Schlüècht

Schlüècht
Geografischi Laag un Volauf Geografischi Laag un Volauf
Date
Gwässerkennzaal	DE: 21988
Laag	Waldshuèt; Badè-Württèbärg; Dütschland Region: Süèdschwarzwald
Flusssystem	RhyVorlage:Infobox Fluss/FLUSSSYSTEM_falsch
Abfluss über	Wuete → Rhy → Nordsee
Quelle	bi Roothuus im Schwarzwald 47° 47′ 44″ N, 8° 15′ 6″ O47.7955555555568.2516666666667980
Quellhöchi	ca. 980 m ü. NNVorlage:Infobox Fluss/NACHWEISE_fehlen
Mündig	z Waldshuèt-Düèngè i d Wuètè47.6205555555568.2606944444444316 47° 37′ 14″ N, 8° 15′ 38″ O47.6205555555568.2606944444444316
Mündigshöchi	ca. 316 m ü. NNVorlage:Infobox Fluss/NACHWEISE_fehlen
Höchiunterschiid	ca. 664 m
Lengi	28,6 kmVorlage:Infobox Fluss/NACHWEISE_fehlen (inklusyv Schlüèchtsee)
Iizugsgebiet	ca. 240 km²Vorlage:Infobox Fluss/NACHWEISE_fehlen
Rächti Nääbeflüss	Schwarza, Mettma
See won er / sii duure fliesst	Schlüèchtsee bi Grõfèhuusè
Mittelgroossi Stedt	Waldshuèt-Düèngè
Chliistedt	Ühlingè-Birchèdorf
Gmeinde	Grõfèhuusè, Wyylè
Gefälli: 2,37 % im Mittel
Schlüècht-Felsdurchbruch kurz unterhalb vo dè Mettmamündig Schlüècht-Felsdurchbruch kurz unterhalb vo dè Mettmamündig

D Schlüècht isch èn Fluss, wo im Süèdschwarzwald bi Roothuus, Gmeind Grõfèhuusè entschpringt un z Waldshuèt-Düèngè i d Wuètè mündet.

Geografy un Topografy

S Quällgebièt vo dè Schlüècht lyt uff dè Hochebenè vom Schwarzwald, öppè 20 km öschtlich vom Fèldbärg. Nõch öppè 1,1 km Lauf mündet diè no jungi Schlüècht i dè Schlüèchtsee (ca. 917 m ü NN). Im witèrè Volauf schnydet sich d Schlüècht stetig düèfer i s Gländ y u flièßt scho ca. 5 km nõch dè Quälle durch èn Dalyschnitt vo ca. 80 m Düèfi. Widderum nõch ca. 5 km kunnt dè Fluss kurz vor Üülingè, dèm südlichè Ortsdeil vo Üülingen-Birchèdorf, widder in è flachi Dalmulde. Öppè i dè Mitti vom Lauf vo dè Schlüècht bi Flusskilometer 15 duèt s Gwässer d Grundschicht (aalts Granit) vom Schwarzwald uff èrè Streggi vo rund 10 km durchschnydè. Sellè Abschnitt vom Schlüèchtdal hèt d Uusmaaß von èrè Schlucht mit me öppè 150 m duèfè un engè Yschnitt un gächè Felswänd. Dè Schluchtabschnitt fangt bim Rièderschteeg, öppè 3 km unterhalb vo Üülingè aa un gòt bis Guètèburg. Dè bekanntischt Flüè dört isch dè Schwedèfelsè, wo uugfäär uff dè Hälfti zwǜschè dè Mettmamündig un èm Wyler Witznau uff dè Gemarkung vo Bèrau lyt. Well öppè 80 % vom Schwedèfelsè sänkrächt nõch obbè gòt, isch sellè Fels au als Kletterfelsè geeignèt [1]. Diè letschtè drei Kilometèr vor dè Mündig volaufè widder in èm breitè Dal. Dè natürlichi Flusslauf in sellem Berych isch i dè Vogangèheit begradigt un in Dämm gfasst worrè. Dèsell Flussabschnitt vo dè Mündig bis zum Ytritt i d Schlucht gu Gurtwyl isch wasserwürtschaftlich als Gwässer 1. Ornig ygschtuuft.

• 
  Schlüècht i dè Schlucht zwischè Üülingè un Gurtwyl mit Kysbank un indischem Springchrutt
• 
  D Schlüècht obberhalb vom Wehr zwischè Mettma- un Schwarzamündig (bi Witznau).
• 
  Èn rotè Fels bi Allmuèt uff dè linkè Schlüèchtsite.
• 
  Letschti Schlüèchtmeilè kurz vor dè Mündig, obberhalb Fuèssgängerbrugg un unterhalb Kaitlè.
• 
  Kilometèrschtei 0 Nöchi Wuètè unterhalb Kaitle/Düèngè.
• 
  D Mündig vo dè Schlüècht, wo vo schräg links unnè kunnt, i d Wuètè uff dè Höchi Kaitlè/Homburg.

õ

Nebbèflüss

Alli größerè Zuèflüss vo dè Schlüècht träffet us weschtlicher Richtig, wo si vo dè Höhè vom Süèdschwarzwald kömmet, uff d Schlüècht.

Gewässer- name	Mündig ca. bei	Mündigshöchi ü. NN (ca.)	Aadeil am Yzugsgebièt (ca.)
Haselbach	km 3,8	385 m	15,9 km²	6,6 %
Schwarza	km 7,3	427 m	115 km²	49,9 %
Mettma	km 10,5	530 m	37,3 km²	15,5 %

Vokeerserschlièßig

Im Mündigsberych vo dè Schlüècht wörd dè Fluss vo dè Bundesstrõß 34 chrützt. D Landesstrõß 161 kunnt vo Hoètengè am Hochrhy un füürt durch s unteri Schlüèchtdal bis Gurtwyl. Ab Gurtwyl voläuft d Landesstrõß 157 bis zum Quellgebièt z Rôthuus durch s Schlüèchtdal, wo si a d L 170 aaschlièßt.

Gschichtè

Im Mündigsgebièt vo dè Schlüècht hèt dè Fluss bis zum 18. Johrhundert èn gwundenè Lauf un meereri Sitèärm. Wegè immer widderkeerendè Hochwasserschädè sin ab 1789 erschti größeri Maaßnaamè zu dè Ydämmig vo dè Schlüècht blaanet gsi. Z Aafang vom 19. Johrhundert isch nõch erneutem Hochwasser un zum Schutz vo dè neuè Schlüchtbruggènè zwischè Waldshuèt un Düèngè witer a dè Uferbefeschtigungè un dè Begraadigung vo dè Schlüècht gschaffet worrè. Dè Bau vo dè Ysèbaabrugg witer flussuffwärts hèt diè vollschtändigi Begradigung un Befeschtigung zwischè Mündig un Gurtwyl nõch sich. Unterhalb Aichè isch bi Guètèburg us èm chlynè Flusskraftwärk um 1900 diè hütig Firma GUTEX entschtandè.

Burgè entlang vo dè Schlüècht

S Schlüèchtdal isch im Mittelaalter un früèner è strategisch un taktisch bevorzuugtes Gebièt für dè Bau vo Burgè un Weeraalaagè. Selli sin:

• Guètèburg (Burgruinè)
• Isnegg (Burgruinè)
• Schnörringè (Burgruinè)
• Berau (früèri Weeraalaag)
• Allmuèt (Burgruinè)

Vo allè Aalaagè sin nr no Ruinè bzw. Muerrescht erhaaltè.

Fauna

Wäg èm steilè Flüè im Schluchtabschnitt, vo allèm uff dè rächtè Sitè, hèt mò i dè 1930er Johr Gämsè im Schlüèchtal heimisch gmacht. Witeri Beschtänd vo Gämsè git s im Dal vo dè Schwarza bzw. a dè Schwarza-Haaldè.

Weblink

 Commons: Schlücht – Sammlig vo Multimediadateie

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Schlücht“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.