Johannes X. (Papst)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Dr Johannes X. (* 860 z Tossignano bi Imola; † 929 z Rom) isch vu 914 bis 928 Papscht gsii.

Vor sym Pontifikat[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Johannes isch us dr Familie vu dr Cenci vu Tossignano bi Imola gstammt. Vor syre Wahl isch er Bischof vu Bologna un ab 905 Erzbischof vu Ravenna gsii. Zue syre Wahl het wohl byydrait, ass em italische Chenig Berengar I. un em remische Chrais um dr Konsul un Senator Theophylakt I. vu Tusculum noogstanden isch. Noch em Gschichtsschryber Liutprand vu Cremona isch er nume zum Papscht gwehlt wore, wel er e „ängi Beziehig“ mit dr Theodora ghaa heb, dr Mueter vu dr Marozia, wu vun eme aagebli sogar e Dochter ghaa heb. Die Theodora isch en yyflussrych Mitglid vu dr Familie vum Theophylakt gsii. Speter het dr Johannes d Hochzyt vu dr Marozia mit em Alberich I., em Suhn vum Alberich vu Tusculum veraalosst.

Pontifikat[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Johannes X. het versuecht, d Macht vum Papscht z Italie wider härzstelle. Är het mit anderen italienische Staate ne Bindnis gege d Sarzene gschlossen un het anne 915 in de Schlacht am Garigliano gege si gwunne. Im Johr 915 het er dr Berengar I. zum Chaiser gchrent. D Grind fir die Chrenig sin nit klar. Wahrschyns het dr Johannes syt syre Zyt z Ravenna gueti Beziehig zum Berengar ghaa un het d Idee vun ere Widerhärstellig vu dr alte Rychstradition unterstitzt.

Di religiese Beziehige zwische Rom un Byzanz sin nit guet gsii,. Drotz ass si bolitisch gege d Sarazene zämme gschafft ghaa hän. Dur d Entschaidig vum Papscht Sergius III., im innerbyzantinische Stryt zwisch em Patriarch Nikolaos Mystikos un em Chaiser Leo VI. iber d Zuelässigkait vu dr vierte Eh fir dr Chaiser Bartei z gryfe, isch s noch em Leo VI. sym Dod 912 zuen ere Verschlächterig vu dr Beziehige chuu. Dr byzantinisch Patriarch hete Widerguetmachig vum Papscht gforderet, wel er e Zytlang in s Exil het mieße goh. Anne 920 isch e starki byzantinischi Delegation uf Rom graist, wu em Papscht Schrybes vum Patriarch un au vum neie Chaiser Konstantin VII. Porphyrogennetos hätte sollen iberbringe. Si sin aber nie bis uf Rom chuu, wel z Disitalie ne Revolte unter em Firscht Landulf vu Capua uusbrochen isch. Wäge däm het dr Patriarch anne 922 nomol an dr Papscht gschriben un het desmol Erfolg ghaa. Dr Johannes X. het do d Megligkait gsää vun ere aktivere Chilchebolitik uf em Balkan, isch dr Winsch vum Patriarch entgege chuu un het e Delegation unter dr Fierig vu dr Papschtlegate Theophylakt un Carus uf Konstantinopel gschickt.

Glychzytig hätte d Legaten ihri Rais derzue solle nutzen, uf dr bulgarisch Firscht Simeon I. Yyfluss z nee. Si hän dr Ufdrag ghaa, vu Konstantinopel uus in s Fäldlager vum Simeon z raise, ihm e päpschtli Schrybe z bringen un zum Fride z mahne. Dr Patriarch het die Blän verhinderet, indäm er sälber an dr Simeon gscrhibe ghaa het un dr Papschtlegate d Rais in s Bulgareland unter em Vorwand verbotte het, ihri Sicherhait sei gfehrdet. Anne 924 isch zwische Byzanz un dr Bulgare ne Fride gschlosse un em Simeon d Zarewird zuegsproche wore, was sy Bindig an di griechisch-orthodox Chilche versterkt het. Dr Papscht het aber als versuercht, uf d Bulgaren Yyfluss z nee. Är het bal en anderi Gsandtschaft zum Simeon gschickt go ne Fride zwische dr Bulgaren un dr Kroate vermittle.

Anne 925 het dr Johannes X. e Brief an dr kroatisch Firscht Tomislav gschickt, wun er en „Chenig“ gnännt het. Wahrschyns het sich dr Tomislaw sälber dää Titel gee het, un dr Papscht het nume d Verhältnis anerkännt het. Glychzytig het dr Johannes X. mit däre Botschaft aber suggeriert, ass s kroatisch Chenigrych sy Grindig em Papschttum verdanki. Mer cha aber au dervu uusgoo, ass es fir dr Tomislaw wichtig gsii isch, ass syni neji Wird dur Rom gsterkt woren isch.

Dr Johannes X. het jedwäderi Duldig vu dr Lehre vum Methodios abglähnt un het dr Bischof Johannes vu Split gmahnt, ass di slawisch Sproch im Gottesdienscht abgschafft wird. Uf em Konzil z Split, wu anne 925 vu Papschtlegate yygruefe woren isch, sin d Froge vu dr Chilchezucht un dr chilchligen Organisation vu Kroatie dischpetiert wore. Uf däm Konzil isch s zum Stryt chuu zwisch em Verfächter vu dr Volkssproch in dr kroatische Chilche, em Bischof Gregor vu Nin, un em papschtdreie Erzbischof Johannes vu Split. Anne 926 isch dä Konflikt zum Änd chuu mit dr Verbannig vum Gregor in sy Bischofsstadt Nin un dr Anerkännig vu dr Metropolitanrächt vum Johannes vu Split. D Versuech, d Liturgisproch z latynisiere sin aber ufgee wore.

Absetzig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Papscht Johannes X. isch anne 928 abgsetzt wore, d Grind sin aber nit ganz klar. Uf aire Syte isch em Papscht sy Bindnis mit em Chenig Hugo vu Italie vorgworfe wore, wu si dr remisch Adel un d Marozia[1] schyns derdur bedroht gfielt ghaa hän. Uf dr andre Syte chennt au d Ferderig vu sym Brueder Petrus em Papscht zum Verhängnis wore syy. Anne 927 isch dr Petrus vu Rom verdribe wore, isch aber churzi Zyt speter wider retuurchuu. Wel im nämlige Johr d Magyare z Italien yygfalle gsii sin, het mer em Petrus dr Vorwurf gmacht, är heb si in s Land gruefe. Dodruf isch dr Petrus vor dr Auge vum Johannes X. im Lateranpalascht vu Aahänger vum Wido un dr Marozia verschlaa wore. Dr Johannes X. isch churz derno anne 928 in dr Ängelsburg in s Gfängnis gheit wore, d Quälle schwätze uudytli vun ere Absetzig dur s Urdail vum „ganze remische Volk“ (omni populo Romani). Des chennt en Indiz fir e Depositionsverfahre gsii syy, wu aber nyt wyter driber bekannt isch. Dr Johannes X. isch derno anne 929 im Chärchel umbrocht wore, wahrschyns uf Befähl vu dr Marozia.

Rezeption[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Pontifikat vum Johannes X. ragt no dr Mainig vu vyl Experten iber e Huffe vu ander in syre Zyt firi, drotz ass er z Rom sälber wenig Stapfle hinterloo het. Är het zue dr Ferderer zellt vu dr Sängerschuelk un vu vyl Chleschter in dr Ebige Stadt. Unter syre Regierig isch wyter an dr Widerhärstellig vum Lateran gschafft wore.

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Johannes X. – Sammlig vo Multimediadateie

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Harald Zimmermann: Das dunkle Jahrhundert. Graz 1971.
  • Harald Zimmermann: Papstabsetzungen des Mittelalters. Graz 1968.
  • Werner Schulz: Johannes X. (Papst). In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 3, Herzberg 1992, ISBN 3-88309-035-2, Sp. 205–207.
  • Ytrag in d Catholic Encyclopedia, Robert Appleton Company, New York 1913 (änglisch)

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Zur päpstlichen Pornokratie unter besonderer Berücksichtigung Marozias. Archiviert vom Original am 7. Oktober 2007; abgruefen am 14. März 2013. vum Peter de Rosa im Internet Archive uf archive.org, Stand: 7. Oktober 2007


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Johannes_X._(Papst)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.