Palataler Konsonant

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
wo en palatale Luut bildet wird
Artikulationsort
Sekundärartikulation

Mit eme palatale Konsonant meint mer in de Foneetik en Artikulationsort. Ùn zwar die Konsonante, wo de Rùgge vo de Zùng, also de hinteri Deil vo de Zùng, mit em harte Gaume en Luut macht. Konsonante, wo d Spitz vo de Zùng mit em harte Gaume en Luut macht, sait mer dergäge retroflex.

In de alemannische Dialäkt chùnt mindeschtens ei palatale Luut vor, ùn zwar de palatali Approximant [j] wie in „jo“. Des isch glychzytig au de hüüfigscht palatali Luut in de Sprooche vo de Wält. In e paar Dialäkt chùnt au de stimmlosi palatali Frikativ ([ç]) vor.

In de Sprooche vo de Wält chömme die palatale Luut vor:

IPA-Zeiche Bschryybig vùm Luut Audiobyspil Byspilwort uss ere Sprooch
Palatale Nasal Surselvisch: bogn;Roh-sursilvan-bogn.ogg [bɔɲ] ‚Bad‘
Stimmlose palatale Plosiv Vallader: chan;Roh-vallader-chan.ogg [can] ‚Hùnd‘
Stimmhafte palatale Plosiv Vallader: gövgia; Roh-vallader-gövgia.ogg [ˈɟøvɟɐ] ‚Dùnschtig‘
Stimmlose palatale Frikativ Hochdütsch: nicht; De-nicht.ogg [nɪçt] ‚nit‘
Stimmhafte palatale Frikativ Schwedisch: jord; sv-jord.ogg [ʝuːɖ] ‚Ärd‘
Palatale Approximant Elsässisch: Janner; Gsw-oberelsässisch (Milhüsa)-Janner 2.ogg [ˈjænəʁ̥] ‚Jänner‘
Palatale laterale Approximant Surselvisch: sulegl; roh-sursilvan-sulegl.ogg [suˈleʎ] ‚Sùn‘
Stimmhafte palatale Implosiv Sindhi: ڄِڀَ; Sd-ڄڀ.oga [ʄɪbʱə] ‚Zùng‘
Palatale Schnalzluut Nama: ǂKhoesaob; ǂ͡χòe̯̋sàȍ̯p ‚Juli‘