Aernschd Born

Dialäkt: Baseldytsch

Dr Aernschd Born (* 11. Dezämber 1949 z Züri, aigentlig Ernst Born) isch in dr dytschsproochige Schwyz fir syni Dialäggt-Lieder bekannt worde. Am Oberrhy het men en vor allem as Anti-AKW-Aktivist kennt.

Lääbe und Wärk

D Aernschd Born isch z Ziiri anno 1949 uf d Wält koo. Er isch z Basel ufgwaggse und scho in junge Joor het er no während synere Lehr als Reproduktionsfotograf Ändi vo de 1960-ger, syni erschte Lieder wie gäll, glych wiene Blatt etc. gschriibe. Er hett sich nit nur fir Muusig intressiert sondern ka sich mit Stolz und Rächt e Poliaktivist nenne. Als Atomkraftgegner und Bsetzer vom Bauland fürs Atomkraftwärk Kaiseraugst mitti vo de 1970-ger gilt dr Aernschd as dr «Huussänger» vo dr Anti-AKW-Beweegig und as Pazifischt und isch immer wider mit em Gsetz in Konflikt koo.

Er het zämme mit sinere Berliner Lääbenspartnere Barbara Preusler vo 2007 aa dr Baasler Kulturpavillon gläitet, e Zentrum für s Schwizer Lied und Chanson. Vo 2008 bis 2011 isch er dr Bresidänt vo dr Liederlobby gsi. 2010 het er sich bi de Waale z Rieche für d SP iigsetzt.

Dr Born isch vor allem als Sänger, Texter und Konzepter beschäftigt. Är hett mängg Bihnestugg gschriibe, Heerspiil uffgnoo und Biecher und Abentyyrroman fir Kinder verfasst.

Si Blatz in dr Mundartszeene

Worum dr Born nit so bekannt worde isch wie dr Mani Matter oder dr Franz Hohler isch nit glaar, vermuetlig aber hett är sich durch d Bsetzig vom Gländ vom Atomkraftwärk Kaiseraugst zvyyl Gegener gschafft und riskiert, sy Ruef z zerstöre. Usserdäm hett är wääsentlig weniger Lieder gschriibe als der bekannt Chansonsänger Matter und hett au nit d Mögligkeit gha, bim Radio go schaffe, wie das der Franz Hohler gmacht het.

De Born hät en Huufe Lieder gschribe und produziert. Er hät au Text für s Radio, Färnseh und Theater gschribe; z. B. Zweierleier im Schwizer Radio. Aber au für anderi Künstler schribt er satirischi Text und füert Regii; z. B. für s Fasnachtskiechli mit Almi & Salvi, e populäri Vorfasnachtsveraastaltig im Scala z Basel.

Mit de BORN Band Basel isch er mit neue Lieder und Songs underwägs.

Eerige

Im Joor 1980 het dr Aernschd Born der Dytsch Glaikunstbryys Kategorie «Chanson» fir sy Doppel-LP Aendschtation Paradies bikoo.

Ufnahme

• Gäll, 1972, EP
• Glych wiene Blatt, 1973, LP
• ChanSongs, 1974, LP
• D’Ballade vo de Münschterfähri, 1975, LP
• Bsetzerlieder, 1975, EP
• Aentlig e Lied, 1977, LP
• Liebeslied (auf Lieder zur Fristenlösung), 1977, EP
• Supermärt, 1978, LP
• Aendschtation Paradies, 1980, Doppel-LP
• Summer in dr Schwyz, 1983, Single
• Tauchstation, 1983, Single
• Porno Porno, 1989, Maxi-Single
• Natur de Sol, 1991, Single
• Songs&So (Live), 1992, CD
• RohMix99, 1999, CD
• Born in Basel, 2001, Buech mit Doppel-CD, Noote und Text

Biecher

• Ganz der Vater
• Das Restaurant der sieben Sinne von Helene von Mosgenstein (1983)
• Lieder zur Unzeit (2012)
• Eifach e Lied (2017)
• Der Musikant am Strassenrand (2020)

Bihnestugg und Heerspiil

• Nur mit de Füess voraa
• Figaros Töchter
• 6 Velogeschichte
• Dr entführte Regierigsrot
• Thommi und Claudia
• INTER schützt vor Liebe NET
• Stigg bi Zweierleier (Radio DRS 1)
• Stigg bi Muppet-Show (Schweizer Fernsehen)
• Teil vu dr Sitcom Café Bâle (SF2)
• Texter für Ostinato
• Mitautor Fasnachtskichli
• Mitautor s Läggerli

Literatur

• Dietrich Seybold: Aernschd Born. In: Andreas Kotte (Hrsg.): Theaterlexikon der Schweiz. Band 1. Chronos, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0715-9, S. 244 f.

Weblink

• https://www.kulturduo-preusler-born.com/
• https://www.borninbasel.com/
• https://www.wortbau21.com/
• offizielli Webpräsenz