rome (Hrsg.): ''Commentaires de Pappus et de Théon d’ Alexandrie sur l’ Almageste'', Band 1, Biblioteca Apostolica Vaticana, Rom 1931
*William Thomson, Gustav Junge (Hrsg.): ''The commentary of Pappus on Book X of Euclid’s Elements'', Cambridge (Massachusetts) 1930, S. 189–260 (arabisch und änglisch)
*Heinrich Suter: ''Der Kommentar des Pappus zum X Buche des Eukleides'', 1922, S. 9–78 (dütschi Übersetzig)
*Arsène Soukry: ''Géographie de Moïse de Corène d'après Ptolémée. Texte arménien traduit en français'', Venedig 1881

==Litratuur==
* Richard Goulet: ''Pappus d'Alexandrie''. In: Richard Goulet (Hrsg.): ''Dictionnaire des philosophes antiques'', Bd. 5, Teil 1, CNRS Éditions, Paris 2012, ISBN 978-2-271-07335-8, S. 147–149
*Konrat Ziegler, Artikel in [[Pauly-Wissowa]]
*Ivor Bulmer-Thomas in [[Dictionary of Scientific Biography]]
*Thomas Heath ''History of Greek Mathematics'', Band 2, Oxford 1921
*Serafina Cuomo ''Pappus of Alexandria and the Mathematics of Late Antiquity'', Cambridge University Press 2000

== Weblingg ==
{{Commonscat|Pappus|Pappos}}
* [http://www.hs-augsburg.de/~harsch/graeca/Chronologia/S_post04/Pappos/pap_intr.html Pappos] (Bibliotheca Augustana)
* {{MacTutor Biography|id=Pappus}}

{{Normdaten}}

{{Übersetzungshinweis|de|Pappos|dütsch}}

{{DEFAULTSORT:Pappos}}
[[Kategorie:Mathematiker]]
[[Kategorie:Mathematiker vo der Antike]]
[[Kategorie:Griech (Antiki)]]
[[Kategorie:Maa]]