Zum Inhalt springen

Die Mitte

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Die Mitte

Logo

Gründigsdatum: 1. Januar 2021
Ideologi: Christdemokratie
Konservatismus
Wirtschaftsliberalismus
Zentrismus
Generalsekretär: Blaise Fasel
Mitgliider im Bundesrioot: Martin Pfister
Fraueaadeil: im Nationalrat: 28,6 %
im Ständerat: 36,4 %
(Stand: NR-Wahlen 2019)
Wähleraadeil: 14,1 %
(Stand: NR-Wahlen 2023)
Nationalroot:
29/200
Ständeroot:
15/46
Fraktion (BV): Die Mitte-Fraktion der Bundesversammlung
Fraktionspräsidentin: Yvonne Bürgin
Kantonali Parlament:
448/2594

(Stand: November 2021)
Kantonali Regierige:
36/154

(Stand: November 2021)
Gruppierige: Die Junge Mitte
Christlichsoziale Vereinigung
Arbeitsgemeinschaft Wirtschaft und Gesellschaft
Forum politique suisse
Forum de l’entreprise
Huusaaschrift: Seilerstrasse 8a
Postfach
3001 Bern
Europapartei: Europäische Volkspartei (assoziiert)
Website: die-mitte.ch

D'Mitti (hochdütsch Die Mitte, franzöösisch Le Centre, italienisch il Centro, rätoromanisch il Center) isch ä zentralistischi politischi Partei i dr Schwiiz, wo am 1. Januär dür ä Zämäschluss vor Christlächdemokratischä Voukspartei u vor Bürgerläch-Demokratischä Partei entstangä.[1] Si isch dürä Martin Pfister im Bundesrat u mit 15 vo 46 Sitzä im Ständerat u mit 29 vo 200 Sitzä im Nationaurat verträtä.

Us dä ab 1840 gründätä katholisch-konservativä Vereinä isch d'CVP 1912 aus nationali Partei enstandä, denn no aus Schwiizer Konservativi Volksparte. D'CVP u ihri Vorgänger si im 19. u im früächä 20. Jahundert di politischi Bewegig vo dä konservativä Verliärär vom Sonderbundschriäg vo 1848 gsi u si augemein d'Opposition vom Freisinn, bzw. vor FDP, gsi wo dr Bundestaat am Afang domiärt het. I irnä katholischä Stammlandä, aso ir Zentrauschwiiz, in Fribourg u im Wallis hei si di kantonali u kommunali Politik wiitgehend ällei chönnä beschtimmä. An ihrnä Namenswächsu (ab 1957 Konservativ-Christlichsoziale Voukspartei u 1970 zur Christlechdemokratischä Voukspartei) laht säch di langsami aber stetigi Vreschiäbig vom rächtä Rand is Zäntrum vom politischä Spektrum abläsä, während rächts vo ihrä mit dr SVP u links vo ihrä mit dr SP u dä Grüenä nöi politischi Chräft si enstangä.[2] Sit dä 1980 het d'Partei ä langsamä Rückgang erläbt, was säch dürä Rückgang vo fasch 50% vom Wählerateil u dr Verluscht vo eim vo ehemalig zwöi Bundesrät, i dr Zouberformlä, uszeichnet het.[3]

D'BDP isch aus 2008 aus Abspautig vor SVP entstangä. Dürä rächtspopulistisch Kurs vom Christoph Blocher vor früächer eher mitti-rächts ligendä Partei, si villi Spannigä entstangä. Nachdäm nächer no statt dr Christoph Blocher widr-, d Büdnärin Eveline Widmer Schlump zur Bundesrätin gwäut wordä isch u diä Wau o agno het, het d'Schwiizer SVP si u ihri Büdner Sektion us dr Partei usgschlossä. Diä Sektion het deswägä mit andernä gmässigtä SVP Politiker di Bürgläch-Demokratischi Partei gründät.[4] Zersch het Partei zwar bi Wahlä chönnä Erfoug fiirä, doch rächt schnäu het si a politischem Gwicht u o a Wählerateil verlore u isch 2019 bi 2.5% Wählerateil u 3 Mitglieder im Nationaurat gsi.

Zämäarbeit u Zämäschluss
[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Sit dä 2010er hei d'BDP u d'CVP scho ufgrund ihrer ähnlech zentristischä Positionä zämägschaffet. Scho vo 2012 bis 2014 hets Fusionsverhandligä gä, nachem Vorbiud vom Verhäutnis vodä dütschä Parteiä CSU u CDU, diä si denn wägä Bhaagä vo beidä Siitä nid vouändet wordä. [5] 2019 bidä Wahlä hei aber beidi Verluscht gha, d'CVP het dafür di fählendi Verankerig i reformiärtä Kantön (wo d'BDP zum Teil stercher isch gsi) u ds fählendä Interässä, arä aus katholisch u konservativ wahrgnonä Partei, zum Grund gmacht. Das het denn ernöitä Fusionsverhandligä gfüehrt wo disesmau erfolgriich si gsi. 2020 hei di Delegiärtä vo beidnä Parteiä zurä Fusion u zur Namensänderig zu Die Mitte zuägstimmt.[6][7]

Am 1. Januar 2021 het di nöi Partei mit dr Feschtlegig vo ihrärä Schwärtpunkthemä gstartet, dass sigä Kompromissä, zfingä, Problem z'lösä statt sä z'bewirtschaftä u mit ihrerä Politik d Schwiiz zämäzhautä. Si het dr Trend vor CVP Richtig Mitti u het säch aus Partei zwüschem lingä u em rächtä Spektrum igordnet. Im Nationalrat schaffet si mit dr EVP zämä i eirerä Fraktion zämä[8].

Kantonalsektionen

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Kantonalsektion[9] Präsidium Resuta bidä Nationalratswahlen 2023 Mandate im Nationaurat Mandate im Ständerat Mitgliedär idä Kantonauregiärigä
Aargou
Die Mitte Aargau
Marianne Binder-Keller 12,0 % Andreas Meier

Maya Bally

Marianne Binder-Keller Markus Dieth
Appezäll Osserode
Die Mitte Appenzell Ausserrhoden
Claudia Frischknecht 15,9 %
Appezöll Inneroode
Die Mitte Appenzell Innerrhoden
Stefan Ledergerber 86,7 % Thomas Rechsteiner Daniel Fässler Monika Rüegg Bless

Stefan Müller

Ruedi Ulmann
Baselbiät
Die Mitte Basel-Landschaft
Silvio Armando Fareri 10,6 % Elisabeth Schneider-Schneiter Anton Lauber
Basel-Stadt
Die Mitte Basel-Stadt
Balz Herter 5,8 % Lukas Engelberger
Bärn
Die Mitte Kanton Bern /

Le Centre Canton de Berne
Jan Gnägi 8,1 % Lorenz Hess

Reto Nause
Astrid Bärtschi
Frybùrg
Le Centre Fribourg / Die Mitte Freiburg

(Die Mitte Sense / Le Centre Sense)

Damiano Lepori 19,9 % Marie-France Roth Pasquier

Christine Bulliard-Marbach
Isabelle Chassot Olivier Curty

Jean-Pierre Siggen
Gänf
Le Centre Genève
Jacques Blondin 8,2 % Vincent Maitre Serge Dal Busco
Glaris
Die Mitte Glarnerland
Ruedi Tschudi 31,32 % Kaspar Becker
Kanton GraubündenKanton Graubünden Die Mitte Graubünden /

Allianza dal Center Grischun /

Alleanza del Centro Grigioni
Kevin Brunold

Aita Zanetti
23,9 % Martin Candinas Stefan Engler Marcus Caduff

Mario Cavigelli

Jon Domenic Parolini
Jura
Le Centre Jura
Pascal Eschmann 26,5 % _ Charles Juillard Martial Courtet
Lozärn
Die Mitte Kanton Luzern
Karin Stadelmann 27,9 % Priska Wismer-Felder

Pius Kaufmann

Leo Müller
Andrea Gmür Guido Graf

Reto Wyss
Nöieburg
Le Centre Neuchâtel
Vincent Pahud

Nathalie Schallenberger
2,6 %
Nidwaudä
Die Mitte Nidwalden
Mario Röthlisberger 45,3 % Regina Durrer Othmar Filliger

Karin Kayser-Frutschi

Therese Rotzer-Mathyer
Obwaldä
Die Mitte Obwalden
Bruno von Rotz _ Erich Ettlin Christoph Amstad

Cornelia Kaufmann-Hurschler
Schaffhuuse
Die Mitte Kanton Schaffhausen
Nathalie Zumstein 2,6 %
Schwyz
Die Mitte Schwyz
Bruno Beeler 17,6 % Dominik Blunschy _ Sandro Patierno

Michael Stähli
Soledurn
Die Mitte Kanton Solothurn
Patrick Friker[10] 17,9 % Stefan Müller-Altermatt Pirmin Bischof Sandra Kolly-Altermatt
Sanggale
Die Mitte Kanton St. Gallen
Patrick Dürr 18,8 % Nicolò Paganini

Markus Ritter
Benedikt Würth Bruno Damann

Susanne Hartmann
Tessin
Il Centro Ticino
Fiorenzo Dadò 17,7 % Giorgio Fonio Fabio Regazzi Raffaele De Rosa
Thurgau
Die Mitte Thurgau
Paul Rutishauser 15,3 % Christian Lohr Brigitte Häberli-Koller Dominik Diezi
Uri
Die Mitte Uri
Flavio Gisler 62,4 % Simon Stadler Heidi Z’graggen Urban Camenzind

Daniel Furrer

Beat Jörg
Waadt
Le Centre Vaud
Valérie Dittli 4,5 % Isabelle Chappuis Valérie Dittli
Wallis
Le Centre Valais romand
Joachim Rausis 18,2 % Sidney Kamerzin

Benjamin Roduit
Marianne Maret Christophe Darbellay
Wallis
Die Mitte Oberwallis
Franziska Biner 12,2 % Philipp Matthias Bregy Beat Rieder
Wallis
Neo – Die sozialliberale Mitte Oberwallis
Konstantin Bumann 5,0 % Roberto Schmidt
Zoog
Die Mitte Kanton Zug
Peter Rust[11] 24,9 % Gerhard Pfister Peter Hegglin Laura Dittli

Martin Pfister

Silvia Thalmann-Gut
Züri
Die Mitte Kanton Zürich
Nicole Barandun

Thomas Hürlimann
8,1 % Philipp Kutter

Nicole Barandun Yvonne Bürgin

Silvia Steiner
Jahr SchweizSchweiz 
National-
rat
Kantonsparlamente
Züri Bärn Lozärn Uri Schwyz Obwaldä Nidwaudä Glaris Zoog Frybùrg Soledurn Basel-Stadt Baselbiät Schaffhuuse Appezäll Osserode Appezöll Inneroode Sanggale Kanton GraubündenKanton Graubünden 
GR
Aargou Thurgau Tessin Waadt Wallis Nöieburg Gänf Jura
2021 22,1 17,6 38,2 4,0
2022 7,4 28,1 25,9 17,6 24,0 28,0 2,0
2023 14,1 6,0 27,5 10,9 4,0 * 17,5 7,9
2024 31,3 23,0 6,7 3,7 21,9 12,9 15,2
2025
Legändä: * – Landsgmeindä odr Majorzwahlä/Gmeindversamligä i mehrerä/aunä; … – zuk. Wahlä im loufendä Jahr; kursiv – Izug is Parlamänt verpasst; Wauergäbnis i Prozänt;
  1. https://www.srf.ch/news/schweiz/delegierte-sagen-ja-die-cvp-heisst-endgueltig-die-mitte-und-fusioniert-mit-der-bdp
  2. https://www.aargauerzeitung.ch/schweiz/es-ist-entschieden-die-cvp-beerdigt-das-c-jetzt-peilt-die-mitte-zwei-bundesratssitze-an-140029768
  3. https://www.lenouvelliste.ch/articles/suisse/assemblee-du-pdc-le-centre-peut-atteindre-20-et-se-renforcer-a-l-executif-en-2027-973713
  4. https://www.nzz.ch/die_bdp_schweiz_wird_am_1_november_gegruendet_-1.819830
  5. https://www.srf.ch/news/schweiz/wahlen-2019/cvp-evp-und-bdp-verhandeln-ein-neues-starkes-mittebuendnis
  6. https://www.tagblatt.ch/ostschweiz/umbenennung-hohe-zustimmung-fuer-namensaenderung-stgaller-cvp-heisst-neu-die-mitte-ld.2178992
  7. https://www.suedostschweiz.ch/politik/2020-11-15/fusion-zu-die-mitte-fehlt-nur-noch-das-ja-der-cvp
  8. https://www.parlament.ch/de/organe/fraktionen/
  9. Kantonalparteien. Die Mitte Schweiz, abgruefen am 11. Mai 2021.
  10. Patrick Friker – Die Mitte Kanton Solothurn. Abgruefen am 14. Januar 2023.
  11. Menschen | Die Mitte Kanton Zug. Abgruefen am 23. Februar 2025.