Edward Snowden

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
dr Edward Snowden (2013)

Dr Edward Joseph Snowden (* 21. Juni 1983 z Elizabeth City, North Carolina) isch en US-amerikanische Whistleblower. Syni Enthillige hän Yyblick gee in s Uusmaß vu dr wältwyte Iberwachigs- un Spionagepraktike vu Ghaimdienscht, vor allem vu dr Verainigte Staate un vu Großbritannie. die hän im Summer 2013 di Global Iberwachigs- un Spionageaffäre uusglest.

Doderfir isch er meefach vu Nitregierigsorganisationen uuszaichnet un fir dr Friidesnobelbryys nominiert wore. Am 24. Septämber 2014 het er dr Right Livelihood Award, vylmol Alternative Nobelbryys gnännt, iberchuu.[1]

Dr Snowden isch en ehmolige Agänt, wu as tächnischi Fachchraft fir di US-amerikanische Ghaimdienscht CIA, NSA un DIA gschafft het.[2] Bis Mai 2013 het er im Ufdrag vu dr NSA as Sischtemadminischtrator fir s Berotigsunternämme Booz Allen Hamilton im Kunia Regional SIGINT Operations Center gschafft. Im Ramme vu syre Arbet het er Zuegang ghaa zue Informatione, wu as sträng ghami yygstuft gsii sin, u. a. iber US-amerikanischi Programm fir d Iberwachig vu dr wältwyte Internetkommunikation (PRISM un Boundless Informant) un s no umfassnder britisch Iberwachigsprogramm Tempora. Dr Snowden het die Informationen ibermittlet an d Filmmacheri Laura Poitras un an dr Guardian-Schurnalischt Glenn Greenwald, wu si im Juni 2013 ohni Aagab vun ere Quälle in Dail vereffetligt het.[3][4]

Am 9. Juni 2013 het dr Snowden z Hongkong sy Identitet gegeniber dr Effetligkait bekannt gee.[5] Am 14. Juni 2013 het s FBI mit ere Strofaaziag u. a. wärge Spionasch e Haftbefählt gege ihn erwirkt.[6][7] Dr Snowden het Hongkong chenne verloo, isch derno aber e Zytlang im Transitbereich vun eme internationale Flughafe z Moskau feschtghockt. Derwylscht isch uf diplomatischer Ebeni um sy wyter Schicksal gstritte wore.

Am 1. Augschte 2013 het d Prässe gmäldet, ass dr Snowden vu Russland Asyl iberchuu heb[8]. Am 7. August 2014 het em Snowden sy Aawalt Anatolij Kutscherena bekannt gee, ass dr Snowden en Ufenthaltserlaubnis fir drei Johr z Russland iberchuu diei, si diei syt em 1. Augschte 2014 gälte.[9]

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Marc Halupczok: 111 Gründe Edward Snowden zu unterstützen. Eine Hommage an den wichtigsten Whistleblower der Welt. Schwarzkopf & Schwarzkopf, Berlin 2013, ISBN 978-3-86265-376-8.
  • Luke Harding: Snowden Files: The True Inside Story on the World’s Most Wanted Man, 2014, ISBN 1-783-35035-0. (Dytschi Ibersetzig as Edward Snowden. Geschichte einer Weltaffäre. 2014, ISBN 978-3-942377-09-6).
  • Marcel Rosenbach, Holger Stark: Der NSA-Komplex. Edward Snowden und der Weg in die totale Überwachung. DVA, 2014, ISBN 978-3-421-04658-1

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Edward Snowden – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Stockholmer Right Livelihood Award Stiftung belohnt Einsatz für Menschenrechte, Pressefreiheit, bürgerliche Freiheiten und Kampf gegen den Klimawandel (Memento vom 24. Septämber 2014 im Internet Archive) Prässemitdailig vum 24. Septämber 2014
  2. Sonja Kastilan: 1. November 2013 Nachricht an Deutschland – Snowdens Brief im Wortlaut. In: Süddeutsche Zeitung. 1. November 2013. Archiviert vom Original am 3. November 2013. Abgrüeft am 2. März 2014.
  3. Glenn Greenwald, Ewen MacAskill, Laura Poitras: Edward Snowden: the whistleblower behind the NSA surveillance revelations (Englisch) In: The Guardian. 11. Juni 2013. Archiviert vom Original am 26. Januar 2014. Abgrüeft am 2. März 2014.
  4. Kevin Poulsen: What’s in the Rest of the Top-Secret NSA PowerPoint Deck? (Englisch) In: Wired. 10. Juni 2014. Archiviert vom Original am 18. Oktober 2013. Abgrüeft am 2. März 2014.
  5. Ewen MacAskill: Edward Snowden, NSA files source: „If they want to get you, in time they will“ (Englisch) In: The Guardian. 10. Juni 2013. Archiviert vom Original am 21. Oktober 2013. Abgrüeft am 26. Februar 2014.
  6. Peter Finn, Sari Horwitz: U.S. charges Snowden with espionage (Englisch) In: The Washington Post. 22. Juni 2013. Archiviert vom Original am 24. Juni 2013. Abgrüeft am 27. Februar 2014.
  7. Spiegel Online-Autoren kpg, Carlo Ingelfinger: Prism-Skandal: US-Justiz beschuldigt Snowden der Spionage. In: Spiegel Online. 22. Juni 2013. Archiviert vom Original am 19. Oktober 2013. Abgrüeft am 27. Februar 2014.
  8. Claudia Thaler: Russische Medien spekulieren über Snowdens Zukunft. In: Spiegel Online. 1. August 2013. Archiviert vom Original am 2. August 2013. Abgrüeft am 2. März 2014.
  9. Russland gewährt Snowden drei Jahre Aufenthalt – Netzpublikation. Website von Spiegel Online. Abgerufen am 07. August 2014
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Edward_Snowden“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.