Text:August Lustig/A. Lustig Sämtliche Werke: Band 1/Ne Dorfschüel.
Schüelmeister (allei, fir sich).
Wo sin die Büewe wieder hit?...
Se sin doch sicher duss un rase
Un renne-n-as wie wilde Hase...
Ans lehre denke sie gwiss nitt,
Das isch ene ganz einerlei...
Un so geht d'schönste Zit verlore!...
Kopf hàn se-n-Alle, härt wie Stei,
Un hàn se noch so grosse-n-Ohre,
Se höre doch nitt, was me sàit...
Nei, sicher, 's isch doch g'wiss kei Freid,
Schüelmeister z'si, 's isch nitt üsz'halte!
Ne Saühirt hat's jo besser noch...
So Büewe ka me gar nitt halte!
Doch still, do kunnt jetz Einer doch...
(Dr Fonsi kunnt ine; er hat e gross Stück Brod un isst
un wünscht e güeter Morge.)
Ah! dü bisch's, Fonsi! was git's hit?
Hasch dü's nitt känne d'heim verzehre,
Di Brod... me kunnt in d'Schüel, fir z'lehre
Un nitt, fir z'esse... her nur mit.
(Er nimmt's em.)
Fonsi (fangt a z'grine).
O Herr Schüelmeister!... o mi Brod!...
's isch druf so güeter siesser Anke...
Schüelmeister.
Hoff' nimmig druf... 's isch kei Gedanke...
(fir sich)
Das isch fir mine Hiener...
(züem Seppi, wo jetz ine kunnt)
Z'spot
Bisch dü hit, Seppi, as wie immer,
De bisch e Tagdieb halt, e schlimmer...
Was hasch do?... zeig di Bumbelsack,
's sin dirre Zwàtschke glaüb, e Pack?...
Nur her mit un versteck mr keine!
So, jetz kasch geh, de weisch ganz wohl,
Ass Kein in d'Schüel nit bringe soll.
(D'andere Büewe sin derwilst ine ku.)
Ihr sin üsg'hungert, wott me meine,
So hàn ihr immer d'Säck voll Dings,
Flink jetz an Platz, ihr Büewe z'àmme,
's isch spot, ihr sotte-n-eüch g'wiss schàmme!...
Zeig, Edi, ruck e wenig links,
Ass ich di sieh ; so, jetz ufpasst!
Un schwàtze nitt, sunscht git's uf d'Hose,
Ihr wisse-n-ass mi Stock nitt spasst
Mit dàne, wo nitt recht thien lose!...
Mr wànn e wenig d'Biwle nàh,
Das ka nur bringe güete Frichte...
Zeig, Veri, weisch dü noch die Gschichte
Vom Jonas?... was isch mit em g'schàh?...
E Wahl... ?
Veri (wiederholt).
E Wahl...
Schüelmeister.
E Wahlfisch hat...
Veri (wiederholt).
E Wahlfisch hat...
Schüelmeister (ungeduldig).
Kunnt's jetz bol üse?...
Was hat er, zeig, ich ha jetz satt,
's wird dir glich eins um d'Ohre züse.
Veri (àngstlig).
Er hat... e Wahlfisch awe g'schluckt...
Schüelmeister (zornig).
Dü Dummkopf! ... g'wiss, dü bisch verruckt!
Wie ka-n-er ebbes awe schlucke,
Wo zehmol grosser isch as er?...
Ich möcht dr grad ...
(er lipft dr Stock)
d'Hand thüet mr zucke!...
Zeig, Toni, sag dü's besser her:
E Wahl...?
Toni (wiederholt).
E Wahl...
Schüelmeister.
Witt's jetz glich sage!
Müess ich dr's ebbe-n-üse schlage?...
Toni (schnell).
E Wahlholz hat er awe g'schluckt!...
Schüelmeister (zornig).
Dü Esel!... zeig', wo isch das druckt...
E Wahlfisch denn, hättsch sage solle,
Hat ihn verschluckt, derno wàr's recht.
(Dr Edi kunnt ine.)
Oho! wo kunnsch dü her, dü Dolle,
So spot?...
Edi.
Herr Lehrer, ich ha miesse warte...
Schüelmeister.
Uf was?... Was sin jetz das fir Arte?...
Edi.
Biss ass dr Butter g'macht gsi isch...
Schüelmeister (brüst uf).
Zeig, kumm do ane-n-an mi Tisch,
Ich will dich dasmol lehre springe,
So Butter hasch noch keiner g'ha...
Edi (kuunt fire. Dr Schüelmeister lipft dr Stock ).
Fir ihn dr Fraü Schüelmeistre z'bringe,
Ha-n-ich ne doch z'erst miesse ha...
Schüelmeister (losst dr Stock sinke; frindlig).
Ja so, derno isch's güet, mi Schatz,
De hättsch mr's jo glich känne sage,
Ich hatt dich schier unschuldig g'schlage!...
Gang sitz nur schön jetz an di Platz.
(züe de Büewe)
Ich ha eüch gestert o noch g'lehrt
Üsfiehrlig, wie ne Geist isch b'schaffe;
Zeig, Hans, hasch dü das recht ag'hört...
Was thüesch mi so verdutzt agaffe?...
Wie viel Haüpteigeschafte hat er?...
E Geist hat zwei...?
Hans (wiederholt).
E Geist hat zwei...
Schüelmeister.
Zeig, Güschti, dü... er hat?...
Güschti.
Zwei Bei...
Schüelmeister (zornig).
Dü bisch mr jetz o noch e glatter!...
E Geist hat weder Bei noch Fleisch!
De bisch e-n-Ochs, ass dü's nur weisch...
Ich schla di lahm noch, uf mi G'wisse,
D'Haüpteigeschafte will i wisse...
Ne Geist isch erstens?... zeig jetz, Franz,
Weisch dü das besser as dr Hans?...
Ne Geist isch erstens un...?
Franz:
Unnöthig...
Schüelmeister:
Was sàisch, dü Tropf... worum nitt gar!
Nutzt's denn gar nit, wenn ich eüch predig?...
E Geist isch erstens unsichtbar
Un zweitens, Nazi, iwer...?
Nazi:
triwe,
Un zweitens iwertriwe...
Schüelmeister:
Was?...
Dü Eselskopf, wo steht das g'schriwe?...
Gàn Achtung, Büewe, merke das:
Dr Erst, wo ebbes thüet vergesse,
Dem thüe-n-i jetz dr Stock amesse...
E Geist isch zweitens iwerall:...
Wo isch e Geist, Hans?
Hans.
Iwerall.
Schüelmeister.
Güet, Hans; das heisst mit andre Worte:
E Geist, dà isch an alle-n-Orte...
Franz, isch er o in eürem Stall?
Franz:
Jo...
Schüelmeister:
Un in eürem Keller, Hangi?
Hangi.
Jo...
Schüelmeister.
Un uf eürer Bühne, Schangi?
Schangi.
Jo...
Shüelmeister.
Schön, un er isch eweso
In eürern Bachofe-n-o,
Gàll, Verle?
Verle.
O nei, Herr...
Schüelmeister (unterbricht ne).
Was hör i?...
Was nei?... gib Achtung, was de sàisch
Un trib mi nitt in d'Hitze, Veri,
Ich spass nitt mit dr, denn de weisch,
Ass ihr do letschthi g'metzget hàn,
Doch ohne mir e Wirstle z'bringe ...
Mi Herz hàngt grad nitt an so Dinge,
An irdische... wenn's d'Kinder gàn,
Thien sie mr ihre Dank abstatte,
Nur wege dem als macht's mir Freid...
Ich ha dich siter uf dr Latte
Un wart nur uf e Glegeheit...
Drum Achtung jetz uf dine Worte,
Ne Geist, dà isch an alle-n-Orte,
Isch er denn nitt, denk jetz recht no,
In eüerm Bachofe-n-o?...
Veri (àngstlig).
Eh nei, Herr...
Schüelmeister (zornig).
Wart, jetz geht's dr schlecht,
Ich will di Stättkopf dir istriche...
(er springt uf ne züe un prügelt ne dure)
Ich schla jetz druf un thüe nitt wiche,
Bis ass de « jo » sàisch!... 's g'schieht dr recht!...
Veri (schreit).
Herr je, Herr je, 's ka jo nitt si!
Schüelmeister (rasend).
Worum, dü Esel!... dü Rindvieh!...
Ich bring di um de thàtsch's verdiene!
Veri (klàglig).
Mr hàn jokei Bachofe niene! ...
Schüelmeister (losst dr Stock sinke).
Ihr hàn kein?... hättsch's denn eher g'sàit,
So hättsch die Streich nitt alle z'àmme!
(fir sich)
's macht nit... er ka's fir's Metzge nàmme,
Ich ha's em doch scho lang notràit .....
(züe de Büewe)
Mr hàn o g'redt noch 's letschte Mol
Un g'lese dert in mim Kalànder
Vo Thierer üs de heisse Lànder,
Ne Jeder vo-n-i b'sinnt si wohl?...
Haüptsàchlig hà mr mit de-n-Affe
Am allermeischte glaüb g'ha z'schaffe...
Zeig, Peter, sag jetz dü mr doch,
Was sin's fir Sorte, b'sinnsch di noch,
Wo in de Lit am meischte gliche?...
Peter (schnell).
D'Mülaffe un d'Teigaffe!
Schüelmeister (zornig).
Was?....
Kei Larifari!... merk dr das...
Sunscht thüe-n-ich dir se glich istriche!...
Das sin jo keine rechte-n-Affe...
Peter.
Doch, doch, 's sin...
Schüelmeister (unterbricht ne).
Schwig still, oder 's git!...
Hättsch gestert anstatt umez'gaffe
Nur g'lost, thàtsch das nitt sage hit...
Peter (stättig).
Wenn ich scho umenander gaff,
So sin's doch d'rechte, ich wott schwöre,
Wie vielmol ha-n-ich sage höre:
« Das isch jetz doch e rechter Aff. »
Schüelmeister (zornig).
Wart, ich will di jetz mache z'schwige
Un d' Affe lehre z'kenne gà!...
(er lipft dr Stock)
Kanallie, soll i dir ufgige
Fir di bös Mül?... recht thàt's dr g'schàh!...
Zeig, Fonsi, was git's jetz dert hinte?
Ihr schwàtze glaüw i d'ganze Zit
Un gàn nitt Acht un höre nit?...
Doch wart, ich will di jetz scho finde...
Zeig, sag mr, git's o Affe do?...
Gib awer Achtung, denk z'erscht no,
De weisch, mr hàn's g'sàh im Kalànder,
Me findet nur in heisse Lànder...
Fonsi.
In unserm Dorf hat's o genüe...
Schüelmeister (hitzig).
Pass uf, was d'sàisch, denn uf mi G'wisse,
Ich los jetz nimmig lang so züe...
Wo sin se, zeig, das möcht i wisse?...
G'schwind, oder 's Meerrohr kunnt dr z'Theil!...
Fonsi (fangt a z'grine).
Mi Vater thüet doch vielmol sage,
Dr Nochber heb Mülaffe feil...
Schüelmeister (decouragiert).
Ich möcht eüch alle grad verschlage!...
Dumm sin 'r as wie Gànsedràck,
Me mag i noch so nàh in d'Klemme...
Gehn, rüme-n-eüer Sach eweg
Un mache-n-ass 'r üse kämme.
E Wort noch, un vergesse's nitt
Un passe nur recht uf jetz Alle,
Ihr thien mr 's nàchste Mol dr G'falle
Un bringe Nuss' un Aepfel mit,
Fir z'àmme z'rechne... thien's d'heim sage...
Ihr brüche se nimm z'ruck als z'trage...
Im Fall dr Noth thien's Eier o,
Wie mehr wie liewer, denn eso
Thüet's uns zu grosse Zahle fiehre
Un grad die hà mr noch z'studiere.
So, gehn jetz un vergesse nitt,
Was ich eüch alles g'sàit ha hit.