Der Ekel

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Der Ekel
Orginalusgob
Orginaltitel la nausée
Genre Roman
Autor Jean-Paul Sartre
Erschinigsjoor 1938
düütschi Uusgob
Buechtitel Der Ekel

Der Ekel (Orig.: „la nausée”) isch en Roman vom Jean-Paul Sartre, wo im Jahr 1938 erschine isch und als en Hauptroman vom Existentialismus gilt.

Im Jean-Paul Sartre sim Roman Der Ekel beschribt de Autor d´ Erfahrig vomene Individuum (em Ich-Erzähler Antoine Roquentin) mit sinnere Existenz inere Wält vo de Begriff und feschte Schtrukture. Durch en schteti Umschribig vo de Sache, wo ihn umgäbed, empfindet är en starki Abneigig: De Ekel.

I sim erschte Roman wo, de Sartre füüf Jahr dra gschaffet het, sind scho vili Theme enthalte, wo erscht sis schpötere philosophische Wärch zur Klarheit bringed. Das Buech isch en Aasammlung vo Tagebuechiiträg vom Ich-Erzähler Roquentin, wo versuecht, sich über de Ekel klar z´wärde, wo ihn sit einiger Zyt beschliicht.

Inhalt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

De Roquentin isch en Historiker, wo innere chline Schtadt namens Bouville läbt und döt es historisches Buech über de Diplomat Rollebon schribe will - Das isch sini Uufgab, wo er drin zurzit die einzig Rächtfertigung für sini Exischtenz gseht. Ds Läbe het für de Romanheld sämtlichi Gewöhnlichkeit verloren. Er erfahrt schtändig neui Momente vo sinere sinnlose Exischtänz. Dä Ekel, wo er i de Sache gschpürt, verlaht ihn nur bim Lose vo mene Schlager: „Some of these days you’ll miss me, honey“. D´ Ursach vom Ekel isch d´ Sinnlosigkeit und Kontingenz (Zuefälligkeit) vo de Existenz. Nur d´Vechkettig vo Umschtänd, d´ Unumkehrbarkeit vo de Ereigniss - er erinneret sich debi a sini Abentüür - macht ihn glücklich. Romän, Erzählige und Kunschtwärche, die gmachte Dinge, bereited ihm durch d´ Schträngi vo ihrere Form Glück. Wohingäge ds wirkliche Läbe, ds Verschtriiche vo de Täg, ds Cho und Gah vo de Lüt kei Notwändigkeit het. Erscht wenn me ds Läben verzellt, änderet sich das. D´ Sinnlosigkeit vo de Exischtänz wird em Roquentin bim Aablick vo nere Wurzle im Park bewusst. Zwar weiß me, was d´ Funktion einer Wurzel allgemein isch, aber für d´ Exischtänz vo däre einzelne Wurzle gits kei Erklärig. Anderersiits exischtiert öppis vollschtändig Erklärbars, zum Bischpil en Chreis, nid real. D´ Exischtänz laht sich also nid us eme Wäse ableite, sie gaht em Wäse vorus. Am Änd vom Buech fasst de Roquentin de Entschluss, sis Dasi als Historiker uufzgäh und schtattdesse en Roman über de Rollebon z´ schiibe, um sich im Dienst vo de schtränge Form en Rächtfertigung als Künschtler z´ gäh. Am Änd vom Roman dütet de Sartre en Hoffnig a, wo me als Kontingenz (Anderssein) bezeichnet. Au wenn d´ Existenz einsam und dämnah au frei isch, muess sich ds Individuum in däre Wält selbscht erfinde und chann darüber frei entscheide was es sii will.