Gazi Yaşargil

Dr Mahmut Gazi Yaşargil (* 6. Juuli 1925 z Lice (kuurdisch Piran), Brovinz Diyarbakır; † 10. Juuni 2025 z Stäfe am Zürisee) isch e diirkisch-schwyzerische Mediziiner, Neurochiruurg un Hoochschuelleerer gsii. Är het zäme mit em Raymond M. P. Donaghy an dr University of Vermont, USA an dr Entwicklig vu dr Mikro-Neurochirurgy mitgwiirkt. Dr Yaşargil het Epilepsy un Hiirntumoor mit sälber entwoorfene Inschtrumänt bhandlet. Vu 1953 bis zue syre Pänsionierig 1993 isch er zeerscht Dokter, no Ooberdokter un speeter Brofässer un Leerstuelinhaaber vum Departmänt fir Neurochirurgy an dr Uniwersiteet Züri un em Uniwersiteetsspitaal Züri gsii. Anne 1999 isch er uf dr Jooresdaagig vum Congress of Neurological Surgeons as „Mann vum Halb-Jorhundert 1950–1999 vu dr Neurochirurgy“ geert woore. Är isch Grindigsmitgliid vu dr Eurasian Academy gsii.

Uusbildig un Karriere

Dr Yaşargil isch e Suun vun eme Staatsaagstellte un ere Mueter us ere alte Istanbuler Familie gsii. Noch em Abituur am Ankara Atatürk Lisesi het er an dr Uniwersiteet Ankara vu 1931 bis 1943 Mediziin studiert. Dr Yaşargil isch druf uf Dytschland gange un het deert 1944/1945 Mediziin an dr Friedrich-Schiller-Uniwersiteet Jena studiert. Im Mai 1945 het er an dr Uniwersiteet Baasel wyter studiert un isch deert anne 1950 bromewiert woore. Är het z Inderlache un z Baasel gschafft un isch schließlig anne 1953 an d Uniwersiteet Züri chuu, wuun er bis zue syre Pänsionierig 1993 gschafft het, unterbroche vu zwai Joor (1965–1967) an dr University of Vermont, wuun er mikrochiruurgischi Tächnike im Dierversuech gleert het.

Ab 1960 isch dr Yaşargil Brivaatdozänt an dr Uniwersiteet Züri gsii, 1969 isch er Assischtänzbrofässer un 1973 Brofässer un Leerstuelinhaaber vum Departmänt fir Neurochirurgy an dr Uniwersiteet Züri as Noofolger vu syym Feerderer Hugo Krayenbühl woore. Doodermit isch er glyychzytig au Diräkter vu dr Klinik fir Neurochirurgy gsii. In dr 20 Joor druf het er im Laboor un in dr Klinik an un mit mikrochiruurgische Tächnike gschafft un het rund 7500 intracraniali Operazioone am Hiirni duuregfiert, bis er 1993 emeritiert wooren isch. Anne 1994 het dr Yaşargil en Ruef as Brofässer fir Neurochirurgy am College of Medicine vu dr University of Arkansas for Medical Sciences z Little Rock aagnuu. Deert het er in dr Mikro-Neurochirurgy, dr Foorschig un in dr Leer gschafft. 2014 isch er in d Dirkei retuur gange. Z Istanbul het er d Laitig vu dr Fakulteet fir Neurochirurgy vu dr Yeditepe Üniversitesi ibernuu.

Zäme mit em Harvey Cushing giltet dr Yaşargil as ain vu dr wiichtigeschte Neurochiruurge vum 20. Jorhundert. Mit syne Entwicklige bi dr mikrochiruurgische Tächnike in dr cerebrovasculeere Neurochirurgy het er s meegli gmacht, ass Paziänte*ne hän chenne iberlääbe, wu me voorhäär gmaint ghaa het, ass me si nimi cha operiere.

Schrifte

Syni chiruurgische Erfaarige het dr Yaşargil in 330 Abhandlige un 13 Monografie bschriibe. Di segsbändig Vereffetlichung „Microneurosurgery“ (1984–1996, Georg Thieme Verlag Stuttgart-New York) isch e Zämefassig vu syne braite Erfaarige un e wiichtige Byydraag zue dr Literatuur vu dr Neurochirurgy.

Privaatlääbe

Är isch syter 1983 mit dr Chrankeschweschter Dianne Bader-Gibson Yaşargil ghyroote gsii, wu iim syt 1973 bi Operazioone assischtiert ghaa het. Anne 1964 het er s Schwyzer Buurgerräächt iiberchuu.

Är isch im Juuni 2025 gstoorbe, rund drei Wuche voor sym 100. Gebuurtsdaag.

Mitgliidschaft

1973–1975 Bresidänt vu dr Schwyzerische Gsellschaft fir Neurochirurgy

Uuszaichnige

Yaşargil-Aneurysmechlammere. Die Chlammere sin vum Gazi Yaşargil entwicklet woore un wääre bis hite in dr Neurochirurgy fir d Bhandlig vu Aneurysme bruucht.

• 1957 Alfred-Vogt-Bryys vu dr Schwyzerische Ofthalmoloogische Gsellschaft
• 1968 Robert-Bing-Byys vu dr Schwyzerische Akademy vu dr Mediziinische Wisseschafte
• 1976 Marcel-Benoist-Bryys vu dr Schwyzerische Aidgnosseschaft
• 1980 Neurochiruurg vum Joor
• 1981 Pioneer Microsurgeon-Bryys vu dr International Microsurgical Society, Sydney, Auschtraalie
• 1988 Eeremedaille vu dr Uniwersiteet Neapel, Itaalie
• 1992 Mediziinbryys vu dr Diirkische Republik
• 1997 Goldmedaille vu dr World Federation of Neurosurgical Societies
• 1998 Distinguished Faculty Scholar, Uniwersiteet vu Arkansas fir mediziinischi Wisseschafte
• 1998 Eerig as Neurochiruurg vum Johundert dur di Brasiliaanisch Neurochiruurgisch Gsellschaft
• 1999 Eeremedaille vu dr Europäische Neurochiruurgeverainigung
• 1999 Eerig as Mann vum Jorhundert in dr Neurochirurgy 1950–1999 dur d Fachzytschrift Neurosurgery uf dr Jooresdaagig vu Neuroloogische Chiruurge
• 2000 Fedor-Krause-Medaille vu dr Dytsche Gsellschaft fir Neurochirurgy
• 2000 Eeremitgliidschaft im American College of Surgeons
• 2000 Diirkischi Staatsmedaille fir rusraagendi Verdienscht
• 2000 Uuszaichnig vu dr Diirkische Akademy vu dr Wisseschafte
• 2002 Internazionaale Francesco-Durante-Bryys, Itaalie
• 2012–2013 Grindigsmitgliid vu dr Eurasian Academy
• 2014 Eeremitgliidschaft vu dr der Schwyzerische Gsellschaft fir Neurochirurgy
• 2015 Tissot-Medaille vu dr Schwyzerische Epilepsy-Liiga

Weblink

• J. M. Tew Jr: M. Gazi Yasargil: Neurosurgery’s Man of the Century. Biografie. In: Neurosurgery. 45(5), November 1999, S. 1010–1014. (Abstract)
• Eberhard Wolff: Gazi Yaşargil In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Gazi_Yaşargil“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.