Schwizer Hochrhybaan

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy


Koblènz–Stei-Säckingè
Streckelengi:26,07 km
Spurwyti:1435 mm (Normalspur)
Stromsystem:15 kV 16,7 Hz ~
Maximali Neigig: 9 ‰
Strecke – geradeaus
vo Winterthur
   
vo Waldshuèt
Bahnhof, Station
48,38 Koblènz 320,3 m
   
uf Turgi
   
Aarebrugg bi Koblènz (236 m)
   
50,02 Felsènau 320,4 m
   
51,88 Aaschluss Full 315,9 m
Bahnhof ohne Personenverkehr<!-– Dienststation, Betriebs- oder Güterbahnhof-->
55,27 Leibschtadt 312,8 m
   
57,27 Schwaderloch 310,4 m
   
60,94 Etzgè 310,4 m
   
63,11 Sulz 307,3 m
Bahnhof, Station
65,51 Laufèburg 317,8 m
Bahnhof ohne Personenverkehr<!-– Dienststation, Betriebs- oder Güterbahnhof-->
71,00 Sisslè 305,6 m
   
72,73 Aaschluss Sisslè
   
Bözbärgschtreggi vo Züri
Bahnhof, Station
74,45 Stei-Säckingè 310,9 m
Strecke – geradeaus
Bözbärgschtreggi uf Bàsel

Diè Baanschtreggi Koblènz–Stei-Säckingè odder Schwizer Hochrhybaan füürt i dè Nordschwiz am Sûdufer vom Hochrhy entlang. Si vobindet dè Baanhof vo Stei-Säckingè mit dèm vo Koblenz un isch am 1. Auguscht 1892 eröffnet worrè. Diè gänzlich im Kanton Aargau glegeni Streggi isch Deil vo dè kürzeschtè Vobindig zwischè Winti un Bàsel.

Gschichtè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Erbaut worrè isch d Hochrhein-Streggi am Sûdufer vo dè Bötzbärgbaan, ènèrè gmeinsamè Dochtergsellschaft vo dè Schwizerischè Centralbaan (SCB) un dè Schwizerischè Nordoschtbaan (NOB). Iri Fortsetzig nõch Oschtè isch diè am 1. Auguscht 1876 eröffneti Baanschtreggi Winti-Bülach-Koblènz vo dè NOB. Si isch für d Vomydig von èrè Konkurrenzlinniè èm Rhy nõch baut worrè, denn dè Hauptvokeer hèt witerhy übber d Bözbärglinniè geleitet wörrè söllè un nit übber selli Streggi (bim Güètertarif hèt selli Streggi un nit diè effektyv befaareni berechnèt wörrè müèsè, well si kürzer isch). Uss sellèm Grund sowiè èm laamendè lokalè Personèvokeer isch si bis hüt è Nebbèlinniè blibbè. Si isch wõrend èm Zweitè Wältchrièg elegtrifizyrt worrè, wa a dè deilwys no vorhandenè Schleuderbedongmaschtè erkennbar issch. Dè elegtrische Betrièb mit 15'000 Volt 16,7 Hz hèt am 17. Dezember 1944 uffgnõ wörrè könnè. Dè Personèvokeer zwischè Laufèburg un Koblènz isch 1994 wègè dè minimè Personèfrequenzè im Lokalvokeer ygschtellt worrè, wa für è schwizer Baanschtreggi nu seltè dè Fall gsi isch. Mò muè dõdeby berücksichtigè, dass es sûdliche Ufer vom Hochrhy nu èn schmale Streifè zwischè Fluss un èm Juranordfuèss bildet, zuèdèmm sin alli Haaldè Nordhäng. D Streggi isch witerhy ooni Yschränkigè befaarbar. Si wörd no regelmässig vo Güèterzüüg befaarè, vo allem vo Containerzüüge nõch Rekingè un Brennschtoffzüüg nõch Glattbrugg, wo si s Tanklager vom Flughafè Züri befindet.

Streggèvolauf un Kunschtbautè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Aarebrugg bi Koblènz

D Baanschtreggi folgèt witgehend èm Sûdufer vom Hochrhy. Sie schlänglet sich bsunders zwischè Laufèburg un Full, mit wènnig Stygig un Gfäll, am sûdlichè Ufer nõch. Dõdurrè hèn grösseri Kunschtbautè vohinderèt wörrè könnè. Einzig über d Aarè bi Koblènz hèt mò è 236 Meter langi Brugg bauè muèsè. D Staal-Fachwärch-Brugg macht èn Bogen und hèt füüf Joch mit èrè Stützwitti vo bis zu 47,83 Meter.

Betrièb[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Zwischè 1962 un 1967 isch dè RABDe 8/16 (Tatzelwurm) als Schnellzug Bàsel-Winterthur uff sellèrè Streggi gfaarè.

Zwischè Laufèburg un Stei-Säckingè vokeert hüt stündlich è Zugbaar vo dè S1 vo dè Regio S-Baan Bàsel. Sell isch diè einzig faarblaanmässigi Personèzugvobindig uff sellèrè Streggi. D Züüge haaltet abber nit z Sisslè. Dè Personèvokeer zwischè Laufèburg un Koblènz wörd mit èrè stündlichè Busvobindig, èm sognanntè Schinnèersatzvokeer, gwôhrleischtet. Durch dè Unterbruch vom schinnèbundènè Personèvokeer hèt mò dè Fèrnvokeer uff sellèrè Baanschtreggi zum Erligè brocht. Wer im Fèrnvokeer d Oscht-Wescht-Vobindig am Hochrhy bruuchè will, isch sit 1994 uff diè barallel am Nordufer nõch volaufendi Badischi Hochrhybaan aagwisè. Im Abschnitt zwischè Waldshuèt/Koblènz un Bàsel bschtòt mengs Mòl Sichtvobindig zwùschè dè beidè Hochrhy-Baanschtreggè.

D Streggi wörd wärchtigs vo meererè Ganzgüèterzüüg befaarè, drunter dè internationalè Güèterzüüg für s Containerterminal z Rekingè un etlichè Brènn- un Treibschtoffzüüg mid Hauptdeschtination Glattbrugg. D Baanhööf vo Sisslè un Laufèburg sin Bediènpunkt im Grundnetz vom nationalè Güètervokeer.

D Bahnhööf vo Full un Leibschtadt sin zwar no bedingt für dè Güètervokeer göffnet (Kundèlösig, Yschränkigè für Neuvokeer), wörred abber nu bi Bedarf aagfaarè.

Literadur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Schienennetz Schweiz, Uusgaab 1980.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Bahnstrecke_Koblenz–Stein-Säckingen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.