Öschtrychischi Boschtleitzaalè

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Chartè vo dè Bostleitzaalregionè z Öschterrych
Detaillyrti Chartè vo dè Boschtleitzaalregionè

Z Öschterrych sin d Boschtleitzaal vyrschtellig un i dè Aaschrift toujours nit chürzt aazgää. Si sin am 1. Jänner 1966 vo dè Generaldirektion für d Boscht- un Telegraphèvowaltung ygfüürt worrè. Jeddi Boschtleitzaal kennzeichnèt è Boschtamt. D Uussaag vo dè Boschtleitzaal isch also übber dè Boschtort usè gangè un hèt sich au uff è bschtimmts Aanaamè-, Abhol- odder Zuèschtell-Bostamt bezogè. Dõdemit isch es zur Reglè worrè, dass für è Stadt mit è baar Boschtämter au è baar Boschtleitzaalè goltè hèn.

Sit Septembér 2009 bschtòt uff dè Websitè vo dè Öschterrychischè Boscht AG d Möglichkeit, mittels èrè detaillyrtè Online-Suèchfungtion nõch Boschtleitzaalè un dè dèzuèghörigè Ortschaftè mit irè „Bschtimmungsörter“ z suèchè; für d Suèchi innerhalb vo größerè Städt isch sèlli abber kaum bruuchbar. Ußerdèmm stön aktuèlli Lischtè vo allnè Boschtleitzaalè (inkl. Boschtfach- un Sondernummèrè) bzw. allnè Ortschaftè (inkl. PLZ un Bschtimmungsort) als Excel-Tabellè zum koschtèfreyè Download parat.[1]

Vorgschichtè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dütschi Boschtleitzaalèchartè, Stand 1943

Schu ab 1941 hèt s diè rychsdütschi Boschtleitzaal 12a un 12b für Öschtrych gää, wo anno 1938 mit èm Dütschè Rych zämmè gangè isch.

Nummèrè vum Leitgebièt Boschtleitgebièt umfassèt d Rychsgauè
12a Alpè- un Donau-Rychsgau Oscht Gau Wyn, Gau Nidderdonau, Gau Steiermark
12b Alpè- un Donau-Rychsgau Wescht Gau Kärntè, Gau Obberdonau, Gau Salzburg, Gau Tyrol-Vorarlbärg

Sischtematik[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Gliderung[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Chartè vo dè Brièfzentrè vo dè Öschterrychischè Boscht
  • Diè èrscht Stell vo dè Boschtleitzaal git d Leitzonè, also d Region aa.
  • Diè zweit Stell definyrt s Leitgebièt, wo zmeischt zweischtellig gmeinsam mit dè èrschtè Stell aagää wörd.
  • Diè dritt Stell zeigt di Leitschtreggi aa, wo d Boschtstüggle bim Dransport mit dè Baan odder mit èm Auto nämmèd.
  • Diè vyrt Stell git dè Leitort, also s konkrete Boschtamt aa. Jeddèrè Boschtfilialè isch dõdemit è eigèni Boschtleitzaal zuèdeilt.

I dè Leitzonè 1 (Wyn) kennzeichnèd diè zweit un dritt Stell d Boschtleitzaalè vo dè jewyligè Gmeindsbezirk (z. B. 1030: 3. Bezirk, 1120: 12. Bezirk) un a dè vyrtè Stell stòt dè Leitort (Boschtfilialè) im jewyligè Bezirk.

Uusnaamè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S git abber Uusnammè vo sèllèrè Reglè, wo dransporttechnisch begründèt sin, bsunders bi Ortschaftè a dè Bundesländergränzè. Asè hèt zum Byschpill diè obberöschtrrychischi Gmeind Weyer d Boschtleitzaal 3335, well si vom nidderöschterrychischè Gebièt mit Boscht belifèrèt wörd. Dè steirisch-nidderöschterrychische Gränzort Dauché am Wechsel hèt è burgèländischi Boschtleitzaal (7421), well er bi dè Vogaab vo sèbbèrè Boschtleitzaal mit èm Ort Dauchè i dè burgèländischÈ Gmeind Mariasdorf vowechslèt worrè isch.

Dè Flughaffè Wyn-Schwechat, wo z 2320 Mannswörth in Nidderöschterrych lyt, hèt d Boschtleitzaal 1300, obwoll er uff èm Bann vo dè Gmeind Schwechat (Boschtleitzaal 2320) stòt. Z Wyn hèt d UNO-City d Boschtleitzaal 1400, obwoll sich sèlli im 22. Bezirk (PLZ 1220) dèheim isch. Bis Septembér 2011 hèt au s Austria Center Vienna, ebbèfalls im 22. Bezirk, mit dè 1450 è eigèni Boschtleitzaal.

Diè beidè öschterrychischè Zolluusschlussgebièt Jungholz in Tyrol un s Chlywalserdal z Vorarlbärg vofüègèd als Zollaaschlussgebièt vo Dütschland sowoll übber è vyrschtelligi öschterrychischi wiè au übber è füüfschtelligi dütschi Boschtleitzaal, wo uff sèbbi lutet:

Ortsnammè Öschterrych Dütschland Dütschland (altes PLZ-Sischteem bis 30. Juni 1993)
Jungholz 6691 87491 8965
Riezlern 6991 87567 8984
Hirschegg 6992 87568 8985
Mittelbärg 6993 87569 8986

Bsunderi Boschtleitzaalè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S eksischtyrèd öppè 400 bsunderi Boschtleitzaalè. Zuè sellnè zellèd Boschtleitzaalè für s Vodeilzèntrè (z. B. 1000 Wyn), Uuslandszentrè (z. B. 4005 Linz), 286 PLZ für Boschtfächer (z. B. 4021 Linz), Großkundè (z. B. 1136 Wyn für dè ORF, 8036 Graz für s LKH-Universidätsklinikum Graz, 8012 Graz für Neckermaa-Vosand) odder 1500, 1502 un 1503 für Fäldboscht im Raamè vo dè UNO-Friddenstruppè.

D Boschtleitzaal 1008 isch dè Riißwolf vo dè öschterrychischè Boscht. Sendungè mit èm Vomèrk „Retouren an Postfach 555, 1008 Wien“ wörrèd bi nèrè Retourè im nägschtè Vodeilerzèntrum uusgschiddè un vonichtet.[2][3] D Boschtleitzaal 1350 isch defür dènkt, Rüggläufer im Uffdrag vo Massèvosender yzsammlè.[4]

Änderungè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Wèg èm Zuèmachè vo Boschtämter sin sit 1999 öppè 50 Boschtleitzaalè nǜmmi vogää gsi. Anderersits sin auch übber 100 neui kreyrt worrè. Dõdemit hèn d Gmeindé, wo niè è Boschtamt ghaa hèn, d Möglichkeit, sich è eigèni PLZ zuèdeilè z lõ. Durch d Volagerung vo dè Zuèschtellung a regionali Zuèschtellbasè chönnèd au Gmeindè, wo bishèr è baar Boschtleitzaalè ghaa hèn, jetzt mit èrè einheitlichè PLZ uusgschtattet wörrè.

Mit Gmeindsfusionè, wo mèngmòl sogar Bezirksgränzè voschièbèd, änderèd sich zmindescht d Zämmèhäng zwǜschè dè Boschtleitzaalè un Gmeindsgränzè.

Uusschprõch[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bim Uusschprèchè von èrè Boschtleitzaal wörrèd meischtens zèrscht diè èrschtè beidè Stellè als Zaal un dènõch diè letschtè beidè Stellè als Zaal gnennt. (z. B.: 1011 Wyn = zehn-elf Wyn, 3333 Böhlerwärch = dreièdryßg-dreièdryßg Böhlerwärch, 9900 Liènz = nüünènünzg-null-null Liènz)

Sonderbrièfmarkè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Yfüürung vo dè neuè Boschtleitzaalè am Aafang vum Johr 1966 isch wiè è bedütsams Ereignis aagluègt worrè, sèllèwäg hèt diè Öschtrychischi Boscht uss sèllèm Aalass è Sonderbrièfmarkè usègää, wo am 14. Jänner vo sèllèm Johr zèrschtmòl usègää worrè isch. Si zeigt uff gäälem Grund è eifachi, grau-wyyßi phǜsischi Chartè vu Öschtrych, wo d Leitzonèziffèrè vo dè Boschtleitzaalè mit èrè rotè Schrift un drei Püngtle nõch dè geographischè Regionè aagordnèt sin. Dè Nennwärt isch 1,50 Schilling gsi, wa im gängigè Wärt dörtzmòl entschprochè hèt.[5]

D Ufflaag abber hèt sich uff 30 Mio. Stugg beloffè, wa öppè im Zeefachè vo dè üblichè Ufflaagèhöchi von èrè Sondermarkè glych chò isch.[6] Dè Entwurf isch vom Karl Geßner chò. Dõdemit isch für dè Gebruuch vo Boschtleitzaalè gworbè worrè un d Zonè-Nummeryrung iiluschtryrt worrè.

Boschtvokeerschartè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Au z Öschterrych hèt s è offizièlli Landchartè (mit Logo vo dè Boscht, vom Volaag Freytag & Berndt, mit Neuufflaagè bis öppè 1988) mit allnè Boschtleitzaalè, -zonè un -gebièt gää, d Boschtvokeerschartè vo Öschterrych. Si isch als Nõchdrugg widder uff Bapyr z chriègè.[7]

Literadur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Nikolaus Lappin, Bonn: Postleitzahlen im In- und Ausland, i dè ZPF 14/68, S. 546

Einzelnõchwys[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. ↑ Postlexikon - Post AG. Archiviert vom Original am 1. Dezember 2017; abgruefen am 24. November 2017.
  2. ↑ Dè Selfmailer (Memento vom 20. Juni 2012 im Internet Archive), Homepage vo dè Boscht
  3. ↑ Wenn Post direkt in Papiermüll wandert. (Memento vom 14. Augschte 2018 im Internet Archive) In: wien.orf.at, 1. Februar 2012
  4. ↑ Sponsoring.Post - Post AG. Archiviert vom Original am 1. Dezember 2017; abgruefen am 24. November 2017.
  5. ↑ PhilaWiki Artikel. Archiviert vom Original am 1. Dezember 2017; abgruefen am 24. November 2017.
  6. ↑ Michel Österreich-Spezial 2003/04, Münchè: Schwanebärger Volaag 2003 (Brièfmarkèkatalog).
  7. ↑ Öschterrych Boschtleitzaalècharté, Detailaasicht (Memento vom 14. Augschte 2018 im Internet Archive), Volaag Bacher, bacher.de, abgruèfè am 14. Auguscht 2018.

Weblinggs[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Postleitzahlenkarten von Österreich – Sammlig vo Multimediadateie
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Postleitzahl_(Österreich)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
Vun "https://als.wikipedia.org/w/index.php?title=Postleitzahl_(Österreich)&oldid=941671"