S Äschedoor

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
s Äschedoor vom hütige Bankeblatz us gseh (Aquarell, um 1850)
Dialäkt: Baseldütsch
uf dere Charte vo 1642 isch s Äschedoor d Nummere 8 uf dr lingge Site, näbe dr Legände für s Groossbaasel

S Äschedoor isch en ehemoligs Stadtdoor vo dr Stadt Basel und emol Bestanddeil vo dr Basler Stadtmuure gsi. Es isch 1859, zwei Johr noch dr Verabschiidig vom Basler Stadterwiterigsgsetz vo 1859 abgrisse worde.

S Äschedoor het die alti Heerstrooss gege Süde beherrscht, in Richdig Jura und dr Alte Eidgnosseschaft und isch eso eis vo de wichdigste, wenn nid s wichdigste vo alle Basler Stadtdoor gsi. Dorum isch s au, zsämme mit em Spaledoor s einzige Stadtdoor gsi, wo in Chriegszite offe bliiben isch.

S Äschedoor isch e quadratische Durm mit eme Zältdach gsi und eme Barrierehof, wo mit zwei Dürmli versterkt gsi isch. As Verzierige het s numen e baar Bilder gha, wo dr Meister Lawelin 1429 gmoolt het. Bis 1801 het sich nid vil dra veränderet, bis dr Bärewirt und dr Stärnewirt verlangt hai, ass me die beide Dürmli im Hof wurd abrisse, wil si mit ihre Wiiwäge wägen e en Umwäg hai miesse mache. 1813 hätt die holzigi Fallbrugg sötte repariert wärde, wil das aber z düür ko weer, het mä eifach dr Grabe ufgfüllt. In de 1830er Johr, wo dr Komflikt mit em Baselbiet eskaliert het, het män es Offiziersstübli am Stadtdoor aabaut. Wo 1841 dr Äscheschwibbooge abroche worden isch, isch däm si Uhr am Äschedoor aagmacht worde, und wil s Zältdach nümen em Gschmack entsproche het, het mä s 1842 für 3500 Franke dur e Zinnekanzle mit eme künstlerische Fries ersetzt. Dr Verchehr isch aber in dene Johr immer grösser worde, und s Door het en behinderet. Wo mä dr Centralbahnhof het afo baue, si 1858 s Äschebollwärk und s Zollhüüsli abbroche worde. S ganze Door het aber s Baukollegium nid welle abrisse, wil s dr Stadt Charakter gäb. Si het aber schliesslig doch em wirtschaftlige Druck miesse nochgee und 1861 isch s Äschedoor abgrisse worde.[1]

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Nowiis[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Basler Bauten: Aeschentor (Memento vom 6. März 2016 im Internet Archive) Artikel uf basler-bauten.ch abgruefen am 16. Januar 2011



Koordinate: 47° 33′ 6,1″ N, 7° 35′ 40,5″ O; CH1903: 611740 / 266786