Neufchâtel-sur-Aisne
| Neufchâtel-sur-Aisne | ||
|---|---|---|
| ||
| Region | Hauts-de-France | |
| Département | Aisne | |
| Arrondissement | Laon | |
| Kanton | Villeneuve-sur-Aisne | |
| Kommünàlverbànd | Champagne Picarde | |
| Koordinàte | 49° 26′ N, 4° 3′ O | |
| Heche | 56–119 m | |
| Flech | 2,86 km2 | |
| Iiwohner | 420 (1. Jänner 2020) | |
| Bevelkerungsdicht | 147 Iiw./km2 | |
| Code Postal | 02190 | |
| INSEE-Code | 02541 | |
| Website | neufchatel-sur-aisne.fr | |
| Dialäkt: Milhüüserdiitsch |
Neufchâtel-sur-Aisne 
[nøʃatɛl syʁ‿ɛ(ː)n](info) ìsch a frànzeescha G’mainda mìt 420 Iiwoohner (Schtànd 1. Januar 2020) ìm Département Aisne ìn dr Regioon Hauts-de-France. Sa g’heert zem Arrondissement Laon un zem Kàntoon Villeneuve-sur-Aisne.
wu dr Nàmma haar ìsch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ìm Làuif vu dr G’schìcht hàt sìch dr Dorfnàmma-n-asoo uff Làtiinisch un Àltfrànzeesch, schpeeter uff Frànzeesch äntwìckelt:[1]
- Novum-Castellum (ànna 741)
- Novum-Castrum (um 1050)
- Nuefchastel (ànna 1268)
- Neufchastel (ànna 1320)
- Neufchastel-seur-Aisne (ànna 1325)
- Sancta-Crux-de-Novo-Castro, Sanctus-Nicholaus-de-Novo-Castro (ànna 1340)
- Nuefchastel-sur-Ayne en la comté de Roucy (ànna 1344)
- Novum-Castrum-super-Auxonam (ànna 1362)
- Nuefchastel-sur-Aixne (ànna 1367)
- Neufchastel-sur-Aixne (ànna 1416)
- Nuefchastel-sur-Axone (ànna 1457)
- Noefchastel (ànna 1479)
- Nœufchastel (ànna 1493)
- Neuschatel (ànna 1663)
- Neufchastel-en-Picardye (ìm 18. Joohrhundert)
- Nazelle (ànna 1780)
Dr Nàmma Neufchâtel schtàmmt vu da Oïl-Wärter neuf un chastel un bediitet „näi b’fäschtigt Dorf“ odd’r gààr uff Diitsch „Näijaburg“.[2]
D’ Dorfbewoohner nännt m’r Neuchâtelois [nøʃatɛlwa](info) (fìr d’ Manner) un Neuchâteloises [nøʃatɛlwaz](info) (fìr d’ Fràuija) uff Frànzeesch.[3]
wu ’s lììgt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
D’ G’mainda Neufchâtel-sur-Aisne lììgt 20 Kilomeeter neerdlig vu Reims àn dr Mìndung vu dr Retourne ìn d’ Aisne un Aisne-Sittakànààl, wo ìm noochberliga Ardenna-Département àls Ardennakànààl ìn Rìchtung Maas witterfiahrt. Ìm Süüda làuift s’ G’maindagebiat bis ìns Tààl vu dr Suippe.[4]
Umgaa wìrd Neufchâtel-sur-Aisne vu da Noochberg’mainda Évergnicourt ìm Norda, Brienne-sur-Aisne ìm Oschta, Pignicourt ìm Süüda, Villeneuve-sur-Aisne ìm Süüdwäschta un Wäschta so wia Proviseux-et-Plesnoy ìm Nordwäschta.[4]
G’schìcht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Unter’m Ancien Régime ìsch Neufchâtel-sur-Aisne dr Hàuiptort vum nàmmensgliicha reemisch-kàthoolischa Dekànààt gsìì, wo zem Arzdekànààt Laon un zem Bìschtumm Laon g’heert hàt.[5]
wia sìch d’ Beveelkerung äntwìckelt hàt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]| Joohr | 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2015 | 2022 |
| Iiwoohner | 434 | 455 | 427 | 403 | 483 | 492 | 452 | 420 | 423 |
| Kwalla: Cassini un INSEE | |||||||||
wàs doo z’ sah ìsch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- d’ reemisch-kàthoolischa Poolikìrìch (église Saint-Paul). Àm 14. März 2024 ìsch sa dur a Brànd b’schaadigt worra: D’rbii ìsch s’ Dàch gebrännt worra, un s’ G’wälb ìsch zammakäjt.[6][7][8][9][10]
- s’ Kriagerdankmool vum Äärschta Waltkriag
- s’ Dankmool, fìr d’ Wììderschtàndskampfer vum Zwaita Waltkriag eehra
- s’ Dankmool zem Offiziar Émile Driant[3]
- zitter Nowamber 2008 ìsch ìm Rothüüs vu Neuchâtel-sur-Aisne a Müsee, wumm’r vììl ìwwers Laawa vum Offiziar Émile Driant kààt larna. S’ Müsee wìrd vu’ma Verain verwàlta.[3]
-
wämm’r ìm Dorf fààhrt -
wämm’r ìm Dorf fààhrt -
wämm’r ìm Dorf fààhrt -
wämm’r ìm Dorf fààhrt -
wämm’r ìm Dorfzäntrum fààhrt -
wämm’r ìm Dorf fààhrt -
d’ Poolikìrìch -
ìm Kìrchaschìff -
s’ Rothüüs -
s’ ehamooliga Gàschthüüs „Le Relais“ -
s’ Kriagerdankmool -
d’ Retourne z’ Neufchâtel-sur-Aisne
_%C3%A9glise.JPG)
_Mairie.JPG)
_Monument_aux_morts_groupe_de_r%C3%A9sistance.JPG)
wìchtiga Litt üss’m Dorf
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- dr Politiker Jean Louis Théodore Mennesson-Tonnelier (1789–1875), wo zwìscha 1848 un 1849 Bìrgermaischter vu Reims gsìì ìsch, ìsch z’ Neufchâtel-sur-Aisne uff d’ Walt kumma.[3]
- dr Àrmeeoffiziar Émile Driant (1855–1916), wo ìm Äärschta Waltkriag geteedet worra-n-ìsch, ìsch àui doo uff d’ Walt kumma gsìì.[3]
Pàrtnerschàft mìt’ra àndra G’mainda
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Zitter 1996 ìsch a G’maindapàrtnerschàft zwìscha Neufchâtel-sur-Aisne un Vacherauville ìm Département Meuse.[11]
Lüag àui
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Weblìnks
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Neufchâtel-sur-Aisne – Sammlig vo Multimediadateie- d’ Websitta vu dr G’maindaverwàltung (frànzeesch)
- Schtàtistik züa dr G’mainda Neufchâtel-sur-Aisne biim INSEE (frànzeesch)
- Informàzioona züa dr G’mainda Neufchâtel-sur-Aisne ìn dr Dààtabànk vu dr LdH/EHESS/Cassini (frànzeesch)
Ainzelnoohwiisa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Auguste Matton: Dictionnaire topographique de l’Aisne. Pàriis 1871, S. 196 (französisch, cths.fr [abgerufen am 27. März 2025]).
- ↑ Ernest Nègre: Toponymie générale de la France. Droz, Gämf 1998, S. 1462 (französisch).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Neufchâtel-sur-Aisne ìn dr frànzeescha Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ 4,0 4,1 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Neufchâtel-sur-Aisne ìn dr hoochdiitscha Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ Auguste Longnon: Pouillés de la province de Reims. Pàriis 1908, S. 101–103 (französisch).
- ↑ Une église de l’Aisne, à la frontière de la Marne et des Ardennes, en feu: la toiture et la charpente ravagées. In: L’Union. 14. März 2024, archiviert vom Original am 30. November 2024; abgruefen am 27. März 2025 (französisch).
- ↑ Matti Faye: VIDÉO. D'importants dégâts après l'incendie de l'église d'un village. France 3 Grand Est, 14. März 2024, archiviert vom Original am 8. September 2024; abgruefen am 27. März 2025 (französisch).
- ↑ Lena Malval: "C’est Notre-Dame en plus petit" : remettre en état son église incendiée, un chantier coûteux pour le village de Neufchâtel-sur-Aisne. France 3 Grand Est, 23. Oktober 2024, archiviert vom Original am 7. November 2024; abgruefen am 27. März 2025 (französisch).
- ↑ Pénélope Milan: Incendie de l’église de Neufchâtel-sur-Aisne: de gros dégâts, l’orgue et les œuvres liturgiques sauvés. In: L’Union. 15. März 2024, archiviert vom Original am 27. März 2025; abgruefen am 27. März 2025 (französisch).
- ↑ Pénélope Milan: VIDEO. Sans toiture depuis sept mois, l’église de Neufchâtel-sur-Aisne enfin protégée des intempéries. In: L’Union. 6. November 2024, archiviert vom Original am 27. März 2025; abgruefen am 27. März 2025 (französisch).
- ↑ Pérennité du jumelage avec Neufchâtel-sur-Aisne. In: L’Est républicain. 16. Oktober 2019, archiviert vom Original am 17. August 2022; abgruefen am 27. März 2025 (französisch).