Berengar I.

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Berengar I.
Kaiser vom Heilige Römische Riich
König vo Italie
Markgraf vo Friaul
Regierigsziit Kaiser: 915 bis 924
König vo Italie: 888–889, 896–901 und 905–924
Uf d Wält cho öbbe 840
Gstorbe 7. April 924
Dodesort Verona
Vorgänger As Kaiser: Ludwig dr Blindi
As König vo Italie: Karl III.
As Markgraf vo Friaul: Unruoch III.
Nochfolger As Kaiser: Interregnum
As König vo Italie: Guido vo Spoleto
Markgraf vo Friaul: Walfred
Verhürotet mit 1. Bertila vo Spoleto
2. Anna

Dr Berengar I. vo Friaul (* öbbe 840; † 7. April 924 z Verona) isch Kaiser vo 915 bis 924 gsi und König vo Italie in de Johr 888–889, 896–901 und 905–924. Eso ghört er zu de Nationalkönig.

Läbe[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Er isch eins vo zäh Chinder vom Unruochinger Eberhard († 866), em Markgraf vo Friaul, und däm siiner Frau Gisela († 874), dr Dochter vom Kaiser Ludwig dr Frommi, gsi.

874 het er d Nochfolg vo siim Vater as Markgraf vo Friaul adräte.

Noch dr Absetzig vom Karl em Dicke isch dr Berengar I. 888 vom Bischof Anselm vo Mailand z Pavia zum König vo de Langobarde gchrönt. Wo aber dr ostfränkisch König Arnulf mit erene Armee agruggt isch, het em dr Berengar z Trient as König vo Italie ghuldigt. 889 isch er vo siim Gegner, em Herzog Wido III. vo Spoleto, an dr Trebia gschlage worde und dr Wido isch 891 vom Papst Stephan V. zum Kaiser gchrönt worde. Noch däm siim Dod 894 isch dr Ostfrank Arnulf wider über d Alpe zoge und het Oberitalie bsetzt. Won er 895 abzogen isch, isch dr Berengar wider von em abgfalle und het d Herrschaft über Ober- und Mittelitalie mit em Wido siim Sohn, em Kaiser Lambert, Herzog vo Spoleto, deilt. Noch em Lambert siiner Absetzig 896, siim Dod 898 und em Arnulf siim Dod 899 het dr Berengar brobiert, si Herrschaft übers ganze Langobarderiich z erwiitere.

Im Berengar si Position isch wägen ere Niiderlag gege d Ungare an dr Brenta 899, wo die ins Land iigfalle si, schwiirig gsi und dorum het me dr Ludwig, König vo Niiderburgund, noch Italie iiglade und en 901 zum Kaiser gmacht.

905 het dr Berengar dr Ludwig chönne verdränge, nochdäm er en bi eim vo däm siine Italiefäldzüg gfangegnoh het und ihn z Verona het lo blände. Dr Berengar isch allerdings erst 915 vom Papst Johannes X. zum Kaiser gchrönt worde.

Es het die ganz Ziit Ufständ ge, won em z schaffe ge hai. Deren ihri Astifter, d Markgrafe vo Ivrea und Toskana und dr Bischof Lambert vo Mailand, hai 919 em König Rudolf II. vo Hochburgund d Chrone vo Italie adrait. Dr Rudolf het am 29. Juli 923 dr Berengar bei Fiorenzuola in dr Nöchi vo Piacenza vollständig gschlage, und wo dä d Ungare z Hilf grüeft het, si au die letzte baar, won em no dreu bliibe si, von em abgfalle. Sogar z Verona, won en immer understützt gha het, het s e Verschwörig ge, und dr Berengar I. isch am 7. April 924 dört ermordet worde.

Hürote und Chinder[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Berengar isch mit siiner erste Frau, dr Bertila vo Spoleto († vor Dezember 915), sit öbbe 880/890 verhürotet gsi. Si isch d Dochter vom Herzog Suppo II., Graf vo Camerino, gsi und die beide hai zsämme drei Chinder gha. Die eltisti Dochter het sich spöter mit em Adalbert I., em Markgraf vo Ivrea, verhürotet. Dr Berengar II. isch ihre Sohn gsi.

As zweiti Frau het dr Berengar vor em Dezämber 915 d Anna ghürotet, wo noch em Mai 936 gstorben isch. Mit ihre het er keini Chinder gha.

Im Berengar siini Chinder si gsi:

  • e Tochter ∞ NN, Neveu vom Bischof Liutvard vo Vercelli
  • d Gisela (* wohrschiinlig 880/885, † wohrschiinlig 910/915) ∞ vor 900 Adalbert I. dr Riichi († wohrschiinlig 923) Markgraf vo Ivrea
  • d Bertha († noch 952) 915 Äbtissin vo San Salvatore z Brescia

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]


Vorgänger Amt Nochfolger

Unruoch III.
Markgraf vo Friaul
874–888

Walfred

Karl III.
Ludwig dr Blindi
König vo Italie
888–891
905–924

Guido vo Spoleto
Rudolf II.

Ludwig dr Blindi
Römische Kaiser
915–924

Interregnum
Otto I.


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Berengar_I.“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.