S Bürgerspiddal Baasel
Koordinate: 47° 33′ 44,9″ N, 7° 34′ 59,4″ O; CH1903: 610878 / 267983
| Dialäkt: Baseldütsch |
| Bürgerspiddaal Basel | |
|---|---|
 | |
| Unternähmensform | öffentlig-rächtligi Stifdig |
| Sitz | Basel, Schwiz |
| Leitig |
|
| Mitarbeiter | 1500 (31. Dezämber 2015) |
| Umsatz | 116 Mio. CHF (2015) |
| Branche | Gsundhäitswääse |
| Uffdritt im Netz | www.buespi.ch |
S Bürgerspiddal Baasel isch e sozial-medizinischs Unternähme z Baasel. Es het sich uf wichtigi Ufgoobe wie d Betreuig vo alte Mensche, d Beglaitig und di bruefligi Integration vo Mensche mit ere Behinderig und die medizinischi Rehabilitation spezialisiert. Es isch e sälbständigi, öffentlig-rächtligi Stiftig, wo zur Bürgergmaind vo dr Stadt Basel ghört. 1973 sin d Akutklinike vom Bürgerspiddal usglideret worde und an Kanton Baselstadt übergange. Die übrige Beriich sind bim Bürgerspiddal Basel bliibe.
Sithär zelle alli sozial-medizinische Beriich, wo nid zur Akutmedizin ghöre, zu dä Kärnufgoobe vom Bürgerspiddal:
- d Betreuig vo betagte Mensche
- d Beglaitig und di bruefligi Integration vo Mensche mit ere Behinderig
- di mezinischi Rehabilitation
Für d Usfierig vo dene Ufgoobe verfiegt s Bügerspital über folgendi Beriich:
- d Rehabilitation (in der Reha Chrischona)
- Betreuig vo de Betagte
- Integration (Betriib und Wärkstette, Bruefligi Abklärig (BEFAS), Beglaiteti Arbait, Beglaitets Wohne und Bruefligi Integration)
S Spiddal het öbbe 1500 Mitarbaitendi – meh als 400 drfo mit ere IV-Ränte – und im 2015 e Betriebsertrag vo 116 Millione Schwiizerfranke gha. Zum Bürgerspiddal ghöre fünf Alterszentre, zäh Wohnhüüser für Mensche mit ere Behinderig, elf Betrieb und Wärkstette und d Reha Chrischona z Bettige. S Bürgerspiddal Basel isch uf dr Liste vo de Kulturgieter, wo nazionaali Bedütig hän.
Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]
S Bürgerspiddal het siini erste Afäng im Groosse Spiddaal näben em Barfiesserklooster gha und goht uf s Mittelalter zrugg.
S Bürgerspiddaal het bestande us [1]
- dr Armeherbärg, wo 1423 vom Johannes Wyler für armi Bilger und anderi Räisendi gstifdet worde isch.
- em Pfrundhuus - eme Altershäim, wo alti Bürgerinne und Bürger häi chönne woone (1840 si s öbbe 80 gsi),
- em Chrankehuus sälber mit öbbe 50 Chranke und zwäi Spiddaalärzt, wo sich alli säggs Mööned abglööst häi, eme Wundarzt für chirurgischi Iigriff, für d Uni isch s Spiddaal e Klinik gsi
- dr Gebääraastalt mit im Durchschnitt äinere bis zwäi Wöchnerinne, wo vo dr jüngste Stadthebamme pflägt worde si,
- em Findelhuus, won e Pfläägmueter sich um die baar usgsetzte Buschi kümmeret het und sä denn, wo si alt gnueg gsi sin, ins Wäisehuus gschiggt het
- dr Iireaastalt, wo psüüchisch Chranki, aber au Fuuli iigspert gsi sin, in de 1840er öbbe 30 bis 40 Persoone.
Im Durchschnitt häi sich im früenere 19. Joorhundert e chli weniger as drei hundert Persoone im Joor in äinere vom Spiddaal sine Aastalte befunde. S Spiddaal het mit sine äignige finanzielle Middel operiert. 1840 si sini Güeter, Geböid, Wälder, Zäänte, Boodezins, und Kapitaal uf öbbe e Million Franke gschetzt worde. S jöörlige Iikomme 1839 isch 76,200 Franke gsi, d Usgoobe 72,400. S Pfläägamt het us acht Persoone bestande und 32 Lüt beschäfdiget.
Quelle[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]
- ↑ Ludwig August Burckhardt, Der Kanton Basel, historisch, geographisch, statistisch geschildert, Huber und Compagnie, St. Gallen und Bern 1841, S. 246 ff