S Staatsarchiiv vom Kanton Baasel-Stadt

S Staatsarchiiv vom Kanton Baasel-Stadt
Ort	Baasel
Gründig	12. Joorhundert
Alter vom Archivguet	Sit em spoote Middelalter
Drääger	Kanton Baasel-Stadt
Website	http://www.staatsarchiv.bs.ch/

Dialäkt: Baseldütsch

S Staatsarchiiv vom Kanton Baasel-Stadt isch es kantonals Archiiv i dr Schwiiz.

Es befindet sich an dr Martinsgasse 2 z Baasel. Es het vo Gsetz us d Ufgoob, ass es alli Underlaage vo de öffentlige Organ vom Kanton, wo sötte archiwiert wärde, übernimmt, erschliesst, sicher ufbewaart und iiri Benützig mööglig macht. Es understützt d Erforschig und d Veröffentligung vom Archiivguet. Organisatorisch ghöört s Staatsarchiv zum kantonale Bresidialdepartemänt.

S Staatsarchiiv stoot uf dr Liste vo de Kulturgüeter z Baasel, wo nazionali Bedütig häi.

D Beständ

Die eltisti Gschichtskwellen im Staatsarchiiv, e Klosterurkunde, goot uf s Joor 1098 zrugg. Bim Baasler Ärdbeebe vo 1356 isch s stedtische Archiiv zerstöört worde. Sit denn isch vil überliiferet vo däm wo d Verwaltig gmacht het.

D Beständ wärde in die Grubbe iidäilt:

• S Hauptarchiv umfasst s Verwaltigsschriftguet vom Kanton und vo sine Rächtsvorgänger (11.-21. Jhd.).
• D Nääbenarchiv umfasse s Schriftguet vo Körperschafte vom öffentlige Rächt oder vo brivaträchtlige Organisazioone, won e öffentlige Ufdraag häi (12.- 21. Jhd.).
• D Brivatarchive si die zwäitgrössti Abdäilig vom Staatsarchiv und umfasse Noochläss vo Familie, Veräin und Organisazioone und vo Äinzelpersone (16.–21. Jhd.).
• D Bildersammlig und s Blaanarchiv umfasse Fotografie, Zäichnige, Charte und Nlään vo underschidliger Häärkumft (16.–21. Jhd.).
• D Sammlige bestöön us dr Bibliothek, dr Drucksachesammlig und dr Zitigsuschnittssammlig und ere Siigelsammlig.
• S Baublaanarchiv umfasst d Blään vo bewilligungspflichtige Nöi- und Umbaute im Kanton sit 1862.

Röschersche

Im Onläin-Archivkatalog het s e Hufe Möögligkäite zum röscherschiere. Mä cha usgweelti Bild- und Filmdokumänt aaluege und öbbe 420'000 Site Schriftdokumänt. D Bibliotheksbeständ und die kantonale Drucksache chönne über e Bibliothekskatalog IDS dursuecht wärde.

Gschicht

D Stadt Basel het sit em 12. Joorhundert e Sammlig vo Urkunde und Dokumänt gha. In dr Middi vom 18. Joorhundert het mä s Archivwääse ernöieret. Bi dr Drennig und dr Däilig vom Vermöge vom ehemoolige Kanton Baasel 1833/1834 häi die bäide nöije Halbkantöön Baasel-Stadt und Baasel-Landschaft alli die Akte überchoo, wo sich usschliesslig uf iir Territorium bezooge häi. Alli Underlaage, wo dr ganzi Kanton Baasel aagange si, si gmäinsams Äigedum bliibe und si no im Staatsarchiv Baasel-Stadt. Sir 1877 git s dr Boste vom ene Staatsarchiwar. Dr Jurist Rudolf Wackernagel isch zum erste Staatsarchiwar ernennt worde. Er het d Nöiordnig vo de Archivbeständ gläitet, wo 1904 abgschlosse worde isch. 1960/1961 isch mä vom Pertinänz- zum Proweniänzbrinzip übergange.

S Geböid

S Staatsarchiv isch e Brojekt vom Heinrich Reese gsi und isch 1898/1899 as Erwiterig vom Baasler Roothuus noch de Blään vom Eduard Vischer (1843-1929) und Eduard Fueter (1845-1901) baut worde. Es gältet as dr ersti Archivzwäckbau in dr Schwiz. In de 1960er Joor het mä mit eme Umbau mee Magazinruum ghaa. Sit 1981 het s Staatsarchiv en Ussemagazin. 1993 isch e zwäiti Ussestell ufdoo worde. 1998/1999 het mä s Stammhuus an dr Martinsgass umfassend renowiert.

Gsetzligi Grundlaage

• S Gsetz über s Archivwääs (Archivgsetz), vom 11. Septämber 1996 (GS 153.600)
• D Verordnig über d Registrature und s Archiwiere (Registratur- und Archivierigsverordnig) vom 13. Oktober 1998 (GS 153.610)
• S Gsetz über d Informazioon und dr Daateschutz (Informazions- und Dateschutzgsetz, IDG), vom 9. Juni 2010 (GS 153.260)

Litratuur

• Andreas Staehelin: Die Geschichte des Staatsarchivs Basel. Von den Anfängen bis zur Ära Rudolf Wackernagel. Basel 2007, ISBN 978-3-7245-1488-6. (Quellen und Forschungen zur Basler Geschichte, hg. vom Staatsarchiv des Kantons Basel-Stadt)
• Esther Baur: Staatsarchiv Basel-Stadt 1899. Die architektonische Umsetzung eines Geschichtsbildes. In: Archivbauten in der Schweiz und im Fürstentum Liechtenstein 1899-2009. zusammengestellt und herausgegeben von Anton Gössi, Baden 2007, ISBN 978-3-03919-047-8, S. 14-21.

Weblingg

• Website vom Staatsarchiv Basel-Stadt
• Gschicht vom Staatsarchiv uf altbasel.ch

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Staatsarchiv_Basel-Stadt“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

47.558537.588838