Hans-Joachim Elster

dr Hans-Joachim Elster

Dr Hans-Joachim Elster (* 6. Mai 1908 z Bernburg; † 10. Septämber 2001 z Konschtanz) isch e dytsche Limnolog gsii.

Lääben un Forschig

Dr Elster het an dr Uniwersitete Leipzig, Fryburg un Minche Naturwisseschafte studirt un isch anne 1931 an dr Philosophische Fakultet vu dr Umniwersitet Minche bromowiert wore mit ere Dissertazion iber Heterocope weismanni IHM., ein interessanter Vertreter des Zooplanktons im Bodensee. In dr Zyt vu sym Studium isch er im Wintersemeschter 1925/26 Mitglid vu dr SBV Nordalbingia Leipzig un 1927 vu dr Schwarzburgbund-Verbindig Burschenschaft Vandalia auf dem Loretto wore. Vu 1931 bis 1944 isch dr Elster Laiter vum 1920 grindete Inschtitut fir Seeforschig un Seebewirtschaftig z Langenarge gsii, wun er wichtigi Untersuechige iber Brodukzion, Bstand, Befischig un Erdrag im Bodesee gmacht het (1944). Är het scho sällemol zäme mit dr fascht glychzytig entstande Aastalt fir Bodeseeforschi vu dr Stadt Konschtanz unter dr Laitig vum Max Auerbach zue Brobläm vum Stoffhuushalt vu See gforscht un doderdur scho frie wichtigi Grundlage vu dr spetere limnologische Ekosischtemforschig un dr modärne Limnology glait.

Nodäm er as Soldat dient ghaa het un us dr Chriegsgfangenchaft entloo woren isch, het er ab 1948 di Hydrobiologisch Stazion fir dr Schwarzwald z Falkau glaitet, wu 1946/47 grindet woren un us ere private Initiativ firigangen isch, wäge däm haißt me si au Walter-Schlienz-Inschtitut. Anne 1951 isch dr Elster an dr Uniwersitet Fryburg habilitiert wore. Do hat er as Dozänt fir Zoology, Limnology un Fischereiwisseschaft gleert. Im Johr 1957 isch er usseblangmäßige Brofässer wore, 1962 usserordelige un 1964 ordelige Brofässer. Är het doodermit dr erscht Lehrstuel fir Limnology z Dytschland ghaa un d Stazion isch as Kunsequänz drus in Limnologisch Inschtitut umgnännt wore. Sy Forschigsschwärpinkt sin d See vum Schwarzwald un dr Bodesee gsii, wun er aber allgmani Gsetzmäßigkait drus zoge het. Dodermit hän syni Forschige au internazional gwirkt. Verschideni limnologischi Forschige, Fachdiskussione iber Methode un Vordreg hän en uf Schwede, Egypte, Italie, Kanada, Venezuela un Japan gfiert.

Mit dr finaziälle Unterstitzig vu dr Dytsche Forschigs-Gmainschaft het er im Rame vum Bodese-Brojäkt vu 1960 bis 1966, eme Vorlaifer vu dr hitige Sunderforschigsberaich, d Forschig im Bodesee wider ufgnuu. Dr Elster het si arg fir dr Schutz vum Bodesee yygsetzt, wu dur Abwässer all sterker belaschtet gsii isch, är het au e Hufe Diskussione derzue im Färnsee un im Radio gfiert un in Vordreg un Schrifte fir dr Schutz vu Gwässer argumäntiert. .

Im Spotjohr 1970 isch dr Elster mit syre Forschigsgruppe in e Neiböu umzoge, wu uf sy Iniziativ z Konschtanz-Egg am Bodesee mit Mittel vu dr VW-Stiftig böue woren isch. Dr Elster isch anne 1976 emeritiert wore, het aber no vyl Jor wyter am Inschtitut gschafft. Anne 1981 isch s Inschtitut un dodermit au dr Lehrstuel fir Limnology in d Uniwersitet Konschtanz yyglideret wore.

Dr Elster het verschideni hydrobiologisch-limnologische Schrifteraie uusegee, z. B. s renommiert Archiv für Hydrobiologie. D Uniwersitet Essen het em am 6. Mai 1998, zue sym 90. Geburtsdag, d Ehredokterwird fir syni Verdienscht um d Erforschig un dr Schutz vum Bodesee verlihe.

In syne spetere Johr het er si all mee fi d Verantwortig vu dr Wisseschaft in dr Gsellschaft inträssiet un engaschiert. Är isch langi Johr aktiv Mitglid in dr vum Max Born grindete Gsellschaft fir Verantwortig in dr Wisseschaft gsii, wu ihm mit dr Max-Born-Medaille uuszaichnet het. Bis churz vor sym Dod het er si mit Humanekology, Ethik un Religion bscheftigt. Mit syre letschte Vereffetlichung „Humanökologie und Verantwortung für eine humane friedensfähige Zukunft im 3. Jahrtausend unserer christlichen Zeitrechnung" (1998) het er si fir d „Realisierung eines Pfades in eine humane friedensfähige Zukunft" dur s Zämewirke vu Religion un Naturwisseschaft yygsetzt.

Uusstrahlig

Unter em Elster syre Laitig un karismatische Fierig het s Limnologisch Inschtitut z Falkau un speter z Konschtanz en internazional Aasää in dr Limnology iberchuu un het si zue me Art siddytsche Gegestugg vum Max-Planck-Inschtitut fir Limnology entwiclklet, wo sällemol z Plön (Schleswig-Holstein) glägen isch. Är isch in dr spetre Johr vylmol as Nestor vu dr modärne dytsche Limnology aagluegt wore un het indiräkt no dytli uf d Lehrinhalt vu dr dytschsprochige Limnology im letschte Viertel vum 20. Johrhundert noogwirkt.

Us de ehmolige Assischtänte un Poscht-Doktorande im Limnologische Inschtitut us dr Zyt vum Elster sin verschideni Limnologe un Ekologe gwagse, wu z Dytschland as Brofässer gschafft hän, so dr Jürgen Schwoerbel, wu bis zu syre Pänsionierig 1995 z Konschtanz bliben isch, dr Uwe Tessenow (1977–1997 an dr Uniwersitet Ulm) dr Hartmut Kausch (1980–2004 an dr Uniwersitet Hamburg), dr Winfried Lampert (1980–2006 am Max-Planck-Inschtitut fir Limnology z Plön un dr Bruno Streit an der Uniwersitet Frankfurt).

Ehrige

• Naumann-Thienemann-Medaille vu dr Societas Internationalis Limnologiae (1980)
• Max Born-Medaille fir Verantwortig in dr Wisseschaf (1991)
• Ehredokter vu dr Uniwersitet-Gsamthochschuel Essen (1998)

Uusgläseni Publikazione

• Einige Beobachtungen über das Verhalten der oberen Wasserschichten des Bodensees (Obersee), in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 65. Jg. 1938, S. 167–200 (Digitalisat)
• Zum Problem der quantitativen Methoden in der Zooplanktonforschung. In: Verh. int. Verein. theor. angew. Limnol. 1958. 13: 961-973.
• Beiträge zur Fischereibiologie des Schluchsees und Titisees. In: Mitteilungen des Badischen Landesvereins für Naturkunde und Naturschutz e.V. Freiburg i. Br. 1948-1952. NF_5: 213-225.
• Bodensee-Felchen (Coregonen) im Hochschwarzwald. In: Beiträge zur naturkundlichen Forschung in Südwestdeutschland. 1959. 18: 87-91. (Digitalisat)
• Untersuchungen über den limnochemischen Stoffwechsel der Hochschwarzwaldseen. In: Berichte der naturforschenden Gesellschaft zu Freiburg im Breisgau. 1961. 51: 149-208. (Digitalisat)
• Von der Hydrobiologischen Station für den Schwarzwald in Falkau zum Limnologischen Institut der Universität Freiburg. In: Mitteilungen des Badischen Landesvereins für Naturkunde und Naturschutz e.V. Freiburg i. Br. 1961. NF_8: 13-36. (Digitlisat)
• Stoffhaushalt und Selbstreinigung in Seen. In: Wasser und Abwasser 1971: 9-21.
• Das bisherige Werk Ingo Findeneggs als Beitrag zur Geschichte der theoretischen und angewandten Limnologie. In: Carinthia II. Mitteilungen des Naturhistorischen Landesmuseums fuer Kaernten. Sonderhefte No.(1). 1971: 31: 9-21. (Digitalisat)
• Das Ökosystem Bodensee in Vergangenheit, Gegenwart und Zukunft, in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 92. Jg. 1974, S. 233–250 (Digitalisat)
• Franz Ruttner und die Limnologie seiner Zeit. In: Laufener Spezialbeiträge und Laufener Seminarbeiträge (LSB). 2_1986: 8-14.
• Humanökologie und Verantwortung für eine humane friedensfähige Zukunft im 3. Jahrtausend unserer christlichen Zeitrechnung. Stuttgart 1998, ISBN 978-3-510-65185-6

Literatur

• Winfried Lampert: Professor Dr. Dr. h.c. Hans-Joachim Elster (1908-2001) - In memoriam. In: Archiv für Hydrobiologie. 153, 2002, S. 529–531.
• Jürgen Schwoerbel: Hans Joachim Elster, 1908 – 2001. In: Mitteilungen des badischen Landesverbands Naturkunde und Naturschutz. Neue Folge. Band 18, Nr. 1, 5. November 2002, S. 299–300 (PDF uf ZOBODAT). 

Weblink

• Literatur vu un iber Hans-Joachim Elster im Katalog vu dr Dütsche Nazionalbibliothek