Karl Bender
| Dialäkt: Friburgerisch (eltere Stadtdialekt) |
De Karl Bender (eigetlig Franz Karl Andreas Bender; * 21. Dezember 1880 z Lohr; † 20. Februar 1970 z Karlsrue) isch e ditsche Bolitiker (Zentrum) gsii. er isch vu 1922 bis zum 9. April 1933 Owerburgermeischter vu Friburg im Brisgau gsii.
Lewe[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Noch em Gymnasium het de Bender z Friburg, z Berlin un z Heidelberg Jura studiert. Scho mit 28 Johr isch er Burgermeischter vu Bihl wore. Im Erschte Weltkrieg het er de Rang vun eme Hauptmann vu de Reserev ghet. Anne 1919 isch er Minischterialro] im Stuegerter Inneminischterium wore. Drei Johr speter isch er zum Owerburgermeischter vu Friburg gwehlt wore.
De Verwaltigsfachmann Bender het di stedtisch Verwaltig un d Kommunalfinanze reorganisiert un het zum Uusbau vu de Kultur un de Infrastruktur vu de Stadt wichtigi Impuls gee. Anne 1931 isch er wider zum Owerburgermeischter gwehlt wore.
Noch ere systematische Hetz vum NSDAP-Kreisleiter Franz Kerber un dem siinem Kampfblatt Der Alemanne het de Bender am 9. April 1933 sii Amt ufgee. Au d Unterstitzig vum gsamte Stadtrot, vu de Universitetsrektore Josef Sauer, Wilhelm von Möllendorff un vum Erzbischof Conrad Gröber het en nit vu dem Schritt kenne abbringe.[1][2] Deno het de Bender im Kloschter Beire Zueflucht gfunde. Witteri Aagriff hän dezue gfiert, dass au sini Familie d Stadt het mieße verlosse.[3] Scho am 10. April 1933 sin dur de Inneminischter uf Grundlag vu de „Verordnung des Reichspräsidenten zum Schutze des Deutschen Volkes“ d Amtsgeschäfte bis auf weiteres uf de Franz Kerber iwerdrait wore.[4] De Bender het sich speter als Rechtsaawalt z Karlsrue niderglosse. Dert isch er anne 1970 im Alter vu 89 Johr gstorwe.
Ehrige[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Ehredoktorwird vu de Albert-Ludwigs-Universitet fir sini Verdienscht um d Universitetsklinike
- Ehreburgerwird vu de Stadt Friburg (1957)[5]
Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ Am 6. April 1933 het de Der Alemanne in sinere Nummere 96 zum Beispil gschriwe: Herr Oberbürgermeister Dr. Bender, die Mehrheit von Freiburgs Bevölkerung wünscht, daß sie verschwinden. Freiburger Zeitung, 9. April 1933, 2. Blatt, S. 2 [1]
- ↑ lueg au: Oberbürgermeister Dr. Bender beurlaubt. Freiburger Zeitung, 10. April 1933, 1. Morgenausgabe, S. 3 [2]
- ↑ no: Stadtrat in der NS-Zeit. Geschichte des Freiburger Gemeinderats unter dem Nationalsozialismus [3] (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) , Ufruef 9. Januar 2010
- ↑ vgl. Freiburger Zeitung, 12. April 1933, 1. Morgenausgabe, S. 2
- ↑ Ulrich P. Ecker/ Christiane Pfanz-Sponagel (2008): Die Geschichte des Freiburger Gemeinderats unter dem Nationalsozialismus. In: Stadt und Geschichte. Neue Reihe des Stadtarchivs Freiburg im Breisgau, Heft 21, S. 17f. ISBN 978-3-89155-336-7.
Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- Bender, Franz Karl Andreas uf LEO-BW.de („Landeskunde entdecken online“)
- Freiburgs Gemeinderat zur Zeit des Nationalsozialismus (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)
| Vorgänger Emil Thoma |
Oberbürgermeister von Freiburg im Breisgau 1922-1933 |
Nochfolger Franz Kerber |
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Karl_Bender_(Oberbürgermeister)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |