Alemannischi Föglnäme

Die Liste fo de Alemannische Fögelnäme isch e Zemestelig fo ferschidnige Tielektnäme fo Fogelaarte im ganze alemannische Sproochpiet, wie si i Wöörterbüecher und sproochliche Abhandlige forchömed. D Schriibwiis isch die, wo di anzelne Werch bruuchet. Wen e Werch e phoneetischi Schriibwiis bruucht, werd die aapasst a d Schriibwiis vom Dieth, scho wege dem, well gwössi Zaiche, bsunders asig wo i de Teuthonista-Schriibig bruucht wered, nöd dargstellt were chönnt und o nöd gloiffig sind.

Jede Iitraag füert zerst de wösseschaftlichi Name aa, denn chunnt i Chlammere de hochtütsch Name, wienner i de Fachliteratuur bruucht werd. O doo gitses Underschiid zwösched de Schwitz und Tütschland, wie zom Biispiil Schwitzerhochdütsch Distelfink gege Stieglitz, wo i de Schwitz nöd bikannt isch. Denoo chömed d Tielektnäme.

D Literatuurliste füert nume Werch aa, wo verschidnig Tielekt aagönd. D Literattur zo anzelne Oortschafte und Piet sind i de Liste för Tiernäme fo dene Oort uufgfüert.

Ortschafte und Piet

För e besseri Öbersicht sind do die Oortschafte und Piet uufglistet, wo i dere Liste hüüffiger gnennt wered. D Raiefolg fo de Bileeg i de ganze Liste goot fo West geg Oost und fo Süüd geg Noord. I Chlammere stoot de Lingg zo de Literatuuurliste fo de gnennte Oort, sofern e sepparaati Liste umenand isch.

D Raiefolg fo de Ortschafte und Piet isch die:

Walsertitsch: Itaalie: Arimmu (lit.) – VS: Tärbinu (lit.) – GR: Obersaxä (lit.); Mutte (lit.)
Höchstalemannisch: Seislerland (lit.); FR: Jou (lit.) – BE: Simmetau; Briens – NW: Nidwaudä – UR: Urscheletall (lit.), Üüri (lit.) – SZ: Äiselä (lit.) – GL: Glaris (lit.)
Hööchalemannisch (Schwitz): BS: Baasl – SO: Göi SO – BE: Seeland (lit.); Oberaargou – LU: Äntlibuech (lit.); Lozärn (Tiernamen Luzern|lit.) – ZG – AG: Chöülerb – ZH: Züripiet, Tuurbetaal – SH: Schafuuse, Halau – TG: Chesswil (lit.) – AP: Appezell (lit.) – SG: Försteland (lit.), Toggeborg (lit.), Rhintil, Flums (lit.) – GR: Khurerrhintal (lit.); Undrvaz (lit.)
Hööchalemannisch (Tütschland): Briisgi: Obfige (lit.), – Hotzewald: Dotmis (lit.) – Rumäänie: Saderlach (lit.)
Mittelalemannisch: Bodesee – Voraarlberg: Doarobiro; Muntafuu – FL: Liachtastää (lit.)
Elsaassisch: Elsass
Nideralemannisch: Sandjerge (lit.), Ortenau: Rhinai-Besche (lit.)
Schwööbisch: Heegi: Milenge (lit.), Hauefels (lit.) – Zollara Alb (lit.) – Allgai: Eattringa

Aves (Fögel)

Fògùl (Arimmu); Fogoll (Tärbinu); Fogel (Obersaxä); Foougel (Mutte); Fogl (Seislerland); Fògl (Jou); Vogel (Simmetau); Vogu (Nidwaudä); Fougel (Urscheletall); Fogel (Üüri, Glaris); Fogel (Seeland); Fogu (Äntlibuech); Fògel (Lozärn); Fogel (Chöülerb); Vogel (Züripiet); Fogel (Schafuuse, Chesswil, Försteland, Toggeborg); Fogel, Fodl (Appezell); Fogìl (Rhintil); Foogel (Khurerrhintal); Voogl (Undrvaz); Foogl, Fogl (Liachtastää); Voogel (Obfige); Foogl (Dotmis); Fogl (Milenge, Hauefels)

Struthioniformes

Struthio camelus (Afrikanischer Strauß) – Schtruuss (Chöülerb, Züripiet, Toggeborg); Voogel Schdrus (Obfige)

Galliformes

Pavonini (Pfaue)

Pavo cristatus (Blauer Pfau) – Pfòù (Seislerland); Pfaau (Seeland, Lozärn); Pfaaw (Chöülerb); Pfau (Züripiet); Pfòòu (Schafuuse); Pfòu (Chesswil, Försteland, Toggeborg); Pfòòuw (Rhintil); Pfòòu (Appezell, Khurerrhintal); Bfau (Obfige); Bfaau (Sandjerge); Pföuhahn (Elsass)

Gallini (Hüenner)

Gallus gallus domesticus (Haushuhn) – Henna, Puli (Tärbinu); Hennä (Obersaxä); Huen (Mutte); Huen (Seislerland); Hüä (Urscheletall); Hue (Glaris); Huen (Seeland); Huen (Äntlibuech, Lozärn); Huen (Chöülerb, Züripiet); Hoo (Halau); Hène (Chesswil); Huen (Försteland, Toggeborg); Huen, Hène, Henn(e) (Appezell); Huen (Khurerrhintal); Huan (Undrvaz); Hue (Liachtastää); Höen (Obfige); Hùen (Sandjerge); Hue (Dotmis); Hõõa (Zollara Alb); Huen (Saderlach)
- Mandli: Hàànù (Arimmu); Hano (Tärbinu); Hanä (Obersaxä); Hoone (Mutte); Haane, Ggüggl (Seislerland); Haane, Ggǜggl (Jou); Gìggel, Hoonä (Urscheletall); Hanä, Ggìggel (Üüri); Güggel, Gùlì (Glaris); Gǜggel (Seeland); Güggu (Göi SO); Göggel (Lozärn); Güggel, Guli (Züripiet); Hòò (Halau); Güggel, Gugel (Försteland); Gùgel, Haan (Toggeborg); Gugel, Gügeler (Appezell); Gùùlì, Güggel (Flums); Ggüggel (Khurerrhintal); Güggl (Undrvaz); Güggl, Haa (Liachtastää); Hahna (Muntafuu); Gùgis (Obfige); Gulr (Sandjerge); Gìgelr (Milenge); Guuler, Gukelhãã (Zollara Alb); Guler, Gugelhaan (Rhinai-Besche); Goggeler (Eattringa); Kokosch (Saderlach)
- Wiibli: Hènna (Arimmu); Henna (Tärbinu); Henne (Mutte); Pitta (Seislerland, Jou); Hènä (Urscheletall); Hennä (Üüri); Glùggere (Seeland); Häne (Züripiet); Hène (Chesswil); Hene (Försteland); Hène (Toggeborg); Hène, Henn(e) (Appezell); Hènn (Rhintil); Hìne (Flums); Hene (Khurerrhintal); Hänna (Undrvaz); Henna (Liachtastää, Muntafuu); Hèn (Milenge); Hènn (Hauefels)
- Bruethene: Gglùtsche (Mutte); Glùggerì (Üüri, Glaris); Gluggere (Äntlibuech); Gloggere (Lozärn); Gluggeri (Züripiet); Gluggeri (Halau); Gluggerì (Chesswil); Gluggere (Försteland); Gluggerì, Gluggere (Appezell); Ggluggere (Khurerrhintal); Gluggara (Undrvaz); Glùgerì (Obfige); Glugerì (Sandjerge); Gluggeri (Hauefels); Gluk (Rhinai-Besche); Hen (Eattringa); Klukre (Saderlach)
- Jungs: Tschìpì (Mutte); Hüendli, Bibyli (Züripiet); Fückli (Söiliamt); Höölì (Chesswil); Hüeli, Bibeli (Försteland); Hüeli, Bibili (Toggeborg); Hüelì, Bibi, Bibelì, Didi (Appezell); Bibi, Palättlì (Flums); Hǜeli (Khurerrhintal); Hüanli, Bibali (Undrvaz); Hüeli (Liachtastää); Bybeli, Hienli (Obfige); Bibìlì (Sandjerge); Bibeli (Hauefels); Bìbel (Rhinai-Besche); Heale (Eattringa); Hienle, Pipele (Saderlach)

Coturnicini (Wachtle)

Alectoris graeca (Alpensteinhuhn) – Parniisli (Briens); Parniisä (Urscheletall); Parniisä (Üüri); Bärniisi (Äiselä)
Alectoris rufa (Rothuhn) –
Coturnix coturnix (Wachtel) – Wachtla (Jou); Wachtle (Chöülerb, Züripiet); Wachdl (Milenge)

Phasianinae

Phasianus colchicus (Fasan) – Fasaan, Goldfasaan (Züripiet); Fasaan (Obfige, Rhinai-Besche)
Perdix perdix (Rebhuhn) – Räbhuen (Züripiet); Räbhoo (Halau); Reaphõõa (Zollara Alb); Pirkitsle, Rèphienle (Saderlach)
Meleagris gallopavo (Truthahn) – Pulepp (Arimmu); Palìngä (Üüri); Truthaan (Seislerland); Truute (Toggeborg); Biibhen, Biibgoggeler (Eattringa); Puikele (Saderlach)
Tetrastes bonasia (Haselhuhn) – Studhennen (Briens); Waldhüendli (Oberaargou); Haselhuen (Züripiet)
Lagopus muta (Alpenschneehuhn) – Wìnterhùtterä (Üüri)
Lyrurus tetrix (Birkhuhn) – Wòlthòno (Arimmu); Spìllhoone (Mutte); Waldhuen (Tafaas); Spìlhàne (Simmetau); Spilhan (Briens); Bilchhuen, Spilhaan, (Nidwaudä); Waldhuen (Sììlenä); Birchhuen, Birchhaan (Züripiet)
Tetrao urogallus (Auerhahn) – Uurhaan (Äntlibuech); Uurhuen, Uurhaan (Züripiet); Holzgüggel (Züri Underland); Uurhaan (Toggeborg); Orlihaa (Appezell); Uurhanehue (Dotmis)

Anseriformes

Anatidae (Schwään, Gänz, Ente)

Cygnus olor (Höckerschwan) – Schwaan (Seislerland, Seeland, Lozärn, Züripiet, Obfige, Sandjerge, Milenge); Schwãã (Zollara Alb)
Anser anser (Graugans) – Gänsä (Üüri); Ganss (Obersaxä); Gous (Seislerland); Gans (Jou); Gants (Urscheletall); Gans (Seeland); Gans (Äntlibuech); Gaus (Lozärn); Gaus (Göi SO; Chöülerb); Gans (Züripiet, Schafuuse); Ganz (Toggeborg); Gans, Gaas (Appezell); Gaas (Rhintil); Gens (Flums); Gaas (Khurerrhintal); Gaas, Gees (Liachtastää); Gans (Trisabärg); Gaus (Hauefels); Gãõs (Zollara Alb); Kants (Saderlach)
- Anser anser domesticus isch di hüüffigsti Art fo de Huusgans.
- Mandli: Ganser (Seeland); Gänserich (Züripiet); Gausr (Hauefels); Gansert (Rhinai-Besche); Gouseler (Eattringa); Kanaoser (Saderlach)
Tadorna ferruginea (Rostgans) –
Anas platyrhynchos (Stockente) – Äneta (Arimmu); Èneta (Tärbinu); Ènte, Pureta (Seislerland); Ènta (Jou); Enten (Briens); Äntä (Üüri); Änt (Äiselä); Änte (Seeland); Wildänte (Oberaargou); Ènte (Chöülerb); Wildänt (Züripiet); Èènte (Chesswil); Eente (Försteland); Ènte, Wildènte (Toggeborg); Ènte, Èènt(e), Eente (Appezell); Èènt (Rhintil); Ente (Khurerrhintal); Enta (Liachtastää); Ände (Obfige); Ènde (Sandjerge); Ènt (Milenge); Änt (Rhinai-Besche); Ente (Saderlach)
- Anas platyrhynchos domesticus isch di hüüffigsti Art fo de Huusente.
- (Mandli): Änterich (Züripiet); Trech (schwööbisch); Entrìch (Saderlach)
- (Wiibli): Wudli (Züripiet)
Anas acuta (Spießente) – Spiessänt (Züripiet)
Anas crecca (Krickente) – Krickänt (Züripiet)
Mareca penelope (Pfeifente) –
Spatula querquedula (Knäkente) – Halbänte (Oberaargou)
Aythya fuligula (Reiherente) – Schildenten (Briens); Tschuppänte (Oberaargou); Räieränt (Züripiet)
Aythya ferina (Tafelente) – Rothals (Stroosburi)
Netta rufina (Kolbenente) – Rootschnabel
Mergus merganser (Gänsesäger) – Gann, Ganner (Bodesee), Merch (Elsass)

Phoenicopteriformes (Flamingo)

Phoenicopterus roseus (Rosaflamingo) –

Podicipediformes (Tüchel)

Podiceps cristatus (Haubentaucher) – Tüchel, Huubetaucher (Züripiet)
Tachybaptus ruficollis (Zwergtaucher) – Tücherli, Zwëërgtaucherli (Züripiet)

Gruiformes

Rallidae (Ralle)

Fulica atra (Blässhuhn) – Nigerli (Briens); Wasserhiendli (Nidwaudä); Bucheli (mit hertem ch; Lozärn); Taucherli (Oberaargou, Aargau, Züripiet); Pfaff (Niderwenige); Belch (Staa am Rhii); Beelche (Chesswil, Choschdetz); Ducherli (Bodesee); Ducherle (Ortenau)
Gallinula chloropus (Teichhuhn) – Wasserhüendli (Oberaargou)
Rallus aquaticus (Wasserralle) –
Crex crex (Wachtelkönig) – Grasräägg (Oberaargou)

Gruidae (Chranich)

Grus grus (Kranich) –

Charadriiformes (Wattfögel)

Burhinidae (Triele)

Burhinus oedicnemus (Triel) – Schmirring (Stroosburi)

Charadriidae (Regepfiiffer)

Charadrius dubius (Flussregenpfeifer) –
Vanellus vanellus (Kiebitz) – Giiritz (Äiselä); Gröts (Lozärn); Giritzi (Oberaargou); Gìrìz (Chöülerb); Giritz (Aargau); Giwix, Gywitz, Gyfitz (Züripiet); Giifids (Rhinai-Besche)

Scolopacidae (Schnäpfe)

Numenius arquata (Großer Brachvogel) – Luivogel (Oberaargou)
Scolopax rusticola (Waldschnepfe) – Schnäpf (Obersaxä, Jou, Glaris, Lozärn); Schnèpf (Chöülerb); Schnäpf (Aargau); Schnäbf (Rhinai-Besche)
Tringa ochropus (Waldwasserläufer) – Steingelle (Elsass)

Laridae (Mööfe)

Fo de Mööfe gits fili Arte, wo zom Tail nume schweer underschide were chönnt. Em hüüffigste chunnt d Lachmööfe for.

Chroicocephalus ridibundus (Lachmöwe) – Broothoolì (Üüri); Meeve (Nidwaudä); Mööv (Aargau); Mööfe (Züripiet); Schneevogel (Limettaal); Alebock (Staa am Rhii); Alebogg (Chesswil)
Sterna hirundo (Flussseeschwalbe) – Gröts (Lozärn)

Caprimulgiformes

Caprimulgidae (Gaissmälcher)

Caprimulgus europaeus (Nachtschwalbe, Ziegenmelker) – Nachtgiiss (Seislerland); Moosgììs (Simmetau); Geissemälcher (Oberaargou); Gäissemälcher (Züripiet); Habergäss (Appezell)

Apodiformes

Apodidae (Segler)

Apus apus (Mauersegler, Turm-, Spierschwalbe) – Spiera (Seislerland); Spiire (Simmetau); Spiir (Briens, Nidwaudä, Äiselä, Lozärn); Spiri (Göi SO); Spyri (Oberaargou); Spiire (Chöülerb); Spyr (Aargau); Schpyr, Schpyrschwalb (Züripiet); Spiire (Halau); Spire (Toggeborg); Spiire (Appezell); Spirle (Elsass)
Tachymarptis melba (Alpensegler) – wyssi Spyre (Züripiet)

Cuculiformes

Cuculidae (Gugger)

Cuculus canorus (Kuckuck) – Gugger (Tärbinu); Gguggüüser (Obersaxä); Ggùgger, Gguggu (Seislerland); Ggùkker (Jou); Ggùgger (Simmetau); Ggugguuser (Briens); Ggùgger (Üüri); Gugger (Äiselä); Gùgger (Glaris); Gùgger (Seeland); Gugger (Äntlibuech, Göi SO; Oberaargou); Gùgger (Chöülerb); Gugugger, Gugger (Aargau); Gugger (Züripiet); Gügger (Züri Oberland); Guggi (Hagebuech); Gugger (Schafuuse); Guggich (Halau); Guggech (Chesswil, Försteland); Guggòcher (Wiiil SG); Gùgger (Toggeborg); Gugger (Appezell, Rhintil); Gugger (Flums); Ggugguuser (Khurerrhintal); Gugger, Guggusr (Undrvaz); Gugger (Liachtastää); Guggar (Doarobiro); Gùggych (Wäär); Gugauch (Dotmis); Gügük (Sandjerge); Gukigao(ch) (Zollara Alb); Gugger (Eattringa); Kukuk (Saderlach)

Columbiformes

Columbidae (Tuube)

(Taube) – Tüübè (Arimmu); Tübä (Obersaxä); Tuba (Seislerland, Jou); Tube (Simmetau); Tüübä (Üüri); Tuub (Äiselä); Tuube (Glaris); Dube (Seeland); Tuube (Äntlibuech); Tuub (Lozärn); Duub (Göi SO); Tuub (Chöülerb, Züripiet); Tuube (Schafuuse, Chesswil, Försteland); Tube (Toggeborg); Tuub (Rhintil); Tuube (Appezell, Khurerrhintal); Tuuba (Undrvaz); Tubo (Doarobiro); Duube (Obfige); Düüwe (Sandjerge); Duube (Dotmis); Daup (Milenge); Taub (Hauefels); Duub (Rhinai-Besche); Tuube (Saderlach)
- Mandli: Chutter (Seislerland); Chuuter (Chöülerb); Chut (Halau); Chuud, Chüüderech (Chesswil); Chuut (Försteland); Chut (Toggeborg); Chuud (Appezell); Kuttar (Doarobiro); Kider (Rhinai-Besche); Tuuberich (Saderlach)
- Wiibli: Tüübili (Äntlibuech); Chüüti (Appezell)
Columba livia (Felsentaube) –
Columba livia f. domestica (Haustaube) – Schlaagtuub (Züripiet).

Di ferwildreti Huustube isch d Stadt- oder Stroossetube – Schtraassetuub (Züri Schtadt)

Columba palumbus (Ringeltaube) – Wǜldtuba (Seislerland); Wildtube (Oberaargou); Ringeltuub, Wildtuub (Züripiet)
Columba oenas (Hohltaube) – Lochtube (Oberaargou)
Streptopelia turtur (Turteltaube) – Turteltuube (Bärn); Turteltuub (Züripiet); Torteltuube (Chesswil)
Streptopelia decoacto (Türkentaube) –

Pelecaniformes

Pelecanidae (Pelickään)

Pelecanus onocrotalus (Rosapelikan) –

Ardeidae (Raigel)

Botaurus stellaris (Rohrdommel) – Moos-Chue (Oberaargou); Chuevogel, Roormuni, Moos-Chalb (Züripiet)
Ardea cinerea (Graureiher) – Räigu (Nidwaudä); Räigel (Üüri); Räigel, Fischräigel (Äiselä); Räigel (Glaris); Fischreigel (Göi SO); Rèigel (Lozärn); Reigel (Oberaargou, Chöülerb); Räigel (Züripiet); Töössräigel (Tuurbetaal); Roegìl (Rhintil); Roagel (Widnou); Räigel (Efrige-Chilche); Fischraigel (Saschbe)

Threskiornithidae (Ibis, Löffler)

Geronticus eremita (Waldrapp) – Waldrapp
Platalea leucorodia (Löffler) – Schufler (Züripiet)

Suliformes (Ruederfüessler)

Phalacrocoracidae (Scharbe)

Phalacrocorax carbo (Kormoran; Scharbe) – Scharb (Bodesee)

Ciconiiformes

Ciconiidae (Schtörch)

Ciconia ciconia (Weißstorch) – Storch (Obersaxä); Stòrch (Seislerland); Storch (Glaris); Stòrch (Lozärn); Schtorch (Chöülerb, Züripiet); Schtòrch (Schafuuse); Stòòrch (Chesswil, Försteland); Stòrch (Toggeborg); Stòòrch (Appezell); Stòerch (Rhintil); Stòrh (Khurerrhintal); Starch, Stòrch (Liachtastää); Storch (Trisabärg); Schdoorch (Obfige); Schdòrk (Sandjerge); Schdooech (Milenge); Schdòrch (Rhinai-Besche); Schtorch (Saderlach)

Bucerotiformes

Upupidae (Widhöpf)

Upupa epops (Wiedehopf) – Chodhaan (Oberaargou); Wìdhùpf (Chöülerb); Widehopf (Züripiet); Wudwud (Wintertuur); Drègghanessfogel (Chesswil); Wedhapf, Wedhopf (Appezell)

Coraciiformes

Alcedinidae (Iisfögel)

Alcedo atthis (Eisvogel) – Ysvogel (Züripiet)

Meropidae (Immefrässer)

Merops apiaster (Bienenfresser) – Beijizwacker (Lozärn); Immefraas (Züripiet)

Piciformes

Picidae (Schpecht)

(Specht) – Holzpäcker (Obersaxä); Tannpicker (Mutte); Tannpìgger (Jou); Spächt (Seislerland, Lozärn); Spècht (Chöülerb); Schpächt (Züripiet, Schafuuse); Bòmmbicker (Halau); Schpècht (Chesswil); Bammpiggr (Undrvaz); Bommpegger (Liachtastää); Bombeack (Doarobiro); Raanebiger (Obfige); Paompiker (Saderlach)
Picus canus (Grauspecht) – Ambeisseler (Oberaargou)
Picus viridis (Grünspecht) – Grüen-, Graasschpächt (Züripiet); Meerzefüli (Goossau ZH); Meerzeföli (Toggeborg); Märzafülli (Muntafuu)
Dryocopus martius (Schwarzspecht) – Tannepicker (Obersaxä); Waudhèèr (Nidwaudä); Holzgüggel, Tanegüggel (Oberaargou); Schwarzschpächt, Chrëëschpächt, Holzgüggel (Züripiet, Schafuuse); Meerzefüli (Tuurbetaal)
Dendrocopos major (Buntspecht) – Wätterchlefele (Nidwaudä); Bunt-, Rootschpächt (Züripiet); Tannebicker (Halau)
Jynx torquilla (Wendehals) – Räägevogel (Aargau); Trëëhals (Züripiet); Räägevogel (Söiliamt); Wättervogel (Tielschtoorf); Rägevogel (Schafuuse); Dräjhälsel, Renkhälsle (Elsass)

Strigiformes

Tytonidae (Schlaierüüle)

Tyto alba (Schleiereule) –

Strigidae (Üüle, Chüüz)

De Waldchuuz und de Staichuuz wered hüüffig verwechslet und nöd öberall gnau underschide. Früenner hend gwüss Lütt gmaint, d Wiggle sai s Wiibli vom Nachthöiel, so z Amme am Walesee oder z Valzeina im Prättigä.

(Eule) – hüuo (Greschoney); wállfoogal (Makanaa); bréiler (Im Land); khóilnacht (Salei); Joopi (Tärbinu); Üüla (Seislerland); Nachthürì (Üüri); Hüüel (Äiselä); Hüüel, Üüel (Glaris); Nachthöijel (Lozärn); Heüjel (Chöülerb); Höiel (Züripiet); Üüle (Appezell); Üüle (Rhintil); Üüle (Khurerrhintal); Yyl (Obfige); Èìl (Milenge)
Asio otus (Waldohreule) – Nàchthùùri (Simmetau); Heuri (Briens); Nachtiilì (Urscheletall); Nachtheuel (Göi SO); Tschuderhöiel, Nachthöiel (Aargau); Nachthöiel (Züripiet Schtadt, Söiliamt, Mäile); Schuderhöiel (Tuurbetaal, Eglisau); Schuderhäüle (Rafz); Tschuderhöüle (Siblinge); Schuderhäule (Halau); Schuderöüel (Chesswil); Nachtüüle (Försteland); Schuder-, Nachtöüel, Nachtüül(e) (Toggeborg); Nachtüüle, Hurlibueb (Appezell); Nachthäuler (Amde); Hööüler (Flums); Nachtüüel (Prättigau); Naachdvoogel (Obfige); Schuudrhöiel (Dotmis)
Asio flammeus (Sumpfohreule) – Schnäpfechuz (Züripiet)
Bubo bubo (Uhu) – Hühüü, Hüuwä (Obersaxä); Huuw (Briens); Hüü (Urscheletall); Höiel (Aargau); Oorehöiel, Huhu (Züripiet); Huheler (Appezell); Hucholar (Doarobiro)
Strix aluco (Waldkauz) – Gäìsspleger (Obersaxä); Gaisspeggner, Wìldgaìssler, Hùrrlì (Mutte); Hùùri, Tootevogl (Seislerland); Nachthoùrì (Jou); Chuuz, Wiggle (Briens); Hùùri (Simmetau); Nachthuuri (Nidwaudä); Wiggle (Wollerau); Huuri, Chuuz (Äiselä); Tootebegel (Lozärn); Nachthüiu (Äntlibuech); Haghuuri (Göi SO); Huuri (Oberaargou); Wiggle, Chuuz (Chöülerb); Chuuz, Waldchüüzli (Züripiet), Wiggle (Söiliamt); Gwiggli (Niderwenige, Weentel); Wiggschte (Rafz); Gwiggli (Försteland); Wigge, Wigger (Toggeborg); Wigge, Kchutz (Rhintil); Tschuwiggle (Amde); Schwigle (Flums); Gwiggli (Undrvaz); Wix (Prättigau); Üüla (Liachtastää); Gwiggo (Doarobiro); Doodevoogel (Obfige)
Athene noctua (Steinkauz) – Wìggla, Tootevogl (Seislerland); Wìggla (Jou); Wìgglä (Üüri); Wiggle, Chuiz (Nidwaudä); Wìggle (Seeland); Wiggle (Göi SO); Wiggle, Nachtchuuzli (Emmetal); Weggle (Lozärn); Wiggle, Totevogel (Oberaargou); Tootevogel (Halau); Tschiwiggli, Tschiwigga (Undrvaz); Tschiwigg, Tootevogl (Liachtastää); Schilifigga (Trisabärg); Toodevoogel (Saderlach)

Accipitriformes (Griiffögel)

Griifffögel wered nöd immer gnau underschide, vor alem de Name Hüennerfogel u.ä. cha meriri Arte bizaichne.

(Weihe) – Wìi (Obersaxä); Wiie (Simmetau); Wei (Seeland, Göi SO, Lozärn; Chöülerb, Züripiet); Wäi (Schafuuse); Wèi, Wèia (Liachtastää); Wèi (Rhinai-Besche), Wei (Zollara Alb)

Pandionidae (Fischadler)

Pandion haliaetus (Fischadler) – Fischwei, Gyr (Züripiet)

Accipitridae

Gypaetus barbatus (Bartgeier) – Giir (Tärbinu, Obersaxä, Mutte); Geijer (Seislerland); Giir (Simmetau, Briens, Urscheletall, Üüri, Äiselä); Lämmergiir (Glaris); Giir, Giijer (Nidwaudä); Giir, Hüenerfogel (Appezell); Giir (Undrvaz); Gììr, Gììer (Liachtastää)
Gyps fulvus (Gänsegeier) – Hasegyr (Amden|Amme)
Aquila chrysaetos (Steinadler; Aar) – hûori (Greschoney); ts. óori (Im Land); òòrù (Arimmu); dare (Makanaa); Aro (Tärbinu); Bäärggiir, Atler (Obersaxä); Atler (Mutte); Adler (Seislerland, Jou); Aadler (Nidwaudä); Adler (Züripiet, Toggeborg, Khurerrhintal); Aadler, Adler (Liachtastää); Aadler (Obfige); Aadlr (Sandjerge)
Accipiter nisus (Sperber) – Spärber (Obersaxä, Simmetau); Spärwer (Üüri); Spärbel (Glaris); Stächfogl (Seislerland); Späärber (Seeland); Spärber, Spärbel (Lozärn); Stächvogel (Oberaargou); Spèrber (Chöülerb); Schpärber (Züripiet); Spärbel (Halau); Schpärber (Chesswil, Försteland); Schpèrber (Toggeborg, Khurerrhintal); Spärber (Liachtastää); Spatzohack, Tubohack, Schbèèrbel (Obfige); Schbèrwr (Sandjerge); Schbèèrbr (Dotmis)
- (Mandli): Schprinz (Züripiet)
Accipiter gentilis (Habicht) – hénnunàari (Salei); wánderli (Greschoney), wánderli (Arimmu); wánnelje (Eischeme); Hennegiir (Obersaxä); Hüenervogl (Seislerland); Habch, Hüendervogel (Simmetau); Duubevogel (Göi SO); Hüendervogu (Äntlibuech); Hiennervogu, Hiennerdieb (Nidwaudä); Hüenervogel (Oberaargou); Hüenerdieb, Tuubedieb (Züripiet): Hüenervogel (Züri Oberland); Hüenerwei (Andelfinge); Höölidieb (Schafuuse); Hapich (Halau); Happech (Chesswil); Happech, Hènevogel (Toggeborg); Happech, Hennevogel, Tuubehäck (Appezell); (Tuube-)Hack (Rhintil); Tuubehagg, Giir (Khurerrhintal); Hännagiir (Undrvaz); Hännolar (Doarobiro); Hienerwèi (Obfige); Duubeschdöösl, Hüenrfoogl (Dotmis); Hak, Habicht (Hauefels); Hiernervoogel (Saderlach)
Milvus milvus (Rotmilan, Gabelweihe) – Wiie (Simmetau); Hüenerdieb (Äiselä); groosse Gabelwei (Göi SO); Gabelwei (Oberaargou, Aargau, Züripiet); Gebelwäi (Schafuuse); Wääi (Siblinge); Gäbelifogel (Appezell)
Milvus migrans (Braunmilan) – chlyne Gabelwei (Göi SO); Gabelwei (Züripiet)
Buteo buteo (Mäusebussard) – Stockmüüser (Obersaxä); Moosbutz (Seislerland, Oberaargou); Hüendliwei (Aargau); Maaswei, Moswei (Züripiet); Moswäi, Wiidieb (Schafuuse); Hènefogel (Toggeborg); Muusevoogel (Obfige); Henevoogl (Eattringa); Henãwei, Haps (Zollara Alb)

Falconiformes

Falconidae (Fälch)

Falco sp. (Falke) – tar éwal, Ganiwèl (Arimmu); Räägeschidler (Obfige); Falk (Sandjerge); Falch (Dotmis)
Falco tinnunculus (Turm-, Rüttelfalke) – Wannerlì (Seislerland, Jou, Briens); Wànnerli (Simmetau); Wannälì, Wannì (Üüri); Wänderli (Göi SO; Oberaargou); Rüttelwei, Wänerli (Züripiet); Wänneli (Toggeborg)
Falco peregrinus (Wanderfalke) – Tubehabch (Oberaargou)
Falco columbarius (Merlin) –

Psittaciformes

Psittacidae (Papegaie)

(Papagei) – Papagèì (Seislerland); Bapigäi (Züripiet); Babegai (Obfige); Babbegai (Hauefels); Babegài (Rhinai-Besche); Bappegei (Elsass)
Melopsittacus undulatus (Wellensittich) –

Passeriformes

Oriolidae (Pirool)

Oriolus oriolus (Pirol) – Guldamsle (Göi SO); Löl (Oberaargou); Goldamsle (Züripiet)

Corvidae

Pyrrhocorax pyrrhocorax (Alpenkrähe) – Chräie (Toggeborg)
Pyrrhocorax graculus (Alpendohle) – Täfa (Jou); Dächi (Bärner Oberland); Täfe, Schneetäfe (Simmetau); Täähi, Täächi (Briens); Chriijä (Üüri); Schneechräi (Nidwaudä); Bergchräie (Toggeborg)
Nucifraga caryocatactes (Tannenhäher) – Zäpfurääggi (Tärbinu); Hasenussfogel (Obersaxä); Nusheeren (Briens); Nùssprätscher (Glarus)
Garrulus glandarius (Eichelhäher) – Jäägg (Obersaxä); Heareggäägger (Seislerland); Hìèrefògl (Jou); Hereggäägger (Simmetau); Rägheeren (Briens); Heereggäägger, Heerefogel (Üüri); Hächer (Glaris); Heregäägger (Göi SO); Heregääggu (Äntlibuech); Heeregääggel (Lozärn); Hèregäägger, Hèrevogu (Nidwaudä); Heregäägger (Oberaargou); Hätzle, Heerehäxler (Aargau); Heerevogel, Heerehätzler, Hätzler (Züripiet); Heerehäxler (Züri Oberland); Heerehäx (Tuurbetaal); Jäägg (Schafuuse); Hätzle (Wilchinge); Jäägg (Chesswil); Heregääggi, Hèregääggel, Hèrevogel (Toggeborg); Jäägg (Appezell); Hèeher (Rhintil); Ggääggr, Jäägg (Liachtastää); Greetsch (Muntafuu); Jäk (Doarobiro); Hèrevoogel (Obfige); Chrìesìhèx (Dotmis)
Pica pica (Elster) – Agrschta, Agolschtra (Tärbinu); Ägerschtä (Obersaxä); Èègerschte (Mutte); Agerschta (Seislerland, Jou); Agrìschte (Simmetau); Ägerschtä (Üüri); Ägerscht (Äiselä); Ägerschte (Glaris); Agerschte (Seeland); Ägetsche (Göi SO); Ägerste (Äntlibuech); Ägerscht, Èuschtere; Ägetsche (Oberaargou); Ägerschte (Chöülerb); Ägerscht (Aargau); Äägerscht (Züripiet); Ärgischt (Tielschtoorf); Ëgerscht (Rafz, Andelfinge, Schtamme); Ägerscht (Schafuuse); Agerschte (Chesswil); Agerscht(e) (Försteland); Ägerschte, Ägescht(e) (Toggeborg); Ägescht(e), Agascht(e), Ageschde (Appezell); Agescht (Rhintil); Aagerschte (Flums, Khurerrhintal); Ägasta (Undrvaz); Aagasta (Liachtastää; Muntafuu); Gägosto (Doarobiro); Äägerschde (Obfige); Adsel (Rhinai-Besche); Kèkrètsch (Saderlach)
Coloeus monedula (Turm-, Graudohle) – Doola (Seislerland); Tùle (Glaris); Tule (Chöülerb); Tule, Doole (Züripiet); Tule (Halau, Chesswil, Försteland); Doola (Liachtastää); Dula (Trisabärg); Tole (Hauefels)
Corvus frugilegus (Saatkrähe) – Grap (Rhinai-Besche)
Corvus corone (Rabenkrähe) – Chrèèja (Tärbinu); Graaggä (Obersaxä); Chrèèe (Mutte); Chreja, Ggaagger (Seislerland); Ggaagger (Jou); Ggaagge (Simmetau); Chrääjä, Ggwäägger (Üüri); Chrääi, Chrää (Äiselä); ' Chrääi, Chrääije (Seeland); Chräi, Gwaag (Göi SO); Gwääggu (Äntlibuech); Chrääi (Lozärn); Chräi, Gragg (Nidwaudä); Chrääie (Oberaargou); Chrèie, Gwaagg (Aargau); Chrëë, Gwaaggi (Züripiet); Gwäägg (Züri Oberland); Gwëëger (Weentel); Chrëëje (Rafz); Gwägger (Stamme); Chrääije (Schafuuse); Gwaagger (Halau); Gwaag (Wuètèdal); Chräie (Toggeborg); Chrääi(e) (Appezell); Kchrääi (Rhintil); Graagg (Flums); Chrääja, Gwaagi (Undrvaz); Chreeja (Trisabärg); Graagg (Muntafuu); Chrab, Grab, Graager (Obfige); Grààje (Rhinai-Besche); Kwaak (Saderlach)
Corvus corax (Kolkrabe) – Rappi (Tärbinu); Ggroogg (Mutte); Rappe (Seislerland, Jou); Rapp (Simmetau, Briens, Urscheletall, Üüri, Äiselä); Rapp, Graagg (Glaris); Peschtvogu (Nidwaudä); Gäägger (Seeland); Gwaagg (Oberaargou); Rap (Chöülerb); Rapp (Züripiet); Rapp, Choggrapp (Toggeborg); Rap, Raab (Appezell); Rape (Flums); Rapp (Undrvaz); Rapp (Liachtastää); Kolrebli (Muntafuu); Grap (Sandjerge); Rap (Dotmis, Milenge, Hauefels); Grap (Zollara Alb)

Laniidae (Würger)

Lanius collurio (Neuntöter, Rotrückenwürger) – Dornägetsche (Oberaargou); Nüüntööder (Züripiet)
Lanius excubitor (Raubwürger) – Tornäägerscht, Würgängel (Züripiet); Dornëgerscht (Andelfinge)

Paridae (Maise)

(Meise) – Mǜǜsi (Seislerland); Möǜsì (Jou); Mäisi (Nidwaudä); Möüsi (Äiselä); Möisì (Seeland); Meusi (Göi SO); Mèisi, Möisi (Lozärn); Möisi (Oberaargou); Meusì (Chöülerb); Möisli (Aargau); Mäisli (Züripiet); Maasle (Halau); Möösli, Määsle (Liachtastää); Maise (Obfige); Maìsì (Dotmis)
Parus major (Kohl-, Spiegelmeise) – Spiegelmöǜsì (Jou); Spiegelmöösi (Simmetau); Spiegelmeisi (Briens); Spiegumäisi (Nidwaudä); Spiegelmöisi (Lozärn); Schpiegelmöisli (Oberaargou, Aargau); Schpiegelmäisli, Choolmäisli (Züripiet); Chollmaasle (Halau); Holzerlì (Försteland); Spiegìlmòse (Rhintil); Spiagalmääsle (Liachtastää); Spiagalmösli (Muntafuu)
Cyanistes caeruleus (Blaumeise) – Blaumǜǜsi (Seislerland); Blaawmeusì (Chöülerb); Blaumäisli, Blaueli (Züripiet); Blöüelì (Försteland, Toggeborg); Blööüelì, Blööbelì (Appezell); Bläuli (Muntafuu)
Poecile palustris (Sumpfmeise) – Dräckmaasle (Halau)
Poecile montanus (Mönchs-, Alpenmeise) –
Lophophanes cristatus (Haubenmeise) – Waldstrüüssi (Simmetau); Huppmeisi (Briens); Tschuppmöisi, Huppmöisi (Oberaargou); Huubemäisli, Tschuppemäisli (Züripiet)
Periparus ater (Tannenmeise) – Chölerli, Schwarzchölerli (Züripiet); Schwarzchöpfli (Winterthur); Chölerlì (Chesswil); Chòllerlì, Chöllerlì (Appezell); Kchölderlì (Rhintil); Khöölì (Khurerrhintal)

Remizidae (Büütelmaisli)

Remiz pendulinus (Beutelmeise) –

Panuridae (Bartmaisli)

Panurus biarmicus (Bartmeise) –

Alaudidae (Lerche)

Alauda arvensis (Feldlerche) – Learcha (Seislerland); Lärch (Äiselä); Leerche (Seeland); Lörch, Lèrche (Lozärn); Lèrche (Chöülerb); Lërch (Aargau, Züripiet); Leerich (Halau); Leerche (Chesswil); Learch (Rhintil); Lèrche (Sandjerge); Lèrich (Rhinai-Besche)
Galerida cristata (Haubenlerche) – Tschupplerche (Oberaargou); Hubelërch (Züripiet)
Lullula arborea (Heidelerche) – Baumlërchli (Züripiet)

Acrocephalidae (Roorsänger)

Hippolais icterina (Gelbspötter) – Spottvögeli (Oberaargou)
Acrocephalus scirpaeus (Teichrohrsänger) – Roorspatz (Aargau)

Locustellidae (Schwirrfögel)

Locustella naevia (Feldschwirl) – Grasräägg (Oberaargou); Schwirrvogel (Züripiet)

Sylviidae (Graasmugge)

Sylvia atricapilla (Mönchsgrasmücke) –
Sylvia borin (Gartengrasmücke) – Chruttschyysser (Seislerland); grooss Haagschpatz (Züripiet)
Curruca curruca (Klapper-, Zaungrasmücke) – Müllerli (Züripiet); s chlii Müllerli (Toggeborg)
Curruca communis (Dorngrasmücke) – Haagschpatz (Züripiet); s grooss Müllerli (Toggeborg)

Phyllosopidae (Laubsänger)

Phylloscopus trochilus (Fitis) – Widezysli (Züripiet)
Phylloscopus collybita (Zilpzalp) – Zilpzalp (Züripiet)

Aegithalidae (Schwanzmaise)

Aegithalos caudatus (Schwanzmeise) – Pfanestìl (Seislerland); Pfannestillti (Briens); Pfannestili (Oberaargou); Schwanzmäisli (Züripiet); Pfaneschtiili (Toggeborg)

Hirundinidae (Schwalbe)

D Rauchschwalbe und d Meelschwalbe wered selte gnau underschide.

Hirundo rustica (Rauchschwalbe) – Schwalmä, Schwalbä (Obersaxä); Schwaalbe (Mutte); Schwalma, Rùùchschwalmeli (Seislerland); Schwalma, Schwalba (Jou); Schwalbä, Schwalmä (Urscheletall); Schwalmä (Üüri); Schwalm (Äiselä); Schwalme, Schwalbe (Seeland); Schwalme, Schwalbe (Lozärn); Huusschwalbeli (Oberaargou); Schwälmli (Chöülerb); Schwalbe, Schwalme (Züripiet); Schwalbe (Schafuuse, Chesswil, Försteland); Schwalbe (Toggeborg); Schwalme (Obertoggeborg); Schwaalme (Appezell); Schwalmm (Rhintil); Schwalbe (Khurerrhintal); Schwalba (Undrvaz); Schwärmili (Liachtastää); Schwälmle (Doarobiro); Schwalbe (Obfige); Schwalwe, Schwèlmlì (Sandjerge); Schwalbe (Dotmis); Schwèèemìlì (Milenge); Gschwèlmle (Zollara Alb); Schwälmel (Rhinai-Besche); Schwalme (Saderlach)
Delichon urbicum (Mehlschwalbe) – Tachschwalbe (Züripiet)
Riparia riparia (Uferschwalbe) – Ryvögeli (Rafz); Rhynvogel, Rhynschwalm (Stroossburi)

Bombycillidae (Siideschwänz)

Bombycilla garullus (Seidenschwanz) – Böömerli, Sydeschwanz (Züripiet)

Cinclidae (Bachamsle)

Cinclus cinclus (Wasseramsel) – Bachamsle (Oberaargou); Bach-, Wasseramsle (Züripiet)

Muscicapidae (Schnäpper)

Muscicapa striata (Grauschnäpper) – Muggepicker (Oberaargou)
Erithacus rubecula (Rotkehlchen) – Roetbrǜschtelì (Seislerland); Rùèprǜschtelì, Rùètchetlì (Jou); Roetbrüschtli (Simmetau); Rootbrischtelli (Briens); Rootbrischtli (Nidwaudä); Routbrüschtäli (Äiselä); Waldröteli (Oberaargou); Brüüschperlì (Chöülerb); Rootbrüschterli (Aargau), Rootbrüschtli, Roothüüseli (Züripiet); Roothüüserli (Züri Oberland); Rööteli (Tuurbetaal); Rootbrüschtli (Schafuuse); Rootcheelchli (Buech); Roothüsili (Halau); Röötteli (Toggeborg); Rööüteli (Flums); Husrötele (Doarobiro); Rotbrüstle (Elsass); Roodele (Kaiserstuel); Roodbrüschdlì (Dotmis)
Luscinia scecica (Blaukehlchen) – Blaubrüschtli (Züripiet)
Luscinia megarhynchos (Nachtigall) – Nachtìgall (Glaris); Nachtigall (Chöülerb); Nachdìgal (Milenge)
Phoenicurus ochruros (Hausrotschwanz) – Roetschwènzlì (Seislerland); Roetacheli (Simmetau); Huusröteli (Göi SO); Huisreetili (Nidwaudä); Husröteli (Oberaargou); Huusrööteli (Züripiet); Husröötel (Toggeborg); Huusrötali (Undrvaz); Husröterle (Elsass); Biineschnaber, Roodschwänzli (Obfige); Huusröödìlì (Dotmis); Reedìlì (Milenge)
Phoenicurus phoenicurus (Gartenrotschwanz) – Gadereedeltì, Gadereetlì (Obersaxä); Roetacheli (Simmetau); Gadereetili (Nidwaudä); Gaadereedel, Gaadereettälì (Üüri); Gadäröütäli (Äiselä); Garteröteli (Oberaargou); Fäldrööteli (Züripiet); Roothüüsli (Schafuuse); Garteröötel (Toggeborg); Biineschnaber, Roodschwänzli (Obfige)
Saxicola rubetra (Braunkehlchen) – Chüevögeli (Oberaargou)
Saxicola torquatus (Schwarzkehlchen) – Chruutvögeli (Züripiet)
Oenanthe oenanthe (Steinschmätzer) – Wyssschwanz (Züripiet)

Turdidae (Troschtle)

Turdus merula (Amsel) – Amschla (Tärbinu); Amsslä (Obersaxä); Amssle (Mutte); Amschla (Seislerland); Ampsla (Jou); Amslen (Briens); Amsslä (Üüri); Amsle (Seeland, Göi SO; Lozärn, Oberaargou, Aargau, Chöülerb; Züripiet, Schafuuse, Chesswil, Toggeborg, Appezell, Rhintil) Amsla (Undrvaz); Amsla (Muntafuu); Amsle (Obfige); Amsl (Milenge)
Turdus pilaris (Wachholderdrossel, Krammetsvogel) – Räckholdervogel (Briens); Räckoltervogel (Oberaargou); Chrammisvogel (Aargau); Räckholdervogel (Züripiet); Rèckhòldervogel (Appezell)
Turdus philomelos (Singdrossel) – Treeschlä (Obersaxä); Trossla (Seislerland); Treeschtlen (Briens); Treeschtle (Nidwaudä); Treeschtlä (Üüri); Tröüschtlä (Äiselä); Dröstler (Göi SO); Trööschtler (Chöülerb); Tröschtle (Züripiet); Troostle (Halau, Toggeborg); Trooschtle (Appezell); Trooeschtle (Rhintil); Drosle (Sandjerge); Draoschdl (Zollara Alb); Drooschdel (Rhinai-Besche)
Turdus viscivorus (Misteldrossel) – Meschtler (Lozärn); Mischtler, Tröschtle (Oberaargou); Mischtler, Schnare (Züripiet)

Sturnidae (Schtoore)

Sturnus vulgaris (Star) – Staare (Seislerland); Rinderstore (Äiselä); Rendestòr (Lozärn); Rinderstar (Oberaargou); Rìnderschtore (Chöülerb); Schtaar (Züripiet); Schtore (Züri Oberland); Schtòòr (Schafuuse); Stòre (Halau, Chesswil, Försteland, Toggeborg, Appezell); Stòòr (Rhintil); Staar (Khurerrhintal); Stòòr, Staar (Liachtastää); Schdoor (Obfige); Schdaar (Dotmis); Gschdòòr (Zollara Alb)

Tichodromidae (Muurläufer)

Tichodroma muraria (Mauerläufer) – Wandchlèna (Tärbinu); Flue-Chlän (Briens); Muirchlään (Nidwaudä); Flìächläänä, Flìächlääner (Üüri); Fluespächt (Oberaargou)

Sittidae (Chlään)

Sitta europaea (Kleiber, Spechtmeise) – Kliiper (Seislerland); Chlene (Simmetau); Chlän (Briens); Chlään (Nidwaudä); Chläiber (Äiselä); Chlään (Lozärn); Chlään, Chläne (Oberaargou); Chlään (Chöülerb); Chläiber (Aargau); Bolebicker (Züripiet); Schpächtmäisli (Söiliamt)

Certhiidae (Baumlöiffer)

Certhia brachydactyla (Gartenbaumläufer) – Baumlöiferli (Züripiet)

Troglodytidae (Hagschlüpferli)

Hagschlüpferli (*Troglodytes troglodytes*)

Troglodytes troglodytes (Zaunkönig) – Zuunschlöùffer (Jou); Hagschliiffer (Briens); Müüreschlìpf, Müürepfigger (Üüri); Haagschlüüferli (Göi SO); Hagschliifferli, Stuideschliifferli (Nidwaudä); Hagschlüpferli (Oberaargou); Haagschlüpferli (Züripiet); Stuudeschlüüfferli (Halau); Hagschlopferlì (Försteland); Zuuschlüfr (Undrvaz); Zuuncheenig (Obfige)

Regulidae (Goldhääneli)

Regulus regulus (Wintergoldhähnchen) – Goldhäändli (Züripiet)
Regulus ignicapilla (Sommergoldhähnchen) – Goldhäändli (Züripiet)

Prunellidae (Brunelle)

Prunella collaris (Alpenbraunelle) – Tiliplunz (Briens)
Prunella modularis (Heckenbraunelle) – Hagspatz (Oberaargou); Hëërdvögeli, Haagschpatz (Züripiet)

Passeridae (Schpatze)

Passer domesticus domesticus (Haussperling) – Spatz (Obersaxä, Mutte, Seislerland, Simmetau, Briens, Üüri, Seeland, Lozärn, Oberaargou, Chöülerb, Aargau); Schpatz (Züripiet); Spatz (Schafuuse, Toggeborg, Appezell, Khurerrhintal, Doarobiro); Schbaz (Obfige); Schbads (Sandjerge); Schbads (Milenge); Gschbatz (Zollara Alb); Schpatz (Saderlach)
Passer montanus (Feldsperling) – Fäldspatz (Oberaargou)

Motacillidae (Schtelze, Piiper)

Motacilla alba (Bachstelze) – Wasserschtèlza (Seislerland); Wasserschtälza (Jou); Wasserschtèuze (Nidwaudä); Wasserschtälzä (Üüri); Wasserstälz, Achermanndli (Oberaargou); Bach-, Wasserschtälzli (Züripiet); Wasrschdèldse (Dotmis); Wasrschdèlds (Milenge)
Motacilla cinerea (Bergstelze) – Bëërgschtälzli (Züripiet)
Motacilla flava (Schafstelze) – Chìägöümer (Üüri); Chüevögeli (Oberaargou)
Anthus trivialis (Baumpieper) – Boumlerche (Oberaargou)

Fringillidae (Fingge)

(Fink) – Fìnkch (Seislerland, Jou); Fink (Simmetau, Nidwaudä, Üüri, Äiselä); Fìnkch (Seeland); Fink (Chöülerb, Züripiet, Schafuuse); Fingg (Chesswil, Försteland); Fìngg (Toggeborg); Fingg (Obfige); Fìngg (Dotmis, Milenge)
Fringilla coelebs (Buchfink, Edelfink) – Schildvogel (Briens); Bofìngg (Glaris); Bufenk (Lozärn); Buefink (Chöülerb); Buechfink (Züripiet); Schneegibser, Schneevogel (Toggeborg); Fink (Appezell); Finkh (Liachtastää); Buechfìngg (Dotmis); Buechfìngg (Milenge); Booavãek (Zollara Alb)
Fringilla montifringilla (Bergfink) – Tafink (Briens); Gäägler (Äiselä); Gägler (Hütte ZH)
Coccothraustes coccothraustes (Kernbeißer) – Chriesichlepfer (Briens); Nussebiiser, Bolebick (Nidwaudä); Nùssepäìsser (Üüri); Chriesischtäibicker (Züripiet)
Pyrrhula pyrrhula (Gimpel, Dompfaff) – Roetggügger (Seislerland); Rùètggǜgger (Jou); Ggügger (Simmetau); Brombiisser (Briens); Routgügger (Äiselä); Güügger (Glaris); Rootgügger (Äntlibuech); Gügger (Oberaargou); Güügger, Rootgüügger (Züripiet); Rotgügger (Toggeborg); Ggüggì (Khurerrhintal)
Chloris chloris (Grünfink) – Grüenfink, Grüenlig (Züripiet); Grö̀ö̀fink (Halau)
Linaria cannabina (Bluthänfling) – Golmä (Obersaxä); Bluetschöüssli (Äiselä); Bluetströpfli (Oberaargou)
Acanthis flammea (Birkenzeisig) – Bluedstropf (Briens)
Loxia curvirostra (Fichtenkreuzschnabel) – Chrüüz-, Chrummschnabel (Züripiet)
Carduelis carduelis (Distelfink, Stieglitz) – Tischteli (Seislerland); Tìschtel (Üüri); Distufinkli (Äntlibuech); Tischtili, Gadetischtili (Nidwaudä); Dischteli (Oberaargou); Tischterli (Aargau); Tischteli, Tischtler (Züripiet); Tischtili (Halau); Dischdeli (Obfige); Dìschdìlì (Sandjerge); Dischdlfìngg (Milenge); Stìglìtz (Saderlach)
Serinus serinus (Girlitz) – Fädemli (Züripiet)
Serinus citrinella (Zitronengirlitz) – Zitreendli (Briens)
Serinus canaria domesticus (Kanarienvogel) – Ganarìngja (Arimmu); Karnaarì (Seeland); Kanaari (Bärn); Kanaalivogel (Soledurn, Nidwaudä); Kardinäälivögeli (Schwyz); Kardinaalvogel (Zug); Kanaarìfogel (Chöülerb); Kardinaari(e)vogel, Kanaarivogel (Züripiet); Kanaali (Tuurgi); Karinaaljevogel (Sanggale); Kardinaalvogel (Sanggale, Appezell); Kanaarivogel (Appezell); Kardinalar (Doarobiro); Kchanaalfoogl (Dotmis)
Spinus spinus (Erlenzeisig) – Ziisìlì (Obersaxä); Ziissli (Briens, Nidwaudä); Ziisslì (Glaris); Ziislì (Chöülerb); Zysli (Züripiet); Schtrumpfwäber (Züri Oberland); Zisli (Halau); Ziislìg (Chesswil); Ziisli, Ziissli (Appezell); Ziisslì (Rhintil); Ziisli, Zèisig (Liachtastää); Zisle (Doarobiro)

Emberizidae (Amere)

Emberiza citrinella (Goldammer) – Strouwvögeli (Simmetau); Chooreplunz (Briens); Gilberich (Oberaargou); Gälämer (Aargau); Gëërschtevogel (Hoorge, Mäile); Goldämerli (Goossau ZH); Amere (Tuurbetaal); Gäälämert (Weentel); Emeritzli (Schtamme); Strauvogel (Muntafuu); Geelamsle (Obfige); Gèèlfìngg (Dotmis); Schnaegitza (Zollara Alb)
Emberiza schoeniclus (Rohrammer) – Roorschpatz (Züripiet)

Literatur

Allgemaini Literatuur

Hugo Suolahti: Die deutschen Vogelnamen. Eine wortgeschichtliche Untersuchung, Karl J. Tübner Verlag, Straßburg (1909).

Anzelni Tielekt

Jakob Berger: Die Laute der Mundarten des St. Galler Rheintals, Huber & Co., Frauenfeld
Heinz Gallmann: Schaffhauser Mundartwörterbuch, Meier Buchverlag, Schaffhausen (2003). ISBN 3-85801-162-2
Walter Gauß: Die Mundart von Uri, Huber & Co., Frauenfeld.
Walter Henzen: Die deutsche Freiburger Mundart, Huber & Co., Frauenfeld
Walter Höhn-Ochser: Tierwelt in Zürcher Mundart und Volksleben, Verlag Hans Rohr, Züripietch (1976)
Georg Wanner: Die Mundarten das Kantons Schaffhausen, Huber & Co., Frauenfeld
Elisa Wipf: Mundart von Visperterminen im Wallis, Huber & Co., Frauenfeld