Tarḫund

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Witergleitet vun Tarhunz)
de „Tarhunza vom Wingert“; Felsrelief von İvriz

De Tarhund (Nominativ: Tarhunz) und spööter au Tarhunza isch de luwischi Wettergott. Er werd au „Tarhund vom Himmel“ gnennt. Em entsprecht de hethitisch Wettergott Tarhunna.

De Tarhund gitt em König Macht, Muet und lauft em im Chrieg voruus und gitt em de Siig. En Gegner verschmetteret er mit sim Bieli. Em wered Vech, Schööff und Gazele gopferet. De wichtigsti Tempel vonem isch z Aleppo gstande.

I de Bronzezitt isch er au as Tarhund pihassassi "Tarhunz vom Glanz/Blitz" vereert woore, und de persönlichi Gott vom Hethiterkönig Muwattalli II. gsii. De luwisch Biname isch spööter as Pegasos vo de Grieche entleent wore, e Flögelross, wo de Blitz und Dunner vom Zeus trait.

E bsundrigi Form isch de Tarhunza vom Wingert, wo sin Aspekt vo de Fruchtbarkait darstellt. So sait e luwischi Inschrift: »Und vill isch vom Himmel obenabechoo und vill isch vo den Erde uneufechoo.«

Wie bi villne Wettergötter gits au vom Tarhund de Mythos vom Champf miteme Traach. Zwoor gits kai luwischi Tegscht dröber, aber e Relief us Malatiya zaigt en, wiener miteme Traach chämpft.

Vom Tarhunz gits öber sechzg neohethitischi Relief und e paar Statue. Er werd as e bärtige Maa miteme Zopf und Helm dargstellt. Trääge tuet er e churze Rock, Gürtel und e Schwert. I de Rechte schwingt er e Bieli und i de Lingge hett er e Blitzbündel. Mengisch stoot er ufeme Stier. De „Tarhunza vom Wingert“ het degege Wiitrübel und Chornääri i de Händ. D Verbindig vo Chorn und Wii isch bi de Luwier e gängis Symbol för di vegetativi Fruchtbarkait. So werd d Gartegöttin Maliya imene Wingertritual „Muetter vo Wii und Chorn“ gnennt und d Chorngöttin Kumarma werd hüüffig zäme mitem Wiigott Tipariya gnennt.

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Manfred Hutter: Aspects in Luwian Religion. In: H. Craig Melchert (Hrsg.): The Luwians (= HdO 1,68). Brill, Leiden 2003, ISBN 90-04-13009-8, S. 211–280, besonders S. 231f.