Enklave
Än Enklave (vo franz. enclave, iigschlosses Gebiet, vom latiinische inclavatus, vo clavis, Schlüssel) isch ä Gebiet wo politisch zu eim Schdaat ghört, aber geographisch vom Hochheitsgebiet vom enä zweite Schdaat vollschdändig iigschlosse isch. Mä zelt zu de Enklave au unabhängigi Schdaate, wo ganz innerhalb vom enä andere Schdaat ligge. Für zum än Enklave chönne verwalte, müesse die beide Schdaate Veriibarige dräffe, wo d Hoheitsrächt definiere.
Us dr Sichd vom Schdaat, zu welem d Enklave ghört, isch son es Gebiet än Exklave (franz. exclave, uusgschlossnigs Gebiet, brägt noch em Vorbild vom Begriff enclave)
Hischdorischs
[ändere | Quälltäxt bearbeite]In dr Ziit vom europäische Feudalismus het s vili Enklave ge, aber sit ass die meischde Schdaate Nationalschdaate worde si und alli Gebiet, wo vo Lüt wo zu ihrer Nation ghöre, sich iiverleibt hai, isch d Zahl vo de Enklaveschdaate sehr chli worde. Hützudag git s nume noh drei sonigi Schdaate:
- d Republik San Marino, im Innere vo Italie.
- d Vatikanstadt, umgä vo dr Schdadt Rom.
- s Königriich Lesotho im Innere vo Südafrika.
Kulturelli Enklave
[ändere | Quälltäxt bearbeite]In dr Schbroochgeografii redet mä vo Enklave, wenn es Gebiet, wo ei Schbrooch gschwätzt wird, ganz vom ä zweite Schbroochgebiet iigschlossen isch.
Au bi Ethnie redet mä vo Enklave, wenn es Gebiet innerhalb von erä ethnisch verschiidene Umgäbig lit. So het s z Schanghai am Afang vom zwanzigschde Johrhundert europäischi Enklave (Konzessione) gha, wo für d Chinese exterritorial gsi si und ein vo de Gründ für ä Boxerufschdand gsi isch. In vile europäische Länder si d Jude bis in d Neuziit zwunge worde, in jüdische Enklave (Ghetto odr Schdedtl) z läbe. In dr Schwiiz isch s de Jude im 18. und 19. Johrhundert nume z Längnau und z Ändige erlaubt gsi, sich niiderzloo.
Lueg au
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Quelle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]dtv-Lexikon, Deutscher Taschenbuch Verlag, München 1970, Band 5, S.126