Althorn

Althorn, Es-Horn
Es-Althorn
Klassifikation	Aerophon Blèchblõsinschtrumänt
Verwandti Instrumänt	Kornètt, Flügèlhorn, Tenorhorn, Barydon

S Althorn isch è Blèchblõsinschtrumänt. S findet bsunders Vowendig in Brass- un Marching-Bands un übbernimmt därt i dè Alt- un Tenorlaag d Rollè vum Waldhorn, d Stimmfüürig lyt denn meischtens i dè Melody, nit i dè Begleitig. Uffgrund vum Ysatz i dè Brass-Bands taucht s Althorn hauptsächlich z Weschteuropa, also z Frankrych, i dè Benelux-Staatè un z Ängland sowiè i dè Schwiz uff.
Bis zu dè Yfüürig vum kombinyrtè Schlagzüüg i d Blõsorcheschter, welli öppè Aafang bis Mitti vo dè 1970er Johr übber d Bünni gangè isch, isch diè akkoridischi Begleitig d Uffgaab vo dè Es-Hörner gsi, in ènger Zämmèarbèt mit dè 2./3. Tenorhorn- sowiè mengmòl au dè 2./3. Bosuunè-Schtimm un dè Tuba. S Schlagzüüg hèt d Es-Hörner denn übberflüssig gmacht, un d Schpiller hèn sich andri Inschrumänt suèchè müèsè. I dè meischtè Fäll sin Althörner in Es, seltener au in F gschtimmt. Uss dèm Grund hèt sich z Mitteleuropa (Dütschland, Öschterrych, Tschechiè un dè Schwiz) dè Uusdrugg Es-Horn statt Althorn durrègsetzt. Zuèsätzlich unterscheidet sich s Es-Horn vum Althorn im weschteuropäischè Sinn durch d Bauform, welli meischtens kreisrund wiè nè Waldhorn isch. Markantè Unterschyd zwǜschè Wald- un Es-Horn isch d Aaordnig vo dè Ventylè, wo bim Es-Horn mit dè rächtè Hand bediènt wörrèd, bim Waldhorn mit dè linkè Hand, witerhy hèt s Waldhorn è dütlich witeri Mensur. Wiè uss aaltè Uffnaamè vum Èndi vo 19. un èm Aafang vum 20. Johrhundert z erkènnè isch, hèt mò zu sellnè Zitè zmeischt Es-Hörner in ovaler Bauform gschpillt, d Es-Hörnli hèn dört uusgsää wiè chlyni Tenorhörner.
Nõch èm Uusschterbè vo dè Es-Hörner z Mitteleuropa isch d Bezeichnig Alt-Horn exklusyv a diè weschteuropäischi Bauform übbergangè, welli zu dè Familliè vo dè Bügelhörner ghört un um 1840 vom Adolphe Sax erfundè wurrè sin, dõrum heissèd d Bügelhörner au Saxhörner.

Bügelhörner vo hoch nõch düèf: Althorn, Tenorhorn un Euphonium.

È dütsches Althorn in Bügelhornform isch è Raridät.

Althörner hèn gegèübber dè weicher un draagfähiger dönendè Waldhörner dè Vorteil, dass si wòrend èm Marschyrè lychter zum Dräägè und zum Schpillè sin. Witerhy sin si wiè alli übbrigè Blèchblõsinschtrumeät – mit Uusnaam vum Horn – rächtsgriffig, wa nèn eventuèllè Inschtrumentèwechsel erlychterèt. Für dè Schpiller wesèntlich wichtiger isch dè Unterschyd bim Mundschtugg, well alli Althörner mit Kesselmundschtugg gschpillt wörrèd, im Gegèsatz zu dè Waldhörner, wo mit Drichtermundschtugg gschpillt wärrèd. Letschterè Umschtand hèt im Waldhorn denn au dè Titel Am schwirigschtè z spillendes Blõsinschtrumänt vo dè Wält un i s Guinness-Buèch brocht. Bim Althorn isch d Intonation, wiè bi allnè Es-Inschtrumänt (vo allem Altsaxophon un Es-Tuba), zimli heikel, wa vill Sorgfalt bim Stimmè vum Althorn erfordèrè duèt.

Literadur/Wärch

• Paul Hindemith (Komponist): Sonate für Althorn in Es und Klavier (Waldhorn oder Alt-Saxophon). (1943.) ED 4635. – EST: Sonaten, Hr Kl, 1943. Schott, Mainz 2011(?), DNB 1011394308 (ISMN: M-001-05414-0; 20 Site [Klavierpartitur, Stimme]). 

• Philip Sparke (Komponischt):
  • Capricorno. Selbstvolaag, London (Soloschtugg für Althorn).
  • Masquerade. Selbschtvolaag, London (Soloschtugg für Althorn).

Weblinggs

 Commons: Althorn – Sammlig vo Multimediadateie

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Althorn“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.