Mänchsmììhla (Krütwiller)
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
D’ Mänchsmììhla (uff Hoochdiitsch Mönchsmühle[1] odd’r Münchsmühle[2] uff Frànzeesch moulin des Moines) ìsch a Getraidamììhla z’ Krütwiller ìm Unt’relsàss. Sa lììgt àn dr Zorn uff dr Wingerschamer Schtrooss.
Gschìchta
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D’ Mänchsmììhla-n-ìsch ìm 9. Joohrhundert grìnda worra. Ìm 13. Joohrhundert hann sìe d’ Zischterzianser bnutzt. D’ maischta hìttiga Gebäijer schtàmma wohrschiisnig vum 18., 19. odd’r 20. Joohrhundert. Dr ghàuijta-n-Iigàngstoor üss Sàndschtai ìsch ànna 1730 ärrìchta worra.[3] Ànna 1754 hàt dr Àbt Jacques Gacier d’Auvilliers üss’m Kloschter Neuburg s’ Hàuiptgebäi räschtoriart. Àn dr Frànzeescha Revolution hàt d’ Fàmìlia Diemer d’ Mììhla-n-ìwwernumma. Ànna 1884 ìsch àn dr Mììhla-n-a Brànd gsìì. Sitter 1970 wìrd d’ Mììhla unter’m Nàmma Meckert-Diemer bwìrtschàfta. Doo wara unteràndrem Mahl, Dìnkel, Taig un Breedla hargschtällt.
Ìm Àugischt 2022 ìsch àn dr Mììhla-n-a groosser Brànd gsìì,[4][5] wo s’ greeschta Tail vum Betriib zärschteert hàt.[6] S’ hischtoorischa Gebäi ìsch àbgrìssa worra,[7] un d’ Produkzioon ìsch zittawiis uff Gaiderta verlààgert worra.[8] Ìm Oktoower 2022 ìsch d’ Mììhla wììder gäffnet worra.[9]
Weblìnks
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- a Bschriiwung vu dr Mììhla bii dr Europäische Charta der Zisterzienser-Abteien und -Stätten (frànzeesch, anglisch)
- d’ Mänchsmììhla ìn dr Mérimée-Dàtabànk vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
Ainzelnoohwiisa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Le Moulin des Moines à Krautwiller - Die Mühle der Mönche in Krautwiller. In: Circuit bleu – Côté producteurs. France Bleu Elsass, 7. Dezember 2020, abgruefen am 12. Februar 2023 (elsassisch, hoochdiitsch, frànzeesch).
- ↑ Joseph Brauner (Hrsg.): Archiv für elsässische Kirchengeschichte. 1. Auflage. Sutter & Cie, Rìxa 1926, S. 37 (mgh-bibliothek.de [PDF]): Auf der Münchsmühle (b. Krautweiler) mahlten die Gemeinden Wingersheim, Hohatzenheim und Mittelhausen
- ↑ Porte (IM67006875). In: Base Palissy. Frànzeesch Kültüürminìschterium, 29. März 1994, abgruefen am 13. Februar 2023 (französisch).
- ↑ Mühle in Krautwiller im Elsass in Flammen. In: Baden Online. 5. August 2022, archiviert vom Original am 13. Februar 2022; abgruefen am 13. Februar 2023.
- ↑ Cél. L., F.K.: Krautwiller. Gigantesque incendie au Moulin des Moines, plus de 12 000 m² sinistrés. In: Dernières Nouvelles d’Alsace. 5. August 2022, archiviert vom Original am 24. November 2022; abgruefen am 13. Februar 2023 (französisch).
- ↑ Céline Lienhard: Krautwiller. Incendie au Moulin des Moines : « 95 % de l’usine a été détruite ». In: Dernières Nouvelles d’Alsace. 6. August 2022, abgruefen am 13. Februar 2023 (französisch).
- ↑ Lucy Charpie: PHOTOS - Le bâtiment historique du Moulin des moines démoli après l'incendie. France Bleu, 9. August 2022, abgruefen am 13. Februar 2023 (französisch).
- ↑ Caroline Moreau: Bas-Rhin : le Moulin des Moines redémarre sa production sur un autre site, "ce n’est pas un incendie qui allait nous arrêter". France 3 Grand Est, 22. August 2022, archiviert vom Original am 22. August 2022; abgruefen am 13. Februar 2023 (französisch).
- ↑ Émilie Skrzypczak: Krautwiller. Le Moulin des Moines fonctionne à nouveau. In: L’Alsace. 11. Februar 2023, abgruefen am 13. Februar 2023 (französisch).
Des isch e Artikel oder e Absatz über e regionali Bsunderheit. Er dät no besser wirke, wänn er in dr Dialäktspiilart vu sälere Region gschriibe wär. Ich, dr erscht oder dr Hauptautor vu däm Artikel oder däm Absatz, dät mi freie, wänn eber esach in s lokal Alemannisch ibersetze dät. Schryb bitte i dr Zämmefassig dass du de Artikel i de lokale Dialäkt umänderesch.
Lueg dezue au Froge un Antworte zum Dialäkt. |
Koordinate: 48° 44′ 2,6″ N, 7° 39′ 56,9″ O