Haüptsitte

Schwyzerdütsch

Badisch

Elsassisch

Schwäbisch

Vorarlbergisch

Guete Dag un willkumme uf dr Haüptsitte vu dr alemannische Wikipedia, e Enzyklopedi, wu alli kenne dra mitschaffe un verbessre, un wu derf frej verbreitet wäre!

 Artikel vu dr Wuche: Surbtalerjiddisch

S Surbtaalerjiddisch (oder s Surbtaaler Jiddisch) isch en weschtjiddische Tialäkt gsy, wo vom 17. bis i s 20. Jarhundert die jüdischen Ywoner im Surbtaal (wo-n-im hüt aargauische Zùùrzipiet lyt) gredt händ reschp. wo am Schluss na Lüüt händ chöne rede, wo dèren iri Elteren oder Groselteren us em Surbtaal gstamt sind. Hüt isch dèè Tialäkt verlosche, aber er isch na quasi im letschte Momänt bsunders vo de Florence Guggenheim-Grünberg dokumäntiert woorde. Sälber händ d Sprächer und Sprächerinen irer Mundaart nöd «Jiddisch» gsäit – das isch en Amerikanismus us em spaate 19. Jarhundert. Si händ ere Jidischdajtsch, aso «Jüdischtüütsch», gsäit. I de Schwyz isch Weschtjiddisch i zwäi Döörffer gredt woorde: z Ändige und Längnau. Si ligged ganz im Nordoschte vom hüttige Kanton Aargau – hischtoorisch gsee imene Gibiet, wo e gmäini Hèrrschaft, aso en äidgnössischs Undertaaneland gsy isch. I de Nööchi isch de wichtig Mèèrt vo Zùùrzi gläge, wo s händ chöne Handel trybe. Ires Jiddisch hät zum Südweschtjiddisch ghöört, wie s Jiddisch vom süüdliche Land Bade und vom Elsis. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche: Dreiseèbahn Schloss Kyburg Marie Hart Landgraes Beblenga Wüeschteross Zäntraalbiblioteek Züri Jane Goodall Badischi Ständeversammlig

Hesch gwisst ... Schtroossabàhn Reims ... dàss ànna 1991 dr Bìrgermaischter vu Reims s’ Projakt fìr a näij Schtroossabàhnnätz gschtoppt hàt, wial d’ Ainzelhandler vu dr Ìnnaschtàdt d’rgeega haftig protäschtiart hann? ... ass d Caroline Farner vyyl kritisiert woore isch, wel si as Frau in ire mediziinische Praxis au Manne bhandlet het? ... dass em Eduard Egger dr Kunschtbetrib z Paris nid gfallä hed u Minchä fir ins gmiätlicher gsi isch? ... dàss s’ Biogrààfisch-Bibliogrààfisch Kìrchaläxikon mìt ìwwer 20.000 Àrtìkel ìwwer g’schtoorwana Pärsoona s’ wìchtigschta biogrààfischa Informàzioonskwalla ìwwer Litt vu dr Kìrcha- un Filosofiigschìcht ìsch? ... ass d Heike Heubach di eerscht gheerloos Bundesdaagsabgoordneti isch? ... dass dr Jacques-Richard Chéry sini Bilder i sire Tankstell usgstellt hät?

Nochrichte rund um di alemannische Dialäkt: 11. Mai 2024: Über Mundart Literatur schaffen (Badische Zeitung) Interkantonale Verständigungsprobleme (St. Galler Tagblatt) 10. Mai 2024: Genderneutrale Sprache (SRF) 9. Mai 2024: Antworten auf Ihre Mundartfragen! (SRF) Wenn Ambixli vom Bonggi den Hixi kriegen (Tages-Anzeiger) Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

20. Mai Wältdag vu dr Imme Osttimor 1498: Dr portugiesisch Entdecker Vasco da Gama chunnt bis uf Indie un landet z Calicut. 1838: Dr Johannes Niederer grindet z Gämf dr Grütliverein as Diskussionsverain fir Handwärchsgselle. 2002: No 24 Johr Bsetzig dur Indonesie un drei Johr Verwaltig dur d Verainte Natione wird Oschttimor (Bild) as „Republica Democratica de Timor-Leste“ unabhängig. 2006: D Hardrock-Band Lordi gwinnt as erschti finnischi Band z Athen dr Eurovision Song Contest.

Näbeprojäkt: Werterbuech (Wiktionary) Textsammlung (Wikisource) Lehrbiecher (Wikibooks) Spruchsammlung (Wikiquote) Reisefierer (Wikivoyage)

 Schweschterprojäkt

Meta-Wiki Koordination

Commons (d’Allmänd) Mediesammlung

Wikidata Datebank

Wikimedia Incubator Bruetkaschte fir neji Projäkt

Wikispecies Arteverzeichnis

Wikiversity Freji Lehrmatrialie

Kontaktufnaam: Kontakt – Impressum – Press – Andri Sprooche Wikimedia-Foundation – Wikimedia Deutschland e.V. – Wikimedia CH - Wikimédia France