Heidi (1952)

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Filmdate
OriginaltitelHeidi
ProduktionslandSchweiz
OriginalsproochDeutsch
Erschiinigsjoor1952
Lengi97 Minute
AltersfreigoobFSK 6
Stab
RegieLuigi Comencini
DräibuechRichard Schweizer,
Wilhelm Michael Treichlinger,
Luigi Comencini
ProduktionL. Wechsler
MuusigRobert Blum
KameraEmil Berna
SchnittHermann Haller
Bsetzig
  • D Elsbeth Sigmund als Heidi
  • Dr Heinrich Gretler als Alp-Öhi
  • Dr Thomas Klameth als Goissapeter
  • D Elsie Attenhofer als Tante Dete
  • D Margrit Rainer als em Goissapeter sei Muadr
  • Dr Fred Tanner als Dorfpfarrer
  • Dr richdige Amann von Bergün hot da Gemeinde-Amann gschbiilt
  • Dr Herr Cajöri, a Lehrer en Bergün, hot da Lehrer gschbiilt
  • D Isa Günther als Klara Sesemann
  • Dr Willy Birgel als dera ihr Vaddr
  • D Traute Carlsen als Oma vo dr Klara
  • D Anita Mey als Frailein Rottenmeyer
  • Dr Theo Lingen als Butler Sebastian
  • Dr Friedrich Braun als Kutscher Johann
  • Dr Max Haufler als Beck
  • Dr Armin Schweizer als Mesner vom Dom en Frankfurt

Dialäkt: Schwäbisch

Heidi (ganz am Ôfang hot der Film en Deitschland ond en Estreich no da Zuasatz Sehnsucht nach der Heimat ghet) ischt an Schweizer Schbiilfilm vom Luigi Comencini aus em Johr 1952, dreht en Schwarzweiss. D Gschicht stammt vo dr Johanna Spyri ihram Kendrbuach Heidis Lehr- und Wanderjahre. S erschd Mol ufgfiirt worra isch der Film am 14. Novembr 1952, ond zwar gleichzeidig en de Kinos Apollo en Zirich ond Capitol z Basl. D Aussufnahma send en Bergün em Kanton Graubinda ond en Frankfurt am Main dreht worra.

1955 ischt mit de gleiche Hauptdarsteller ondrem Titl Heidi und Peter a Fortsetzong entstanda, desmol als Farbilm.

Handlong[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Ôfang[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Woisakend Heidi leabt en de Graubindner Alba bei seim Graußvaddr, em Alp-Öhi, wo a kloina Landwirtschaft betreibt. Dia zwoi vorstandet sich ganz guad mitnandr ond send zfriida mit-em Leaba. Dr oizig Mensch, zo deam d Heidi sonscht noh Kondakt hot, isch dr Goißapetr. Der leabt mit seira Muadr e-ma miggriga Heisle am Rand vom Derfle. Jeda Morga brengt’r seine Goißa am Alp-Öhi seira Hidde vorbei uf d Woid. Do kommt amma scheena Dag dr Pfarrer vom Dorf, wo ganz weit onda em Dal leit, zom Alp-Öhi nuf mit ma bsondra Ôliiga: Am ibrnägschda Sonndich sollet em Derfle d Glogga gweiht werra, ond dô drzua soll dr Öhi mit seim Enggele raakomma, weil des emmr a bsonders Fescht fir d Kendr wär. Ond ibrhaubt dät’s so langsam fir d Heidi Zeit werra, dass ma se en d Schual schiggt, damit se Leasa ond Schreiba lerne kô. Ibr dui Nochricht isch dr Alp-Öhi ällas andre wia begoischtret. Er hot sich nemlich vor a baar Johr mit de Dorfbewohner vorstridda, weil em dia vorgworfa hend, er wär a Brandstiftr. Trotzdeam duet’r em Pfarrer dean Gfalla ond brengt sei Enggele a deam Sonndich ens Dal naa. Älle Kendr vom Derfle, au dr Goißapeter, send mächdig stolz, wia’s en glengt, mit vreinde Kreft dia Glogga am Soil uf da Durm nuf zo ziiha. Abr am Goddesdenscht, wo sich ôschliaßt, nemmt dr Öhi et doil. Nochher holt’r Heidi aa ond goht mit-ra zom Haus vom Goißapeter seira Muadr. Deet daucht ganz ibraschend d Schweschtr vo seira Schwiigrdochtr, dui Dete, uf. Wia d Heidi a Woisakend worra ischt, isch dui ihr Vormendere worra. Abr vor zwoi Johr hot se gmoint, se häb sich jetzt gnuag om des Mädle kemmret. Vo jetzt â kennt dr Opa fir se sorga. Sui selbr häb nemlich a gued zahlda Stell bei-ra vornehma Familie en dr deitscha Stadt Frankfurt gfonda. wo se bald nôreisa dät.

Enzwischa send zwoi Johr vorganga, ond dui Dete hot uf oimal a ganz andra Moinong, was d Heidi betrifft. Jetzt uf oimol will se se se mit noch Frankfurt nemma, weil ihr Denschtherrschaft a Dechderle hot, wo glehmt ischt ond drom noch ebbr suacht, wo-ra Gsellschaft leischda kô. Mit deam Wonsch abr beißt dui Dete beim Alp-Öhi uf Granit. Bloß mit ma Trick schafft se’s, dean alda Môô zo ibrlischda ond d Heidi zo entfihra.

En Frankfurt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

En dr Villa vo deam reicha vorwitwada Herr Sesemann en Frankfurt entpubbt sich d Heidi mit ihrer graußa Nadiirlichkeit als Schregga fir des aldledige Freilein Rottenmeyer, wo d Erziihere ond Hauslehrere vom Sesemann seira Dochtr Klara ischt. Dia zwoi Kendr abr kommet ganz guad mitnandr aus. Sonscht wohnet em Haus noh d Oma vo dr Klara ond dr Diiner Sebaschdian. Au dia hend bald a graußa Freid a dr Heidi. Trotz ällem wuud des Schweizer Mädle emmr oruhigr, weil se arg Hoimweh noch de Schweizer Berg hot. Hälenga steigt se uf da Durm vom Frankfurter Dom, weil se hofft, vo deet aus bis zo de Alba gugga zo kenna. Entteischt muaß-se feststella, dass des et glabbt.

A-ma scheena Dag bassiirt a Wondr: D Klara, wo bisher emmr em Rollstual gsessa ischt, kô wiidr laufa. Zerscht bloß a baar Schridd, abr vo Dag zo Dag gôht’s emmr bessr. Ihr Vaddr ischt ganz baff, wia-nr vo-ra langa Gschäftsrois hoimkommt ond-am sei Dechderle fascht ganz gsond en d Ärm fellt. Er schbiirt, dass des d Heidi gwäa ischt, wo des Wondr bewirkt hot. Am gernschda dät’r des Mädle adobdiira, abr so weit kommt’s et.

Je lengr d Heidi en Frankfurt ischt, omso graißer wuud ihr Hoimweh. Des goht sogar so weit, dass-se bei Naacht em Schlof em Haus romgoischdret ond Fiabr griagt. Em Hausarzt bleibt nix andrs ibrig, wia em Sesemann zo rôda, des Mädle wiidr zruck en d Schweiz fahra zo lau.

Wiidr Drhoim[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Nochdem dr Diiner Sebastian d Heidi en ihr Schweizer Dorf zruckbrôôcht hot, wuud se vom Pfarrer ond a baar Dorfbewohnr uf d Alp nufbrôcht. Dia Derfler hend enzwischa gmerkt, dass-se da Alp-Öhi z Ooreacht an Brandstiftr ghoißa hend. Drom biddet-sen om Vorzeihong, ond dr Pfarrer lädt da Öhi zom Pfengschtgoddesdenscht ei.

An Pfengschda zuit dr Öhi sei beschts Häs ô ond goht mit seim Enggele ens Dorf naa. S Orglvorschbiil hot schau ôgfanga, wia dia zwoi en d Kirch neiganget. Dr Pfarrer lächlet deane zwoi guadmiadig zua. Jetzt isch d Welt au fir ehn wiidr en Ordnong.

Auszoichnonga ond Kritik[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Am 10. Dezembr 1952 hot de deitsch Filmbewerdongsstell en Wiesbada deam Film s Prädikat „Wertvoll“ vorliiha.
  • Em Sebdembr 1953 isch der Film bei de Indornazionale Filmfeschtschbiil vo Venedig als beschdr Kendrfilm auszoichnet worra.
  • S Lexikon des internationalen Films (Bd. 3 en dr Ausgab vo 1988) moint, der Film dät zwar em Stoff ond en seira Inszeniirong arg konvenzionell drherkomma, wär abr weaga de nadiirliche Darstellonga doch ganz ôôschbrechend.
  • D Fernsehzeitschrift Gong (Heft 15/2010) fendet, dass dui Omsetzong vo deam Kendrbuach en-an Film glonga ischt ond geit em als Werdong viir vo sechs megliche Ponkt, was guad hoißt.

Litradur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Programm zom Film (Verlag Das neue Filmprogramm, H. Klemmer & Co., Neustadt an der Weinstraße)

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]


Des isch e Artikel oder e Absatz über e regionali Bsunderheit. Er dät no besser wirke, wänn er in dr Dialäktspiilart vu sälere Region gschriibe wär. Ich, dr erscht oder dr Hauptautor vu däm Artikel oder däm Absatz, dät mi freie, wänn eber esach in s lokal Alemannisch ibersetze dät. Schryb bitte i dr Zämmefassig dass du de Artikel i de lokale Dialäkt umänderesch.

Lueg dezue au Froge un Antworte zum Dialäkt.