Quälltext vu Nesslau-Krummenau aaluege

{{DISPLAYTITLE:Nesslau-Chrummenau}}
{{Infobox Ortschaft in der Schweiz
| NAME_ORT = Nesslau-Krummenau
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Nesslau-Krummenau 2010.png
| BILDPFAD_WAPPEN = Nesslau-blazon.svg
| REGION-ISO = CH-SG
| KANTON = Sankt Gallen
| BEZIRK = [[Wahlkreis Toggenburg|Toggeborg]]
| GEMEINDE = [[Nesslau SG]]
| IMAGEMAP = Wahlkreis Toggenburg
| PLZ = 9643 Krummenau<br />9650 Dicken (Nesslau)<br />9650 Nesslau<br />9651 Ennetbühl<br />9651 Rietbad<br />9652 Neu St. Johann
| UN/LOCODE = CH NES (Nesslau)
| BREITENGRAD = 47.225
| LÄNGENGRAD = 9.200004
| HÖHE = 759
| FLÄCHE = 80,63
| EINWOHNER = 3320
| STAND_EINWOHNER = 31. Dezämber 2011
| WEBSITE = 
}}
'''Nesslau-Chrummenau''' isch vom 1. Jänner 2005 bis Endi 2012 ä politischi Gmeind vom [[Kanton (Schweiz)|Kanton]] [[Kanton St. Gallen|San Gallä]] i dä [[Schweiz|Schwiz]] gsi.

== Politik ==
D Gmeind im obärä [[Toggenburg|Toggäburg]] isch am 1. Januar 2005 us dä Gmeindä [[Nesslau (Ort)|Nesslau]] (Poschtleitzahl 9650) und [[Krummenau SG|Chrummenau]], wo d Dörfer ''Chrummenau'' (Poschtleitzahl 9643), ''[[Neu St. Johann]]'' (Poschtleitzahl 9652) und ''[[Ennetbühl|Ennätbüäl]]'' (Poschtleitzahl 9651) dezoghört hend, entschtandä. Ä witäri Fusion met dä Gmeind [[Stein SG|Stäi]] isch uf de 1. Januar 2013 plant worde.<ref>http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/infothek/nomenklaturen/blank/blank/gem_liste/03.Document.112644.pdf</ref> Di nöi Gmeind heisst wider [[Nesslau SG|Nesslau]].

Met 80,63&nbsp;km² isch Nesslau-Chrummenau di flächämässig drettgröscht Gmeind im Kanton San Gallä worde. Am 31. Dezember 2004 het Nesslau ä Flächi vo 38,18&nbsp;km² und än Iwohnärzahl vo 1'965 gha, Chrummenau dägegä nä Flächi vo 42,28&nbsp;km² und 1'493 Iwohnär.

Gmeindspräsident isch dä Rolf Huber wordä, wo voher Gmeindspräsident vo Nesslau gsi isch. Dä ehemolig Gmeindspräsident vo Chrummenau, dä Reinhard Kobelt, isch nümä zo dä Wahl atretä.

S nöi Wappä vo 2005 zeigt zwäi silbrigi Welläbälchän of blauäm Grund, wo fö d Flüss Thur und Lutere stönd. Di bäidä goldigä Stern stönd fö di ehemoligä Gmeindä.

== Geographii ==
D Dörfer Nesslau, Neu St. Johann und Chrummenau ligä im obärä [[Thur (Schweiz)|Thurtal]] und Ennetbühl im Lutärätal a dä [[Schwägalp]]-Passstross. D Gmeind Nesslau-Chrummenau isch äini vo insgesamt viär Gmeindä, wo sich dä Gipfäl vom gröschtä [[Nagelfluh|Nagälfluä]]berg vo Europa, äm [[Speer (Berg)|Speer]] (1'950 m) täilät. Zodem ghört nä nän Täil vom [[Alpstein]]. S Gmeindsgebiät erschtreckt sich öschtlech bis zor Passhöchi vo dä [[Schwägalp]], wo d Grenzä zom [[Kanton Appenzell Ausserrhoden|Appäzellärland]] bildet. Dä höchscht Berg, wo ganz of äm Gmeindsgebiät lit, isch met 2'158 m d Silbrplattä i dä nöchi vom [[Säntis]]. Markant sichtbar sind au d [[Churfirsten|Churfirschtä]], wo abr zo dä Gmeind [[Alt St. Johann]] ghörät. I dä Nöchi vom Dorf Chrummenau lit d Talstation vo dä Wolzenalp-Bahnä, wo of d Wolzenalp und zom glichnamigä Schi- und Wandärgebiät füärät. D Gmeind werd dör d Bahnliniä vo dä [[Schweizerische Südostbahn|Schwizärischä Südoschtbahn]] met [[Wattwil]] verbundä. Vo Nesslau füärät [[Postauto|Poschtautoliniä]] noch [[Wildhaus SG|Wildhus]]—[[Buchs SG|Buchs]] und öbr d Schwägalp of [[Urnäsch]] is Appezällerland.

== Gschicht ==
Ab äm 12. Johrhundärt isch s Gebiät vo dä [[Toggenburger|Grafä vo Toggäburg]] und dä [[Fürstabtei St. Gallen|Fürstabtei San Gallä]] kolonisiert. Us äm 13. Johrhundärt stammät di erschtän urkundlichän Erwähnigä vom änä Hof namens ''Nesselove'' und ämä Guet namens ''Crummenouve''. Im 16. Johrhundärt het sich dä Marktfleckä ''Sidwald'' als bedütändä Vech- und Warämart agfangän entwicklä. Noch äm Brand und dä Zerschtörig vom [[Kloster St. Johann|Chloschtär St. Johann]] im hütigän [[Alt St. Johann]] het mä 1626 met äm Bau von ärä nöiä Chloschtäralag bi Sidwald agfangä, wo sit do ''Neu St. Johann'' heisst. Dör d Säkularisation vo dä Fürschtabtei San Gallän isch s Chloschtär zor Pfarrei wordä. Än Teil vo där Aalag diänt hüt as heilpädagogischs Zentrum ''Johanneum'', won ono zom gröschtän Arbeitgeber vo dä Gmeind wordän isch.

D [[Reformation]] het 1524 z Chrummenau und 1528 z Nesslau agfangä. D Gmeindä sind bis 1806 paritätisch blebä; nochänä sind dör d Gründung vo dä katholischä Pfarrei Neu St. Johann di katholisch und di reformiertä Cherchgmeindä trennt wordä. Noch dä Gründig vom Kanton San Gallä sind 1803 di politischä Gmeindä Chrummenau und Nesslau gründät wordä. Nesslau isch vo 1831 bis zo där Ifüärig vo dä Wahlchreis (2002) Hauptort vom [[Obertoggenburg|Bezirk Obärtoggäburg]] gsi.

Nebscht dr bis hüt bedütändä Landwertschaft isch scho im Metlaltär d Schweflquellä ''Rietbad'' bi Ennätbüäl bekannt gsi und es isch än bescheidänä Kurtourismus entstandä. 1857 hend d Brüädär Emil und Gustav Gnipper z Neusantjohann äs Textilundärnemä gründät, wo spötär vo dä Familiä Meyer-Mayor öbärno wordän isch und bis hüt existiert. Nebscht dem het bis zom Erschtä Weltchriäg s Stickäreigwerb blüät. Hüt isch d ''Altherr Nutzfahrzeuge AG'' äin vo dä gröschtän Arbeitsgeber vo dä Gmeind.

Im Johr 1912 isch d Bahnliniä vo Ebnat-Kappel of Chrummenau und Nesslau-Neu St. Johann eröffnät wordä. 1919 isch d Rössliposcht vo Nesslau of Wildhaus met Poschtautos ersetzt wordä. Där Endbahnhof Nesslau-Neu St. Johann isch so zomänä bedütändä Warän- und Personänumschlagplatz wordän und dä Tourismus im Obrtoggäburg het än Ufschwung erlebt. Im 19. Johrhundärt hets väschidäni Projekt ge, d Gleis bis of Buchs odr as Zahradbahn öber Undrwassär of dä Säntisgipfäl fort zsetzen, wo abr nöd realisiärt wordä sind.

I dä Metti vom 19. Johrhundärt sind z Neu St. Johann wegäm ''Gesetz zur Bekämpfung der Heimatlosigkeit'' [[Jenische|jenischi]] Familiän ibürgärät wordä. Im Johr [[1947]] hets z [[Stein SG|Stäi]] än schlimmä Dorfbrand ge, wo au Hüsär of Nesslauer Gmeindsgebiät zerstört het, wil dä [[Föhn|Föh]] blossän, und so s Für i d Laad trebä het.

== Bilder ==
<gallery>
Datei:Krummenau1.jpg|s Dorf Chrummenau
Datei:Panorama Nesslau-Krummenau.jpg|Panorama Nesslau-Chrummenau
Datei:Nesslau 5.jpg|di reformiärt Cherchä vo Nesslau
Datei:Nesslau 1.jpg|de Ortsteil Nesslau
Datei:Ennetbuehl-Preghejo 041.jpg|d Ennätbüälär Cherchä
</gallery>

== Literatur ==
* {{HLS|1377|Krummenau|Autor=Hans Büchler}}
* {{HLS|1378|Nesslau|Autor=Hans Büchler}}
* H. Büchler: ''Das Toggenburg in alten Ansichten vom 17. bis 19. Jahrhundert.'' 1975.
* W. Vogler: ''Das Kloster St. Johann im Thurtal.'' 1985.

== Weblink ==
{{Commonscat|Nesslau-Krummenau|Nesslau-Chrummenau}}
* [http://www.nesslau.ch/ Offizielli Website vo de neue Gmaind Nesslau]

== Einzlnochwiis ==
<references />

{{Navigationsleiste Wahlkreis Toggenburg}}

{{Normdaten}}

[[Kategorie:Ort (Kanton Sankt Galle)]]
[[Kategorie:Toggeborg]]
[[Kategorie:Nesslau]]